Λάδι καρύδας: τι ισχύει τελικά
Το λάδι καρύδας (coconut oil) είναι γνωστό κυρίως γιατί περιέχεται σε κρέμες σώματος και μαλλιών. Όμως, χρησιμοποιείται και στη μαγειρική, κυρίως σε χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας. Τα τελευταία χρόνια έχει γίνει η «νέα διατροφική μόδα» και δεν είναι λίγοι εκείνοι που το χρησιμοποιούν καθημερινά στη μαγειρική και τη ζαχαροπλαστική. Επειδή είναι στερεό σε θερμοκρασία δωματίου το χρησιμοποιούν αντί για βούτυρο, ενώ πλέον και στο εμπόριο βρίσκουμε λίπη επάλειψης με έλαιο καρύδας! Και σίγουρα, αν και δεν το έχω δοκιμάσει, θα δίνει ένα ωραίο άρωμα και γεύση καρύδας!
Το λάδι καρύδας διαφημίζεται ως ένα «υγιεινό» λάδι, ένα «superfood» που βοηθά στην απώλεια βάρους, ενώ συνοδεύεται και από μια αρκετά υψηλή για την εποχή τιμή, γύρω στα 20 ευρώ το λίτρο! Τι ισχύει για αυτό το λάδι, ή καλύτερα λίπος;
Το λάδι-λίπος αυτό είναι πλούσιο σε κορεσμένα λιπαρά, και μάλιστα περιέχει πολύ περισσότερα κορεσμένα λιπαρά από το βούτυρο, το μοσχαρίσιο και το χοιρινό λίπος. Το κορεσμένο λίπος αυξάνει την LDL «κακή» χοληστερόλη, η οποία αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακών νοσημάτων. Επιπλέον, αν και αυξάνει και την HDL «καλή» χοληστερόλη, ως κορεσμένο λίπος, είναι προτιμότερο να επιλέξουμε ακόρεστα λιπαρά, που όχι μόνο μειώνουν την κακή, αλλά αυξάνουν και την καλή χοληστερόλη! Επίσης, το λάδι καρύδας δεν περιέχει τις βιταμίνες και τα αντιοξειδωτικά που βρίσκουμε στο εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο. Έτσι, λόγω της ελλιπούς θετικής επίδρασης στην υγεία, ο «American Heart Association» προτείνει την αποφυγή χρήσης του, ενώ άλλοι συστήνουν την χρήση του πιο σπάνια, εάν θέλουμε να φτιάξουμε ένα εξωτικό πιάτο, όπως Ταϋλανδέζικο!
Βέβαια, για τη μείωση του κινδύνου εμφάνισης καρδιαγγειακών νοσημάτων δεν αρκεί μόνο η μείωση κατανάλωσης κορεσμένων λιπαρών, αλλά χρειάζεται προσκόλληση σε μια υγιεινή διατροφή, όπως η Μεσογειακή Διατροφή, και τακτική άσκηση.
Άλλος ένας λόγος για τον οποίο το λάδι καρύδας έγινε γνωστό, είναι το γεγονός ότι η έρευνα έχει δείξει ότι τα τριγλυκερίδια μέσης αλυσίδας (MCT) μπορούν να αυξήσουν το μεταβολισμό περισσότερο από τριγλυκερίδια μακράς αλυσίδας. Το λάδι καρύδας περιέχει τέτοιου είδους τριγλυκερίδια, και σε μεγαλύτερη πυκνότητα απ’ ό,τι άλλα έλαια, επομένως θεωρήθηκε ότι το έλαιο καρύδας θα βοηθά στη μείωση του βάρους. Όμως, η έρευνα έγινε με 100% MCT έλαια που σχεδιάστηκαν για τη μελέτη, ενώ το λάδι καρύδας περιέχει μόνο 13-15% MCT. Άρα, το όποιο όφελος θα είχε για το μεταβολισμό κατά πάσα πιθανότητα θα ήταν πολύ - πολύ μικρό, αν όχι ανύπαρκτο!
