Οι μοντέρνες δίαιτες απώλειας βάρους και γιατί να τις αποφύγετε
Σήμερα ένα πολύ μεγάλο ποσοστό ατόμων ασχολείται με την απώλεια βάρους, ακόμη και από την παιδική και εφηβική ηλικία. Η βιομηχανία της δίαιτας αποτελεί μια βιομηχανία δισεκατομμυρίων με πληθώρα προϊόντων να διαφημίζονται ως η υπέρτατη λύση στο αδυνάτισμα. Από τη δίαιτα με το (δηλητήριο) Αρσενικό ώς τη δίαιτα της ωραίας κοιμωμενης και της λαχανόσουπας, οι ακραίοι τρόποι απώλειας βάρους όχι μόνο δεν λειτουργούν, αλλά μας οδηγούν σταδιακά σε όλο και πιο αυξημένο βάρος, σε λιγότερο υγιή σχέση με το φαγητό και το σώμα μας.
Πολλές είναι οι δίαιτες για την απώλεια βάρους, αλλά το τελευταίο διάστημα ακούγονται πιο συχνά τα υποκατάστατα γευμάτων, τα τεστ διατροφογεννετικής και τροφικής δυσανεξίας, η κετογονική δίαιτα καθώς και η διαλειματική νηστεία.
Αναφορικά με τα υποκατάστατα γευμάτων, είναι προϊόντα (σκόνες-ροφήματα, μπάρες) τα οποία αντικαθιστούν 2 γεύματα ημερησίως, με σκοπό την μεγάλη μείωση της ενεργειακής πρόσληψης. Συστήνονται για γρήγορη απώλεια βάρους πριν από χειρουργείο, και η χρήση τους γίνεται για μικρό χρονικό διάστημα υπό ιατρική και διαιτολογική παρακολούθηση. Όταν χρησιμοποιούνται για απώλεια βάρους, η χρήση τους είναι βραχυπρόθεσμη, υπό ιατρική και διαιτολογική παρακολούθηση, και στη συνέχεια ο διαιτώμενος επανέρχεται στην τυπική διατροφή. Η “επιτυχία” τους οφείλεται στην μεγάλη μείωση θερμίδων, όμως τα αποτελέσματα δεν φαίνεται να είναι μακροπρόθεσμα, δεν έχουμε επαρκή στοιχεία από διαιτώμενους που μόνοι τους αγόρασαν τα σκευάσματα, ενώ δυστυχώς πολλές φορές η υποκατάσταση γευμάτων γίνεται χωρίς ιατρική και διαιτολογική παρακολούθηση με αποτέλεσμα τον κίνδυνο για την υγεία, ενώ δεν υπάρχει βελτίωση ούτε των διατροφικών συνηθειών, ούτε της σχέσης με το φαγητό. Τα προϊόντα αυτά υπόκεινται στη νομοθεσία για τα συμπληρώματα διατροφής, και δεν ελέγχονται από τον ΕΟΦ. Έχουν καταγραφεί περιστατικά ηπατοπάθειας, καθώς και θανάτου και ανάγκης για μεταμόσχευση ήπατος ύστερα από χρήση γνωστών σκευασμάτων, ενώ δεν συστήνονται για ορισμένες ομάδες πληθυσμού (πχ. έγκυες, νεφροπαθείς)
Τα τεστ διατροφογεννετικής είναι τεστ όπου αναλύονται ορισμένα γονίδια και συστήνονται διατροφικές αλλαγές, με σκοπό τη μείωση του κινδύνου εμφάνισης χρόνιων νοσημάτων. Τα τεστ αυτά δεν συστήνονται, καθώς η επιστήμη δεν έχει προχωρήσει αρκετά ώστε να γίνονται οι αντίστοιχες συστάσεις, ενώ τα εμπορικά τεστ δεν αναλύουν το σύνολο του γονιδιώματός μας. Τις επόμενες δεκαετίες θα έχουμε περισσότερα δεδομένα και θα μπορούμε να εφαρμόσουμε στην κλινική πράξη τα ευρήματα της διατροφογεννετικής. Δυστυχώς, πολλοί χρησιμοποιούν τα τεστ αυτά για να συστήσουν “ειδικές δίαιτες” απώλειας βάρους. Αν και έχουν αναγνωριστεί γονίδια της παχυσαρκίας, δεν σχετίζεται το γονιδίωμά μας με το τι τρόφιμα μας “παχαίνουν”, ενώ δεν υπάρχουν τρόφιμα των οποίων η κατανάλωση θα μας παχύνει ή θα μας αδυνατίσει!
