5 τρόποι να κάνουμε τη διατροφή μας πιο φιλική προς το περιβάλλον
Με την κλιματική αλλαγή να απειλεί τη φύση και την υγεία μας, και τις πυρκαγιές να καίνε τους πνεύμονες της Γής, γίνεται όλο και πιο επιτακτική η ανάγκη να γίνει ο τρόπος ζωής μας πιο φιλικός προς τη φύση! Η διατροφή αποτελεί έναν βασικό πυλώνα δράσης στην προσπάθεια μείωσης της παραγωγής διοξειδίου του Άνθρακα.
Πώς θα κάνουμε τη διατροφή μας πιο φιλική προς το περιβάλλον;
1. Δίνουμε έμφαση στα τρόφιμα φυτικής προέλευσης και μειώνουμε την κατανάλωση κρέατος. Μια διατροφή με βάση τα φυτικά τρόφιμα, όπως είναι και η παραδοσιακή μας Μεσογειακή Διατροφή, οι χορτοφαγικές και vegan διατροφές, έχουν χαμηλότερο αντίκτυπο στο περιβάλλον. Συγεκριμένα, η Μεσογειακή Διατροφή συστήνεται ως μια διατροφή που πληροί τις προϋποθέσεις για μια βιώσιμη διατροφή για το περιβάλλον που σχετίζεται με την καλή υγεία, χωρίς να αποκλείει κανένα τρόφιμο! Πλέον υπάρχουν πολλές θρεπτικές, εύκολες και γευστικές συνταγές με βάση φυτικής προέλεσης τρόφιμα, από γλυκίσματα ως κυρίως πιάτα!
2. Επιλέγουμε ψάρια από βιώσιμη αλιεία! Με υπεύθυνες μεθόδους αλιείας και υδατοκαλλιεργειών εξασφαλίζεται καλύτερη διαχείρηση πληθυσμών ψαριών, χωρίς απειλούνται οι πληθυσμοί των ψαριών και το εισόδημα των αλιέων. Διαβάστε αναλυτικά το πώς θα επιλέξουμε ψάρι από βιώσιμη αλιεία στον Οδηγό Υπεύθυνης Κατανάλωσης Ψαρικών
3. Μειώνουμε τη σπατάλη τροφίμων. Περίπου το 1/3 της παραγόμενης τροφής παγκοσμίως απορρίπτεται, μαζί με το 25% του νερού που χρειάστηκε για την παραγωγή της, και η αξία του φαγητού που απορρίπτεται αγγίζει το 1 τρισεκατομύρρια δολλάρια το χρόνο! Στην Ελλάδα απορρίπτουμε 80 κιλά τροφής καθένας το χρόνο! Στη μείωση της σπατάλης τροφίμων βοηθά η οργάνωση των γευμάτων και αγοράς φαγητού, η χρήση του φαγητού που περίσεψε σε άλλα γεύματα, η σωστή συντήρηση των τροφίμων και η κομποστοποίηση, μεταξύ άλλων. Διαβάστε πιο αναλυτικά εδώ.
Σπατάλη τροφίμων: Πώς θα τη διαχειριστούμε στο σπίτι;
4. Προτιμούμε τρόφιμα εποχικά και τοπικά, τα οποία είναι πιο φρέσκα, θρεπτικά, και η μεταφορά τους κοστίζει λιγότερο, ενώ μειώνεται και η πιθανότητα τα προιόντα να χαλάσουν και να πεταχτούν. Μάλιστα, επιλέγοντας τοπικά προϊόντα στηρίζουμε και την τοπική οικονομία, καθώς και λόγω του χαμηλότερου κόστους βοηθάμε και στην καλύτερη διαχείρηση του εισοδήματός μας!
5. Επιλέγουμε τρόφιμα που πωλούνται σε μη πλαστικές ή ανακυκλώσιμες συσκευασίες. Σε ορισμένα καταστήματα, και ορισμένοι παραγωγοί πωλούν χύμα, σε υφασμάτινες ή και σε μη πλαστικές συσκευασίες τα τρόφιμα. Αν η συσκευασία ανακυκλώνεται, επιλέγουμε να την ανακυκλώσουμε στους μπλε κάδους!
Πηγές:
- Stop food waste
- FAO
- Dernini S, Berry EM, Serra-Majem L, La Vecchia C, Capone R, Medina FX, Aranceta-Bartrina J, Belahsen R, Burlingame B, Calabrese G, Corella D, Donini LM, Lairon D, Meybeck A, Pekcan AG, Piscopo S, Yngve A, Trichopoulou A. Med Diet 4.0: the Mediterranean diet with four sustainable benefits. Public Health Nutr. 2017 May;20(7):1322-1330. doi: 10.1017/S1368980016003177. Epub 2016 Dec 22. PMID: 28003037.
