Τα διατροφικά νέα της εβδομάδας 25-29 Ιουνίου 2018
1. Είναι οι πατάτες ανθυγιεινές;
Κατά καιρούς διάφορα ντοκιμαντέρ βγαίνουν στον αέρα σχετικά με τη διατροφή και την υγεία. Δυστυχώς, πολλές φορές τα ντοκιμαντέρ έχουν σκοπό να οδηγήσουν σε ένα συγκεκριμένο συμπέρασμα, χωρίς να είναι επιστημονικά τεκμηριωμένο. Φέτος, είναι σειρά του BBC, με την εκπομπή - ντοκιμαντέρ «The truth about carbs» να παραπλανήσει το κοινό, σχετικά με τους υδατάνθρακες και τις πατάτες! Δημοσιεύματα μετά την εκπομπή ισχυρίζονταν ότι οι πατάτες περιέχουν διπλάσια ζάχαρη από την coca - cola! Όμως κάτι τέτοιο δεν ισχύει! Διαβάστε περισσότερα στο άρθρο μου εδώ.
2. Ένα σημαντικό βήμα για τη δημόσια υγεία από τον Σύνδεσμο Ελληνικών Βιομηχανιών Αναψυκτικών η δέσμευσή τους για μείωση της ζάχαρης στα αναψυκτικά κατά 10% εως το 2020!
3. Όλοι μας ξέρουμε κάποιον που τρώει αλλά δεν βάζει γραμμάριο!
Κατά πάσα πιθανότητα το άτομο αυτό κινείται περισσότερο είτε ως μή οργανωμένη άσκηση (πχ. χρήση σκάλας, περισσότερο περπάτημα) ή ως νευρικές κινήσεις (fidgeting/ πχ. νευρική κίνηση ποδιών)!
4. Μια νέα προσθήκη έχουμε στο γραφείο! Η βεβαίωση από το ΚΕΑΔΔ @keadd.gr για την πιστοποιηση Master Practitioner in Eating Disorders and Obesity έχει μπει στη θέση της!
Μπάρες με σπιρουλίνα, κακάο & ξύσμα πορτοκαλιού
Μπάρες με σπιρουλίνα, σοκολάτα & ξύσμα πορτοκαλιού
Η σπιρουλίνα είναι ένα είδος κυανοβακτηρίου, με ιδιαίτερη θρεπτική αξία, και χρήση ως συμπλήρωμα διατροφής. Μπορεί να προστεθεί σε πολλές συνταγές, είτε για πιο έντονο πράσινο χρώμα, είτε για αύξηση της περιεκτικότητας του γεύματος σε θρεπτικά συστατικά.
Θα χρειαστείτε για 8 μπάρες:
- 150 γρ ξηρούς καρπούς της επιλογής σας (εδώ: αμύγδαλα & καρύδια)
- 120 γρ χουρμάδες
- 3 κ.σ. κακάο
- 3 κ.σ. βρώμη αλεσμένη
- Ξύσμα από 1 πορτοκάλι
- 1 βανιλίνη
- 1 1/2 κ.σ. σπιρουλίνα
- 2 κ.σ. cacao nibs (προαιρετικά)
Εκτέλεση:
- Βάλτε τους χουρμάδες στο blender για να γίνουν πάστα
- Στο blender αναμείξτε τους ξηρούς καρπούς μέχρι να γίνουν πολύ μικρά κομμάτια (όχι σκόνη).
- Ρίξτε στο μπλέντερ όλα τα υλικά
- Απλώστε το μίγμα σε ένα μικρό ταψάκι με αντικολλητικό χαρτί και πιέστε το μίγμα
- Αφήστε τις μπάρες να σταθούν για 20 λεπτά στην κατάψυξη και μετά κόψτε σε 8 κομμάτια.
- Διατηρούνται στην κατάψυξη και στο ψυγείο σε αεροστεγές τάπερ.
