Τα διατροφικά νέα της εβδομάδας 30 Ιουλίου - 3 Αυγούστου 2018
1. Συχνά ακούμε και επιρρεαζόμαστε από τις διατροφικές επιλογές των διασήμων.
Πιστεύουμε ότι χάρη στην πρόσβαση που έχουν σε γιατρούς, κέντρα αισθητικής και γυμναστήρια που οι "κοινοί θνητοί" δεν έχουν, θα ξέρουν καλύτερα τι να προσέξουν!
Ισχύει όμως κάτι τέτοιο στην πραγματικότητα; Διαβάστε περισσότερα εδώ.
2. Το καλοκαίρι περνάμε αρκετές ώρες στην παραλία, και αναπόφευκτα θα πεινάσουμε. Τι να φάμε στην παραλία;
3. Ποιοί έχουν το δικαίωμα να αποκαλούνται και να εργάζονται ως διαιτολόγοι-διατροφολόγοι;
Πώς θα είστε σίγουροι ότι συμβουλεύεστε έναν διαιτολόγο-διατροφολόγο και όχι κάποιον που τον παριστάνει, θέτοντας σε κίνδυνο την υγεία σας;
Διαβάστε το άρθρο μου εδώ!
Γιατί παίρνω κιλά ενώ δεν τρώω;
Γιατί παίρνω κιλά ενώ δεν τρώω;
Η διαχείριση του σωματικού βάρους βασίζεται στην Αρχή Διατήρησης της Ενέργειας, και αφορά αποκλειστικά το ισοζύγιο ενέργειας. Για να αυξηθεί το βάρος, θα πρέπει το άτομο να λαμβάνει περισσότερες θερμίδες απ’ ότι χρειάζεται, ενώ για να μειωθεί, λιγότερες. Βέβαια, στην καθημερινότητα, αυτό που επηρεάζει το ισοζύγιο ενέργειας είναι οι διατροφικές συνήθειες και συμπεριφορές, η σχέση με το φαγητό, η κατάσταση της σωματικής και ψυχικής υγείας, η καθημερινότητα και το επίπεδο της φυσικής δραστηριότητας.
Νιώθετε ότι παίρνετε βάρος, χωρίς να κάνετε υπερβολές στην πρόσληψη ενέργειας; Ας δούμε τι μπορεί να φταίει.
Υποεκτίμηση της πρόσληψης τροφής
Όπως αναδεικνύει και η έρευνα, τείνουμε να υποεκτιμούμε την ποσότητα - και τις θερμίδες- που λαμβάνουμε μέσω της τροφής.
Αυτό είναι λογικό εφόσον στο πιάτο μας βλέπουμε φαγητό, και όχι θερμίδες, ενώ δεν είμαστε σε θέση να υπολογίσουμε “με το μάτι” τις θερμίδες και την ποσότητα που καταναλώνουμε, ενώ κάτι τέτοιο δεν μας εξυπηρετεί στην καθημερινότητά μας. Εδώ έρχεται η σημαντικότητα του διαισθητικού τρόπου διατροφής. Καθώς έχουμε επηρεαστεί από το Κατοχικό Σύνδρομο των παλαιότερων γενεών, την κουλτούρα της δίαιτας και την γενικότερη παραπληροφόρηση γύρω από τη διατροφή, δεν είμαστε σε θέση να ακούσουμε το σώμα μας, τα σήματα πείνας και κορεσμού, με αποτέλεσμα να καταναλώνουμε περισσότερη τροφή από αυτή που ζητά το σώμα μας. Επιπλέον, τρώμε ασυναίσθητα μέσα στη μέρα και οδηγούμαστε στη συνεχή κατανάλωση σνακ, στο τσιμπολόγημα, με αποτέλεσμα να μην καταλαβαίνουμε τι τρώμε και πόσο τρώμε, και να μην απολαμβάνουμε και αυτό που τρώμε!
Επιπροσθέτως, πολλά τρόφιμα τα οποία παρουσιάζονται ως “διαιτητικά”, όπως τα κριτσίνια, τα κράκερ, και τα παξιμάδια, στην πραγματικότητα είναι θερμιδικά πυκνά τρόφιμα (αποδίδουν αρκετές θερμίδες σε μικρή ποσότητα), ενώ δαιμονοποιούνται άλλα τρόφιμα που είναι λιγότερο θερμιδικά πυκνά και χορταστικά, όπως το ψωμί ολικής άλεσης. Σημειωτέον, 1 φέτα ψωμί 30 γραμμαρίων, έχει τις θερμίδες με ένα μικρό παξιμάδι που ζυγίζει γύρω στα 20 γραμμάρια. Επιπλέον, η παρουσίαση τροφίμων ως πιο θρεπτικά ή ελαφριά (light) συμβάλλει στην υπερκατανάλωσή τους.
