Υπάρχουν κρυφές θεραπείες για χρόνιες νόσους, όπως διαβάζουμε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης;

Συνεχώς, στο διαδίκτυο και κυρίως στα μέσα κοινωνικής δυκτίωσης διαβάζουμε όχι μόνο ψεύτικες ειδήσεις #fakenews, αλλά και ψεύτικες μελέτες και θεραπείες, κείμενα που στόχο έχουν να φοβίσουν το κοινό, τύπου “προσοχή το Χ προκαλεί καρκίνο”, ενώ δεν υπάρχει σχετικός κίνδυνος ή μελέτη που να αναφέρει κάτι τέτοιο, ή το “Ψ βότανο σκοτώνει τα καρκινικά κύτταρα σε 1 ώρα”. Τέτοιες αναρτήσεις αναπαράγονται ξανά και ξανά, σε σημείο που οι ισχυρισμοί που γίνονται να θεωρούνται αληθείς από το κοινό. 

Και ποιό το κακό;

Οι αρνητικές συνέπειες που επέρχονται με την αναπαραγωγή τέτοιου είδους αναρτήσεων έχουν να κάνουν με την ψυχική και σωματική υγεία ασθενών, ενώ παραπλανούν και υγιή άτομα σε πρακτικές που δεν οφελούν την υγεία τους. 

Συγκεκριμένα, αν ένας ασθενής στην απελπισία του επιλέξει να πιεί το ρόφημα βοτάνων και όχι το φάρμακο του ή αν ενας κακρινοπαθής ακολουθήσει την αλκαλική δίαιτα και απορρίψει τη θεραπεία του, προφανώς και η ζωή του βρίσκεται σε μεγάλο κίνδυνο. Ενας υγιής που πιστεύει στις αανρτήσεις αυτές και φάει πυρήνες βερύκοκου για “πρόληψη” καρκίνου μπορεί να βρεθεί στο νοσοκομείο με δηλητηρίαση από υδροκυάνιο, όπως βρέθηκαν πολλοί άλλοι συμπολίτες μας. Τα παραδειγματα (και οι επιπτωσεις) ειναι πολυάριθμα.

Μάλιστα, μια πρόσφατη μελέτη έδειξε ότι όταν οι καρκινοπαθείς με θεραπεύσιμους καρκίνους ακολουθούν συμπληρωματικές πρακτικές είναι πιο πιθανό να καθυστερήσουν την θεραπεία τους, με αποτέλεσμα να μειώνεται το προσδόκιμο ζωής τους, σε σχέση με ασθενείς που δεν ακολουθούν συμπληρωματικές πρακτικές (doi: 10.1001/jamaoncol.2018.2487). Είναι σημαντικό να αναφέρουμε φυσικά και το γεγονός οτι η αδυναμία βελτίωσης με τέτοιου είδους πρακτικές επίσης μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την ψυχική υγεία των ασθενών, αλλά να υπάρξουν και επιπρόσθετες παρενέργειες.

Τα άτομα που δημιουργούν τις αναρτήσεις αυτές σαφώς και έχουν κάποιο όφελος, είτε είναι χρηματικό (μέσω πωλήσεων, επισκέψεων σε γραφεία/“ιατρεία” ή διαφημίσεων), είτε αφορά επισκεψιμότητα στη σελίδα τους, ενώ ενδέχεται και ορισμένοι να πιστεύουν τους ισχυρισμούς που κάνουν. Αυτό φυσικά δεν δικαιολογεί το γεγονός οτι παραπλανούν το κοινό! Τα άτομα που αναπαράγουν τις αναρτήσεις αυτές έχουν εξαπατηθεί και παραπλανηθεί, και στην προσπάθειά τους να βοηθήσουν συνανθρώπους καταλήγουν να προωθούν ψευδο-επιστημονικές και επικίνδυνες πρακτικές!

Είναι απαραίτητο πριν πιστέψουμε ή/και αναδημοσιεύσουμε μια ανάρτηση να σκεφτούμε τα εξής:

• Από πού προέρχεται η πληροφορία; Είναι τεκμηριωμένη; Γίνεται αναφορά μελέτες σε ανθρώπους που μπορούμε να βρούμε και να διαβάσουμε ή γίνεται αναφορά σε μεμονωμένα περιστατικά (τύπου το έκανε μια φίλη και γιατρεύτηκε) τα οποία δεν μπορούμε να επιβεβαιώσουμε; 
• Μήπως αυτό που λέει είναι πολύ καλό για να είναι αληθινό; Μήπως είναι άλλη μια θεωρία συνομωσίας; 
• Ο τίτλος της μας κάνει να πανικοβαλόμαστε και είναι με κεφαλαία γράμματα και πολλά θαυμαστικά (τύπου ΠΡΟΣΟΧΗ!!! ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΤΟ ΔΙΑΒΑΣΕΤΕ!!!!!);

Αν δεν είμαστε σίγουροι, μπορούμε να στείλουμε τον σύνδεσμο/άρθρο σε εναν επιστήμονα που εμπιστευόμαστε (πχ. σε εναν ιατρό, ή διαιτολόγο αν γίνεται αναφορά στη διατροφή ή σε τρόφιμο/ρόφημα) και να ζητήσουμε την άποψή του.

Δυστυχώς, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχουν δώσει χώρο για αρκετές αντι- και ψευδο-επιστημονικές αναρτήσεις και θεωρίες, οι οποίες είναι επικίνδυνες για τη δημόσια (και προσωπική μας) υγεία! Πρέπει να είμαι πολύ επιφυλακτικοί και υποψιασμένοι όταν διαβάζουμε για μοναδικές, μαγικές λύσεις είτε πρόκειται για απώλεια βάρους (όχι δεν γίνεται να χάσουμε 10 κιλά σε 2 εβδομάδες), είτε για χρόνιες νόσους!