Διατροφή στις Ιδιοπαθείς Φλεγμονώδεις Νόσους Εντέρου Μέρος B΄
Οι Ιδιοπαθείς Φλεγμονώδεις Νόσοι Εντέρου (ΙΦΝΕ), δηλαδή οι χρόνιες αυτοάνοσοι νόσοι Εκλώδης Κολίτιδα και Νόσος Crohn χαρακτηρίζονται από υφέσεις, και εξάρσεις, κατά τις οποίες η διατροφή θα πρέπει να είναι εξατομικευμένη, έτσι ώστε να βελτιώνονται τα συμπτώματα που ταλαιπωρούν τους ασθενείς.
Η διατροφή στις ΙΦΝΕ είναι ιδιαιτέρως σημαντική, καθώς άτομα με τη νόσο Crohn ειδικά βρίσκονται σε υψηλό κίνδυνο υποθρεψίας, ενώ υπάρχει και αυξημένος κίνδυνος εμφάνισης διατροφικών ελλείψεων (Σίδηρος, φολικό οξύ, Ψευδάργυρος, Μαγνήσιο, Ασβέστιο, Βιταμίνες Α,D,E,K, Β12), οι οποίες επιβάλεται να διορθωθούν.
Κατά την ύφεση, συστήνεται η προσκόλληση σε μια Μεσογειακού τύπου Διατροφή, από την οποία δεν χρειάζεται να αποκλειστεί κανένα τρόφιμο, εκτός και αν πυροδοτεί κάποιο γαστρεντερικό σύμπτωμα. Για παράδειγμα, μπορεί στη νόσο Crοhn να υπάρχει δυσανεξία στη λακτόζη, επομένως στην περίπτωση αυτή αποφεύγεται η λακτόζη. Επίσης, άτομα με Ελκώδη Κολίτιδα ενδέχεται να βοηθηθούν με συμπλήρωμα προβιοτικών. Απώλεια βάρους σε ασθενείς με υπερβάλλον σωματικό βάρος μπορεί να υποστηριχθεί μόνο σε φάση ύφεσης, ενώ συστήνεται τακτική άσκηση με ασκήσεις μυικής ενδυνάμωσης με σκοπό την αύξηση της μυικής μάζας, για τουλάχιστον 30 λεπτά 3 φορές την εβδομάδα. Τέλος, η τηρηση ημερολογίου καταγραφής τροφίμων και συμπτωμάτων επίσης μπορεί να βοηθήσει.
Αναφορικά με την έξαρση, διάφορες είναι στη μόδα, χωρίς να είναι επιστημονικά τεκμηριωμένες. Γενικά, δεν συστήνεται κάποια συγκεκριμένη δίαιτα, αλλά η διατροφή του κάθε ατόμου θα πρέπει να είναι εξατομικευμένη. Γενικά, συστήνεται μια ελαφριά διατροφή, με μικρά συχνά γεύματα, τα οποία καταναλώνονται με ηρεμία.
Έμφαση πρέπει να δοθεί στην επαρκή πρόσληψη υγρών και πρωτεΐνης (άπαχο κρέας, κοτόπουλο, ψάρι, αυγό, τυρί). Γενικά, καλό είναι αποφεύγονται τα πικάντικα, λιπαρά, τηγανητά τρόφιμα, και τα τρόφιμα που είναι πλούσια σε φυτικές ίνες (όσπρια, ωμά φρούτα με φλούδα), η λακτόζη (γάλα, μαλακά τυριά, κρέμα γάλακτος, επιδόρπια γιαουρτιού), και τα αεριούχα ροφήματα, το αλκοόλ και ο καφές, και τα γλυκαντικά με υπακτική δράση (σορβιτόλη, ξυλιτόλη). Είναι προτιμότερο κατά την έξαρση να επιλέγονται επεξεργασμένα δημητριακά (άσπρο ρύζι, πατάτα, χυλός βρώμης), ξεφλουδισμένα φρούτα (μήλο, μπανάνα, πεπόνι), κομπόστες, ζελέ, χυμοί χωρίς φυτικές ίνες, ζωμοί και σούπες, καλοβρασμένα λαχανικά (πχ. καρότο, κολοκύθι) και ψητά άπαχα κρέατα και κοτόπουλο, και ψάρι.
Προβιοτικά μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε ήπια ή μέτρια ελκώδη κολίτιδα (μόνο τα VSL#3, E. coli Nissle 1917), και ειδικά σε φλεγμονή του θυλάκου από τελικό ειλεό (VSL#3), αλλά όχι σε Νόσο Crohn.
