Ψύλλιο και Υγεία: Πέρα από τα όρια της δυσκοιλιότητας
Το ψύλλιο (psyllium) είναι ένα είδος φυτικών ινών, αραβοξυλάνης, από το πίτουρο των σπόρων του φυτού Plantago ovata ή ispaghula. Είναι γνωστό για την καθαρτική του δράση, ενώ παράλληλα, φαίνεται να έχει πληθώρα θετικών επιδράσεων στην υγεία, και πέρα από το γαστρεντερικό και τη δυσκοιλιότητα!
Το ψύλλιο έχει τη δυνατότητα να κατακρατά νερό, παίρνοντας μορφή γέλης, και έτσι να αυξάνει τον όγκο και τη μαλακότητα των κοπράνων. Επίσης, έχει πρεβιοτική δράση, γεγονός που σημαίνει οτι αποτελεί τροφή για “καλά” βακτήρια του εντέρου. Οι θετικές αλλαγές στη μικροχλωρίδα του εντέρου δεν επηρεάζουν μόνο την εντερική υγεία, αλλά και το ανοσοποιητικό και την ψυχική υγεία και την μεταβολική υγεία!
Ψύλλιο και γαστρεντερική υγεία
Αναλυτικότερα, μια πρόσφατη μελέτη έδειξε οτι η χρήση του 21 γραμμαρίων psyllium οδήγησε σε θετικές επιδράσεις στην εντερική μικροχλωρίδα και ειδικά στα άτομα με δυσκοιλιότητα ή δυσκοιλιότητα λόγω Συνδρόμου Ευερέθιστου Εντέρου. Μάλιστα, η δόση που συστήνεται για άτομα με Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου είναι τα 20 γραμμάρια ψυλλίου ημερησίως, και συστήνεται και για την αντιμετώπιση της δυσκοιλιότητας, αλλά και της διάρροιας, λόγω του συνδρόμου.
Ψύλλιο και μεταβολική υγεία
Αναφορικά με την επίδραση του ψυλλίου πέρα από τη δυσκοιλιότητα, φαίνεται να βοηθά και στον γλυκαιμικό έλεγχο (έλεγχο γλυκόζης αίματος), στην βελτίωση των επιπέδων της χοληστερόλης, καθώς και στο σωματικό βάρος σε άτομα με διαβήτη τύπου 2. Ακόμη, άτομα με προ-διαβήτη ενδέχεται να δουν μικρή βελτίωση στα επίπεδα γλυκόζης, μετά από χρήση ψυλλίου. Ακόμη και 5 γραμμάρια ημερησίως φαίνεται να αρκούν για να δει ένας ασθενής με διαβήτη βελτίωση στον γλυκαιμικό έλεγχο. 7 γραμμάρια ημερησίως μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο για καδιαγγειακή νόσο ως μέρος μιας διατροφής χαμηλή σε κορεσμένα λιπαρά και χοληστερόλη.
Επίσης, η προσθήκη του ψυλλίου στη διατροφή (36 γρ/ημέρα χωρισμένα σε 3 δόσεις), και δη σε ένα υγιεινό πρότυπο διατροφής βρέθηκε σε μελέτες οτι οδηγεί σε θετικά αποτελέσματα σε πολλούς παράγοντες της μεταβολικής υγείας, όπως στη χοληστερόλη, τα τριγλυκερίδια και την ινσουλίνη, αλλά και στο σωματικό βάρος και λίπος.
Είναι προτιμότερο να ξεκινήστε με μικρές δόσεις psyllium και να αυξάνετε σταδιακά, από 1/2 κουταλιά σούπας (3 γρ) σε 3 κουταλιές της σούπας ημερησίως. Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δώσει κανείς στην επαρκέστατη πρόσληψη υγρών με το ψύλλιο, περί το 1 ποτήρι υγρών ανά 5 γραμμάρια ψυλλίου, για την σωστή δράση του, καθώς σε αντίθετη περίπτωση θα εντείνει το πρόβλημα της δυσκοιλιότητας.
Τέλος, το ψύλλιο χρησιμοποιείτε σε συνταγές χωρίς γλουτένη, για να βελτιώσει τα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά της ζύμης.
Σε περίπτωση αλλεργικής αντίδρασης, μετεωρισμού, στομαχικού άλγους επικοινωνήστε με τον ιατρό σας.
Μην χρησιμοποιείστε το ψύλλιο σε περίπτωση που πάσχετε από Ιδιοπαθή Φλεγμονώδη Νόσο Εντέεου, εντερική απόφραξη, νεφρική νόσο.
