Φυτικές ίνες και βρώμη: ο ρόλος τους στην υγεία μας
Τα τρόφιμα ολικής άλεσης περιέχουν αρκετά θρεπτικά συστατικά, όπως φυτικές ίνες, βιταμίνες, αντιοξειδωτικά, μέταλλα και ιχνοστοιχεία.
Οι φυτικές ίνες είναι σημαντικό να βρίσκονται στην διατροφή μας, λόγω των πολλαπλών ευεργετικών ιδιοτήτων τους στην υγεία μας. Τα όσπρια, τα δημητριακά, οι σπόροι, τα φρούτα και τα λαχανικά αποτελούν καλές πηγές, ενώ συνιστώνται γύρω στα 25 γραμμάρια φυτικών ινών την ημέρα.
Η έρευνα έχει δείξει ότι η κατανάλωση προϊόντων ολικής άλεσης βοηθάει στη μείωση του κινδύνου για εμφάνιση ασθενειών, όπως τον καρκίνο του πεπτικού συστήματος και τα καρδιαγγειακά, ενώ βοηθούν στην αποφυγή της απότομης ανόδου της γλυκόζης του αίματος μετά το γεύμα.
Μάλιστα, διαβητικοί που ακολουθούν διατροφή υψηλή σε φυτικές ίνες χρειάζονται λιγότερη ινσουλίνη από αυτούς που δεν καταναλώνουν αρκετές φυτικές ίνες. Οι αδιάλυτες φυτικές ίνες παίζουν ρόλο στη διατήρηση της υγείας του εντέρου και στην αποφυγή της δυσκοιλιότητας και αιμορροΐδων.
Επιπλέον, επιφέρουν γρηγορότερο κορεσμό, γεγονός που συμβάλλει στον έλεγχο του σωματικού βάρους. Πρόσφατες μελέτες έδειξαν ότι διατροφή πλούσια σε φυτικές ίνες δρα προστατευτικά ενάντια στο εγκεφαλικό επεισόδιο, ενώ συμβάλλει στη μακροζωία.
Η βρώμη είναι δημητριακό πλούσιο σε β-γλυκάνες που είναι διαλυτές φυτικές ίνες, οι οποίες βοηθούν στη διατήρηση της LDL «κακής» χοληστερόλης σε φυσιολογικά επίπεδα και καθυστερούν την απορρόφηση υδατανθράκων από το πεπτικό σύστημα προς το αίμα. Η βρώμη πολύ εύκολα μπορεί να ενσωματωθεί στη διατροφή, εφόσον μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε διάφορες συνταγές, γλυκές και αλμυρές.
Πέρα από την κατανάλωσή της με γάλα ή γιαούρτι για πρωινό, μια απλή γρήγορη συνταγή είναι ο χυλό βρώμης, τον οποίο μπορείτε να φτιάξετε με νερό ή γάλα ή almond drink, ενώ μπορείτε να προσθέσετε φρούτα, μέλι, κανέλα, ξηρούς καρπούς και αποξηραμένα φρούτα και να τον καταναλώστε ζεστό ή κρύο. Είναι σαν «ρυζόγαλο με βρώμη».
Επιπλέον, η βρώμη μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε αλμυρές συνταγές, αντικαθιστώντας το ρύζι ή τα μακαρόνια. Απλά βράστε τη σε νερό ή σε ζωμό λαχανικών ή κοτόπουλου! Φυσικά, μπορείτε να την ενσωματώσετε σε σπιτικές συνταγές, όπως ψωμί, κέικ, μπισκότα και μπάρες δημητριακών.
Τα περισσότερα τρόφιμα-πηγές φυτικών ινών είναι ευεργετικά για πολλούς λόγους, πέρα από την περιεκτικότητά τους σε φυτικές ίνες, εφόσον περιέχουν και άλλα απαραίτητα θρεπτικά στοιχεία, όπως βιταμίνες, διευκολύνοντας έτσι την επίτευξη μιας πλήρους, υγιεινής διατροφή
Τα διατροφικά νέα της εβδομάδας 13-18 Νοέμβρη 2017
1. Ένας από τους πιο διαδεδομένους μύθους γύρω από τον καρκίνο είναι ότι "η κατανάλωση ζάχαρης προκαλεί καρκίνο".