Η κετογονική δίαιτα ξεκίνησε και συνεχίζει να χρησιμοποποιείται ως μια θεραπευτική δίαιτα για άτομα που δεν αποκρίνονται στη φαρμακοθεραπεία για την επιληψία. Ενδέχεται να βοηθήσει άτομα που δεν μπορούν να ελέγξουν τον σακχαρώδη διαβήτη, με βραχυπρόθεσμη εφαρμογή, αλλά χωρίς να υπάρχει επίσημη σύσταση. Είναι μια διατροφή σχεδόν χωρίς υδατάνθρακες, υψηλή σε λίπος, μέτρια σε πρωτεΐνη, η οποία δεν υπερέχει άλλων διαιτών για απώλεια βάρους. Η μακροχρόνια χρήση της είναι δυνητικά επικίνδυνη, καθώς οι υδατάνθρακες είναι απαραίτητοι για τον άνθρωπο, ενώ σύμφωνα με νέα μελέτη η υψηλή πρόσληψη φυτικών ινών (από πηγές υδατανθράκων φυσικά) σχετίζεται με χαμηλότερη θνησιμότητα, ενώ τα βακτήρια του εντέρου μας (δεν ζούμε μόνοι σε αυτό το σώμα) χρειάζονται τις φυτικές ίνες ως τροφή! Μάλιστα, άτομα που ακολουθούν τέτοιου είδους διατροφή κατά πάσα πιθανότητα δεν βρσίκονται καν σε κατάσταση κέτωσης!
Τέλος, η διαλλειματική νηστεία δεν είναι άλλο από το να τρώμε μέσα σε ένα 8ωρο, ενώ υπάρχουν και άλλοι μέθοδοι. Σύμφωνα με την έρευνα δεν φαίνεται να υπερτερεί έναντι μιας τυπικής διατροφής για την απώλεια βάρους, ενώ αυτό που ορίζει η διαλλειματική νηστεία είναι το ωράριο και όχι η ποιότητα και η ποσότητα της διατροφής. Οι περισσότερες μελέτες μέχρι σήμερα έχουν γίνει σε ζωικά μοντέλα, ενώ στον άνθρωπο έχουν γίνει λίγες και μικρές μελέτες, όπου αρκετά άτομα τις εγκαταλείπουν. Βέβαια, αν και είναι νωρίς, οι μελέτες δείχνουν θετικά αποτελέσματα αναφορικά με τον καρδιαγγειακό κίνδυνο και τον διαβήτη. Παρόλα αυτά είναι απαραίτητες οι επιπρόσθετες μελέτες.
Υπάρχουν αρκετές δίαιτες, και θα συνεχίσουν να κάνουν την εμφάνισή τους και άλλες ακραίες δίιατες, σκευάσματα και τεστ για απώλεια βάρους. Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι η απώλεια βάρους βασίζεται αποκλειστικά στο αρνητικό ισοζύγιο ενέργειας, αλλά είναι απαραίτητο το πρόγραμμα διατροφής που ακολουθούμε να ταιριάζει με τον τρόπο ζωής και τις ανάγκες μας, να βοηθά στη διασφάλιση της υγείας μας (ψυχικής & σωματικής) και να δίνει έμφαση στην υγιή σχέση και την απόλαυση του φαγητού.
