5 τρόποι να κάνουμε τη διατροφή μας πιο φιλική προς το περιβάλλον
Με την κλιματική αλλαγή να απειλεί τη φύση και την υγεία μας, και τις πυρκαγιές να καίνε τους πνεύμονες της Γής, γίνεται όλο και πιο επιτακτική η ανάγκη να γίνει ο τρόπος ζωής μας πιο φιλικός προς τη φύση! Η διατροφή αποτελεί έναν βασικό πυλώνα δράσης στην προσπάθεια μείωσης της παραγωγής διοξειδίου του Άνθρακα.
Πώς θα κάνουμε τη διατροφή μας πιο φιλική προς το περιβάλλον;
1. Δίνουμε έμφαση στα τρόφιμα φυτικής προέλευσης και μειώνουμε την κατανάλωση κρέατος. Μια διατροφή με βάση τα φυτικά τρόφιμα, όπως είναι και η παραδοσιακή μας Μεσογειακή Διατροφή, οι χορτοφαγικές και vegan διατροφές, έχουν χαμηλότερο αντίκτυπο στο περιβάλλον. Συγεκριμένα, η Μεσογειακή Διατροφή συστήνεται ως μια διατροφή που πληροί τις προϋποθέσεις για μια βιώσιμη διατροφή για το περιβάλλον που σχετίζεται με την καλή υγεία, χωρίς να αποκλείει κανένα τρόφιμο! Πλέον υπάρχουν πολλές θρεπτικές, εύκολες και γευστικές συνταγές με βάση φυτικής προέλεσης τρόφιμα, από γλυκίσματα ως κυρίως πιάτα!
2. Επιλέγουμε ψάρια από βιώσιμη αλιεία! Με υπεύθυνες μεθόδους αλιείας και υδατοκαλλιεργειών εξασφαλίζεται καλύτερη διαχείρηση πληθυσμών ψαριών, χωρίς απειλούνται οι πληθυσμοί των ψαριών και το εισόδημα των αλιέων. Διαβάστε αναλυτικά το πώς θα επιλέξουμε ψάρι από βιώσιμη αλιεία στον Οδηγό Υπεύθυνης Κατανάλωσης Ψαρικών
3. Μειώνουμε τη σπατάλη τροφίμων. Περίπου το 1/3 της παραγόμενης τροφής παγκοσμίως απορρίπτεται, μαζί με το 25% του νερού που χρειάστηκε για την παραγωγή της, και η αξία του φαγητού που απορρίπτεται αγγίζει το 1 τρισεκατομύρρια δολλάρια το χρόνο! Στην Ελλάδα απορρίπτουμε 80 κιλά τροφής καθένας το χρόνο! Στη μείωση της σπατάλης τροφίμων βοηθά η οργάνωση των γευμάτων και αγοράς φαγητού, η χρήση του φαγητού που περίσεψε σε άλλα γεύματα, η σωστή συντήρηση των τροφίμων και η κομποστοποίηση, μεταξύ άλλων. Διαβάστε πιο αναλυτικά εδώ.
Σπατάλη τροφίμων: Πώς θα τη διαχειριστούμε στο σπίτι;
4. Προτιμούμε τρόφιμα εποχικά και τοπικά, τα οποία είναι πιο φρέσκα, θρεπτικά, και η μεταφορά τους κοστίζει λιγότερο, ενώ μειώνεται και η πιθανότητα τα προιόντα να χαλάσουν και να πεταχτούν. Μάλιστα, επιλέγοντας τοπικά προϊόντα στηρίζουμε και την τοπική οικονομία, καθώς και λόγω του χαμηλότερου κόστους βοηθάμε και στην καλύτερη διαχείρηση του εισοδήματός μας!
5. Επιλέγουμε τρόφιμα που πωλούνται σε μη πλαστικές ή ανακυκλώσιμες συσκευασίες. Σε ορισμένα καταστήματα, και ορισμένοι παραγωγοί πωλούν χύμα, σε υφασμάτινες ή και σε μη πλαστικές συσκευασίες τα τρόφιμα. Αν η συσκευασία ανακυκλώνεται, επιλέγουμε να την ανακυκλώσουμε στους μπλε κάδους!