Αυτός ο αβάσιμος ισχυρισμός διαδίδεται εδώ και πολλά χρόνια από άτομα που δεν είναι επιστήμονες υγείας, και οφείλεται στην υπεραπλούστευση μιας πολύπλοκης ασθένειας (του καρκίνου), γεγονός που οδηγεί σε σοβαρά σφάλματα. Με λίγα λόγια, προσπαθώντας να απλοποιήσουμε τη νόσο αυτή καταλήγουμε σε άκυρους συλλογισμούς που προκαλούν σύγχυση στο κοινό, αλλά και αρνητικά συναισθήματα σε ασθενείς με καρκίνο!
Η ζάχαρη, λοιπόν, δεν προκαλεί καρκίνο, ούτε ταΐζει τα καρκινικά κύτταρα, ενώ δεν σημαίνει ότι αν σταματήσει ένας ασθενής να τρώει ελεύθερα σάκχαρα (ή ζάχαρη) ή υδατάνθρακες θα γιατρευτεί, παρά τους ισχυρισμούς ψευδο-επιστημόνων.
Οι πεποιθήσεις αυτές γύρω από τη ζάχαρη, πέρα από το γεγονός ότι είναι δυνητικά επικίνδυνες, δεν συνάδουν με την παθοφυσιολογία της νόσου. Όπως όλα τα κύτταρα του σώματός μας, έτσι και τα καρκινικά κύτταρα (τα οποία πάλι είναι κύτταρα του σώματός μας που αναπτύσσονται ταχέως, παρεκλέινοντας από τις φυσιολογικές κυτταρικές λειτουργίες και τον κυτταρικό έλεγχο) χρειάζονται ενέργεια για να αναπτυχθούν, υπό μορφή γλυκόζης. Έτσι, αναπόφευκτα χρησιμοποιούν ενέργεια, όπως όλα τα κύτταρα, ενώ έχουν αυξημένες ανάγκες ενέργειας.
Η αυξημένη κατανάλωση ελευθέρων σακχάρων (σε γλυκά, ροφήματα και ήδη αρτοζαχαροπλαστικής) μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση του σωματικού βάρους, έναν παράγοντα κινδύνου για διάφορους τύπους καρκίνου.
Επομένως, για την πρόληψη της νόσου επικεντρωθείτε στην προσκόλληση στην υγιεινή διατροφή με πληθώρα φρούτων, λαχανικών, οσπρίων και προϊόντων ολικής άλεσης. Στην περίπτωση νόσου δώστε έμφαση στην διατήρηση μιας καλής κατάστασης θρέψης, ακολουθώντας μια πλήρη διατροφή, η οποία προσφέρει ενέργεια και τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά.
Συμβουλευτείτε μόνο τους ειδικούς για τη διατροφή σας, τους διαιτολόγους-διατροφολόγους!
2. Παγκόσμια Ημέρα Διαβήτη ήταν την Τρίτη 14/11!
- Φέτος η Παγκόσμια Ημέρα Διαβήτη είναι αφιερωμένη στις γυναίκες που πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη με κύριο στόχο να αναδειχθεί το δικαίωμά τους να ζήσουν μια φυσιολογική ζωή με ποιότητα και μέλλον. Κεντρικό μήνυμα της Παγκόσμιας Ημέρας Διαβήτη 2017 είναι «Κάν΄ το για σένα και για ένα υγιές μέλλον».
- Η επίπτωση του σακχαρώδη διαβήτη στη ζωή της γυναίκας, καθίσταται ευκολότερα αισθητή, αν αναλογιστεί κανείς ότι μία στις δέκα γυναίκες ζει παγκοσμίως με διαβήτη, ενώ μια στις επτά εγκυμοσύνες προέρχονται από γυναίκες με διαβήτη κύησης. Μελέτες έχουν δείξει ότι οι μητέρες που γεννούν μεγάλα και υπέρβαρα παιδιά (>4 κιλά), πιθανότατα εμφάνισαν διαβήτη κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
- Βασικές αρχές για την αντιμετώπιση της νόσου αποτελεί η υιοθέτηση ενός υγιεινού τρόπου ζωής και πρωτίστως η συστηματική σωματική δραστηριότητα. Σήμερα, κάθε ασθενής με διαβήτη μπορεί να ρυθμίσει τη ζωή του, όπως επιθυμεί, με ασφάλεια και καλή ποιότητα ζωής. Το μόνο που χρειάζεται είναι η σωστή προσαρμογή της θεραπείας του, στον τρόπο ζωής που επιθυμεί.