Τα διατροφικά νέα της εβδομάδας 18-23 Σεπτέμβρη 2017
1. Μια βόλτα σε ένα σχολείο την ώρα του διαλλείματος, μπορεί να μας δείξει πολλά για τη διατροφή των παιδιών στο σχολείο. Οι υγιεινές διατροφικές συνήθειες πλάθονται από νωρίς και επηρεάζουν θετικά ή αρνητικά την υγεία μας όχι μόνο σαν παιδιά, αλλά και ως ενήλικες! Τι παίρνει το παιδί σας για σνακ στο σχολείο;
2. Η διατήρηση ενός υγιούς σωματικού βάρους φαίνεται να σχετίζεται με διατήρηση φυσιολογικών τιμών αρτηριακής πίεσης. Οι ερευνητές μελέτησαν πώς 5 συμπεριφορές που συνάδουν με έναν υγιεινό τρόπο ζωής επηρεάζουν την αρτηριακή πίεση μακροπρόθεσμα. 4.630 άτομα ηλικίας 18 με 30 ετών πήραν μέρος στη μελέτη που διήρκησε 25 έτη.
Οι συμπεριφορές που μελετήθηκαν ήταν:
1. Υγιές σωματικό βάρος
2. Αποφυγή καπνίσματος
3. Κατανάλωση 0-7 ποτά την εβδομάδα για τις γυναίκες, και 0-14 ποτά για τους άνδρες
4. Τολάχιστον 150 λεπτά την εβδομάδα μέτρια προς έντονη άσκηση
5. Υγιεινή διατροφή, σύμφωνα με τη δίατα DASH (Dietary Approaches to Stop Hypertension).
Η διατήρηση ενός φυσιολογικού σωματικού βάρους φαίνεται να είναι σημαντικός παράγοντας στη διατήρηση φυσιολογικών τιμών αρτηριακής πίεσης. Επίσης, εκείνοι που τηρούσαν 4 από τις 5 συμπερισφορές είχαν 27% περισσότερες πιθανότητες να έχουν φυσιολογική αρτηριακή πίεση κατά τη διάρκεια της μελέτης.
Διαβάστε για τη μελέτη εδώ.
3. Η βιοτίνη βοηθά στην τριχόπτωση; Όλοι θέλουμε πλούσια, υγιή μαλλιά. Η βιταμίνη που χρησιμοποιείται πιο συχνά για την τριχόπτωση είναι η βιοτίνη ή βιταμίνη Β7, ή αλλιώς βιταμίνη Η.
Η έρευνα όμως δεν έχει δείξει ότι βοηθά στην τριχόπτωση, παρά μόνον στην περίπτωση ανεπάρκειας, η οποία είναι σπάνια, καθώς η βιοτίνη παράγεται από την εντερική μικροχλωρίδα μας, ενώ αρκετά τρόφιμα είναι πηγές βιοτίνης (κρόκος αυγού, ξηροί καρποί, όσπρια, μπανάνες, γαλακτκοκομικά, βρώμη, κ.α.)! Επομένως, αν δεν υπάρχει έλλειψη βιοτίνης, η συμπληρωματική αγωγή δεν θα λειτουργήσει για την τριχόπτωση! Ακόμη, για αρκετά άλλα μικροθρεπτικά συστατικά που διαφημίζονται για την τριχόπτωση δεν υπάρχουν σαφή επιστημονικά δεδομένα.
4. Το σχολείο ξεκίνησε, αλλά η άσκηση (και το παιχνίδι) συνεχίζει να είναι απαραίτητη! https://www.facebook.com/157783734427074/photos/a.166769386861842.107374...
5. Ποιός είπε ότι είναι απαραίτητο να πάμε στο γυμναστήριο ή να κάνουμε οργανωμένη άσκηση για την υγεία μας;
Όπως φαίνεται από τα αποτελέσματα της PURE study ακόμη και όταν κάνουμε μη οργανωμένη άσκηση (όπως δουλειές του σπιτιού, χρήση της σκάλας και όχι του ασανσέρ, όταν περπατάμε στην καθημερινότητά μας) μειώνουμε τον κίνδυνο θανάτου γενικά, αλλά και από τα καρδιαγγεικά!