Διατροφική μαγιά: Τι είναι και πώς χρησιμοποιείται;
Η διατροφική μαγιά έχει κάνει την εμφάνισή της σε χορτοφαγικές συνταγές τα τελευταία χρόνια, και έχει τραβήξει το ενδιαφέρον των καταναλωτών.
Η διατροφική μαγιά προέρχεται από τον ίδιο μύκητα όπως η μαγιά που χρησιμοποιούμε στην αρτοζαχαροπλαστική και στη μπύρα, τον Saccharomyces cerevisiae, έχοντας υποστεί διαφορετική επεξεργασία, και πωλείται σε μορφή σκόνης ή ως μικρές νιφάδες.
Στη διατροφική μαγιά, ο μύκητας απενεργοποιείται («σκοτώνεται») με αποτέλεσμα να λαμβάνουμε τα θρεπτικά συστατικά του, με τυρένια & αλμυρή γεύση.
Η διατροφική μαγιά είναι ένα vegan προϊόν, το οποίο αποτελεί πηγή βιταμινών του συμπλέγματος Β, ιχνοστοιχείων Ψευδαργύρου, Σεληνίου και Μαγγανίου, καθώς και αντιοξειδωτικών. Στην πλειοψηφεία των προιόντων διατροφικής μαγιάς, έχουν προστεθεί επιπλέον βιταμίνες, οι οποίες αναγράφονται στην διατροφική ετικέτα!
Πέρα από τα μικροθρεπτικά συστατικά, η διατροφική μαγιά περιέχει και πρωτεϊνη υψηλής βιολογικής αξίας, περί τα 2 γραμμάρια ανά κουταλιά της σούπας και φυτικές ίνες περί τα 5 γραμμάρια ανά 2 κουταλιές της σούπας. Έτσι, η διατροφική μαγιά αποτελεί μια πολύ καλή επιλογή για άτομα που ακολουθούν χορτοφαγικές και vegan διατροφές.
Πώς χρησιμοποιείται η διατροφική μαγιά;
- Στη θέση του τυριού σε ζυμαρικά
- Για έξτρα γεύση σε αρτοσκευάσματα (πχ. αλμυρα muffins), σαλάτες, σάλτσες και γεύματα όπως σούπες ή πουρέ
- Σε ποπκορν
Low FODMAP Diet: Το διατροφικό πρωτόκολλο για όσους ταλαιπωρούνται από το Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου
Το Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου ή Σπαστική Κολίτιδα, όπως λεγόταν παλαιότερα είναι μια ετερογενής, λειτουργική διαταραχή του παχέος εντέρου, και χαρακτηρίζεται από κοιλιακό άλγος, συνοδευόμενο από αλλαγές στην κινητικότητα του εντέρου ή/και τη σύσταση των κενώσεων. Συχνό σύμπτωμα είναι οι διαταραχές στην κινητικότητα του εντέρου (δυσκοιλιότητα/ διάρροια) όπως και κοιλιακή διάταση και δυσφορία.
Δεν υπάρχει κάποιο συγκεκριμένο τεστ, αλλά διαγιγνώσκεται από γαστρεντερολόγο μετά από αποκλεισμό άλλων νόσων και λειτουργικών διαταραχών που έχουν να κάνουν με τη λειτουργία του εντέρου. Βιολογικοί και ψυχολογικοί παράγοντες επηρεάζουν την εμφάνιση του συνδρόμου. Το χρόνιο στρες βεβαια αποτελεί έναν αρκετά κοινό λόγο παθογένεσης του ΣΕΕ.
Η αντιμετώπιση του Συνδρόμου Ευερέθιστου Εντέρου έγκειται στη φαρμακολογική, ψυχολογική και διατροφική αντιμετώπιση. Η διατροφή φαίνεται να παίζει μεγάλο ρόλο στη συμπτωματολογία, συνεπώς η πρώτη γραμμή αντιμετώπισης αποτελείται από αλλαγές στη διατροφή και τον τρόπο ζωής.
Στην πρώτη γραμμή συστήνεται να δίνεται προσοχή στην μείωση της κατανάλωσης λιπαρών/τηγανητών & καυτερών τροφίμων, στην μείωση κατανάλωση καφεΐνης, αεριούχων ροφημάτων (μπύρα, αναψυκτικά, σόδα) και αλκοόλ, στην επαρκή πρόσληψη υγρών και φυτικών ινών, και στην πρόσληψη προβιοτικών σκευασμάτων. Επίσης, σημαντική είναι η προσκόλληση σε μια πλήρη ισορροπημένη διατροφή, με τακτικά γεύματα, και με αργή και καλή μάσηση της τροφής.