Το εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο είναι αδιαμφισβήτητα το εθνικό μας προϊόν, και ένας διατροφικός θησαυρός. Είναι ένα τρόφιμο, με υψηλή θρεπτική αξία, και ισχυρισμό υγείας για τη μείωση της οξείδωσης των λιπιδίων του αίματος. Στην καθημερινότητά μας είναι πολύ εύκολο να το υπερκαταναλώσουμε, και να λάβουμε αναλογικά πολλές θερμίδες (και θρεπτικά συστατικά βεβαίως) χωρίς να το καταλάβουμε, λόγω υψηλής ενεργειακής του πυκνότητας! Φυσικά, αυτό δεν σημαίνει ότι δεν θα βάζουμε ελαιόλαδο στη μαγειρική και τις σαλάτες μας, όμως καλό είναι να το χρησιμοποιούμε ωμό ή προς το τέλος του μαγειρέματος, και με φειδώ.
Πέρα από τα στερεά τρόφιμα, έχουμε και τα θερμιδικά πυκνά ροφήματα, όπως ροφήματα καφέ-σοκολάτας που είναι πλούσια σε λιπαρά και σάκχαρα, και το αλκοόλ. Το αλκοόλ είναι άλλος παράγοντας που μπορεί να μας οδηγήσει εύκολα σε αυξημένη ενεργειακή πρόσληψη, καθώς τα αλκοολούχα ποτά και cocktail είναι θερμιδικά πυκνά ροφήματα, χωρίς να προσφέρουν θρεπτικά συστατικά ή κορεσμό. Επίσης, είναι εύκολο να παρασυρθούμε σε κατανάλωση αρκετών ποτών σε μικρό χρονικό διάστημα, όπως και να ξεπεράσουμε τη σύσταση της κατανάλωσης των 7 ποτών την εβδομάδα.
Τέλος, μέσα στην ημέρα, και και την εβδομάδα η διατροφική μας συμπεριφορά αλλάζει. Δηλαδή, μπορεί τη μέρα να τρώμε λίγο, με αποτέλεσμα να υπερκαταναλώνουμε τροφή το βράδυ, ή να τρώμε υποθερμιδικά ή ισοθερμιδικά μέσα στην εβδομάδα και το Σαββατοκύριακο να υπερκαταναλώνουμε τροφή, με αποτέλεσμα να βρισκόμαστε σε θετικό ισοζύγιο ενέργειας.
Υπερεκτίμηση της φυσικής δραστηριότητας
Η υπερεκτίμηση των επιπέδων φυσικής δραστηριότητας είναι επίσης κοινό εύρημα σε μελέτες. Τείνουμε να υπερεκτιμούμε την άσκηση που κάνουμε, και την ενέργεια που δαπανούμε μέσω της άσκησης. Μάλιστα, ενώ τα έξυπνα ρολόγια καταγράφουν πολύ σωστά την άσκηση, δεν υπολογίζουν σωστά την ενέργεια που δαπανάται κατά την άσκηση. Επιπροσθέτως, μετά την άσκηση, ορισμένοι υπερκαταναλώνουν τροφή, με την σκέψη ότι τα “κέρδισαν” μέσω της άσκησης.
Σε αυτό το σημείο αξίζει να σημειωθεί ότι η άσκηση έχει πολλά οφέλη για την μακροπρόθεσμη υγεία και λειτουργικότητα του σώματος, πέρα από την “καύση θερμίδων”.
Φαρμακευτική αγωγή που οδηγεί σε κατακράτηση υγρών ή αύξηση της όρεξης
Το ισοζύγιο ενέργειας μπορεί να επηρεάζεται από την τροφή που καταναλώνουμε και την άσκηση που κάνουμε, όμως εξωτερικοί παράγοντες όπως φαρμακευτική αγωγή μπορεί να αυξήσουν τα επίπεδα πείνας, ή να οδηγήσουν σε κατακράτηση υγρών με αποτέλεσμα αυξημένο νούμερο και στη ζυγαριά. Σε κατακράτηση υγρών οδηγούν φάρμακα όπως αντι-υπερτασικά, αντισυλληπτικά, τα κορτικοστεροειδή, και τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα, ενώ ορισμένα αντικαταθλιπτικά, κορτικοστεροειδή και αντιισταμινικά φάρμακα μπορεί να αυξήσουν τα επίπεδα πείνας.