Επομένως, αφήστε το ασανσέρ, παρκάρετε λίγο πιο μακριά, κάντε δουλειές του σπιτιού, και αρχίστε να κατεβάζετε τα χειμερινά!
Διαβάστε το άρθρο μου πάνω στη μη-οργανωμένη άσκηση "Από τις σκάλες ή με το ασανσέρ;"
Διαβάστε για τη μελέτη εδώ
Απώλεια βάρους: Πόσο σημαντικό είναι το χαρτί με τη δίαιτα τελικά;
Πολλές φορές θεωρούμε οτι η δίαιτα, δηλαδή το χαρτί με τη δίαιτα, είναι ο σημαντικότερος παράγοντας για την απώλεια βάρους. Αν και μια υποθερμιδική διατροφή (μια διατροφή που θα μας δώσει λιγότερες θερμίδες από αυτές που χρειαζόμαστε) είναι απαραίτητη για την απώλεια βάρους, και όλες οι υποθερμιδικές δίαιτες θα έχουν βραχυπρόθεσμο αποτέλεσμα, το χαρτί με τη δίαιτα από μόνο του δεν αποτελεί μακροπρόθεσμη λύση.
Για να χάσουμε βάρος, χωρίς αρνητικές επιπτώσεις στην σωματική και ψυχική υγεία μας και να μπορέσουμε να διατηρήσουμε την απώλεια, θα πρέπει να βελτιώσουμε τη σχέση μας με το φαγητό, και τις διατροφικές μας συνήθειες και συμπεριφορές.
Τι σημαίνει αυτό;
Για να επιτύχουμε την απώλεια βάρους και να διατηρησουμε τα καλά αποτελέσματα, θα πρέπει η αλλαγή στις διατροφικές μας συνήθειες και συμπεριφορές να είναι σταδιακές και σε βαθμό τον οποίο να μπορούμε να διατηρήσουμε και μετά το πέρας του προγράμματος διατροφής. Για παράδειγμα, αν κάποιος παραγγέλνει 5 φορές την εβδομάδα απ’ έξω, το να αρχίσει να παραγγέλνει 4 φορές την εβδομάδα είναι πρόοδος και αν μπορέσει να διατηρήσει μια συχνότητα 1-2 φορές την εβδομάδα είναι εξαιρετική βελτίωση! Αν κάποιος μένει νηστικός όλη μέρα και το βράδυ δεν μπορεί να σταματήσει να τρώει από την πείνα του θα πρέπει μαζί με τον διαιτολογο-διατροφολόγο να οργανώσει και να δοκιμάσει τρόπους για να βάλει γεύματα/σνακ μεσα στη μέρα.
Έχετε παρατηρήσει ότι όταν δεν κοιμάστε αρκετά τρώτε πιο πολύ και ότι δυσκολεύεστε να χάσετε βάρος;
Οι διατροφικές συμπεριφορές και το πώς χρησιμοποιούμε το φαγητό (πχ. φαγητό λόγω stress) αποτελούν σημαντικά κομμάτια της διατροφικής παρέμβασης που δεν αναγράφονται στο πρόγραμμα. Η εκπαίδευση γύρω από τη διατροφή και η επίλυση των (διατροφικών) προβλημάτων που αντιμετωπίζουμε στην καθημερινότητα είναι επίσης αναπόσπαστα κομμάτια μιας ολοκληρωμένης προσπάθειας για αλλαγή. Για παράδειγμα, το πώς το άτομο θα μάθει να ακούει το σώμα του, την πείνα και τον κορεσμό δεν γίνεται μέσω ενός προγράμματος διατροφής με γεύματα σε συγκεκριμένες ώρες!