Πηγές:
- Stop food waste
- FAO
- Dernini S, Berry EM, Serra-Majem L, La Vecchia C, Capone R, Medina FX, Aranceta-Bartrina J, Belahsen R, Burlingame B, Calabrese G, Corella D, Donini LM, Lairon D, Meybeck A, Pekcan AG, Piscopo S, Yngve A, Trichopoulou A. Med Diet 4.0: the Mediterranean diet with four sustainable benefits. Public Health Nutr. 2017 May;20(7):1322-1330. doi: 10.1017/S1368980016003177. Epub 2016 Dec 22. PMID: 28003037.
Effects of curcumin consumption on human chronic diseases: a narrative review of the most recent clinical data
Δημοσιεύτηκε το 2ο επιστημονικό άρθρο μου, μια ανασκόπιση με των πρόσφατων κλινικών δεδομένων για τη συμπληρωματική χορήγηση κουρκουμίνης σε χρόνιες νόσους.
Η κουρκουμίνη (diferuloylmethane), είναι συσατικό του κουρκουμά (turmeric, Curcuma longa), του οποίου η αντιβακτηριακή δράση παρατηρήθηκε το 1949. Από τότε μελέτες έχουν αναδείξει ότι αυτή η πολυφαινόλη έχει αντιφλεγμονώδη, αντικαρκινική, υπογλυκαιμική, αντιοξειδωτική και αντιική δράση, γεγονός που υποδεικνύει ότι μπορεί να έχει θετική επίδραση σε χρόνιες νόσους, μέσω επίδρρασής της στην παραγωγή ελευθέρων ριζών, στο οξειδωτικό στρες, και στη φλεγμονή, μεταξύ άλλων. Τις τελευταίες δεκαετίες έχουν γίνει αρκετές μελέτες για τη χρήση της κουρκουμίνης σε ανθρώπους, ενώ οι πωλήσεις σκευασμάτων κουρκουμίνης έχουν αυξητική τάση.
Abstract
Numerous clinical trials have investigated the potential beneficial effects of curcumin supplementation against several human chronic diseases. Up to now, it has been claimed that curcumin consumption may exert beneficial effects against several chronic diseases by promoting human health and preventing diseases. In this aspect, the present review aims to critically collect and in-depth summarize the most recent, well-designed clinical studies evaluating the potential beneficial effects of curcumin consumption on human health promotion and disease prevention. According to recent and well-designed clinical studies, curcumin consumption may benefit against obesity, metabolic syndrome, and diabetes. Moreover, curcumin consumption seems to exert a positive effect on people suffering from various types of cancer, fatty liver disease, depression, arthritis, skin diseases, gut inflammation, and symptoms of premenstrual syndrome. Due to the strong heterogeneity among the clinical studies concerning the exact effective curcumin dose and formulation, as well as the recommended treatment duration for each chronic disease, no precise and definitive conclusions could be drawn. Further large-scale prospective studies are strongly recommended, being well-designed as far as follow-up times, dosage, formulation, and duration of curcumin supplementation are concerned. Moreover, potential confounders in each specific chronic disease should carefully be taken into account in future studies.
Σπατάλη τροφίμων: Πώς θα τη διαχειριστούμε στο σπίτι;
Όταν ο νέος κορονοϊός μας χτύπησε την πόρτα βιαστήκαμε να πάμε στο σούπερμάρκετ και να αγοράσουμε πληθώρα τροφίμων. Πόσα από αυτά θα καταναλωθούν και πόσα θα καταλήξουν στα σκουπίδια;
Όταν τα βρώσιμα αγαθά δεν καταναλώνονται, αλλά απορρίπτονται κατά τα στάδια της παραγωγής, της επεξεργασίας, του εμπορίου, και στα νοικοκυριά, έχουμε το φαινόμενο της σπατάλης τροφίμων.
