Οι χυμοί προκαλούν καρκίνο;
Πριν λίγες ημέρες δημοσιεύτηκαν τα αποτελέσματα μιας επιστημονικής μελέτης, αναφορικά με την επίδραση της κατανάλωσης ροφημάτων με ζάχαρη (ροδήματα με άνω του 5% ελεύθερα σάκχαρα) και χυμούς στον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου. Σε εφημερίδες και μέσα κοινωνικής δικτύωσης δεν άργησαν να εμφανιστούν τίτλοι που ανέφεραν ότι οι χυμοί και τα αναψυκτικά προκαλούν καρκίνο!
Τι έδειξε, όμως, η μελέτη;
Καταρχάς θα πρέπει να επισημανθεί ότι η μελέτη ήταν μια προοπτική μελέτη παρατήρησης. Αυτό σημαίνει ότι δεν μπορούμε να βγάλουμε συμπεράσματα τύπου αίτιο-αιτιατό, δηλαδή δεν μπορούμε να πούμε ότι το Χ προκαλεί ή δεν προκαλεί το Ψ, αλλά μόνο να δούμε αν υπάρχει συσχέτιση μεταξύ τους.
Τα αποτελέσματα της μελέτης ήταν ότι η κατανάλωση ροφημάτων με ζάχαρη σχετίζεται με 18% υψηλότερο κίνδυνο για καρκίνο, και 22% υψηλότερο κίνδυνο για καρκίνο του μαστού. Η κατανάλωση ροφημάτων με γλυκαντικά δεν σχετίστηκε με τον κίνδυνο για καρκίνο, ενώ η κατανάλωση 100% φυσικών χυμών σχετίστηκε με 12% υψηλότερο κίνδυνο για καρκίνο. Αν και ακούγεται μεγάλη η αύξηση του κινδύνου, πρόκειται για σχετικό κίνδυνο. Δηλαδή, αν έχει κάποιος 1% πιθανότητα για ανάπτυξη καρκίνου, άτομα που καταναλώνουν 100% φυσικών χυμών έχουν 1,12% πιθανότητα.
Επειδή, όμως, όπως προαναφέρθηκε η συσχέτιση δεν σημαίνει και αιτία, θα πρέπει να εξετάσουμε το γιατί βρέθηκε αυτή η συσχέτιση. Το σύνολο της βιβλιογραφίας μέχρι τώρα δεν έχει υποδείξει αιτιώδη συσχέτιση μεταξύ ροφημάτων με ζάχαρη και καρκίνου. Η αυξημένη κατανάλωση ροφημάτων με ζάχαρη σχετίζεται με το αυξημένο σωματικό βάρος, το οποίο σχετίζεται με τον υψηλότερο κίνδυνο για εμφάνιση καρκίνου.
Επίσης, αναλυση των αποτελεσμάτων της μελέτης υπέδειξε ότι σε σχέση με τα άτομα που είχαν χαμηλή πρόσληψη ροφημάτων με ζάχαρη, τα άτομα που κατανάλωναν υψηλές ποσότητες, ροφημάτων με ζάχαρη προσλάμβαναν υψηλότερες θερμίδες, υδατάνθρακες, λιπαρά και αλάτι, ενώ κάπνιζαν και περισσότερο. Οι πληροφορίες αυτές είναι ιδιαίτερα σημαντικές, καθώς οι διατροφικές συνήθειες αποτελούν σύμπλεγμα συμπεριφορών και συνηθειών, και η μεμονωμένη ανάλυσή τους δεν οδηγεί σε σαφή συμπεράσματα. Ειδικά το κάπνισμα αποτελεί ανεξάρτητο παράγοντα κινδύνου για καρκίνο, ενώ η χαμηλότερη ποιότητα διατροφής σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου, όπως υποδεικνύουν και άλλες μελέτες παρατήρησης.
Οι άνθρωποι υπερκαταναλώνουμε τα ελεύθερα σάκχαρα (μέλι, ζαχαρη, σιρόπια, περιμέζι κ.α.) μέσω της κατανάλωσης ροφημάτων, γλυκισμάτων, δημητριακών πρωινού και σνακ. Ο Π.Ο.Υ. συστήνει τη μείωση της κατανάλωσης των ελευθέρων σακχάρων στο 5% της ημερήσιας ενεργειακής πρόσληψης, δηλαδή περί τα 25-30 γραμμάρια ελευθέρων σακχάρων ημερησίως.
Συνεπώς, σαφώς η υπερκατανάλωση ροφημάτων με ζάχαρη μπορεί να έχει αρνητική επίδραση στην υγεία μακροπρόθεσμα, και σχετίζεται με χαμηλή ποιότητα διατροφής, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι η χαμηλή κατανάλωσή τους, στα πλαίσια μιας ισορροπημένης διατροφής θα είναι επιβαρυντική για την υγεία!
