Τα διατροφικά νέα των εβδομάδων 30 Απριλίου-5 Μαΐου 2018
1. Ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού ασχολείται με προγράμματα απώλειας βάρους, άλλα επιστημονικώς τεκμηριωμένα, και άλλα όχι.
Πολλές φορές ακούμε τη φράση “Δεν μπορώ να μπω σε πρόγραμμα” ή “Δεν μπορώ να τηρήσω μια δίαιτα”.
2. Το καλοκαίρι έρχεται παρέα με τις διάφορες δίαιτες αδυνατίσματος!
Πώς θα ξεχωρίσετε μια παράδοξη δίαιτα;
3. Δοκιμάστε το πιο εύκολο (και πολύ γευστικό!!) παγωτό με 1 μόνο υλικό: τη μπανάνα!
Τι να πάρω μαζί στην παραλία;
Το καλοκαίρι περνάμε αρκετές ώρες στην παραλία, και αναπόφευκτα θα πεινάσουμε. Τί μπορούμε να πάρουμε μαζί μας ή να παραγγείλουμε όταν πεινάσουμε;
Φρούτα
Τα καλοκαιρινά φρούτα είναι για πολλούς τα αγαπημένα τους. Σταφύλια, νεκταρίνια και ροδάκινα, πεπόνι και καρπούζι, ή ακόμη και κατεψυγμένα φρούτα είναι ιδανική επιλογή. Κόψτε τα από το σπίτι ή στην παραλία. Αν έχετε θήκη με παγοκυψέλες μπορείτε να πάρετε και γιαούρτι μαζί για να τα συνοδέψετε.
Επίσης, μπορείτε να κάνετε ένα smoothie, με φρούτα, και γάλα ή γιαούρτι ή ακόμη και κεφίρ και να το τοποθετήστε σε θερμός. Πλέον υπάρχουν θερμός που κρατούν τα ροφήματα κρύα για 24 ώρες και τα ζεστά ροφήματα ζεστά για 12 ώρες!
Σάντουιτς
Μπορείτε να φτιάξετε σάντουιτς πχ. με γαλοπούλα και τυρί ή σολομό και τυρί κρέμα και λαχανικά ή ομελέτα σε τορτίγια, και να τα πάρετε μαζί σας, αρκεί να τα τοποθετήστε σε θήκη με παγοκυψέλλες, καθώς το καλοκαίρι τα τρόφιμα αλλοιώνονται πολύ πιο γρήγορα, με αποτέλεσμα να αυξάνεται ο κίνδυνος για τροφικές δηλητηριάσεις!
Σαλάτα
Κόψτε ή πάρετε έτοιμη κομμένη σαλάτα μαζί σας και στην παραλία όπου μπορείτε να προσθέσετε κονσέρβα τόνου ή βρασμένα αυγά και σπιτικό dressing (πχ. με λάδι/μουστάρδα/ξύδι/αλατοπίπερο/μέλι). Και πάλι καλό είναι να έχετε θήκη με παγοκυψέλες για τα λαχανικά.
Μαγειρεμένο φαγητό
Αν έχετε μαγειρέψει σπίτι γιατί να μην πάρετε μαζί το φαγητό σας, ειδικά αν μεταφέρετε εύκολα.
Αν θελήσετε να παραγγείλετε από οργανωμένη παραλία ή καντίνα προτιμήστε κάτι ελαφρύ όπως μια σαλάτα - γεύμα. Για ένα πλήρες γεύμα χρειαζόμαστε λαχανικά, πηγή πρωτεΐνης (πχ. κοτόπουλο, σολομό, τόνο, τυρί, αυγό) και πηγή αμύλου (πχ. ψωμί, κριτσίνια, ψημένα κρουτόν, ζυμαρικά, πλιγούρι). Πολλές φορές το dressing που προστίθεται στις σαλάτες έχει αρκετές θερμίδες και λιπαρά. Ζητήστε να σας φέρουν το dressing στο πλάι και να βάλετε λίγο (πχ. 2 κουταλιές της σούπας). Τα σάντουιτς με τορτίγια ή αραβική πίτα είναι άλλη μια εύκολη και χορταστική επιλογή. Αυτό που χρειάζεται να περιέχει είναι μια πηγή πρωτεΐνης και λαχανικά, ώστε να είναι πλήρες γεύμα.