Περίπου το 1/3 της παραγόμενης τροφής παγκοσμίως απορρίπτεται, μαζί με το 25% του νερού που χρειάστηκε για την παραγωγή της, και η αξία του φαγητού που απορρίπτεται αγγίζει το 1 τρισεκατομύρρια δολλάρια το χρόνο!
Σχεδόν τα μισά τρόφιμα απορρίπτονται από την παραγωγή μέχρι και την κατανάλωση στις αναπτυγμένες χώρες! Στις χώρες χαμηλού εισοδήματος η μεγαλύτερη σπατάλη γίνεται κατά τα στάδια της παραγωγής, ενώ σε χώρες υψηλού εισοδήματος η απόρριψη γίνεται κατά το στάδιο της κατανάλωσης.
Στην Ευρωπαική Ένωση κάθε άτομο να απορρίπτει 173 κιλά φαγητού το χρόνο, ενώ στην Ελλάδα πετάμε 80 κιλά τροφή, ανά άτομο το χρόνο!
Οι λόγοι για την σπατάλη φαγητού και βρώσιμων προιόντων είναι ποικίλοι, από την καταστροφή της σοδειάς, μέχρι την μη αποδεκτή ποιότητα και εμφάνιση των καρπών και των προϊόντων, τις συνθήκες αποθήκευσης και μεταφοράς που ενδεχομένως να αλλοιώσουν τα τρόφιμα, αλλά και την εμφάνισή τους.
Πολλοί είναι οι οργανισμοί που ασχολούνται με την αποφυγή της σπατάλης τροφίμων, χωρίς να υπάρχει λόγος ανησυχίας για ασφάλεια τροφίμων, όμως η απώλεια βρώσιμης ύλης συνεχίζεται και στα νοικοκυριά! Ειδικά σε εποχή οικονομικής κρίσης είναι σημαντικό να μην γίνονται σπατάλες, και στο σπίτι μας όλοι μπορούμε να λάβουμε μέτρα για μειώσουμε την απώλεια αυτή και να μειώσουμε το κόστος των αγορών μας!
Παρακάτω αναλύονται τρόποι για την μείωση της απόριψης τροφίμων:
- Φτιάξτε πρόγραμμα για το μενού της εβδομάδας και την αντίστοιχη λίστα με τα προιόντα που χρειάζεστε από το σούπερ μάρκετ για την εβδομάδα, αφού ελέγξετε τα ντουλάπια και το ψυγείο σας. Έτσι, θα εφοδιαστείτε με τα τρόφιμα που θα καταναλώστε και όχι επιπλέον τρόφιμα που ενδεχομένως χαλάσουν, όπως τα φρούτα, τα λαχανικά και τα γαλακτοκομικά. Επιπλέον, αποφέυγετε το σούπερ μάρκετ όταν πεινάτε, καθώς θα αγοράσετε τρόφιμα που μάλλον δεν θα καταναλώσετε!
- First in First out! Χρησιμοποιείστε πρώτα τα τρόφιμα που κοντεύουν να λήξουν ή αρχίζουν να χαλάνε, καθώς αν δεν τα καταναλώστε το συντομότερο είναι πολύ πιθανό να καταλήξουν στα σκουπίδια.
- Τα περισευμένα τρόφιμα μπορούν να χρησιμοποιηθούν την επόμενη μέρα! Τα πουλερικά, το κρέας και τα ψάρια μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε σάντουιτς, πίτες και άλλες συνταγές, αντί να πεταχτούν.
- Τα λαχανικά και τα κόκκαλα κρεάτων μπορούν να γίνουν ζωμός, να αποθηκευτούν και να χρησιμοποιηθούν αργότερα, ενώ άλλα λαχανικά εύκολα γίνονται τουρσί. Τα φρούτα μπορούν να γίνουν μαρμελάδες, κομπόστες ή γλυκά του κουταλιού.
- Η σωστή αποθήκευση τροφίμων είναι κλειδί για την διατήρησή τους για περισσότερο καιρό και για την προστασία τους από έντομα και άλλους οργανισμούς. Σιγουρεφτείτε ότι το ψυγείο λειτουργεί κανονικά, και στη σωστή θερμοκρασία, ενώ είναι σημαντικόι να τοποθετείστε τα προιόντα κλεισμένα σε δοχεία και στη θέση που τους αναλογεί.