Υποθυρεοειδισμός
Οι θυρεοειδικές ορμόνες ρυθμίζουν τη λειτουργία του σώματος, των βιοχημικών αντιδράσεων που αποκαλούμε “μεταβολισμό”. Ο υποθυρεοειδισμός οδηγεί σε αύξηση του σωματικού βάρους και σε δυσκολία απώλειας βάρους, όταν δεν έχει γίνει διάγνωση ή δεν λαμβάνεται η -κατάλληλη- αγωγή.
Όταν η λειτουργία του θυρεοειδούς αδένα ρυθμιστεί, τότε παύει να επηρεάζει και το βάρος.
Εν κατακλείδι, διατροφικές πρακτικές και ο τρόπος ζωής, όπως και η κατάσταση υγείας μας, μπορεί να μας οδηγήσουν στο θετικό ισοζύγιο ενέργειας, χωρίς να το καταλάβουμε! Συνεπώς, χρειάζεται οργάνωση και συνειδητότητα στη μέρα μας, και στις διατροφικές μας συμπεριφορές, όπως και σωστή ενημέρωση γύρω από τη διατροφή. Φυσικά, ο τακτικός έλεγχος της κατάστασης υγείας μας είναι σημαντικός, όπως και η ενημέρωση μας για παρενέργειες φαρμάκων και σωστή διαχείριση χρήσης φαρμάκων, όπως τα κορτικοστεροειδή που απαιτούν μεταβολές στη διατροφή.
Πηγές:
Oostenbach LH, Slits E, Robinson E, Sacks G. Systematic review of the impact of nutrition claims related to fat, sugar and energy content on food choices and energy intake. BMC Public Health. 2019 Oct 15;19(1):1296. doi: 10.1186/s12889-019-7622-3. PMID: 31615458; PMCID: PMC6794740.
Fuentes Artiles R, Staub K, Aldakak L, Eppenberger P, Rühli F, Bender N. Mindful eating and common diet programs lower body weight similarly: Systematic review and meta-analysis. Obes Rev. 2019 Nov;20(11):1619-1627. doi: 10.1111/obr.12918. Epub 2019 Aug 1. PMID: 31368631.
Dyrstad SM, Hansen BH, Holme IM, Anderssen SA. Comparison of self-reported versus accelerometer-measured physical activity. Med Sci Sports Exerc. 2014 Jan;46(1):99-106. doi: 10.1249/MSS.0b013e3182a0595f. PMID: 23793232.
Poslusna K, Ruprich J, de Vries JH, Jakubikova M, van't Veer P. Misreporting of energy and micronutrient intake estimated by food records and 24 hour recalls, control and adjustment methods in practice. Br J Nutr. 2009 Jul;101 Suppl 2:S73-85. doi: 10.1017/S0007114509990602. PMID: 19594967.
Fontenelle LC, Feitosa MM, Severo JS, Freitas TE, Morais JB, Torres-Leal FL, Henriques GS, do Nascimento Marreiro D. Thyroid Function in Human Obesity: Underlying Mechanisms. Horm Metab Res. 2016 Dec;48(12):787-794. doi: 10.1055/s-0042-121421. Epub 2016 Dec 6. PMID: 27923249.
To άρθρο γράφτηκε από την Δρ Μαντζώρου Μαρία και δημοσιεύτηκε αρχικά στo Fitness Motivation Hellas
Φωτογραφία από το Bovary. gr
Τοξίνες στο πιάτο μας;
Τα πάντα στη φύση είναι τοξικά, ακόμη και το νερό. Η σωστή ποσότητα κάνει τη διαφορά. Έτσι ακόμη και τρόφιμα που καταναλώνουμε συχνά μπορεί να έχουν τοξική δράση στον οργανισμό μας, αν και οι πιθανότητες για δηλητηρίαση από φυσικά παρούσες τοξίνες στα τρόφιμα είναι μικρές.
Σε μερικούς ανθρώπους, λόγω γενετικού προφίλ, παρουσιάζονται δυσανεξίες σε θρεπτικά συστατικά, όπως δυσανεξία στη λακτόζη λόγω απουσίας λακτάσης (ένζυμο που διασπά τη λακτόζη σε γακατόζη και γλυκόζη), όπου η κατανάλωση γάλακτος επιφέρει φούσκωμα και διάρροια.