Τέλος, το πρόγραμμα διατροφής αποτελεί οδηγό στην προσπάθεια απώλειας βάρους, όχι χημική αντίδραση. Πολλές φορές τα άτομα νιώθουν οτι “καταστρέφουν” την προσπάθειά τους εαν ξεφύγουν από το πρόγραμμα (ενώ στην πραγματικότητα δεν έχουν καταστρέψει τίποτα απολύτως) με αποτελέσμα να νιώθουν τύψεις, ενοχές και να παρατούν το πρόγραμμα ή να τιμωρούν τον εαυτό τους χρησιμοποιώντας το φαγητό!
Ποιά η διαφορά βάρους & σύστασης σώματος;
Η απώλεια βάρους είναι μια διαδικασία- ευκαιρία για να μάθουμε ξανά να ακούμε το σώμα μας, να απολαμβάνουμε το φαγητό, και να βελτιώσουμε τις διατροφικές μας συνήθειες και συμπεριφορές (πχ. να ξεχνάμε τα συναισθήματά μας τρώγοντας) και κατ’ επέκταση να βελτιώσουμε την ψυχική και σωματική μας υγεία. Η διαδικασία της απώλεια βάρους δεν θα πρέπει να είναι τιμωρία, αλλά στοργή προς το σώμα μας, και το πρόγραμμα αποτελεί ένα κομμάτι, αλλά όχι το παν στη διαδικασία αυτη!
Τα διατροφικά νέα της εβδομάδας 5- 11 Δεκέμβρη σε τίτλους
1. Η υπερκατανάλωση ορισμένων κορεσμένων λιπαρών οξέων που βρίσκονται στο σκληρό τυρί, το ολόπαχο γάλα, το βούτυρο και τη σοκολάτα μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση του κινδύνου στεφανιαίας νόσου! Συστήνεται η κατανάλωση των κορεσμένων λιπαρών να μην ξεπερνά το 10% της ημερήσιας ενεργειακής πρόσληψης. http://www.medicalnewstoday.com/articles/314339.php
2. Πείραμα έδειξε ότι διατροφή 10 ημερών με junk food αρκούν για να αλλάξει η μικροχλωρίδα του εντέρου, με απώλεια των βακτηρίων που προστατεύουν από χρόνιες ασθένειες! http://www.telegraph.co.uk/foodanddrink/11595559/Junk-food-kills-bacteri...
3. Διαβάστε την ενδιαφέρουσα συνέντευξη της Lesley Regan, της νέας προέδρου του Royal College of Obstetricians and Gynaecologists. Αναφέρεται στην σχέση του υγιούς βάρους και της ευκολότερης εγκυμοσύνης. https://www.theguardian.com/society/2016/dec/06/pregnancy-childbirth-obe...
4. Άσκηση με ρακέτες φαίνεται να είναι πιο ευεργετική για τη μακροζωία! http://www.medicalnewstoday.com/articles/314420.php
5. Πόση ζάχαρη κρύβεται σε γλυκά από αλυσίδες καφέ; Το κέικ καρότου (carrot cake) του Starbucks είναι από τα πιο γευστικά κέικ της αλυσίδας, αλλά περιέχει 15 κουταλάκια του γλυκού ζάχαρη! http://www.dailymail.co.uk/news/article-4003664/Cake-coffee-shops-shown-...
6. Δείτε την ημερίδα για την αξία της διάγνωσης και παρέμβασης σε παιδιά με ΔΕΠ-Υ https://www.facebook.com/mantzoroumaria/?ref=aymt_homepage_panel
7. Τα άτομα με υψηλότερα επίπεδα βιταμίνης D στη γέννηση φαίνεται να έχουν 47% λιγότερες πιθανότητες να αναπτύξουν Σκλήρυνση κατά πλάκας, σε σχέση με τα άτομα που είχαν τα χαμηλότερα επίπεδα της βιταμίνης. http://www.medicalnewstoday.com/articles/314462.php