Ποιο είναι το πιο υγιεινό ψωμί;
Το ψωμί είναι βασική πηγή υδατανθράκων στη χώρα μας, και βρίσκεται στη βάση του προτύπου της Μεσογειακής Διατροφής. Είναι όμως όλα τα είδη ψωμιού τα ίδια; Ποιο είναι η καλύτερη επιλογή σε ψωμί που μπορούμε να κάνουμε;
Καταρχάς, ας δούμε τι είδους ψωμιά υπάρχουν στη διάθεση μας. Υπάρχουν ψωμιά του εμπορίου, όπως το ψωμί του τοστ που θα πάρουμε από το σουπερμάρκετ, πληθώρα ειδών ψωμιού στο φούρνο, όπως η τσιαπάτα, η μπαγκέτα, το χωριάτικο-ζυμωτό ψωμί, το ψωμί από προζύμι, ψωμί ολικής άλεσης, ψωμί πολύσπορο, ψωμί χωρίς ζάχαρη ή/και αλάτι, γερμανικού τύπου ψωμί, και άλλα πολλά! Φυσικά μπορούμε να φτιάξουμε και το δικό μας!
Τι να προσέξουμε για να επιλέξουμε το πιο ποιοτικό ψωμί για τη διατροφή μας;
Ψωμί από αλεύρι ολικής άλεσης ή Πολύσπορο ψωμί από αλεύρι ολικής άλεσης
Το πλέον βασικό σημείο στην επιλογή ψωμιού είναι να επιλέξουμε ψωμί που έχει γίνει με αλεύρι ολικής άλεσης. Το ψωμί “από αλεύρι ολικής άλεσης” είναι διαφορετικό από το “ψωμί με αλεύρι ολικής άλεσης”, καθώς στο ψωμί ολικής άλεσης έχουν χρησιμοποιεί μόνο άλευρα ολικής άλεσης. Το ψωμί ολικής άλεσης είναι πιο θρεπτικό από το ψωμί που έχει γίνει με λευκό αλεύρι, και είναι πιο πλούσιο σε Κάλιο, Φώσφορο, Μαγνήσιο και Ψευδάργυρο, ενώ χάρη στις φυτικές του ίνες είναι πιο χορταστικό και έχει οφέλη στην ρύθμιση του σακχάρου και των λιπιδίων του αίματος, όπως και στην καλύτερη λειτουργία του πεπτικού, και την υγεία της εντερικής μικροχλωρίδας και των λειτουργιών της.
Το σκούρο χρώμα δεν είναι απόδειξη ότι το προϊόν είναι ολικής άλεσης. Επίσης, το γεγονός ότι το ψωμί είναι πολύσπορο δεν σημαίνει απαραιτήτως ότι είναι και ολικής άλεσης! Βέβαια, στην περίπτωση του ψωμιού ολικής άλεσης πολύσπορου, η θρεπτική αξία είναι ακόμη μεγαλύτερη.
Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι δεν έχει ιδιαίτερη σημασία η προέλευση του άλευρου για το αν είναι ολικής άλεσης ή όχι το ψωμί. Είναι σημαντικό να παρατηρούμε στην ετικέτα του τροφίμου ή να ρωτάμε στον φούρνο αν το αλεύρι ή τα άλευρα που έχουν χρησιμοποιηθεί στο ψωμί είναι ολικής άλεσης, ανεξαρτήτως προέλευσης του σιτηρού. Για παράδειγμα, το ψωμί από σίκαλη δεν είναι απαραιτήτως ολικής άλεσης, ενώ οι διαφορές στην θρεπτική αξία μεταξύ των διάφορων αλεύρων ολικής άλεσης είναι μικρή.
Ψωμί από βρώμη ή ψωμί ολικής άλεσης με βρώμη
Λόγω της επίδρασης στην υγεία της βρώμης, το ψωμί από βρώμη ή ψωμί ολικής άλεσης με βρώμη είναι μια καλή επιλογή ιδιαίτερα για άτομα με υψηλή χοληστερόλη, καθώς η βρώμη έχει ισχυρισμό υγείας για την ρύθμιση της χοληστερόλης, ενώ βοηθά στη ρύθμιση του σακχάρου στο αίμα, καθώς και και στον καλύτερο κορεσμό, χάρη στις φυτικές ίνες.
Επιλέγουμε ψωμί από 100% βρώμη ή στην περίπτωση που το ψωμί βρώμης παρέχει και άλλα άλευρα, ιδανικά επιλέγουμε εκείνο που περιέχει βρώμη και άλευρα ολικής άλεσης.