Πώς θα χρησιμοποιήσουμε το ψύλλιο στη διατροφή μας;
- Σκέτο ως συμπλήρωμα με υγρά πχ. νερό ή χυμό
- Στο χυλό βρώμης και σε μπάρες
- Σε γλυκίσματα
- Σε smoothies
- Σε ψωμί και κρακερ
- Σε μπισκότα (έχει χρησιμοποιηθεί έτσι σε μελέτες!)
- Στο γιαούρτι
- To ψύλλιο μπορεί να αντικαταστήσει το αυγό σε συνταγές με την παρακάτω αναλογία: ανακατεύοντας 1 κουταλάκι του γλυκού ψύλλιο σε 3 κουταλιές σούπας νερό και αφήνοντας το μίγμα γα 10-15 λεπτά να δέσει
Δοσολογία
Ηλικία |
Δοσολογία |
Ενήλικες με δυσκοιλιότητα ή Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου |
1-2 κουταλιές του γλυκού, 1 με 3 φορές ημερησίως |
Παιδιά κάτω των 12 ετών |
1,25-15 γραμμάρια ημερησίως χωρισμένο μέσα στη μέρα |
Παιδιά άνω των 12 ετών και Ενήλικες |
2.5 με 30 γραμμάρια ημερησίως χωρισμένο μέσα στη μέρα |
Πηγές:
- Jalanka J, Major G, Murray K, Singh G, Nowak A, Kurtz C, Silos-Santiago I, Johnston JM, de Vos WM, Spiller R. The Effect of Psyllium Husk on Intestinal Microbiota in Constipated Patients and Healthy Controls. Int J Mol Sci. 2019 Jan 20;20(2):433. doi: 10.3390/ijms20020433. PMID: 30669509; PMCID: PMC6358997.
- Kumar A, Kumar N, Vij JC, Sarin SK, Anand BS. Optimum dosage of ispaghula husk in patients with irritable bowel syndrome: correlation of symptom relief with whole gut transit time and stool weight. Gut. 1987;28(2):150-155. doi:10.1136/gut.28.2.150
- Soltanian N, Janghorbani M. Effect of flaxseed or psyllium vs. placebo on management of constipation, weight, glycemia, and lipids: A randomized trial in constipated patients with type 2 diabetes. Clin Nutr ESPEN. 2019 Feb;29:41-48. doi: 10.1016/j.clnesp.2018.11.002. Epub 2018 Nov 17. PMID: 30661699.
- Abutair AS, Naser IA, Hamed AT. Soluble fibers from psyllium improve glycemic response and body weight among diabetes type 2 patients (randomized control trial). Nutr J. 2016 Oct 12;15(1):86. doi: 10.1186/s12937-016-0207-4. PMID: 27733151; PMCID: PMC5062871.
- Gibb RD, McRorie JW Jr, Russell DA, Hasselblad V, D'Alessio DA. Psyllium fiber improves glycemic control proportional to loss of glycemic control: a meta-analysis of data in euglycemic subjects, patients at risk of type 2 diabetes mellitus, and patients being treated for type 2 diabetes mellitus. Am J Clin Nutr. 2015 Dec;102(6):1604-14. doi: 10.3945/ajcn.115.106989. Epub 2015 Nov 11. PMID: 26561625.
- Ziai SA, Larijani B, Akhoondzadeh S, Fakhrzadeh H, Dastpak A, Bandarian F, Rezai A, Badi HN, Emami T. Psyllium decreased serum glucose and glycosylated hemoglobin significantly in diabetic outpatients. J Ethnopharmacol. 2005 Nov 14;102(2):202-7. doi: 10.1016/j.jep.2005.06.042. Epub 2005 Sep 8. PMID: 16154305.
- Pal S, Khossousi A, Binns C, Dhaliwal S, Ellis V. The effect of a fibre supplement compared to a healthy diet on body composition, lipids, glucose, insulin and other metabolic syndrome risk factors in overweight and obese individuals. Br J Nutr. 2011 Jan;105(1):90-100. doi: 10.1017/S0007114510003132. Epub 2010 Aug 23. PMID: 20727237.
Διατροφή και υπέρταση
H αυξημένη αρτηριακή πίεση ή υπέρταση, ο επονομαζόμενος σιωπηλός δολοφόνος, αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους παράγοντες εμφάνισης καρδιαγγειακών νοσημάτων, καθώς και νοσημάτων των νεφρών και βλάβης του αμφιβληστροειδούς. Στην υπέρταση, η συστολική ή μεγάλη πίεση είναι πάνω από 140 mm Hg, ενώ η διαστολική ή μικρή πίεση πάνω από 90 mm Hg.