3. Το ελαιόλαδο στην Ελλάδα το έχουμε άφθονο! Και επειδή είναι καλό, το χρησιμοποιούμε για κάθε μαγειρική χρήση και σε μεγάλες ποσότητες!
Όσο καλής ποιότητας και θρεπτικό και αν είναι το ελαιόλαδο, χρειάζεται φειδώ, καθώς περιέχει και πάρα πολλές θερμίδες, όπως όλα τα έλαια! 119 θερμίδες ανά κουταλιά της σούπας!
Λίγο να μας ξεφύγει, και το θερμιδικό περιεχόμενο του πιάτου μας εκτοξέυεται στα ύψη!
4. Το φαγητό πέρα από ανάγκη είναι και απόλαυση. Η παραπληροφόρηση και η κινδυνολογία γύρω από διάφορα τρόφιμα και ομάδες τροφίμων (γαλακτοκομικά, γλουτένη κ.α.) έχουν επιφέρει σε αρκετούς φόβο και εμμονή με το φαγητό.
Η έλλειψη επιστημονικής τεκμηρίωσης για αρκετές "συμβουλές διατροφής" που διαδίδονται, και η παρερμηνία επιστημονικών δεδομένων είναι δυστυχώς εκτενής. Ως αποτέλεσμα να παρασύρεται το κοινό, και όχι μόνο να μην οδηγείται στην βελτίωση των διατροφικών συνηθειών, αλλά να οδηγείται σε ακραίες διατροφικές συμπεριφορές, οι οποίες ενδέχεται ακόμη να επιφέρουν από διατροφικές ελλείψεις, εως διατροφικές διαταραχές!
Η προσκόλληση σε μια υγιεινή διατροφή δεν έρχεται με αυστηρούς κανόνες και απαγορεύσεις, ενώ δίνεται έμφαση στην απόλαυση του φαγητού!!!
Διαβάστε ένα ενδιαφέρον άρθρο εδώ.
Αντιοξειδωτικά: μας ωφελούν;
Καθημερινά τα κύτταρα του σώματός μας έρχονται αντιμέτωπα με διάφορους παράγοντες που απειλούν τη σωστή και ομαλή τους λειτουργία, όπως παθογόνα βακτήρια, ιοί και ελεύθερες ρίζες.
Οι ελεύθερες ρίζες είναι ασταθείς ενώσεις, των οποίων το οξυγόνο χρειάζεται ένα ηλεκτρόνιο για να σταθεροποιηθεί, παίρνοντάς το από άλλα μόρια. Οι ελεύθερες ρίζες μπορεί να προέρχονται από το φαγητό μας, τον αέρα που αναπνέουμε, το τσιγάρο, τις ηλιακές ακτίνες, ενώ και το σώμα μας τις παράγει σαν παραπροϊόν του μεταβολισμού μας καθώς και σαν όπλο ενάντια σε «εισβολείς»-μικροοργανισμούς.
Οι ελεύθερες ρίζες μπορούν να δημιουργήσουν βλάβες στις μεμβράνες των κυττάρων και στο γενετικό υλικό (DNA), με αποτέλεσμα τη δυσλειτουργία κυττάρων, οξείδωση της LDL-κακής χοληστερόλης και αύξηση της αθηρωμάτωσης καθώς και μεταλλάξεις στο γενετικό υλικό. Η υπέρμετρη δράση των ελεύθερων ριζών έχει συσχετιστεί με τον καρκίνο, τα καρδιαγγειακά νοσήματα, την απώλεια της όρασης και άλλες χρόνιες ασθένειες.