Ψωμί από προζύμι
Το ψωμί από προζύμι είναι μια εξαιρετική επιλογή ψωμιού, ειδικά εάν φτιάχνουμε εμείς το ψωμί. Για το ψωμί από προζύμι δεν χρησιμοποιείται μαγιά, αλλά “φουσκώνει” λόγω των οξυγαλακτικών βακτηρίων που υπάρχουν ήδη στο (λευκό ή ολικής άλεσης) αλεύρι. Το προζύμι γίνεται όταν γίνεται ζύμωση των βακτηρίων αυτών σε μίγμα από αλεύρι και νερό. Η αρχική διαδικασία παίρνει ημέρες. Το ψωμί από προζύμι είναι ιδιαίτερα θρεπτικό, ειδικά όταν είναι από αλεύρι ολικής άλεσης, ενώ χάρη στη ζύμωση τα θρεπτικά συστατικά είναι πιο βιοδιαθέσιμα, λόγω μείωσης του φυτικού οξέος, έχει χαμηλότερο γλυκαιμικό δείκτη, ενώ είναι και πιο εύπεπτο για άτομα με Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου, καθώς είναι χαμηλότερο σε FODMAPs. Τέλος, το ψωμί με προζύμι είναι και πηγή πρεβιοτικών ινών που αποτελούν υπόστρωμα (τροφή) για τα ωφέλιμα βακτήρια της μικροχλωρίδας του εντέρου.
Είναι σημαντικό να αναφερθεί το γεγονός ότι δεν είναι όλα τα ψωμιά του εμπορίου με προζύμι φτιαγμένα με την αυθεντική συνταγή, και αυτό είναι εμφανές και στα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά του ψωμιού.
Ψωμί από πλήρη σίκαλη
Το ψωμί από πλήρη σίκαλη είναι το ψωμί που ονομάζουμε γερμανικό ψωμί ή σκανδιναβικό ψωμί ή rye bread και pumpernickel bread, και παρασκευάζεται από πλήρη σίκαλη, συχνά περιέχει σπόρους και είναι αρκετά συμπαγές. Είναι ιδιαίτερα θρεπτικό, πλούσιο σε βιταμίνες του συμπλέγματος Β, και χορταστικό χάρη στην υψηλή περιεκτικότητα του σε φυτικές ίνες. Βέβαια, χρειάζεται να διαβάσουμε τα συστατικά του ψωμιού που επιλέγουμε, καθώς ορισμένα ψωμιά πλήρης σίκαλης περιέχουν μελάσσα ή ζάχαρη για καλύτερη γεύση.
Συνοψίζοντας είναι σημαντικό να επιλέξουμε ένα ψωμί από σιτηρά ολικής άλεσης, ειδικά αν περιέχουν σπόρους. Αναφορικά με την περιεκτικότητα σε ζάχαρη και αλάτι, υπάρχει πληθώρα προϊόντων στο εμπόριο, επομένως είναι σημαντικό να διαβάσουμε τα συστατικά για να δούμε εάν έχει προστεθεί ζάχαρη ή αλάτι, και μπορούμε να συγκρίνουμε διάφορα είδη ψωμιών, και φυσικά να ρωτήσουμε τον φούρνο απ΄όπου προμηθευόμαστε το ψωμί αν έχουν χωρίς ζάχαρη ή/και με λιγότερο αλάτι. Θα θέλαμε το ψωμί που επιλέγουμε να περιέχει πάνω από 3 γραμμάρια φυτικών ινών ανά ανά μερίδα, να μην περιέχει πρόσθετη ζάχαρη, και να έχει λιγότερο αλάτι.
Diet Quality Impacts Mental Health Aspects of University Students
Mantzorou M, Serdari A, Kostopoulos M and Giaginis C. Diet Quality Impacts Mental Health Aspects of University Students. Austin J Nutri Food Sci. 2021; 9(2): 1158.
Η ψυχική υγεία των φοιτητών στην τριτοβάθμια εκπαίδευση έχει αποτελέσει αντικείμενο αυξανόμενης ανησυχίας τα τελευταία χρόνια, ακόμη και πριν από την πανδημία του COVID-19. Οι πιέσεις και οι περιορισμοί που συνδέονται με την πανδημία έχουν αυξήσει τον κίνδυνο ανάπτυξης ψυχικών προβλημάτων στους φοιτητές, τα οποία μπορούν να επηρεάσουν σημαντικά την ακαδημαϊκή τους επιτυχία, τις κοινωνικές τους αλληλεπιδράσεις και τις μελλοντικές τους επαγγελματικές και προσωπικές ευκαιρίες.
Τα προβλήματα ψυχικής υγείας, ιδιαίτερα η κατάθλιψη και το άγχος, μεταξύ των φοιτητών Πανεπιστημίου είναι ευρέως διαδεδομένα και ξεκινούν από το Λύκειο. Η διατροφή είναι ένας από τους παράγοντες που συμβάλλουν στην ψυχική υγεία σε όλες τις ηλικιακές ομάδες.