Σε άλλες περιπτώσεις, όπως στην κοιλιοκάκη, ένα αυτοάνοσο νόσημα, η γλουτένη έχει τοξική δράση στον εντερικό αυλό. Όμως, σε όλους μας κάποια τρόφιμα που καταναλώνουμε περιέχουν τοξίνες που ενδέχεται να επιδράσουν στον οργανισμό μας σαν δηλητήρια, επιφέροντας συμπτώματα όπως πονοκέφαλο, διάρροια, πυρετό έως και θάνατο.
Τα όσπρια όπως τα φασόλια και οι φακές είναι διαδεδομένα τρόφιμα, στη βάση της Μεσογειακής πυραμίδας.
Οι λεκτίνες στα όσπρια είναι πρωτεΐνες, οι οποίες προστατεύουν τα φυτά από εισβολείς-ζωύφια. Επομένως, και στον άνθρωπο, οι πρωτεΐνες αυτές, σε μεγάλη ποσότητα έχουν τοξική δράση, προκαλώντας ναυτία, έμετο, κοιλιακό άλγος και διάρροια εντός λίγων ωρών. Για την αποφυγή της τοξικής αυτής δράσης, πριν μαγειρέψουμε τα όσπρια, τα μουλιάζουμε και τα βράζουμε πολύ καλά. Ακόμη και αν χρησιμοποιήσουμε κονσέρβα προ-μαγειρεμένων οσπρίων, είναι καλό να τα ξαναβράσουμε, ώστε να είμαστε σίγουροι για την ασφαλή κατανάλωσή τους.
Τα πικραμύγδαλα και τα κουκούτσια φρούτων περιέχουν κυανιούχες ενώσεις, οι οποίες με την καταστροφή τους, όπως με τη μάσηση επιφέρουν ναυτία, ζαλάδα και κοιλιακό άλγος. Όσον αφορά τα πικραμύγδαλα, τα συμπτώματα αυτά μπορεί να εμφανιστούν με την κατανάλωση μόλις 4-5 πικραμυγδάλων! Γι’ αυτό καλό είναι να μην τα καταναλώνετε και να προτιμάτε την άλλη ποικιλία τυπικών αμυγδάλων. Η κατανάλωση πολύ λίγων κουκουτσιών μπορεί να μην επιφέρει κάποιο δυσάρεστο σύμπτωμα, αλλά μεγαλύτερες ποσότητες μπορεί! Γι’ αυτό αποφύγετε την κατανάλωση κουκουτσιών!
Οι πατάτες περιέχουν σολανίνη, μια ουσία με τοξική δράση ακόμη και σε μικρή ποσότητα, η οποία μπορεί να επιφέρει διάρροια, πυρετό ή υποθερμία, ναυτία και έμετο, παράλυση και παραισθήσεις και άλλα συμπτώματα. Επομένως, εάν παρατηρήσετε ότι οι πατάτες σας έχουν χαλάσει, έχουν πράσινο χρώμα ή «ματάκια» αποφύγετε την κατανάλωσή τους. Μάλιστα, στην περίπτωση που οι πατάτες απλά έχουν βγάλει ρίζες («ματάκια») πρέπει να τις αφαιρέσετε πριν τις καταναλώσετε.
Όλοι γνωρίζουμε ότι τα ψάρια είναι ιδιαίτερα ευεργετικά για την υγεία μας. Όμως, τα μεγάλα ψάρια, όπως ο καρχαρίας και ο ξιφίας, περιέχουν υδράργυρο μέσω βιοσυσσώρευσης. Αυτό συμβαίνει διότι τα ψάρια αυτά τρέφονται με άλλα μικρότερα ψάρια, που και αυτά περιέχουν υδράργυρο. Έμβρυα που εκτίθενται σε μεγάλες ποσότητες υδραργύρου αργότερα εμφανίζουν χαμηλά σκορ σε τεστ προσοχής, μάθησης και μνήμης. Έτσι, γυναίκες που είναι έγκυες ή σχεδιάζουν να κυοφορήσουν και μικρά παιδιά πρέπει να περιορίσουν την κατανάλωση μεγάλων ψαριών, όπως σε μία φορά τις δύο εβδομάδες, χωρίς να έχουν καταναλώσει άλλο ψάρι αυτές τις μέρες ή μία φορά την εβδομάδα γατόψαρο ή θαλάσσια πέρκα, χωρίς να έχουν καταναλώσει άλλο ψάρι αυτήν την εβδομάδα.