Επομένως, μπορούμε να βάλουμε λάδι καρύδας πάνω στο σώμα μας, αλλά όχι μέσα στο σώμα μας, όπως τόνισε ο Frank Sacks, συγγραφέας ενός επιστημονικού άρθρου για το συγκεκριμένο λάδι.
Στην Ελλάδα, είμαστε πολύ τυχεροί καθώς μπορούμε να έχουμε σε χαμηλή τιμή εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο, του οποίου τα οφέλη για την υγεία είναι επιστημονικώς τεκμηριωμένα, όπως είναι και τα οφέλη της προσκόλλησης στη Μεσογειακή Διατροφή!
Διατροφικοί Μύθοι: Τι ισχύει τελικά για το γάλα;
Το γάλα, η κύρια τροφή του ανθρώπου από τη γέννηση, παραδόξως αποτελεί αντικείμενο πολλών διατροφικών μύθων. Κατά καιρούς το γάλα και τα γαλακτοκομικά προϊόντα κατηγορούνται για πρόκληση διαφόρων χρόνιων νόσων από τον καρκίνο έως την οστεοπόρωση, ενώ λόγω του ότι αρκετοί συγκάτοικοί μας στη Γη εμφανίζουν δυσανεξία στη λακτόζη, πολλοί θεωρούν ότι ο άνθρωπος δεν είναι φτιαγμένος να πίνει γάλα μετά την παιδική ηλικία.
Ας δούμε μερικούς κοινούς μύθους γύρω από το γάλα.
1. Το γάλα προκαλεί καρκίνο. Η κατανάλωση γάλακτος (και γαλακτοκομικών) φαίνεται να συνδέεται όχι με αυξημένο, αλλά αντιθέτως με μικρότερο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου. Συγκεκριμένα, ο πλέον κοινός μύθος για το γάλα και τον καρκίνο του μαστού έχει καταρριφθεί πολλάκις από μελέτες και μετα-αναλύσεις (ανάλυση δεδομένων πολλών όμοιων ερευνών) που δείχνουν είτε ότι η κατανάλωση γάλακτος είτε μειώνει είτε δεν επιδρά στον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού. Επιπλέον, αναφορικά με τον καρκίνο του παχέος εντέρου και πάλι φαίνεται η κατανάλωση γαλακτοκομικών και η υψηλή πρόσληψη ασβεστίου να μειώνουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του παχέος εντέρου, ενώ περιορισμένα δεδομένα συσχετίζουν την κατανάλωση γαλακτοκομικών και ασβεστίου με τον καρκίνο του προστάτη, επομένως επιπλέον μελέτες αναμένονται.
2. Το γάλα προκαλεί οστεοπόρωση. Το γάλα είναι κύρια πηγή ασβεστίου, το οποίο είναι απαραίτητο και κύριο συστατικό των οστών και των δοντιών. Μελέτες παρατήρησης έχουν αναφέρει συσχέτιση μεταξύ υψηλής κατανάλωσης γαλακτοκομικών και αυξημένο κίνδυνο καταγμάτων, όμως οι μελέτες αυτές δεν δείχνουν αίτιο-αιτιατό, βασίζονται σε ερωτηματολόγια όπου οι συμμετέχοντες μπορεί μεροληπτικά να δίνουν λάθος απαντήσεις, και δεν λαμβάνονται υπόψη άλλοι παράγοντες που παίζουν ρόλο στην οστική μάζα και τον κίνδυνο καταγμάτων. Αντιθέτως, φαίνεται ότι οι vegan που δεν καταναλώνουν καθόλου γαλακτοκομικά έχουν χαμηλότερη οστική μάζα! Τέλος, υπέρμαχοι της παράδοξης «αλκαλικής δίαιτας» πιστεύουν ότι το γάλα ως «όξινο» θα οδηγήσει στην απώλεια ασβεστίου από τα οστά, κάτι που δεν ισχύει στην πραγματικότητα!