Η υποθρεψία, και ειδικά σε παιδιά είναι ένα μείζον πρόβλημα στις ΙΦΝΕ. Η παρακολούθηση της κατάστασης θρέψης των ασθενών, και ειδικά η παρακολούθηση της κατάστασης θρέψης και της ανάπτυξης των παιδιών είναι απαραίτητη.
Αν και για τη διατήρηση της ύφεσης δεν υπάρχουν πολλά επιστημονικά δεδομένα φαίνεται η υψηλή κατανάλωση φυτικών ίνών να έχει ευεργετική δράση, ενώ η υψηλή κατανάλωση αλκοόλ και κρέατος επιβαρυντική για τη διατήρηση της ύφεσης στην Ελκώδη Κολίτιδα.
Συμπερασματικά, η διατροφή φαίνεται να παίζει σημαντικό ρόλο στην πρόληψη και την αντιμετωπίση των Ιδιοπαθών Φλεγμονοδών Φλεγμονών του Εντέρου. Αν και πολλοί ασθενείς που βρίσκονται σε ύφεση φοβούνται να καταναλώνουν τρόφιμα πλούσια σε φυτικές ίνες, δεν πρέπει να αποφεύγονται, αλλά ακολουθείται μια υγιεινή διατροφή, στα πλαίσια της Μεσογειακής Διατροφής. Στην έξαρση, η διατροφή και πάλι είναι αρωγός στην ανακούφιση των συμπτωμάτων και στη διατήρηση μιας καλής κατάστασης θρέψης!
Can Bioelectrical Impedance Analysis and BMI be a Prognostic Tool in Head and Neck Cancer Patients? A Review of the Evidence
Maria Mantzorou, Maria Tolia, Antigoni Poultsidi, Eleni Pavlidou, Sousana K Papadopoulou, Dimitrios Papandreou and Constantinos Giaginis Can Bioelectrical Impedance Analysis and BMI be a Prognostic Tool in Head and Neck Cancer Patients? A Review of the Evidence Cancers 2020: 12, 557
Background: Malnutrition can significantly affect disease progression and patient survival. The efficiency of weight loss and bioimpedance analysis (BIA)-derived measures in the evaluation of malnutrition, and disease progression and prognosis in patients with head and neck cancer (HNC) are an important area of research. Method: The PubMed database was thoroughly searched, using relative keywords in order to identify clinical trials that investigated the role of BIA-derived measures and weight loss on the disease progression and prognosis of patients with HNC. Twenty-seven studies met the criteria. More specifically, six studies examined the prognostic role of the tissue electrical properties in HNC patients; five examined the role of the tissue electrical properties on identifying malnutrition; four studies looked at the changes in the tissue electrical properties of HNC patients; and 12 examined the prognostic role of weight loss on survival and/or treatment outcomes. Results: Several studies have investigated the role of nutritional status tools on prognosis in HNC patients. Current studies investigating the potential of BIA-derived raw data have shown that phase angle (PA) and capacitance of the cell membrane may be considered prognostic factors of survival. Weight loss may be a prognostic factor for treatment toxicity and survival, despite some conflicting evidence. Conclusions: Further studies are recommended to clarify the role of BIA-derived measures on patients’ nutritional status and the impact of PA on clinical outcomes as well as the prognostic role of weight loss.
Μπορεί η ανάλυση βιοηλεκτρικής εμπέδησης και ο Δείκτης Μάζας Σώματος να είναι ένα προγνωστικά εργαλεία στους ασθενείς με καρκίνο κεφαλής και τραχήλου; Μια ανασκόπηση της βιβλιογραφίας
Η υποθρεψία μπορεί να επηρεάσει σημαντικά την πρόοδο της νόσου και την επιβίωση των ασθενών με καρκίνο. Η αποτελεσματικότητα των μετρήσεων της απώλειας βάρους και της βιοηλεκτικής εμπέδησης (BIA) στην αξιολόγηση της υποθρεψίας και της εξέλιξης της νόσου και της πρόγνωσης σε ασθενείς με καρκίνο της κεφαλής και του τραχήλου είναι ένας σημαντικός τομέας έρευνας.
Η βάση δεδομένων PubMed ερευνήθηκε διεξοδικά χρησιμοποιώντας σχετικές λέξεις-κλειδιά προκειμένου να εντοπιστούν οι κλινικές δοκιμές που διερεύνησαν το ρόλο των μετρήσεων που προέκυψαν από τη ΒΙΑ και την απώλεια βάρους στην πρόοδο της νόσου και στην πρόγνωση ασθενών με ΗΝC.