Ο οργανισμός μας για να προστατευτεί χρησιμοποιεί πληθώρα διαφορετικών ουσιών που εξουδετερώνουν τις ελεύθερες ρίζες, τα αντιοξειδωτικά. Κοινά αντιοξειδωτικά είναι οι βιταμίνες C, E, το β-καροτένιο, οι πολυφαινλόλες, η γλουταθειόνη και άλλα. Κάθε αντιοξειδωτικό έχει συγκεκριμένο ρόλο στον οργανισμό μας, ενώ υπό συνθήκες ενδέχεται να προκαλέσουν βλάβη, έχοντας προ-οξειδωτική δράση. Η ισορροπία στη δράση των ελευθέρων ριζών και των αντιοξειδωτικών είναι κλειδί για την ομαλή λειτουργία του οργανισμού.
Από τη διατροφή μας λαμβάνουμε ουσίες με αντιοξειδωτική δράση, όπως βιταμίνη Ε από το ελαιόλαδο, βιταμίνη C και β-καροτένιο από φρούτα και λαχανικά. Μελέτες έχουν δείξει ότι άτομα που καταναλώνουν φρούτα, λαχανικά και προϊόντα ολικής άλεσης βρίσκονται σε μικρότερο κίνδυνο για χρόνιες ασθένειες. Παράλληλα, συμπληρώματα αντιοξειδωτικών και τα εμπλουτισμένα τρόφιμα πωλούνται ευρέως, αν και η έρευνα δεν έχει αναδείξει τα αναμενόμενα αποτελέσματα.
Μάλιστα, οι περισσότερες έρευνες δείχνουν ότι συμπληρώματα αντιοξειδωτικών δεν βοηθούν στην πρόληψη χρόνιων ασθενειών, αν και κάποιο όφελος έχουν τα άτομα με χαμηλά επίπεδα αντιοξειδωτικών. Για παράδειγμα, δύο μεγάλες έρευνες σε καπνιστές έδειξαν ότι συμπλήρωμα αντιοξειδωτικών βιταμινών αυξάνει τον κίνδυνο για καρκίνο!
Αυτό το αποτέλεσμα βέβαια μπορεί να οφείλεται στο ότι τα άτομα αυτά αύξησαν τη συχνότητα καπνίσματος, αναμένοντας θετική επίδραση από τη λήψη αντιοξειδωτικών. Αντιθέτως, μια μακροσκελής έρευνα με άτομα που λάμβαναν για 18 χρόνια συμπλήρωμα με β-καροτένιο έδειξε θετική επίδραση στην καθυστέρηση της νοητικής λειτουργίας.
Τα φυτικά προϊόντα είναι πλούσιες πηγές αντιοξειδωτικών ουσιών. Τα φρούτα, τα λαχανικά, τα προϊόντα ολικής άλεσης, οι ξηροί καρποί, ο καφές και το κακάο μερικά παραδείγματα. Μάλιστα, τα τρόφιμα που είναι πλούσια σε αντιοξειδωτικά είναι κατά το πλείστον χαμηλά σε κορεσμένα λιπαρά και χοληστερόλη, ενώ είναι πλούσια σε βιταμίνες και μέταλλα.
Η έρευνα έως τώρα έχει δείξει συγκρουόμενα αποτελέσματα αναφορικά με τη λήψη συμπληρωμάτων ουσιών με αντιοξειδωτική δράση και περισσότερες έρευνες χρειάζονται για να καταλήξουμε σε σαφή συμπεράσματα. Αντίθετα, η πρόσληψή τους από τη διατροφή είναι ο προτιμότερος τρόπος. Ακολουθώντας μια υγιεινή διατροφή, όπως τη Μεσογειακή Διατροφή, προσφέρουμε στον οργανισμό μας όλες τις ουσίες και τα θρεπτικά συστατικά που χρειάζεται για την ομαλή του λειτουργία.
Κόκκινο κρασί: το χαρακτηριστικό ποτό της Μεσογειακής Διατροφής έρχεται με οφέλη για την υγεία μας
Η μέτρια κατανάλωση αλκοόλ έχει συσχετιστεί με μικρότερη θνησιμότητα, σε σχέση με την αποχή από το αλκοόλ, και την κατάχρηση αλκοόλ. Ανά τον κόσμο οι συστάσεις διαφέρουν ως προς την κατανάλωση αλκοόλ, με τις περισσότερες να συστήνουν την κατανάλωση που δεν ξεπερνά το 1 ποτό για τις γυναίκες και τα 2 ποτά για τους άνδρες την ημέρα. Η μέτρια κατανάλωση κρασιού είναι χαρακτηριστικό της Μεσογειακής Διατροφής, ενώ παράγεται εξαιρετικό κρασί σε διάφορα μέρη της χώρας μας.