3. Ο άνθρωπος δεν χρειάζεται το γάλα. Η μοναδική τροφή του ανθρώπου μετά τη γέννηση είναι το γάλα. Σχετικά σπάνιες είναι οι περιπτώσεις σε παιδιά που εμφανίζουν και διατηρούν αλλεργία στο γάλα, οπότε και απαγορεύεται η κατανάλωση των γαλακτοκομικών. Στην Ευρώπη σπάνια είναι η δυσανεξία στην λακτόζη, ενώ τα άτομα μπορούν να καταναλώσουν γάλα χωρίς λακτόζη! Αναφορικά με τον ισχυρισμό ότι ο άνθρωπος δεν χρειάζεται το γάλα μετά την παιδική ηλικία, θα λέγαμε ότι ναι, ο άνθρωπος μπορεί να ζήσει χωρίς γάλα, όπως μπορεί να ζήσει χωρίς γλυκά, καφέ, διακοπές, βόλτες και άλλες απολαύσεις της ζωής! Η κατανάλωση γάλακτος και γαλακτοκομικών σίγουρα δεν είναι απαραίτητη, όπως το νερό, όμως είναι μια θρεπτικότατη ομάδα τροφίμων πλούσια σε πρωτεΐνη, Ασβέστιο, Κάλιο, Φώσφορο, Ιώδιο, και βιταμίνες του συμπλέγματος Β.
4. Το γάλα είναι νερό και ζάχαρη. Το γάλα δεν είναι νερό και ζάχαρη. Σίγουρα περιέχει νερό (υγρό), γεγονός που το καθιστά εξαιρετική επιλογή ροφήματος μετά από άσκηση, ως πηγή υγρών, πρωτεϊνών και υδατανθράκων. Όσον αφορά τη ζάχαρη, το γάλα περιέχει το σάκχαρο λακτόζη, το οποίο όμως δεν προσμετράται στη ζάχαρη, δηλαδή τα ελεύθερα σάκχαρα, ούτε προστίθεται επιπλέον ζάχαρη στο γάλα. Βέβαια, στα γιαούρτια και ροφήματα γάλακτος με γεύσεις/φρούτα προστίθεται ζάχαρη!
Πολλοί είναι μύθοι της διατροφής και ειδικά για το γάλα. Αν είναι της μόδας τα ροφήματα-υποκατάστατα γάλακτος (όπως γάλα αμυγδάλου κ.α.), δεν αντικαθιστούν σε διατροφική αξία τα γαλακτοκομικά! Αν επιλέξετε να μην καταναλώνετε το γάλα και τα προϊόντα του, τότε σιγουρευτείτε ότι λαμβάνετε αρκετό ασβέστιο από άλλες πηγές (π.χ. αμύγδαλα, πράσινα φυλλώδη λαχανικά, ψάρια με κόκκαλο) και εμπλουτισμένα φυτικά ροφήματα!
Πηγές:
1. Milk nutritional composition and its role in human health. doi: 10.1016/j.nut.2013.10.011.
Τι να φάω για πρωινό αν έχω διαβήτη;
Η διατροφή των ατόμων με Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου ΙΙ και κύησης πρέπει να είναι στοχευμένη στην ρύθμιση των επιπέδων σακχάρου, ενώ παράλληλα να ευνοεί τις τιμές αρτηριακής πίεσης και των λιπιδίων του αίματος.