Είκοσι επτά μελέτες πληρούσαν τα κριτήρια. Ειδικότερα, έξι μελέτες εξέτασαν τον προγνωστικό ρόλο των ηλεκτρικών ιδιοτήτων των ιστών σε ασθενείς με αρκίνο της κεφαλής και του τραχήλου. Πέντε εξέτασαν το ρόλο των ηλεκτρικών ιδιοτήτων των ιστών στην αναγνώριση του υποσιτισμού, τέσσερις μελέτες εξέτασαν τις αλλαγές στις ηλεκτρικές ιδιότητες των ιστών των ασθενών με ΗΝC, και 12 εξέτασαν τον προγνωστικό ρόλο της απώλειας βάρους επί των αποτελεσμάτων επιβίωσης και / ή θεραπείας.
Αρκετές μελέτες έχουν διερευνήσει το ρόλο των εργαλείων διατροφικής κατάστασης στην πρόγνωση σε ασθενείς με HNC. Οι τρέχουσες μελέτες που διερευνούν το δυναμικό των πρωτογενών δεδομένων (raw data) που προέρχονται από τη BIA έχουν δείξει ότι η γωνία φάσης (PA) και η Capacitance της κυτταρικής μεμβράνης μπορεί να θεωρηθούν ως προγνωστικοί παράγοντες επιβίωσης. Η απώλεια βάρους μπορεί να είναι ένας προγνωστικός παράγοντας για την τοξικότητα και την επιβίωση της θεραπείας, παρά τις ασαφείς ενδείξεις. Συνιστώνται περαιτέρω μελέτες για να αποσαφηνιστεί ο ρόλος των μετρήσεων που λαμβάνονται από τη ΒΙΑ στην κατάσταση θρέψηςτων ασθενών και στην επίδραση της ΡΑ στις κλινικές εκβάσεις, καθώς και στον προγνωστικό ρόλο της απώλειας βάρους.
Το άρθρο είναι ελεύθερο προς ανάγνωση στη σελίδα του επιστημονικού περιοδικού εδώ. Τα πνευματικά δικαιώματα ανήκουν στους συγγραφείς.
Μύθοι για τη Διαιτολογία και τους Διαιτολόγους: Οι διαιτολόγοι δεν συστήνουν την τάδε δίαιτα, γιατί οι πελάτες θα χάσουν βάρους και θα μείνουν χωρίς δουλειά.
Παράδοξες δίαιτες υπάρχουν πολλές εδώ και δεκαετίες. Ένα μεγάλο μέρος των διαιτωμένων που επισκέπτονται τους διαιτολόγους-διατροφολόγους έχουν προσπαθήσει να χάσουν βάρος στο παρελθόν με παράδοξους τρόπους (πχ. Δίαιτα Dukan, Atkins, αποτοξινώσεις κ.α.). Κάθε νέα διατροφική μόδα αποκτά ακολούθους που παθιάζονται με τους ισχυρισμούς και τα -παροδικά- αποτελέσματα.
Ακολουθώντας μια παράδοξη δίαιτα, κατά πάσα πιθανότητα ο διαιτώμενος θα χάσει βάρος, καθώς μέσω των κανόνων ή του γενικού προγράμματος διατροφής θα βρίσκεται σε αρνητικό ισοζύγιο ενέργειας. Όμως, μετά την απώλεια βάρους έρχεται η επαναπρόσληψη, ενώ είναι αυξημένος ο κίνδυνος για διατροφικές ελλείψεις, απώλεια μυικής μάζας και υγρών και αίσθημα κόπωσης, μεταξύ άλλων! Για να έχει μακροπρόθεσμα αποτελέσματα μια προσπάθεια απώλειας βάρους θα πρέπει να υπάρχει αλλαγή/βελτίωση του τρόπου ζωής, ενώ απαραίτητη είναι η συμβουλευτική, η επίλυση προβλήματων, και ενημέρωση για μύθους και την παραπληροφόρηση γύρω από τη διατροφή.
Με την επαναπρόσληψη του βάρους ύστερα από τέτοιες δίαιτες έρχεται και το αίσθημα απογοήτευσης και η χαμηλή αίσθηση αυτοαποτελεσματικότητας. Παράλληλα, η ενασχόληση με δίαιτες μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο για διαταραγμένη σχέση με το φαγητό και διατροφικές διαταραχές.
