Υδατάνθρακες και λιπαρά: Έχουμε νέα δεδομένα που αλλάζουν ο,τι ξέραμε;
"Οι δίαιτες χαμηλές σε λιπαρά σκοτώνουν", "οι υδατάνθρακες σκοτώνουν", "σοκ στην επιστημονική κοινότητα" και άλλοι βαρύγδουποι τίτλοι συνόδεψαν τα (παραφρασμένα) αποτελέσματα μιας νέας μεγάλης μελέτης παρατήρησης που εκδόθηκε στο περιοδικό Lancet.
Η έρευνα "the PURE study" μελέτησε τις δίαιτες 135.335 ατόμων σε 18 χώρες της Ασίας, της Αφρικής, της Ευρώπης και της Αμερικής.
Οι επιστήμονες παρακολούθησαν τη διατροφή των συμμετεχόντων για 7 έτη και μελέτησαν τη σχέση διατροφής (ποσοστά μακροθρεπτικών συστατικών) και των αιτιών θανάτων των συμμετεχόντων.
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι:
Τα άτομα που έτρωγαν τους περισσότερους υδατάνθρακες (77% των συνολικών ημερήσιων θερμίδων τους προέρχονταν από υδατάνθρακες!!!!) βρισκόντουσαν σε 28% μεγαλύτερο κίνδυνο θανάτου, σε σχέση με εκείνους που έτρωγαν τους λιγότερους υδατάνθρακες!
Εκείνοι που έτρωγαν το περισσότερο λίπος (35% των συνολικών ημερήσιων θερμίδων τους προέρχονταν από λίπος) βρίσκονταν σε 23% χαμηλότερο κίνδυνο θανάτου σε σχέση με εκείνους που έτρωγαν το λιγότερο λίπος (10%ων συνολικών ημερήσιων θερμίδων τους προέρχονταν από λίπος).
Ο τύπος των λιπαρών δεν σχετιζόταν με τον κίνδυνο καρδιακής νόσου και καρδιακών συμβαμάτων, ενώ χαμηλή πρόσληψη κορεσμένων λιπαρών σχετίστηκε με υψηλότερο κίνδυνο εγκεφαλικού.
Επομένως τι συμβαίνει; Οι υδατάνθρακες μας σκοτώνουν και τα λιπαρά μας σώζουν;
Όχι φυσικά!
Η μελέτη αυτή αποτελεί μια μελέτη παρατήρησης, η οποία μπορεί να μας δείξει συσχέτιση και όχι αίτια! Άρα, δεν μπορούμε να πούμε ότι η υψηλή κατανάλωση υδατανθράκων είναι η αιτία για τον αυξημένο κίνδυνο θανάτου!!!
Επίσης, ο κίνδυνος θανάτου ήταν υψηλότερος για κατανάλωση υδατανθράκων στο 77% της ημερήσιας ενεργειακής πρόσληψης, ποσοστό πολύ υψηλό, ενώ η "υψηλή" κατανάλωση λίπους, μόνο υψηλή δεν θα χαρακτηριζόταν στο 35% της ημερήσιας ενεργειακής πρόσληψης, ποσοστό που συνάδει με τη Μεσογειακή Διατροφή.
Οι περισσότεροι συμμετέχοντες της μελέτης προέρχονται από φτωχές χώρες, όπου τα τρόφιμα-πηγές υδατανθράκων είναι πιο φτηνά, όπως το ρύζι στην Ασία.
Αν και μελετήθηκαν τα είδη λιπαρών, κάτι τέτοιο δεν έγινε για τους υδατάνθρακες, ώστε να δούμε τη συσχέτιση των σακχάρων στην θνησιμότητα.
Η μελέτη εξέτασε μακροθρεπτικά συστατικά και όχι τρόφιμα. Κορεσμένα λιπαρά βρίσκουμε σε τρόφιμα όπως στα γαλακτοκομικά, στο λίπος του κρέατος και του κοτόπουλου, που αποτελούν πηγές πρωτεϊνών και άλλων απαραίτητων θρεπτικών συστατικών.
Συμπερασματικά, η μελέτη αυτή μας δείχνει αυτό που έχουν δείξει και άλλες μελέτες στο παρελθόν, και επιβεβαιώνει ότι είναι σημαντικό να έχουμε μια ποικίλη διατροφή, όπως τη Μεσογειακή Διατροφή, η οποία δεν στερείται καλών λιπαρών, περιέχει αρκετούς υδατάνθρακες και επαρκείς ποσότητες πρωτεϊνών!