Για τη μείωση του κινδύνου εμφάνισης καρκίνου συστήνεται μια ισορροπημένη διατροφή στα πλαίσια της Μεσογειακής διατροφής και τακτική άσκηση, ενώ φυσικά σημαντική είναι και η πρόσβαση σε ιατρική περίθαλψη, για πρόληψη και εγκαιρη διάγνωση!
Πηγή: Sugary drink consumption and risk of cancer: results from NutriNet-Santé prospective cohort
Πρεβιοτικά: τα οφέλη στην υγεία μας
Τα πρεβιοτικά μαζί με τα προβιοτικά ακούγονται όλο και πιο συχνά σήμερα. Τα πρεβιοτικά είναι άπεπτοι, ζυμώσιμοι υδατάνθρακες, που οδηγούν σε επιλεκτική ανάπτυξη ή και δράση συγκεκριμένων μικροβίων της εντερικής χλωρίδας, ωφελώντας την υγεία του ατόμου που τα καταναλώνει.
Οι φυτικές ίνες είναι άπεπτοι υδατάνθρακες που ζυμώνονται στο παχύ έντερο, αλλά δεν έχουν απαραίτητα πρεβιοτική δράση, καθώς μπορεί να ζυμώνονται και από μη ωφέλιμα βακτήρια.
Τα πρεβιοτικά χαρακτηρίζονται από την αντίστασή τους στην πέψη στον ανώτερο γαστρεντερικό σωλήνα, την ικανότητα να ζυμώνονται από την εντερική χλωρίδα και να επάγουν την ανάπτυξη ή και δράση συγκεκριμένων βακτηρίων.
Ουσιαστικά αποτελούν την τροφή των βακτηρίων του παχέος εντέρου και δρουν έμμεσα, ενισχύοντας τη δράση των προβιοτικών, ειδικά με την ταυτόχρονη κατανάλωσή τους.
Η σύσταση της εντερικής χλωρίδας επηρεάζεται από τη σύσταση της διατροφής μας. Έτσι, αν αλλάξουμε τη διατροφή μας, τα είδη των βακτηρίων του εντέρου που θα αναπτύσσονται περισσότερο θα είναι διαφορετικά, ανάλογα με τα πρεβιοτικά που καταναλώνουμε.
Οι περισσότερες έρευνες μέχρι τώρα έχουν γίνει με συμπληρώματα πρεβιοτικών, οπότε δεν είναι ξεκάθαρη η επίδραση μιας διατροφής πλούσιας σε πρεβιοτικά καθώς και η βέλτιστη δόση πρεβιοτικών για θετικά αποτελέσματα, χωρίς ενοχλήσεις από το γαστρεντερικό.
Η έρευνα υποδεικνύει ότι τα οφέλη για την υγεία που προέρχονται από τη δράση των πρεβιοτικών δεν αφορούν μόνο την καλή λειτουργία του γαστρεντερικού συστήματος, αλλά και την απορρόφηση μετάλλων και τη λειτουργία του ανοσοποιητικού.
Αν και δεν έχουμε πολλές έρευνες πάνω σε ανθρώπους, φαίνεται ότι τα πρεβιοτικά βοηθούν στη μείωση εντεροπαθογόνων μικροοργανισμών, ενδεχομένως μέσω ανάπτυξης ωφέλιμων βακτηρίων, ενεργοποίησης του ανοσοποιητικού συστήματος στο γαστρεντερικό σωλήνα ή μέσω των λιπαρών οξέων μικρής αλυσίδας που είναι μεταβολικά προϊόντα των βακτηρίων, με δράσεις που προάγουν την υγεία.
Μερικές από τις δράσεις των πρεβιοτικών που εξετάζονται είναι η μείωση των διαρροιών λόγω μολύνσεων ή αγωγής με αντιβίωση, βελτίωση συμπτωμάτων των φλεγμονωδών νόσων εντέρου, προστασία από τον καρκίνο του παχέος εντέρου, αύξηση της βιοδιαθεσιμότητας μετάλλων, όπως του ασβεστίου, του μαγνησίου και ενδεχομένως του σιδήρου, μείωση κινδύνου για καρδιαγγειακά νοσήματα και επαγωγή του κορεσμού και επομένως υποβοήθηση της απώλειας βάρους.
Βέβαια, χρειάζονται επιπρόσθετες μελέτες σε ανθρώπους για την επικύρωση των μέχρι τώρα ευρημάτων.