Φυσικά, μην ξεχάσετε να ενυδατωθείτε! Το νερό είναι φυσικά η ιδανική επιλογή, ενώ στα υγρά μετράνε και ο καφές και το τσάι, παρά την παροδική διουρητική τους δράση, και οι χυμοί! Αναφορικά με το κρύο τσάι στο εμπόριο κυκλοφορούν τσάγια χωρίς ζάχαρη, αλλά και τσάγια που ενώ αναγράφουν ότι δεν περιέχουν «ζάχαρη», εννοούν «κρυσταλλική ζάχαρη» και περιέχουν φρουκτόζη ή σιρόπια ή άλλα πρόσθετα σάκχαρα. Επίσης, το γεγονός ότι περιέχει ένα ρόφημα στέβια, αυτό δεν σημαίνει ότι δεν περιέχει ζάχαρη! Διαβάστε την ετικέτα στην πίσω πλευρά του προϊόντος για να είστε σίγουροι ότι το προϊόν που επιλέξατε δεν περιέχει ζάχαρη!
Δώστε προσοχή στην υγιεινή τροφίμων και στην τήρηση των κανόνων υγιεινής και ασφάλειας τροφίμων, γενικά, αλλά ιδιαίτερα το καλοκαίρι, λόγω ζέστης. Απολαύστε τις διακοπές και την παραλία με προσοχή, ενώ να θυμάστε ότι ακόμη και το καλοκαίρι μπορούμε να κάνουμε πιο υγιεινές επιλογές!
"Δεν τρώω ψωμί"
Στο διαιτολογικό γραφείο συχνά ακούμε τη φράση "Δεν τρώω ψωμί, γιατί παχαίνει". Συχνά συνοδεύεται και με τη φράση "τρώω παξιμάδι" ή "τρώω φρυγανιές" ως αντικατάσταση του ψωμιού!
Πολλοί μένουν έκπληκτοι όταν ακούν οτι 1 μικρό παξιμαδάκι αντιστοιχεί με 1 φέτα ψωμί ή οτι το κριτσίνι με τους ηλιόσπορους αντιστοιχεί σε θερμίδες με 3 φέτες ψωμί!
Οι υδατάνθρακες αποτελούν το προτιμητέο και κυριότερο “καύσιμο” του οργανισμού μας, ενώ λόγω του ότι η αποθήκη υδατανθράκων στο σώμα μας είναι μικρή σε σχέση με το αποθηκευμένο λίπος (περί τις 1.800 - 2.000 θερμίδες ενέργειας, ή αρκετό καύσιμο για 90 έως 120 λεπτά συνεχούς, έντονης δραστηριότητας), συστήνεται η επαρκής και τακτική τους κατανάλωση μέσα στη μέρα.
Μάλιστα, οι οδηγίες διατροφής ανά τον κόσμο συστήνουν την πρόσληψη υδατανθράκων σε ποσοστά άνω του 50% των συνολικών ημερήσιων θερμίδων. Στη Μεσογειακή Διατροφή, το στάνταρ της υγιεινής διατροφής, οι πηγές αμύλου, όπως το ψωμί, τα σιτηρά, το ρύζι, και τα ζυμαρικά, βρίσκονται στη βάση της πυραμίδας. Παράλληλα, συστήνεται το 1/4 του πιάτου μας να αποτελείται από μια πηγή υδατανθράκων, και να συμπληρώνεται κατά το 1/4 από μια πηγή (άπαχης) πρωτεϊνης και το υπόλοιπο 1/2 από λαχανικά.