Επίσης, ο ντόρος που έγινε με τη μελέτη αυτή αναδυκνείει για άλλη μια φορά ότι η κατανόηση των επιστημονικών άρθρων είναι σοβαρή υπόθεση.Είναι δυνητικά επικίνδυνο να παραφράζονται με τέτοιο τρόπο τα αποτελέσματα μελετών με συνέπεια την παραπληροφόρηση των αγαγνωστών για την απόσπαση like!
Διαβάστε την περίληψη της μελέτης εδώ.
Body Shaming: τι επίπτωση έχει στη διατροφή και την υγεία μας;
Τον σχολιασμό του σώματος (body shaming), με σκοπό την ανάδειξη «προβληματικής εικόνας» σχεδόν όλοι μας, κάποια στιγμή τον έχουμε ζήσει. Από την φράση «πάχυνες», μέχρι τη φράση «κόκκαλο έχεις γίνει», ο σχολιασμός ενός σώματος δεν έχει θετική επίδραση στο άτομο-αποδέκτη του σχολίου, ανεξαρτήτως του σκοπού, της ιδιοσυγκρασίας και του επαγγέλματος του ατόμου που έκανε το σχόλιο. Το να δικαιολογηθούμε ότι κάνουμε ένα σχόλια «για καλό», δεν βελτιώνει την κατάσταση, και ειδικά σε άτομα με προδιάθεση ή άτομα που πάσχουν από διατροφικές διαταραχές (διαγνωσμένες ή μη).
Η έρευνα δείχνει ότι το φαινόμενο του body shaming όχι μόνο δεν κινητοποιεί τα άτομα, αλλά τα οδηγεί σε αρνητικές για την υγεία συμπεριφορές, και χαμηλότερη ποιότητα ζωής. Το φαινόμενο του body shaming και οι επιπτώσεις του εκτείνεται, δυστυχώς, και στα παιδιά! Συγκεκριμένα, τα άτομα τα οποία δέχονται αρνητικά σχόλια για το σώμα τους φαίνεται να είναι πιο πιθανό να ακολουθούν μη υγιεινά πρότυπα διατροφής, καθώς και να καταφεύγουν σε υπερφαγικά επεισόδια ή να παραλείπουν γεύματα, να ασκούνται λιγότερο, ενώ φαίνεται να αποφεύγουν τις υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης και να απομονώνονται κοινωνικά. Πειραματικές μελέτες δείχνουν ότι έκθεση σε στερεότυπα ή σε περιεχόμενο που στιγματίζει το υπερβάλλον σωματικό βάρος και ο κοινωνικός αποκλεισμός οδηγούν τα άτομα σε αυξημένη πρόσληψη τροφής, ενώ μελέτες σχετικές με εμπειρίες στιγματισμού στην καθημερινότητα δείχνουν συσχέτιση του στιγματισμού αυτού με μειωμένο κίνητρο για απώλεια βάρους, και λιγότερο υγιεινές διατροφικές συμπεριφορές.
Σχολιάζοντας, λοιπόν, το σώμα ενός ατόμου που έχει υψηλότερο από το «αναμενόμενο» βάρος ή πήρε βάρος δεν βοηθάει. Μάλιστα, ας μην ξεχνάμε ότι το άτομο ενδέχεται να πήρε βάρος λόγω φαρμακευτικής αγωγής, λόγω προβλημάτων ψυχικής υγείας, λόγω διατροφικών διαταραχών (π.χ. αδηφαγική διαταραχή) ή ακόμη και λόγω θεραπείας από διατροφική διαταραχή! Ακόμη, όμως, και όταν σχολιάζουμε το σώμα ενός ατόμου με χαμηλότερο από το «αναμενόμενο» βάρος, ή σχολιάζοντας -ακόμη και θετικά- την απώλεια βάρους ενός ατόμου θα πρέπει να λάβουμε υπόψη ότι το εν λόγω άτομο ενδέχεται να πάσχει από μια ασθένεια που οδηγεί σε απώλεια βάρους (π.χ. καρκίνος) ή να πάσχει από διατροφική διαταραχή (π.χ. ανορεξία) και το σχόλιο για την απώλεια βάρους να οδηγήσει σε αύξηση της έντασης των συμπτωμάτων της νόσου.