Η διατροφή και ο τρόπος ζωής παίζουν σημαντικό ρόλο στην εμφάνιση και την αντιμετώπιση της υπέρτασης. Συγκεκριμένα, το άγχος, η έλλειψη άσκησης, το αυξημένο σωματικό βάρος, η υπερκατανάλωση αλκοόλ και αλατιού και η χαμηλή κατανάλωση φρούτων και λαχανικών επηρεάζουν αρνητικά την αρτηριακή πίεση, μαζί με τη μεγάλη ηλικία, το χαμηλό ύψος και βάρος γέννησης!
Αρκετές έρευνες έχουν μελετήσει το ρόλο του αλατιού στην υπέρταση και έχουν καταλήξει πως όντως ο μακροχρόνιος περιορισμός του νατρίου, δηλαδή του αλατιού, μειώνει την αρτηριακή πίεση σε άτομα με υπέρταση. Όμως, το 75% του αλατιού που καταναλώνουμε προέρχεται από τα επεξεργασμένα τρόφιμα, επομένως η μείωση του αλατιού στα υπόλοιπα τρόφιμα που προσθέτουμε εμείς αλάτι έχει μικρό όφελος
Είναι σημαντικό άτομα που θέλουν να μειώσουν την αρτηριακή τους πίεση να αποφεύγουν τις έτοιμες σάλτσες, σούπες, το έτοιμο-πρόχειρο φαγητό και τα αλμυρά σνακ, ενώ να αποφεύγουν την προσθήκη επιπλέον αλατιού και στα σπιτικά φαγητά, να βράζουν τα μακαρόνια, το ρύζι και τα λαχανικά χωρίς αλάτι και να ξεπλένουν καλά τα κονσερβοποιημένα τρόφιμα. Επιπλέον, το αλάτι μπορεί να αντικατασταθεί με λεμόνι ή μίγματα μπαχαρικών.
Το κάλιο, μαζί με νάτριο, παίζουν καίριο ρόλο στη διατήρηση των επιπέδων αρτηριακής πίεσης. Το κάλιο έχει την αντίθετη δράση από το νάτριο και βοηθάει στη μείωση της αρτηριακής πίεσης. Τα φρούτα, τα λαχανικά και το γάλα είναι καλές πηγές καλίου. Όμως, δεν φτάνει η επιπλέον κατανάλωση καλίου για να μειώσει την αρτηριακή πίεση εάν παράλληλα δε μειωθεί και η κατανάλωση νατρίου!
Η έρευνα έχει δείξει ότι τα ω-3 λιπαρά οξέα, που βρίσκουμε στα ψάρια, βοηθούν στη μετρίαση της υπέρτασης, ενώ η μείωση της κατανάλωσης κορεσμένων λιπαρών, σε σχέση με τα πολυακόρεστα οξέα, έχει ευεργετικά αποτελέσματα. Προτιμήστε λοιπόν ελαιόλαδο στη μαγειρική σας και αποφύγετε τα έτοιμα σνακ και τα έτοιμα και επεξεργασμένα τρόφιμα.
Το αλκοόλ είναι επίσης ένας παράγοντας που αυξάνει την αρτηριακή πίεση, παρά την προσωρινή διουρητική του δράση. Μάλιστα, σε μια μικρή έρευνα, νέοι που κατανάλωσαν ένα βράδυ περίπου 2 λίτρα μπύρα παρέμειναν σε κατάσταση υπέρτασης για τις επόμενες 2 ημέρες! Είναι καλό λοιπόν να μην υπερβαίνουμε τις συστάσεις για το αλκοόλ, μέχρι 1 ποτό την ημέρα, οι οποίες πλέον στο Ηνωμένο Βασίλειο είναι όμοιες για τις γυναίκες και τους άνδρες.
Είναι προτιμότερη η μέτρια κατανάλωση αλκοόλ κάθε μέρα παρά η κατάχρησή του το Σαββατοκύριακο!
Το αυξημένο σωματικό βάρος σχετίζεται με την υπέρταση, ενώ έχει συνεργατική δράση με την ηλικία στην εμφάνιση υπέρτασης. Το 60% των υπερτασικών ασθενών έχουν αυξημένο βάρος, ενώ στο 20-30% των περιπτώσεων η υπέρταση σχετίζεται με την παχυσαρκία. Ακόμη και μια μικρή απώλεια βάρους της τάξης του 5% του βάρους μπορεί να επιφέρει θετικά αποτελέσματα στη μείωση της πίεσης σε υπερτασικούς ασθενείς με υπερβάλλον σωματικό βάρος, ειδικά όταν συνδυάζεται με άσκηση.