Στην πράξη, εφόσον δεν συνίσταται συγκεκριμένη ποσότητα πρεβιοτικών, που είναι ευεργετική για την υγεία μας, μπορούμε να έχουμε ως στόχο την αύξηση της κατανάλωσης φυτικών ινών και προϊόντων που φυσικά περιέχουν πρεβιοτικά, ενώ συμπλήρωμα πρεβιοτικών δεν είναι απαραίτητο για τη διατήρηση της υγείας μας.
Τα φρούτα, τα λαχανικά, τα όσπρια και τα προϊόντα ολικής άλεσης είναι εξαιρετικές πηγές φυτικών ινών, ενώ τρόφιμα όπως οι μπανάνες, τα κρεμμύδια, η βρώμη, τα όσπρια, οι αγκινάρες είναι πηγές φυτικών ινών με πρεβιοτική δράση και είναι καλό να είναι μέρος της διατροφής μας.
Τα διατροφικά νέα της εβδομάδας 29 Ιανουαρίου- 2 Φεβρουαρίου 2018
1. "Στην Ελλάδα είσαι ό,τι δηλώσεις!" Άλλωστε αν θυμάμαι καλά μας το λένε από το Δημοτικό!
Και αυτή η φράση, δυστυχώς, ισχύει και στον κλάδο της διαιτολογίας-διατροφής, όπου πολλοί ψευδο-διαιτολόγοι λειτουργούν παράνομα, ακόμη και με δικά τους γραφεία!
Εμπιστευτείτε τους ειδικούς και μην ντραπείτε να ζητήστε να δείτε την άδεια ασκήσεως επαγγέλματός τους! Ο διαιτολόγος σας θα χαρεί να σας δείξει την άδειά του! Κουράστηκε γι' αυτή, άλλωστε!!!
Δείτε τι σχολίασε ο διαιτολόγος-διατροφολόγος Κωνσταντίνος Ξένος πάνω στο θέμα εδώ.
2. Αντί να αγοράσετε μαγιονέζα φτιάξτε τη μόνοι σας στο σπίτι με απλά υλικά, εντός λίγων λεπτών!!! Δείτε τη συνταγή εδώ.
3. New Year Resolutions: Πέρασε ο 1ος μήνας το 2018. Καταφέρατε να κρατήσετε τα New Year Resolutions σας;
Κάθε νέο έτος θέτουμε στόχους και ένας από αυτούς είναι η απώλεια βάρους!
Πόσες φορές όμως καταφέραμε να επιτύχουμε αυτόν τον στόχο;
Γιατί φέτος να μην κάνουμε μια αλλαγή; Αντί να επικεντρωθούμε στο βάρος, ας επικεντρωθούμε στις διατροφικές μας συνήθειες και την άσκηση.
Για παράδειγμα, ας βάλουμε στόχο:
- την κατανάλωση 1 επιπλέον μερίδας φρούτου την ημέρα
- την κατανάλωση 1 ακόμη ποτηριού νερου την ημέρα
- την κατανάλωση λαχανικών στο μεσημεριανό (και το βραδινό) μας σε καθημερινή βάση
- την ενασχόληση με τη μαγειρική στο σπίτι, ώστε να μειωθεί η κατανάλωση έτοιμου, γρήγορου φαγητού
- το παρκάρισμα του αυτοκινήτου 5-10 λεπτά πιο μακριά από τη δουλειά μας
4. Μια χορτοφαγική δίαιτα είναι υγιεινή; Δεν μπορούμε να πούμε ότι είναι υγιεινή, ούτε ότι δεν είναι! Ποικίλει με το άτομο και το πώς τρώει!
Δηλαδή, μπορεί να κάποιος να ακολουθεί μια υγιεινή χορτοφαγική διατροφή, με ποικιλία τροφίμων, και σωστούς συνδυασμούς για κατανάλωση όλων των απαραίτητων αμινοξέων, και να παίρνει και τα απαραίτητα συμπληρώματα διατροφής (κυρίως βιταμίνη B12).
Κάποιος άλλος μπορεί να ακολουθεί μια διατροφή με σκέτη σαλάτα, τηγανητές πατάτες, τσιπς και σοκολάτες που ανήκουν στα χορτοφαγικά τρόφιμα, χωρίς να προσφέρουν όμως ποικιλία θρεπτικών συστατικών!
Επομένως, όπως και για οποιοδήποτε άλλο τρόπο διατροφής παίζει ρόλο η σύνθεση της διατροφής και όχι απλά το όνομα που της δίνουμε!
Διαβάστε το άρθρο μου για τη χορτοφαγία εδώ.
5. Αν σας αρέσουν τα μανιτάρια, θα λατρέψετε αυτή τη μανιταρόσουπα!!!!