Το πρωί, η ινσουλινοαντίσταση είναι μεγαλύτερη, επομένως χρειάζεται προσοχή στην ποσότητα, και φυσικά την ποιότητα των υδατανθράκων που καταναλώνονται. Ακόμη και τρόφιμα ή συνταγές που είναι ιδιαίτερα θρεπτικά μπορεί να μην είναι καλές επιλογές για ατομα που δυσκολεύονται να ελέγξουν τις τιμές σακχάρου! Για παράδειγμα, μια κλασσική επιλογή πρωινού, όπως γάλα με δημητριακά πρωινού μπορεί να μην ευνοεί την ευγλυκαιμία σε ορισμένα άτομα με διαβήτη. Στόχος είναι η διαμόρφωση ενός πλήρους γεύματος, με πηγή υδατάνθρακα (ολικής άλεσης), πρωτεΐνης και λαχανικά ή φρούτα. Επιλέξτε προϊόντα ολικής άλεσης, φρούτα με τη φλούδα, λαχανικα, ξηρούς καρπούς και σπόρους, και πρωτεΐνη! Σκοπός είναι η δημιουργία ενός πλήρους γεύματος!
Η ποσότητα του εκάστοτε υλικού, και δη των υδατανθράκων, θα πρέπει να είναι εξατομικεύμενη ανάλογα με το ατομο, ενώ και ο American Diabetes Association συστήνει στα άτομα με διαβήτη να συμβουλευτουν διαιτολόγο-διατροφολόγο.
Μερικές ιδέες πρωινού είναι:
- Τοστ με τυρί, αυγό και λαχανικά
- Τορτιγια με λαχανικά, αβοκάντο και τυρί cottage
- Ψωμί ή μικρη τορτιγια με ομελέτα και λαχανικά
- Ψωμί με αβοκάντο και αυγό και καπνιστό σολομό
- Γιαούρτι με βρωμη και φρούτο και βούτυρο ξηρών καρπών ή ξηρούς καρπούς
- Κρέμα βρώμης με φυτικό ρόφημα χωρίς ζάχαρη, μούρα και ξηρούς καρπούς
- Overnight oats με γιαούρτι, φυτικό ρόφημα, σπόρους chia, 2 κ.σ. βρώμη, φρουτο και βούτυρο ξηρών καρπών
- Scrambled eggs με λαχανικά και ψωμί ολικης άλεσης
Τα διατροφικά νέα της εβδομάδας 12-16 Φεβρουαρίου 2018
1. Ποιές είναι οι νέες τάσεις της βρεφικής διατροφής; Πόσο καλές είναι;
2. Συχνά ακούγεται ότι σε γυναίκες με καρκίνο του μαστου απαγορεύεται η κατανάλωση γάλακτος και κόκκινου κρέατος. Υπάρχουν όμως ενδείξεις για αυτή την απαγόρευση στην πρόληψη και κατά την αντιμετώπιση του καρκίνου του μαστού;
3. H pancake day απαιτεί pancakes. Ακολουθείστε αυτή την πανεύκολη και γευστική συνταγή και απολαύστε ελαφριά pancakes με γάλα καρύδας, βρώμη και λιανρόσπορο!
4. Ένα συνεχιζόμενο debate αφορά τον καφέ και τα οφέλη του για την υγεία. Είναι ευεργετικός ο καφές ή όχι;
Μια νέα ανασκόπιση 207 μετα-αναλύσεων εξέτασε τα οφέλη του καφέ στη υγεία μας.
Κατανάλωση 3-4 φλιτζανιών καφέ την ημέρα σχετίζονται με οφέλη για την υγεία μας, όπως χαμηλότερο κίνδυνο θανάτου, χαμηλότερο κίνδυνο θανάτου από καρδιαγγειακά, χαμηλότερο κίνδυνο για καρδιαγγειακά και καρκίνο, καθώς και άλλων νευρολογικών, μεταβολικών και ηπατικών νόσων.
Αναφορικά με αρνητική επίδραση καφέ, μόνο η υψηλή κατανάλωση καφέ στην εγκυμοσύνη σχετίζεται με χαμηλότερο βάρος γέννησης, πρόωρο τοκετό και αποβολή, ενώ συσχέτιση εμφανίστηκε και για αυξημένο κίνδυνο καταγμάτων σε γυναίκες.