Επιπλέον, πλεον οι διάφορες παράδοξες δίαιτες, εκτός από υποσχέσεις για απώλεια βάρους, ισχυρίζονται και καλύτερη υγεία και ευεξία. Όμως, το αντίθετο συμβαίνει! Οι ακόλουθοι των διαιτών μπορεί να οδηγηθούν σε διατροφικές διαταραχές, όπως η ορθορεξία όπου τα άτομα έχουν εμμονή να καταναλώνουν μόνο τα τρόφιμα που θεωρούν υγιεινά και εμμονή να αποφεύγουν τα τρόφιμα που θεωρούν ανθυγιεινά. Μάλιστα, αποφεύγοντας ολόκληρες ομάδες τροφίμων αυξάνεται κατά πολύ ο κίνδυνος για διατροφικές ελλείψεις, παράλληλα με την αύξηση του κινδύνου για χρόνιες νόσους.
Συνεπώς, όχι μόνο δεν μειώνεται το φόρτο εργασίας του διαιτολόγου-διατροφολόγου όταν τα άτομα καταφεύγουν στη νέα μόδα παράδοξης δίαιτας, αλλά αντιθέτως εν τέλει έχουν αυξημένη δουλειά, ενώ και οι γιατροί θα έχουν να θεραπεύσουν περισσότερους ασθενείς!
Ο ρόλος του διαιτολόγου-διατροφολόγου αναφορικά με την απώλεια βάρους, τη βελτίωση των διατροφικων συνηθειών και την πρόληψη χρόνιων νόσων δεν είναι να δώσει το χαρτί με ένα πρόγραμμα διατροφής, αλλά να συβουλεύσει, να ενημερώσει και να εκπαιδεύσει τον διατώμενο προς βελτίωση του τρόπου διατροφής του. Το χαρτί, λοιπόν, με τη δίαιτα, όπως και κάθε άλλη δίαιτα που κυκλοφορεί στο διαδίκτυο είναι ένα μικρό μέρος της διατροφικής παρέμβασης.
Τέλος, καθώς οι διαιτολόγοι-διατροφολόγοι δεν είναι αδυνατιστές, ακόμη και αν σταματούσαν όλοι οι διαιτώμενοι τις συνεδρίες με διαιτολόγους δεν θα χάναμε τη δουλειά μας!
Μπάρες παγωμένου γιαουρτιού με σταγόνες σοκολάτας και τραγανό μούσλι
Μια εναλλακτική συνταγή μπάρας-παγωτού: Μπάρες παγωμένου γιαουρτιού με σταγόνες σοκολάτας και τραγανό μούσλι
Τι θα χρειαστείτε:
3 κεσεδάκια γιαούρτι 2%
1/2 φλ. μέλι
1 1/2 φλ. σταγόνες σοκολάτας
1 φλ. τραγανό μούσλι (granola)
Εκτέλεση:
1. Αναμείξτε σε ένα μπολ το γιαούρτι με το μέλι
2. Προσθέστε το 1 φλιτζάνι σταγόνες σοκολάτας και αναμείξτε
3. Μεταφέρετε το μείγμα σε ένα ταψί με αντικολλητικό χαρτί, και απλώστε το μείγμα ομοιόμορφα.
4. Ρίξτε από πάνω το υπόλοιπο 1/2 φλιτζάνι κομμάτια σοκολάτας και το τραγανό μούσλι.
5. Αφήστε το να παγώσει στην κατάψηξη για τουλάχιστον 2 ώρες.
6. Κόψτε το σε κομμάτια και απολαύστε τις μπάρες παγωτού σας.
7. Αποθηκεύστε τα υπόλοιπα κομμάτια στην κατάψυξη.
Σημείωση: Πολλές φορές οι συνταγές που δεν περιέχουν κρυσταλλική ζάχαρη αναφέρονται ως "συνταγή για [...] χωρίς ζάχαρη. Η παραπάνω συνταγή μπορεί να μην περιέχει κρυσταλλική ζάχαρη, αλλά το μέλι ανήκει στα ελεύθερα σάκχαρα. Επίσης, το τραγανό μούσλι περιέχει ελεύθερα σάκχαρα, καθώς χρειάζονται για να "κολλήσουν" μεταξύ τους οι νιφάδες βρώμης! Έτσι, η συνταγή αυτή περιέχει ζάχαρη!!!
Η συνταγή προέρχεται από το Honey and Birch https://www.honeyandbirch.com/chocolate-chip-granola-frozen-yogurt-bark/