Η Διατροφική Αντιμετώπιση της Ηωσινοφιλικής Οισοφαγίτιδας
Η ηωσινοφιλική οισοφαγίτιδα είναι μια χρόνια φλεγμονώδης νόσος του οισοφάγου που προκαλείται από το ανοσοποιητικό σύστημα, η οποία επηρεάζει περίπου 34.4 στα 100.000 άτομα στην Ευρώπη και τη Β. Αμερική. H ηωσινοφιλική οισοφαγίτιδα μπορεί να εμφανιστεί τόσο σε παιδιά όσο και σε ενήλικες, με διάφορες εκδηλώσεις ανάλογα με την ηλικία και την σοβαρότητα της κατάστασης.
Οι ασθενείς μπορεί να αναφέρουν διάφορα συμπτώματα, όπως δυσφαγία (δυσκολία κατάποσης), καούρα, πόνο στο στήθος, ενσφήνωση τροφής στον οισοφάγο, και στενώσεις στον οισοφάγο που μπορούν να προκαλέσουν περαιτέρω δυσκολίες κατάποσης.
Αν και η ακριβής παθοφυσιολογία της νόσου παραμένει ασαφής, γνωρίζουμε ότι σε άτομα με προδιάθεση, η έκθεση σε ορισμένα κοινά τρόφιμα, όπως το γάλα και το σιτάρι, μπορεί να ενεργοποιήσει μια ανοσολογική αντίδραση που σχετίζεται με διήθηση του οισοφαγικού βλεννογόνου από ένα μικτό πληθυσμό κοκκιοκυττάρων (ηωσινόφιλα, μαστοκύτταρα και βασεόφιλα). Αυτή η φλεγμονή μπορεί να επηρεάσει την ακεραιότητα του επιθηλιακού φραγμού, να καταστρέψει τον βλεννογόνο και να προκαλέσει ίνωση του οισοφάγου με την πάροδο του χρόνου.
Η διάγνωση έγκειται στα συμπτώματα, στον αποκλεισμό άλλων νοσημάτων του πεπτικού και στα ευρήματα βιοψίας (> 15 ηωσινόφιλα/hpf). Στα παιδιά τα συμπτώματα είναι πιο γενικά και σχετίζονται με καθυστέρηση στην ανάπτυξη και δυσκολίες στη σίτιση, ενώ στους εφήβους και τους ενήλικες, τα συμπτώματα έχουν να κάνουν με ίνωση οισοφάγου, δυσφαγία και ενσφήνωση τροφής.
Δεν υπάρχει εγκεκριμένη φαρμακευτική αγωγή ειδική για την νόσο. Η θεραπεία της ηωσινοφιλικής οισοφαγίτιδας έγκειται στη χρήση σκευασμάτων όπως αναστολείς αντλίας πρωτονίων, τοπικά κορτικοστεροειδή, διάταση οισοφάγου σε περίπτωση στένωσης, και τρία διατροφικά σχήματα: στοιχειακή διατροφή με χρήση πόσιμων συμπληρωμάτων διατροφής, αποκλεισμός των 6 κοινών αλλεργιογόνων και αποκλεισμός αλλεργιογόνων μετά από αλλεργικά τεστ.
Αν και η στοιχειακή διατροφή επιφέρει υψηλότερα ποσοστά ύφεσης, το κόστος, η κακή γεύση των συμπληρωμάτων και η δυσκολία στην πρακτική εφαρμογή της, πιο συχνά γίνεται εμπειρικός αποκλεισμός των 6 κοινών αλλεργιογόνων (γαλακτοκομικά, σιτάρι, σόγια, αυγό, φιστίκια/ξηροί καρποί και ψάρια/θαλασσινά). Τα γαλακτοκομικά και το σιτάρι είναι τα πιο κοινά τρόφιμα που επηρεάζουν ασθενείς με τη νόσο.
Αναφορικά με τον αποκλεισμό των κοινών αλλεργιογόνων, μπορούν να αποκλειστούν σταδιακά ή όλα μαζί, και μετά να γίνει σταδιακή επανεισαγωγή κάθε ομάδας (για 4 εβδομάδες), μετά από 6 εβδομάδες αποκλεισμού, και να μελετηθεί ενδοσκοπικά (την 4η εβδομάδα) η επίδραση της ομάδας των αλλεργιογόνων στην φλεγμονή.