Το ψωμί, η βάση της Ελληνικής Μεσογειακής Διατροφής, η κύρια πηγή υδατανθράκων στην Ελλάδα, είναι ένα αρκετά παρεξηγημένο τρόφιμο! Πολλοί το θεωρούν "παχυντικό" και "απαγορευμένο", και το αποφεύγουν, αντικαθιστώντας το βέβαια με άλλα τρόφιμα-πηγές υδατανθράκων, όπως τα παξιμάδια, τις φρυγανιές και τις ρυζογκοφρέτες.
Πέρα από το γεγονός ότι το ψωμί αποτελεί μια καλή πηγή ενέργειας και βασικό τρόφιμο στη χώρα μας, το ψωμί, και ειδικά το ψωμί από ολικής άλεσης άλευρα, αποτελεί πηγή θρεπτικών συστατικών (συμπεριλαμβανομένων βιταμινών συμπλέγματος Β, Μαγνήσιο, Ψευδάργυρο, αντιοξειδωτικών) και φυτικών ινών. Το ψωμί υψηλό σε φυτικές ίνες, ή με άλευρα από όσπρια οδηγούν σε μεγαλύτερο κορεσμό.
Σε αυτό το άρθρο θα σταθούμε όμως στο τι άλλο ισοδυναμεί με το ψωμί, καθώς λόγω της παραπληροφόρησης και της κινδυνολογίας γύρω από την κατανάλωση ψωμιού, πολλοί καταλήγουν να υπερκαταναλώνουν άλλες πηγές υδατανθράκων, πέρα από το ψωμί.
Στην παρακάτω λίστα θα βρείτε τι αντιστοιχεί με 1 φέτα ψωμί:
- 1 μικρό παξιμάδι (15-20 γρ)
- 2 φρυγανιές
- 1/3 πίτα για σουβλάκι ή κυπριακή πίτα
- 1/2 μικρή αραβική πίτα ή τορτίγια
- 1/2 φλ. δημητριακά πρωινού
- 1/3 φλ. ρύζι ή ζυμαρικά
- 1/2 φλ. πατάτα
- 1/2 φλ. πλιγούρι
- 1/2 φλ. φασολάκια πράσινα ή αρακά ή καλαμπόκι
- 1/3-1/2 φλ. όσπρια
- 1 μπισκότο
- 1 λεπτό κριτσίνι (ποικίλει ανάλογα με το κριτσίνι, καθώς υπάρχουν κριτσίνια που περιέχουν τις θερμίδες που αναλογούν σε 3 φέτες ψωμί)
Εν κατακλείδι, αν κάποιος θέλει να έχει το ψωμί στη διατροφή του, καλό είναι να επιλέξει ψωμί ολικής άλεσης, ενώ να έχει υπόψιν τις παραπάνω αντιστοιχίες για τα ισοδύναμα τρόφιμα.
Πηγές:
- Bautista-Castaño I, Serra-Majem L. Relationship between bread consumption, body weight, and abdominal fat distribution: evidence from epidemiological studies. Nutr Rev. 2012 Apr;70(4):218-33. doi: 10.1111/j.1753-4887.2012.00454.x.
- Choose Your Foods: Exchange Lists for Diabetes: The 2008 Revision of Exchange Lists for Meal Planning
Τι να προτιμήσουμε στον καύσωνα;
Το καλοκαίρι έφτασε και μαζί του ο καύσωνας. Η ζέστη αυξάνει τις ανάγκες μας σε υγρά, καθώς αυξάνονται οι απώλειες υγρών, ενώ και τα δροσερά τρόφιμα παίρνουν τη θέση τους στο τραπέζι μας.