- Η κατάψυξη είναι σύμμαχος στην μείωση απόρριψης τροφίμων. Τοποθετείστε τρόφιμα που χαλάνε γρήγορα και δεν πρόκειται να τα καταναλώστε σύντομα, όπως ζωικά προϊόντα και φρούτα κομμένα. Υπάρχουν τρόφιμα που καταψύχονται, όπως το γάλα χαμηλών λιπαρών, το βρασμένο μαύρο ρύζι, μυρωδικά (βασιλικός, δυόσμος, κόλιανδρος), το τριμμένο τυρί και το κρασί (σε παγοκυψέλες).
- Ημερομηνία λήξης vs Ημερομηνία ελάχιστης διατηρησιμότητας (Ανάλωση εως vs Ανάλωση κατά προτίμηση πριν από). Ενώ είναι θέμα ασφάλειας τροφίμου η ημερομηνία λήξης ενός τροφίμου και η δεν συνιστάται η βρώση του, όταν στη συσκευασία αναγράφεται η φράση “Ανάλωση κατά προτίμηση πριν από” το τρόφιμο είναι ασφαλές προς κατανάλωση και μετά από αυτή την ημερομηνία, απλώς ορισμένα χαρακτηριστικά θα είναι αλλοιωμένα (πχ. η υφή).
- Η κομποστοποίηση είναι αποτελεσματικός τρόπος για ανακύκλωση χρησιμποιημένου καφέ, τσαγιού, φλούδας φρούτων και λαχανικών, τσόφλια αυγών, και φαγητού που έχει λήξει ή χαλάσει και δεν μπορεί να καταναλώθεί για λόγους ασφάλειας. Έτσι, μειώνεται ο όγκος των απορριμάτων και δημιουργείται χώμα για τα φυτά.
- Οι προσφορές σε τρόφιμα μακράς διαρκείας, όπως γάλα εβαπορέ, μακαρόνια, ρύζι και όσπρια συμφέρει, όμως αγοράζοντας μεγάλη ποσότητα φρούτων και λαχανικών επειδή είναι σε προσφορά δεν συμφέρει, καθώς είναι πιθανό να χαλάσουν πριν καταναλωθούν.
- Εάν δεν θέλετε να χρησιμοποιείστε τα περισευμένα φαγητα ή άλλα τρόφιμα που θα λήξουν σύντομα μπορείτε να τα δωρίσετε σε άτομα που βρίσκονται σε ανάγκη.
Παλαιότερα, τα νοικοκυριά χρησιμοποιούσαν όλα τα τρόφιμα που είχανε στη διάθεσή τους και οι σπατάλη τροφίμων ήταν ελάχιστες ως μηδαμηνές. Δυστυχώς, σήμερα με την αφθονία των προιόντων πετάμε στα σκουπίδια τρόφιμα που μπορούν να καταναλωθούν χωρίς δεύτερη σκέψη. Ας βελτιώσουμε τις συνήθειες μας, έτσι ώστε του χρόνου να μην πετάξουμε 80 κιλά βρώσιμης τροφής!
Πηγές
Τα διατροφικά νέα της εβδομάδας 29 Μαΐου - 3 Ιουνίου 2017
1. Σύμφωνα με μια νέα μελέτη τα fitness trackers φαίνεται ότι δεν μετρούν σωστά την ενεργειακή κατανάλωση των χρηστών. Αν και χρησιμοποιούνται πλέον ευρέως και υπάρχουν πολλές επιλογές στην αγορά, φαίνεται ότι τα μηχανήματα παρακολούθησης φυσικής κατάστασης και άσκησης (fitness trackers) αν και μετρούν σωστά τους παλμούς, δεν μετρούν σωστά τις θερμίδες που καίνε οι χρήστες. Η απόκλιση για την ενεργειακή κατανάλωση ήταν 27,4% με 93% από τις πραγματικές τιμές!!! Αυτό μπορεί να έχει αρνητικό αντίκτυπο στην προσπάθεια των χρηστών για έλεγχο του βάρους. Η μελέτη έρχεται λίγο καιρό μετά από μια άλλη που έδειξε ότι η χρήση των συσκευών αυτών δεν βοηθά στην απώλεια του βάρους!