Επομένως, μπορείτε να συνεχίσετε να απολαμβάνεται τον καφέ σας, άφοβα μεν, αλλά προσοχή χρειάζεται από γυναίκες σε εγκυμοσύνη ή σε υψηλό κίνδυνο καταγμάτων (με οστεοπόρωση).
Σημαντικό να αναφερθεί ότι οι μελέτες συνήθως εξετάζουν καφέ σκέτο ή με λίγο γάλα/ζάχαρη, και όχι ροφήματα καφέ.
Διαβάστε όλο το επιστημονικό άρθρο εδώ.
Διαβάστε το άρθρο μου πάνω στον καφέ εδώ.
5. 15 Φεβρουαρίου είναι η Παγκόσμια Ημέρα κατά του Παιδικού Καρκίνου! Διαβάστε εδώ για την πρόληψη του καρκίνου.
6."Ultra processed foods linked to cancer" (Υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα σχετίζονται με καρκίνο) έγραφαν οι εφημερίδες, προκαλώντας πανικό.
Μια νέα μελέτη έδειξε μια μικρή συσχέτιση μεταξύ κατανάλωσης υπερ-επεξεργασμένων τροφίμων και αυξημένου κινδύνου εμφάνισης καρκίνου.
Τι σημαίνει αυτό, όμως; Ποιά είναι τα ultra-processed foods;
Είναι μια κατηγορία τροφίμων, σύμφωνα με το σύστημα κατηγοριοποίησης (NOVA classification) και στην κατηγορία αυτή ανήκει πληθώρα τροφίμων από το μαζικώς παραγόμενο ψωμί, μέχρι έτοιμα κέικ, σοκολάτες, έτοιμα γεύματα και μαργαρίνες.
Η κατηγοριοποίηση αυτή λοιπόν περιέχει μεγάλο εύρος τροφίμων, με κάποια πιο υγιεινά από άλλα! Ας μην ξεχνάμε ότι ακόμη και το ζέσταμα του γάλακτος που θα πιούμε αποτελεί επεξεργασία, άλλωστε!
Η έρευνα τι έδειξε;
Στην έρευνα πήραν μέρος 104.980 άτομα, οι οποίοι κατέγραψαν τη διατροφή τους, και συμπλήρωσαν ερωτηματολόγια για τον τρόπο ζωής τους, τα κοινωνικο-δημογραφικά χαρακτηριστικά τους και τη χρήση φαρμακευτικής αγωγής.
Τα τρόφιμα που κατέγραψαν ότι κατανάλωναν χωρίστηκαν σε ομάδες, σύφμωνα με το σύστημα NOVA και έγινε η στατιστική ανάλυση.
- Μια αύξηση της κατανάλωσης ultra-processed τροφίμων κατά 10% σχετίστηκε με αύξηση 12% στον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου.
- Αυτό όμως δεν δείχνει ότι η κατανάλωση τους προκαλεί καρκίνο!
Παρ' όλα αυτά γνωρίζουμε ότι η προσκόλληση σε μια υγιεινή διατροφή, όπως η Μεσογειακή Διατροφή σχετίζεται με μειωμένο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου! Παράλληλα, η διατήρηση φυσιολογικού βάρους, η τακτική φυσική δραστηριότητα και η αποφυγή του καπνίσματος επίσης μειώνουν τον κίνδυνο νόσου.
Χρειάζονται επιπρόσθετες μελέτες για την καλύτερη διερεύνηση της ευρεθείσας συσχέτισης, αλλά η παρούσα έρευνα αποτελεί έναυσμα συζήτησης για την διατροφή και την υγεία, ειδικά ατόμων χαμηλού κοινωνικο-οικονομικού επιπέδου που καταναλώνουν μεγαλύτερες ποσότητες των τροφίμων αυτών.
Διαβάστε το άρθρο εδώ.