Τι μας δείχνουν οι πρόσφατες μελέτες σχετικά με την ευεργετική επίδραση του κόκκινου κρασιού στην υγεία μας;
Οι κλινικές μελέτες πάνω στην ευεργετική δράση του κόκκινου κρασιού, ερευνούν τη χαμηλή προς μέτρια κατανάλωση κρασιού, δηλαδή περίπου 1 με 2 ποτά την ημέρα, όπου 1 ποτό αντιστοιχεί στα 125 ml κρασιού.
Οι μελέτες των τελευταίων ετών επικεντρώνονται στις κοινές χρόνιες μη-μεταδιδόμενες νόσους, δηλαδή στα καρδιαγγειακά νοσήματα και την υπέρταση, στον καρκίνο, το διαβήτη και το μεταβολικό σύνδρομο, και τον καρκίνο, ενώ μελετάται και η επίδραση του κόκκινου κρασιού στην μικροχλωρίδα του εντέρου.
Αναφορικά με τα καρδιαγγειακά νοσήματα, φαίνεται ότι η μέτρια κατανάλωση κόκκινου κρασιού βοηθά στον λιπιδαιμικό έλεγχο, με βελτίωση του λιπιδαιμικού προφίλ, όχι μόνο σε άτομα με υπερχοληστερολαιμία (αυξημένη χοληστερόλη), αλλά και σε ασθενείς υψηλού κινδύνου για καρδιαγγειακά, σε ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2, καθώς και σε υγιείς (που δεν έχουν αυξημένη χοληστερόλη).
Σε άτομα με Μεταβολικό Σύνδρομο, η κατανάλωση κρασιού φαίνεται να μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης του συνδρόμου, σε υγιείς και σε ηλικιωμένους με υψηλό καρδιαγγειακό κίνδυνο, ενώ σε άτομα με Μεταβολικό Σύνδρομο φαίνεται να βοηθά στην βελτίωση του ελέγχου της γλυκόζης και των λιπιδίων αίματος, καθώς και της αρτηριακής πίεσης, βελτιώνοντας έτσι την κλινική εικόνα.
Αναφορικά με την αρτηριακή πίεση, όμως, τα δεδομένα δεν είναι σαφή. Αν και φαίνεται η μέτρια κατανάλωση να αυξάνει την αρτηριακή πίεση και τους παλμούς της καρδιάς, αρχικά έχει αντίθετη δράση, μειώνοντας την αρτηριακή πίεση. Βέβαια, σε ασθενείς με διαβήτη τύπου 2 χρόνια μέτρια κατανάλωση κόκκινου κρασιού δεν φαίνεται να επιδρά στην αρτηριακή πίεση!
Αναφορικά με τη μικροχλωρίδα του εντέρου, η τακτική κατανάλωση κόκκινου κρασιού φαίνεται να επιδρά θετικά, έχοντας πρεβιοτική δράση. Δηλαδή, τα μη-αλκοολούχα μέρη του κόκκινου κρασιού (πχ. πολυφαινόλες, φλαβονοειδή) θρέφουν τα βακτήρια του εντέρου μας που σχετίζονται με ευεργετική δράση στην υγεία μας.
Συνεπώς, η μέτρια κατανάλωση οίνου, σε ποσότητα της τάξης 1 - 2 ποτήρια ημερησίως, ως αναπόσπαστο μέρος της Μεσογειακής Διατροφής και στα πλαίσια της κοινωνικότητας, συσχετίζεται θετικά με την προαγωγή της υγείας του ανθρώπου. Ωστόσο, ποικίλοι, ετερόκλητοι παράγοντες, σχετικοί με τα χαρακτηριστικά του κρασιού, αλλά και του ανθρώπου ενδέχεται να επηρεάσουν τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του και την τελική ευεργετική του δράση.