Ενώ η ηωσινοφιλική οισοφαγίτιδα μπορεί να είναι μια ασθένεια με ημερήσιες προκλήσεις, με την κατάλληλη διάγνωση και θεραπεία, πολλοί ασθενείς μπορούν να διαχειριστούν αποτελεσματικά τα συμπτώματά τους και να έχουν ποιοτική ζωή.
Η διατροφική αντιμετώπιση της νόσου πρέπει να γίνεται σε συνεργασία με διαιτολόγο-διατροφολόγο.
Πώς θα αντικατασταθούν τα κοινά αλλεργιογόνα στη διατροφή;
Κοινά αλλεργιογόνα προς αποφυγή |
Αντικατάσταση με |
Γάλα, γιαούρτι, τυρί και: καζεΐνη, λακτόζη λακτογλοβουλίνη, λεκιθίνη, λακτοαλβουμίνη, πρωτεΐνη γάλακτος, ζάχαρη γάλακτος, σοκολάτα, πρωτεΐνη ορού γάλακτος Βούτυρο |
Ρόφημα ρυζιού, καρύδας, κινόας, αρακά, λιναρόσπορου “Νηστίσιμο” γιαούρτι και τυρί χωρίς σόγια, χωρίς αμύγδαλα, χωρίς γαλακτοκομικά Σπιτικό “τυρί” από κάσιους Vegan βούτυρο, Αβοκάντο, εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο, σάλτσα μήλου ή κολοκύθας, μπανάνα |
Σιτάρι, πίτουρο σιταριού, κουσκους, φαρίνα, φάρο, αλεύρι, γλουτένη, υδρολυμένη πρωτεΐνη σιταριού, καμούτ, σεμολίνα, dinkel, ζέα ψωμί, κράκερ, τορτίγια, αραβική πίτα, μπισκότα, ζυμαρικά, πίτσα, πίτα Μαλτοδεξτρίνη, κύβους για γεύση, καραμέλες, αλλαντικά, πατάτες τηγανητές έτοιμες, σάλτσες, σούπες, σεϊτάν, σάλτσα σόγιας, MSG, σιρόπι γλυκόζης, δεξτρίνη, χρώμα καραμέλας |
Bρώμη χωρίς γλουτένη, καλαμπόκι και αλεύρι καλαμποκιού, αλεύρι πατάτας, αλεύρι φαγόπυρου, αλεύρι κριθαριού, αλεύρι χωρίς γλουτένη, κινόα, ρύζι, πατάτα, κριθάρι κ.α. |
Αυγό και όλα τα προϊόντα που το περιέχουν (noodles, κρέπες, αροτσκευάσματα, σάλτσες αυγού, ασπράδι, μαρέγκα, μους, σούπες, ταρτάρ, φρέσκα ζυμαρικά, κρέμες) |
Στη μαγειρική: αβοκάντο, μπανάνα, Ξύδι με νερό και baking powder Αquafaba από ρεβύθια Flax egg (1 κ.σ. λιναρόσπορος και 3 κ.. νερό) |
Σόγια, φασολάκια σόγιας (edamame), miso, tofu, soy sauce |
Αποφυγή |
Ξηροί καρποί (καρύδια, αμύγδαλα, φουντούκια, Brazil nut, φυστίκι Αιγίνης), τα λάδια και τα βούτυρά τους |
Σπόροι και τα βούτυρα τους (λιναρόσπορος, κολοκυθόσπορος), καρύδα Μακαντέμια, κουκουνάρι, κάσιους |
Ψάρια και Θαλασσινά και Οστρακοειδή |
Κρέας, κοτόπουλο, όσπρια |
Πηγές:
- Muir A, Falk GW. Eosinophilic Esophagitis: A Review. JAMA. 2021 Oct 5;326(13):1310-1318. doi: 10.1001/jama.2021.14920. PMID: 34609446; PMCID: PMC9045493.