Τα fitness trackers που χρησιμοποιήθηκαν ήταν τα Apple Watch, Fitbit Surge, Basis Peak, Microsoft Band, PulseOn, MIP Alpha 2 και Samsung Gear S2.
http://www.bbc.com/news/health-40030457
2. Σε όλους μας αρέσουν οι ξηροί καρποί. Είναι πηγές "καλών" λιπαρών και πρωτεϊνών, αλλά δύσκολα βάζουμε όριο στην ποσότητα που τρώμε!
Πόση ποσότητα ξηρών καρπών μας δίνει 100 θερμίδες;
http://www.thekitchn.com/a-visual-guide-to-100-calories-of-nuts-snack-ti...
3. Τώρα που έχουμε αγκινάρες γιατί να μην τις συνοδεύσουμε με τις αγαπημένες μας φακές; Το χορταστικό αυτό πιάτο είναι πλούσιο σε φυτικές ίνες, πρεβιοτικά, και πρωτεΐνη!
http://mantzorou.gr/el/blog/fakes-me-agkinares
4. Πολλές φορές πάμε γρήγορα στο σούπερμάρκετ, πεινασμένοι, και αγοράζουμε τρόφιμα χωρίς πολλή σκέψη. Έτσι όμως ενδέχεται να μην κάνουμε τις πιο υγιεινές επιλογές.
Τι πρέπει να προσέχουμε όταν αγοράζουμε τρόφιμα;
http://mantzorou.gr/el/blog/ti-na-prosexo-sta-trofima-poy-agorazo
5. Από πού λαμβάνουμε συμβουλές για τη διατροφή μας;
Από τους διαιτολόγους-διατροφολόγους ή από διασημότητες και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης;
Συχνά βλέπουμε σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης και ιστοσελίδες αναρτήσεις με συμβουλές διατροφής, ή συμβουλές αντιμετώπισης ενός προβλάματος υγείας μέσω διατροφής από άτομα (διασημότητες και bloggers) που δεν έχουν εκπαιδευτεί πάνω στην ιατρική ή τη διαιτολογία.
Και μπορεί οι συμβουλές ομορφιάς από τα άτομα αυτά να είναι ενδιαφέρουσες, όμως το να δίνονται συμβουλές πάνω στην υγεία και τη διατροφή από μη ειδικούς είναι δυνητικά επικίνδυνο για τη σωματική και ψυχική υγεία!
Παραφράζοντας μέρος του παρακάτω άρθρου, το πρόβλημα είναι οτι πολλοί άνθρωποι βλέπουν την υγεία σαν ένα είδος ελκυστικού εργαλείου μαρκετινγκ το οποίο θέλουν να χρησιμοποιήσουν για να προωθήσουν τον εαυτό τους ή ό,τι πουλάνε- ένα βιβλίο, ένα ιστολόγιο (blog), έναν τρόπο ζωής. Και πιστεύουν ότι μπορούν να λειτουργούν με τον ίδιο τρόπο που λειτουργούν στην προώθηση της μαγειρικής ή της ομορφιάς. Αλλά οι κανόνες είναι διαφορετικοί για την υγεία, καθώς (πέρα από την επιστημονική κατάρτιση) χρειάζονται περισσότερες επιστημονικές αποδείξεις και υπευθυνότητα!
Επίσης διαβάστε την ανάρτηση-απάντηση μιας γιατρού στις εντελώς αβάσιμες συμβουλές της ηθοποιού Gwyneth Paltrow (και προσπαθήστε να μην γελάσετε με αυτά που προωθεί η εν λόγω ηθοποιός)! https://drjengunter.wordpress.com/2017/05/22/dear-gwyneth-paltrow-were-n...
http://www.independent.ie/life/health-wellbeing/health-features/dr-ciara...