Απώλεια βάρους: Πόσο σημαντικό είναι το χαρτί με τη δίαιτα τελικά;
Πολλές φορές θεωρούμε οτι η δίαιτα, δηλαδή το χαρτί με τη δίαιτα, είναι ο σημαντικότερος παράγοντας για την απώλεια βάρους. Αν και μια υποθερμιδική διατροφή (μια διατροφή που θα μας δώσει λιγότερες θερμίδες από αυτές που χρειαζόμαστε) είναι απαραίτητη για την απώλεια βάρους, και όλες οι υποθερμιδικές δίαιτες θα έχουν βραχυπρόθεσμο αποτέλεσμα, το χαρτί με τη δίαιτα από μόνο του δεν αποτελεί μακροπρόθεσμη λύση.
Για να χάσουμε βάρος, χωρίς αρνητικές επιπτώσεις στην σωματική και ψυχική υγεία μας και να μπορέσουμε να διατηρήσουμε την απώλεια, θα πρέπει να βελτιώσουμε τη σχέση μας με το φαγητό, και τις διατροφικές μας συνήθειες και συμπεριφορές.
Τι σημαίνει αυτό;
Για να επιτύχουμε την απώλεια βάρους και να διατηρησουμε τα καλά αποτελέσματα, θα πρέπει η αλλαγή στις διατροφικές μας συνήθειες και συμπεριφορές να είναι σταδιακές και σε βαθμό τον οποίο να μπορούμε να διατηρήσουμε και μετά το πέρας του προγράμματος διατροφής. Για παράδειγμα, αν κάποιος παραγγέλνει 5 φορές την εβδομάδα απ’ έξω, το να αρχίσει να παραγγέλνει 4 φορές την εβδομάδα είναι πρόοδος και αν μπορέσει να διατηρήσει μια συχνότητα 1-2 φορές την εβδομάδα είναι εξαιρετική βελτίωση! Αν κάποιος μένει νηστικός όλη μέρα και το βράδυ δεν μπορεί να σταματήσει να τρώει από την πείνα του θα πρέπει μαζί με τον διαιτολογο-διατροφολόγο να οργανώσει και να δοκιμάσει τρόπους για να βάλει γεύματα/σνακ μεσα στη μέρα.
Έχετε παρατηρήσει ότι όταν δεν κοιμάστε αρκετά τρώτε πιο πολύ και ότι δυσκολεύεστε να χάσετε βάρος;
Οι διατροφικές συμπεριφορές και το πώς χρησιμοποιούμε το φαγητό (πχ. φαγητό λόγω stress) αποτελούν σημαντικά κομμάτια της διατροφικής παρέμβασης που δεν αναγράφονται στο πρόγραμμα. Η εκπαίδευση γύρω από τη διατροφή και η επίλυση των (διατροφικών) προβλημάτων που αντιμετωπίζουμε στην καθημερινότητα είναι επίσης αναπόσπαστα κομμάτια μιας ολοκληρωμένης προσπάθειας για αλλαγή. Για παράδειγμα, το πώς το άτομο θα μάθει να ακούει το σώμα του, την πείνα και τον κορεσμό δεν γίνεται μέσω ενός προγράμματος διατροφής με γεύματα σε συγκεκριμένες ώρες!
Τέλος, το πρόγραμμα διατροφής αποτελεί οδηγό στην προσπάθεια απώλειας βάρους, όχι χημική αντίδραση. Πολλές φορές τα άτομα νιώθουν οτι “καταστρέφουν” την προσπάθειά τους εαν ξεφύγουν από το πρόγραμμα (ενώ στην πραγματικότητα δεν έχουν καταστρέψει τίποτα απολύτως) με αποτελέσμα να νιώθουν τύψεις, ενοχές και να παρατούν το πρόγραμμα ή να τιμωρούν τον εαυτό τους χρησιμοποιώντας το φαγητό!
Ποιά η διαφορά βάρους & σύστασης σώματος;
Η απώλεια βάρους είναι μια διαδικασία- ευκαιρία για να μάθουμε ξανά να ακούμε το σώμα μας, να απολαμβάνουμε το φαγητό, και να βελτιώσουμε τις διατροφικές μας συνήθειες και συμπεριφορές (πχ. να ξεχνάμε τα συναισθήματά μας τρώγοντας) και κατ’ επέκταση να βελτιώσουμε την ψυχική και σωματική μας υγεία. Η διαδικασία της απώλεια βάρους δεν θα πρέπει να είναι τιμωρία, αλλά στοργή προς το σώμα μας, και το πρόγραμμα αποτελεί ένα κομμάτι, αλλά όχι το παν στη διαδικασία αυτη!