Τι να προτιμήσουμε στον καύσωνα;
1. Η επαρκής πρόσληψη υγρών είναι πολύ σημαντική αυτή την περίοδο. Η γενική σύσταση είναι να καταναλώνουμε τουλάχιστον 6-8 ποτήρια υγρών την ημέρα, ενώ τις ζεστές μέρες, οι ανάγκες είναι ακόμη πιο υψηλές. Πέρα από το νερό στα υγρά ανήκουν το ανθρακούχο νερό, το τσάι και τα ροφήματα, ο καφές, το γάλα, οι χυμοί (επιλέξτε πιο σπάνια) και τα αναψυκτικά (επιλέξτε πιο σπάνια, και εκείνα χωρίς ζάχαρη) και μπορούν να βοηθήσουν στην κάλυψη των αναγκών! Αν και ο καφές και το τσάι έχουν ήπια διουρητική δράση, αυτή είναι παροδική και δεν οδηγεί σε αφυδάτωση, αν η κατανάλωσή τους δεν είναι υπερβολική! Τα αλκοολούχα ποτά δεν μετρούν στα υγρα, καθώς αφυδατώνουν τον οργανισμό, επομένως είναι συνετό να περιορίζεται η κατανάλωσή τους και να συνοδεύονται με νερό!
Ένα μπουκαλι νερό είναι απαραίτητο να μας συντροφεύει, ενώ για επιπλέον γεύση μπορούμε να προσθέσουμε και κομμάτια φρούτων (λεμόνι, φράουλα) ή αγγούρι ή/και φρέσκα μυρωδικά, όπως δυόσμο ή μέντα.
2. Τα τρόφιμα που είναι πλούσια σε υγρά, όπως τα φρούτα και τα λαχανικά προσδίδουν το 20% των αναγκών μας σε υγρά, επομένως αποτελούν μια ιδανική επιλογή για ενυδατικό, χορταστικό και θρεπτικό σνακ ή/και γεύμα. Μάλιστα, το καρπούζι, οι φράουλες, το πεπόνι, τα ροδάκινα, το αγγούρι, το κολοκυθάκι και η ντομάτα είναι τρόφιμα πλούσια σε υγρά, με περιεκτικότητα σε νερό που ξεπερνά το 90%! Τα φρούτα και τα λαχανικά μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε σαλάτες, smoothies, και παγωτό φρούτων, μεταξύ άλλων.
3. Τα περισσότερα γαλακτοκομικά είναι επίσης τρόφιμα δροσερά, με μεγάλη περιεκτικότητα σε υγρά, αλλά και θρεπτικά συστατικά. Το γάλα, το γιαούρτι και τυριά όπως το ανθότυρο, τα κρεμμώδη τυριά και το τυρί cottage μπορούν να γίνουν μέρος της διατροφής μας τις ζεστές μέρες του καλοκαιριού σε σαλάτες, γεύματα και σνακ.
4. Το ζελέ αποτελεί άλλη μια επιλογή για δροσερό καλοκαιρινό επιδόρπιο, που είναι ιδιαίτερα πλούσιο σε υγρά, στο οποίο μπορούν επιπλέον να προστεθούν γιαούρτι (γιαουρτοζελέ) και φρούτα.
5. Οι σαλάτες ως κύρια γεύματα αποτελούν ιδανικές επιλογές! Για ένα πλήρες γεύμα τα υλικά που χρειαζόμαστε είναι λαχανικά, μια πηγή πρωτεΐνης (πχ. τυρί, αυγό, κοτόπουλο, κρέας, όσπρια) και μια πηγή υδατανθράκων (πχ. καλαμπόκι, παξιμάδι, ζυμαρικά, ψωμί), καθώς και “καλά” λιπαρά (πχ. ελαιόλαδο, αβοκάντο, ξηρούς καρπούς). Έτσι, μπορούμε να έχουμε πλήρη γεύματα, αλλά πλούσια σε υγρά και θρέψη!
Συνεπώς, αυτές τις ζεστές μέρες επιλέγουμε τρόφιμα και ροφήματα πλούσια σε υγρά, που καταναλώνονται σε χαμηλές θερμοκρασίες! Υπάρχουν πολλές δροσιστικές, θρεπτικές και χροταστικές συνταγές για το καλοκαίρι που μπορούμε να επιλέξουμε ως γρήγορες και εύκολες επιλογές για το καλοκαίρι!