- Rank MA, Sharaf RN, Furuta GT, et al. Technical Review on the Management of Eosinophilic Esophagitis: A Report From the AGA Institute and the Joint Task Force on Allergy-Immunology Practice Parameters. Gastroenterology. 2020;158(6):1789-1810.e15. doi:10.1053/j.gastro.2020.02.039
- Carol Rees Parrish, M.S., R.D., Series Editor Nutritional Care of the Patient with Eosinophilic Esophagitis https://med.virginia.edu/ginutrition/wp-content/uploads/sites/199/2018/0...
Μύθοι για τους διαιτολόγους και τη διαιτολογία: Αν έχεις σοβαρό πρόβλημα υγείας ή πολλά κιλά να χάσεις θα πρέπει να απευθυνθείς σε ειδικό γιατρό (για τη διατροφή)
Πολλές φορές ακούμε για γιατρούς που έχουν κάνει μέρος του επαγγέλματός τους να δίνουν δίαιτες, είτε για απώλεια βάρους, είτε για χρόνιες νόσους (πχ. διαβήτη τύπου ΙΙ). Σίγουρα υπάρχουν γιατροί, οι οποίοι συνεργάζονται (πολλές φορές στον ίδιο χώρο) με άλλους επαγγελματίες υγείας, όπως διαιτολόγους-διατροφολόγους και ψυχολόγους, και έτσι πραγματικά ο ασθενείς έχει μια πλήρη βοήθεια.
Αντιθέτως, υπάρχουν άλλοι που δίνουν οδηγίες και δίαιτες που δεν είναι εξατομικευμένες, δεν συνάδουν με τις επισήμες οδηγίες (πχ. διατροφή χαμηλών υδατανθράκων σε ασθενείς με διαβήτη τύπου ΙΙ), ενώ άλλες φορές δεν αφορούν καν τη νόσο του ασθενή!
Εαν ένας ασθενής χρειάζεται διαιτολογική παρέμβαση, όπως απαιτείται σε πολλές χρόνιες νόσους, θα πρέπει να απευθυνθεί σε διαιτολόγο-διατροφολόγο. Η διαιτολογική παρέμβαση δεν αφορά την παροχή ενός προγράμματος διατροφής, μιας δίαιτας, αλλά και εκπαίδευση, επίλυση προβλημάτων, και εύρεση πρακτικών λύσεων, ενώ το πρόγραμμα θα πρέπει να είναι εξατομικευμένο, σύμφωνα με τις ανάγκες του ασθενούς και τον τρόπο ζωής του, και φυσικά σύμφωνα με τις επισημες οδηγιες!
Αναφορικά με την μεγάλη απώλεια βάρους, ο διαιτολόγος-διατροφολόγος μπορεί να συνεργαστεί με ιατρούς για την φαρμακευτική παρέμβαση ή τη βαριατρική προς απώλεια βάρους. Μάλιστα, οι οδηγίες για τις επεμβάσεις βαριατρικής έχουν ως διεπιστημονική ομάδα τον ιατρό, τον διαιτολόγο-διατροφολόγο, το νοσηλευτή και τον ψυχολόγο, ενώ και για την φαρμακευτική αγωγή ο ρόλος του διαιτολόγου-διατροφολόγου είναι απαραίτητος.
Ο μόνος ειδικος για τη διατροφη και τη διατροφικη παρεμβαση άλλωστε είναι ο αδειούχος διαιτολογος-διατροφολογος!
Αν και η ιατρικη και η διαιτολογια αφορουν την υγεία, στην πραξη υπαρχουν πολλές σημαντικες διαφορες γυρω απο την ερευνα & την κλινικη πρακτική στους δυο αυτους κλάδους!
Συνεπώς, οι δύο επαγγελματίες υγείας θα πρέπει να συνεργάζονται για την υγεία του ασθενούς, προσφέροντας στον ασθενή τις υπηρεσίες για τις οποίες έχουν εκπαιδευτεί!