Η ασφάλεια των τροφίμων που καταναλώνουμε δεν περιορίζεται στη διατήρηση συνθηκών υγιεινής. Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε τις πιθανές πηγές τοξινών στη διατροφή μας, να δίνουμε προσοχή στα τρόφιμα που καταναλώνουμε και να αποφεύγουμε την κατανάλωση άγνωστων προς εμάς τροφίμων.
The Key Role of Nutritional Elements on Sport Rehabilitation and the Effects of Nutrients Intake
Papadopoulou, Sousana K., Maria Mantzorou, Foivi Kondyli-Sarika, Ioanna Alexandropoulou, Jannis Papathanasiou, Gavriela Voulgaridou, and Pantelis T. Nikolaidis. 2022. "The Key Role of Nutritional Elements on Sport Rehabilitation and the Effects of Nutrients Intake" Sports 10, no. 6: 84. https://doi.org/10.3390/sports10060084
Adequate nutrition is of utmost importance for athletes, especially during rehabilitation after injury in order to achieve fast healing and return to sports. The aim of this narrative review is to define the proper nutritional elements for athletes to meet their needs and facilitate their fast return to sports after surgery or injury, as well as determine the effects of specific nutrients intake. Studies on antioxidants, which are substances that protect against free radicals, for the injured athlete are few and unclear, yet poly-phenols and especially flavonoids might improve healing and inflammation following an injury. Benefits of vitamin C or E on muscle damage are disputable in relevant studies, while optimal levels of vitamin D and calcium contribute to bone healing. Minerals are also essential for athletes. Other supplements suggested for muscle damage treatment and protein synthesis include leucine, creatine, and hydroxymethylbutyrate. Diets that include high-quality products, rich in micronutrients (like vitamins, minerals, etc.) bio-active compounds and other nutritional elements (like creatine) are suggested, while an individualized nutrition program prescribed by a trained dietitian is important. Further studies are needed to clarify the underlying mechanisms of these nutritional elements, especially regarding injury treatment.
Η επαρκής διατροφή είναι υψίστης σημασίας για τους αθλητές, ειδικά κατά την αποκατάσταση μετά από τραυματισμό, προκειμένου να επιτευχθεί γρήγορη επούλωση και επιστροφή στον αθλητισμό. Ο στόχος της παρούσας ανασκόπησης είναι να ορίσει τα κατάλληλα διατροφικά στοιχεία για τους αθλητές ώστε να καλύψουν τις ανάγκες τους και να διευκολύνει τη γρήγορη επιστροφή τους στον αθλητισμό μετά από χειρουργική επέμβαση ή τραυματισμό, καθώς και να καθορίσει τις επιπτώσεις της πρόσληψης συγκεκριμένων θρεπτικών συστατικών.
Οι μελέτες για τα αντιοξειδωτικά, που είναι ουσίες που προστατεύουν από τις ελεύθερες ρίζες, για τον τραυματισμένο αθλητή είναι λίγες και ασαφείς, ωστόσο οι πολυφαινόλες και ειδικά τα φλαβονοειδή μπορεί να βελτιώσουν την επούλωση και τη φλεγμονή μετά από τραυματισμό.
Τα οφέλη της βιταμίνης C ή Ε στη μυϊκή βλάβη είναι αμφισβητήσιμα σε σχετικές μελέτες, ενώ τα βέλτιστα επίπεδα βιταμίνης D και Ασβεστίου συμβάλλουν στην επούλωση των οστών. Τα μέταλλα είναι επίσης απαραίτητα για τους αθλητές.
Άλλα συμπληρώματα που προτείνονται για τη θεραπεία της μυϊκής βλάβης και τη σύνθεση πρωτεϊνών περιλαμβάνουν λευκίνη, κρεατίνη και ΗΜΒ.
Προτείνονται δίαιτες που περιλαμβάνουν προϊόντα υψηλής ποιότητας, πλούσιες σε μικροθρεπτικά συστατικά (όπως βιταμίνες, μέταλλα κ.λπ.), βιοενεργές ενώσεις και άλλα θρεπτικά στοιχεία (όπως κρεατίνη), ενώ σημαντικό είναι ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα διατροφής που συνταγογραφείται από εκπαιδευμένο διαιτολόγο. Απαιτούνται περαιτέρω μελέτες για την αποσαφήνιση των υποκείμενων μηχανισμών αυτών των θρεπτικών στοιχείων, ειδικά όσον αφορά τη θεραπεία τραυματισμών.
Το άρθρο είναι ελεύθερο προς ανάγνωση στη σελίδα του επιστημονικού περιοδικού εδώ. Τα πνευματικά δικαιώματα ανήκουν στους συγγραφείς.