Στη δεύτερη γραμμή αντιμετώπισης έχουμε τη “low FODMAP diet”, ένα πρωτόκολλο αποκλεισμού, το οποίο επιφέρει βελτίωση των συμπτωμάτων για την πλειονότητα των πασχόντων.
Το πρωτόκολλο αποκλεισμού χωρίζεται σε 3 στάδια:
- Μείωση των FODMAP από τη διατροφή (4-8 εβδομάδες)
- Σταδιακή επανένταξη των FODMAP στη διατροφή (8-10 εβδομάδες)
- Εξατομίκευση (μακροχρόνια)
Το πρωτόκολλο αυτό, λόγω του αποκλεισμού μεγάλης ποικιλίας τροφίμων από πολλές ομάδες τροφίμων, πρέπει να γίνεται πάντοτε υπό την καθοδήγηση εξειδικευμένου στο πρωτόκολλο διαιτολόγου-διατροφολόγου, και να ολοκληρώνονται όλα τα στάδιά του. Η δοκιμή του πρωτοκόλλου χωρίς την αρωγή εξειδικευμένου διαιτολόγου-διατροφολόγου δεν είναι αποτελεσματική και δυνητικά επικίνδυνη για την κατάσταση θρέψης του ατόμου.
Τι είναι τα FODMAPs;
Τα αρχικά σημαίνουν Ζυμώσιμοι Ολιγοσακχαρίτες, Δισακχαρίτες, Μονοσακχαρίτες και Πολυόλες και τα βρίσκουμε σε πληθώρα τροφίμων, από διάφορα φρούτα και λαχανικά, εως σιτηρά και ροφήματα.
Οι υδατάνθρακες αυτοί δεν απορροφώνται στο λεπτό έντερο, αλλά ταξιδεύουν στο παχύ έντερο, όπου τα βακτήρια του εντέρου μας τους χρησιμοποιούν ως τροφή, ενώ νερό μεταφέρεται στον εντερικό αυλό μέσω όσμωσης. Αυτός ο συνδυασμός μαζί με την κοιλιακή υπερευαισθησία οδηγούν στη συμπτωματολογία του συνδρόμου.
Κάθε άτομο με Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου εμφανίζει συμπτώματα σε διαφορετικά τρόφιμα, και σε διαφορετική ποσότητα κατανάλωσης τροφίμου!
Για παράδειγμα,
- Ο Α μπορεί να φάει χωρίς συμπτώματα 1 μήλο, ενώ ο Β 1/4 μήλου.
- Ο Α μπορεί να καταναλώσει 1 ολόκληρο αβοκάντο χωρίς συμπτώματα, ενώ ο Β έχει συμπτώματα με την κατανάλωση 1/4 αβοκάντο.
Η ολοκλήρωση του πρωτοκόλλου “Low FODMAP diet” είναι σημαντική για την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων του Συνδρόμου Ευερέθιστου Εντέρου για όσους δεν μπορούν να τα αντιμετωπίσουν με τις αλλαγές του τρόπου διατροφής πρώτης γραμμής.
Η διαιτολόγος-διατροφολόγος Μαρία Μαντζώρου έχει ολοκληρώσει την εκπαίδευσή της στην εφαρμογή του πρωτοκόλλου στο King’s College London του Ηνωμένου Βασιλείου.
Τι θα πούμε σε έναν φίλο που έβαλε βάρος;
Τι να πουμε σε κάποιον που φαίνεται να έβαλε βάρος;
ΤΙΠΟΤΑ!
Όταν το σώμα μας αλλάζει, είμαστε σε θέση να το καταλάβουμε, είτε από τη ζυγαριά, τα ρουχα ή τον καθρέφτη!
Όπως είναι λογικό, όταν πάρουμε βάρος δεν θα το συζητήσουμε με τους γυρω μας!
Επειδή είναι αγένεια και αδιακρισία να φέρνουμε έναν φίλο ή γνωστό ή οποιονδήποτε σε δυσκολη θεση, είναι απαράδεκτο να σχολιάσουμε το σωμα του και το αν πηρε βάρος!
Το ξερει ήδη!
Αν όντως ενδιαφερόμαστε, τότε ας ρωτήσουμε αν είναι καλά!!! Πολλές φορές η αυξηση του βάρους οφείλεται στην κακή ψυχολογική κατάσταση και σε αλλά προβληματα που αντιμετωπίζει το άτομο.
Συνεπώς, αν θέλουμε να βοηθήσουμε να ρωτήσουμε και να προσφερουμε τη βοήθεια μας απλόχερα, χωρίς κριτική!
Και αν κάποιος σχολιάσει το σώμα μας, τι να κάνουμε; Διαβάστε εδώ για το πώς αντιδράμε σε σχόλια για το σώμα μας!