Η πρόληψη και η αντιμετώπιση του στιγματισμού του σώματος ανηλίκων και ενηλίκων είναι απαραίτητη και περιλαμβάνει το κοινωνικό σύνολο, από το σχολείο έως και τους επαγγελματίες υγείας που πολλές φορές εμφανίζουν προκαταλήψεις σχετικά με το αυξημένο βάρος. Η ενημέρωση του κοινού και των επαγγελματιών υγείας σχετικά με το φαινόμενο αυτό και τις επιπτώσεις του, καθώς και μέτρα για πρόληψής του σε διαφημίσεις, αναρτήσεις και από το οικογενειακό και φιλικό περιβάλλον είναι απαραίτητα.
Το -κλινικά- αυξημένο σωματικό βάρος έχει σύνθετη αιτιολογία, και για την μείωση του σωματικού βάρους, εφόσον το επιθυμεί κανείς, δεν αρκεί η θέληση, ούτε βοηθά ο σχολιασμός-παρότρυνση για απώλεια βάρους μέσω σχολίων για το σώμα. Η αξία του κάθε ανθρώπου δεν μετριέται σε κιλά, ενώ η υγεία του ατόμου δεν εξαρτάται μόνο από το σωματικό του βάρος. Η αποδοχή και η αγάπη για το σώμα μας, ανεξαρτήτως βάρους, είναι σημαντική και θα πρέπει να ξεκινά από την παιδική ηλικία!
Φρούτο ή χυμός;
Φρούτο ή χυμός;
Έχουμε γαλουχηθεί θεωρώντας οτι ο χυμός, και δη ο φυσικός χυμός είναι η καλύτερη επιλογή ροφήματος για να λάβουμε τις βιταμίνες μας. Ο χυμός πορτοκάλι ειδικά, είναι συνυφασμένος με την παιδική μας ηλικία και διατροφή.
Είναι, όμως έτσι; Είναι ο χυμός ή το φρούτο καλύτερη επιλογή για τη θρέψη και την υγεία μας;
Τα φρούτα είναι εξαιρετικές πηγές φυτικών ινών, αντιοξειδωτικών και βιταμινών. Συστήνεται η ημερήσια κατανάλωσή τους, και πιο συγκεκριμένα, η κατανάλωση τουλάχιστον 5 μερίδων φρούτων και λαχανικών ημερησίως! Μια μερίδα είναι 1 μέτριο φρούτο ή 1/2 φλ. χυμό.
Μάλιστα, τα φρούτα χάρη στις φυτικές ίνες έχουν και χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη, είναι χορταστικά και τα σάκχαρα που περιέχουν δεν μετρούν στα ελεύθερα σάκχαρα (δηλαδή στη ζάχαρη).
Αντιθέτως, κάνοντας το φρούτο χυμό, χάνουμε την πλειοψηφία ή ακόμη και όλες τις φυτικές ίνες, ένα μεγάλο μέρος των βιταμινών είτε μένει μαζί με τις ίνες στον αποχυμωτή, είτε οξειδώνονται, ενώ δεν χορταίνουμε, καθώς οι χυμοί καταναλώνονται σαν να ήταν νερό! Επιπλέον, πλέον, εξ' ορισμού τα σάκχαρα μετρούν στη ζάχαρη, ενώ είναι να σημειώσουμε ότι είτε βάλουμε 1 φρούτο είτε παραπάνω στο χυμό, μετρά ως 1 μερίδα φρούτου!
Σημαντικό είναι να αναφερθεί ότι οι χυμοί δεν συστήνονται για παιδιά κάτω του ενός έτους, καθώς δεν προσφέρουν επιπλέον θρεπτικό όφελος, εντείνουν την προτίμηση στη γλυκιά γεύση, ενώ αυξάνουν τον κίνδυνο για τερηδόνα και διαρροϊκές κενώσεις.
Εαν θέλετε να πιείτε χυμό συνοδεύστε τον με ένα σνακ ή γεύμα, το οποίο να περιέχει καλά λιπαρά ή/και πρωτεΐνη, όπως ξηρούς καρπούς ή τοστ με τυρί.
Τέλος, ο γλυκαιμικός δείκτης των χυμών είναι πλέον υψηλός, γεγονός που σημαίνει οτι καλό είναι άτομα με διαβήτη, ή προ-διαβήτη να αποφεύγουν την κατανάλωσή τους. Είναι βέβαια, καλή επιλογή σε περίπτωση υπογλυκαιμίας.