Αναφορικά με τη διατροφή σαν σύνολο, η Μεσογειακή Διατροφή είναι ένα από τα ευεργετικά πρότυπα διατροφής για μείωση της πίεσης, κυρίως λόγω της ευεργετικής δράσης των φρούτων, των λαχανικών και του ελαιολάδου!
Συμπερασματικά, η υιοθέτηση μιας υγιεινής διατροφής, στα πρότυπα της δικής μας Μεσογειακής Δίαιτας, η δραστήρια ζωή και η επίτευξη ή/και διατήρηση ενός φυσιολογικού σωματικού βάρους μπορούν να βελτιώσουν τα επίπεδα αρτηριακής πίεσης και γενικά την υγεία και ευεξία μας.
Τα διατροφικά νέα της εβδομάδας 20-24 Νοέμβρη 2017
1. 30 σούπες που είναι έτοιμες σε 30 λεπτά! Ποιά θα πρωτοδοκιμάσετε;
2. Η ελαφριά προς μέτριας έντασης άσκηση, όπως η ενασχόληση με δουλειές του σπιτιού σχετίζεται με χαμηλότερη θνησιμότητα σε γυναίκες ηλικίας 63-99 ετών, όπως φάνηκε από μια νέα μελέτη!
Προτιμήστε λοιπόν, αντί για καθιστικές δραστηριότητες να ασχοληθείτε με απλές δουλειές του σπιτιού!
#chores #healhtyliving #activelifestyle
3. Λίγο πριν και μετά τις γιορτές, πριν και μετά το καλοκαίρι, βλέπουμε παντού διαφημίσεις για προϊόντα και δίαιτες που υπόσχονται γρήγορη απώλεια βάρους.
Πολλές φορές μάλιστα οι υποσχέσεις αυτές που ακούμε γίνονται κομμάτι των πεποιθήσεών μας για τη διατροφή και την απώλεια βάρους και περιμένουμε γρήγορη απώλεια βάρους, αρκετά κιλά την εβδομάδα!
Αλλά, αν χάσουμε βάρος με έναν τόσο γρήγορο ρυθμό, είμαστε έτοιμοι για τις συνέπειες;
4. Η ζάχαρη καρύδας πωλείται ως "υγιεινό υποκατάστατο ζάχαρης". Είναι, όμως, έτσι όπως διαφημίζεται;
Πώς να μην σας στεναχωρήσει ξανά η ζυγαριά!
Πόσες φορές έχουμε ανεβεί στη ζυγαριά και έχουμε στεναχωρηθεί ή απογοητευτεί... Προσέχουμε τη διατροφή μας, γυμναζόμαστε και εκείνη εκεί σταθερή!
Πόσο σημαντικός, όμως, είναι ο αριθμός που δείχνει η ζυγαριά;
Είναι ο πιο εύκολος τρόπος να δούμε πώς τα πήγαμε στη δίαιτά μας, αλλά δεν είναι και ο καλύτερος! Η ζυγαριά δεν μας δείχνει όλη την αλήθεια για το σώμα μας!
Η ζύγιση μας δείχνει την λιπώδη και την άλιπη μάζα μαζί, άρα δεν μπορούμε να αξιολογήσουμε τη σύσταση του σώματός μας και την πρόοδο της απώλειας βάρους απλά με το νούμερο που μας δείχνει η ζυγαριά.
Έτσι, μπορεί να μένει σταθερή, αλλά να χάνουμε λίπος και να αυξάνουμε μυική μάζα (που είναι το ιδανικό), και μπορεί να μειώνεται γρήγορα το βάρος, αλλά να χάνουμε μυική μάζα! Γι' αυτό άλλωστε κάνουμε και την ανάλυση σύσταση σώματος (λιπομέτρηση) και αξιολογούμε την πρόοδό μας σε βάθος χρόνου! Μάλιστα, τα ρούχα μπορεί να είναι καλύτερος δείκτης απώλειας λίπους από τη ζυγαριά!
Είναι καλό να θυμόμαστε, επίσης, ότι το βάρος μας αυξομειώνεται μέρα με τη μέρα και μέσα στη μέρα. Δεν γίνεται σε 1 μέρα να χάσαμε ή να πήραμε 1 κιλό. Αν ζυγιζόμαστε κάθε μέρα και βλέπουμε αυτές φυσιολογικότατες αυξομειώσεις, θα τρελαθούμε!
Αναφορικά με το ρυθμό απώλειας βάρους ας μην ξεχνάμε ότι καθένας μας χάνει βάρος με διαφορετικό ρυθμό, ενώ ο υγιής ρυθμός απώλειας βάρους είναι 0,5-1 κιλό την εβδομάδα!