Πηγές:
Fruit Juice in Infants, Children, and Adolescents: Current Recommendations
Dietary Supplements on Controlling Multiple Sclerosis Symptoms and Relapses: Current Clinical Evidence and Future Perspectives
Tryfonos, C.; Mantzorou, M.; Fotiou, D.; Vrizas, M.; Vadikolias, K.; Pavlidou, E.; Giaginis, C. Dietary Supplements on Controlling Multiple Sclerosis Symptoms and Relapses: Current Clinical Evidence and Future Perspectives. Medicines 2019, 6, 95.
Background: Multiple sclerosis (MS) constitutes a chronic progressive demyelinating disease which negatively affects the central nervous system. MS symptoms detrimentally affect the quality of life, as well as the life expectancy of MS patients. In this aspect, the present study aims to critically summarize and evaluate the currently available clinical studies focusing on the potential beneficial effects of dietary supplements on controlling MS symptomatology and relapse. Methods: PubMed database was comprehensively searched, using relative keywords to identify clinical trials that investigated the beneficial effects of dietary supplementation against MS symptomatology and progression. 40 clinical trials were found, which were divided into categories. Results: Nutritional status of MS patients, as well as supplementation have been suggested as potential factors affecting progression. Several substantial studies have documented a systematically high prevalence of vitamin A, B12 and D3 deficiency amongst MS patients. At present, clinical data have suggested that most of the dietary supplements under study may exert antioxidant and anti-inflammatory properties, improving depression symptomatology and quality of life overall. However, malnutrition risk in MS patients has not been adequately explored in order for more precise conclusions to be drawn. The supplements that may have a positive effect on MS are vitamins, fatty acids, antioxidants, phytochemicals and melatonin. Conclusions: Several dietary supplements may decrease inflammation and fatigue, also increasing also autoimmunity tolerance in MS patients, and thus improving quality of life and life expectancy. Currently, there is no effective clinical indication for applying dietary supplementation as complementary treatment against MS symptomatology.
40 μελέτες γύρω από την επίδραση της συμπληρωματικής αγωγής για την πολλαπλή σκλήρυνση δεν έδειξαν σαφή αποτελέσματα για τη χρησιμότητά της ως συμπληρωματική αγωγή για την συμπτωματολογία της νόσου.
Η σκλήρυνση κατά πλάκας (ΣΚΠ) αναδεικνύεται ως μία πολύπλοκη και συνεχώς εξελισσόμενη ασθένεια, που συχνά περικλείει σκληρές προκλήσεις για τους ασθενείς και τους κλινικούς ερευνητές. Παρά την αντίξοη φύση της ασθένειας, οι ερευνητές επιδιώκουν να κατανοήσουν πλήρως την πορεία και τη δυναμική της.
Τα συμπληρώματα διατροφής, αν και δεν προσφέρουν ένα θαυματουργικό θεραπευτικό μέσο, αναδεικνύονται ως ένα σημαντικό πεδίο έρευνας στην προσπάθεια να ελαχιστοποιηθούν τα συμπτώματα της ΣΚΠ. Αποτελείται από ποικίλες ουσίες, από βιταμίνες έως λιπαρά οξέα και φυτοχημικά, που ενδέχεται να έχουν αντιοξειδωτικές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες, και ενδέχεται να βελτιώνουν την κατάσταση της κατάθλιψης και την γενικότερη ποιότητα ζωής.
Ωστόσο, η κατανόηση της σχέσης μεταξύ υποσιτισμού και ΣΚΠ παραμένει ανολοκλήρωτη και απαιτεί περαιτέρω έρευνα. Τέλος, παρά τις ενδείξεις για τον πιθανό θετικό ρόλο των συμπληρωμάτων διατροφής, δεν υπάρχει ακόμη ισχυρή κλινική απόδειξη για την εφαρμογή τους ως συμπληρωματική θεραπεία για την ελάφρυνση των συμπτωμάτων της ΣΚΠ. Αυτό υπογραμμίζει την αναγκαιότητα για περαιτέρω, σύνθετες και πολυδιάστατες ερευνητικές προσπάθειες.
Το άρθρο είναι ελεύθερο προς ανάγνωση στη σελίδα του επιστημονικού περιοδικού, πατώντας εδώ.
Τα πνευματικά δικαιώματα ανήκουν στους συγγραφείς.