Η παρούσα ανασκόπηση στοχεύει να συνοψίσει τις μελέτες παρατήρησης και τις κλινικές μελέτες που έχουν διερευνήσει τη σχέση μεταξύ ψυχικής υγείας και ποιότητας διατροφής σε φοιτητές πανεπιστημίων. Το PubMed ερευνήθηκε εκτενώς για να εντοπίσει μελέτες που διερευνούν το ρόλο των πτυχών της ποιότητας της διατροφής στην ποιότητα ζωής, την κατάθλιψη και το άγχος σε φοιτητές Πανεπιστημίου.
Τα υγιεινά διατροφικά πρότυπα, όπως η Μεσογειακή διατροφή και η δίαιτα DASH, οι δίαιτες με υψηλή πρόσληψη αντιοξειδωτικών και αντιοξειδωτικών βιταμινών, Φυλλικού οξέος, Ψευδάργυρου και Ασβεστίου συνδέονται με λιγότερα συμπτώματα κατάθλιψης. Η υψηλότερη πρόσληψη αλκοόλ και αλατιού έχει επίσης συσχετιστεί με την κατάθλιψη.
Τα υγιεινά διατροφικά πρότυπα, με επαρκή πρόσληψη μικροθρεπτικών και αντιοξειδωτικών συσχετίζονται με καλύτερη κατάσταση ψυχικής υγείας. Ωστόσο, απαιτούνται περαιτέρω τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες κλινικές μελέτες προκειμένου να διευκρινιστεί η αιτία και το αποτέλεσμα των παρατηρούμενων συσχετίσεων.
Και μετά το Πάσχα, τι τρώμε;
Οι ημέρες της νηστείας και το Πάσχα, πέρασαν. Μετά από πολλές μέρες νηστείας για πολλούς, οι γιορτινές μέρες ήρθαν στο τέλος τους με αρκετό φαγητό και ποτό. Τώρα που γυρνάμε στην καθημερινότητα, χωρίς τους περιορισμούς της νηστείας, είναι καλό να επανέλθουμε σε μια υγιεινή, ισορροπημένη διατροφή, με σκοπό την αναπλήρωση των θρεπτικών συστατικών που δεν λαμβάναμε κατά τη διάρκεια της νηστείας, αλλά και την προσαρμογή μας σε «μη γιορτινές» μερίδες φαγητού.
Μετά από διακοπές και κραιπάλες, η πρώτη σκέψη σχετικά με το φαγητό είναι η «αποτοξίνωση», ένας όρος που κατά κύριο λόγο χρησιμοποιείται λανθασμένα.
Όπως δεν υπάρχει κάποιο τρόφιμο που να μας δίνει όλα τα συστατικά που χρειαζόμαστε, έτσι δεν υπάρχει και κάποιο τρόφιμο που να μπορεί να απελευθερώνει το σώμα μας από τις τοξίνες της διατροφής μας και από τα άχρηστα μεταβολικά προϊόντα του οργανισμού μας.
Αυτή είναι μια από τις διεργασίες του ίδιου του οργανισμού μας, η οποία δεν σταματάει ποτέ και η βοήθεια που μπορούμε να προσφέρουμε στο σώμα μας, όσον αφορά την αποτοξίνωσή του, είναι η επαρκής πρόσληψη όλων των απαραίτητων θρεπτικών συστατικών.
Επιπλέον, δεν υπάρχει κάποιο συμπλήρωμα διατροφής που να αυξάνει την καύση του λίπους ή να οδηγεί σε απώλεια βάρους ή να βελτιώνει τη λειτουργία του οργανισμού. Επομένως, προσπεράστε τα αυστηρά προγράμματα «αποτοξίνωσης» και τα ακριβά συμπληρώματα χωρίς αποτέλεσμα και καταναλώστε ποικιλία τροφίμων σε 5 γεύματα την ημέρα, ξεκινώντας με ένα γευστικό πρωινό που θα γεμίσει τις μπαταρίες σας με ενέργεια!
Τις ημέρες των εορτών είναι συχνό φαινόμενο να ξεχνάμε τα φρούτα, τα οποία μας προσφέρουν ενέργεια, βιταμίνες, φυτικές ίνες και νερό. Για να ισορροπήσετε τη χαμηλή τους κατανάλωση, μπορείτε να τα βάλετε στη διατροφή σας ως σνακ, να τα προσθέσετε σε σαλάτες και στο γιαούρτι σας!
Η υψηλή κατανάλωση αλκοόλ οδηγεί σε αφυδάτωση του οργανισμού. Είναι απαραίτητη λοιπόν, η πρόσληψη τουλάχιστον 6-8 ποτηριών υγρών την ημέρα, όπως νερό, γάλα χαμηλό σε λιπαρά, ροφήματα χωρίς ζάχαρη, όπως σκέτος καφές και τσάι. Ένας τρόπος για να μην ξεχνάτε να πίνετε νερό, είναι να έχετε πάντα μαζί σας ένα μπουκαλάκι!
Ειδικά για τα άτομα που έκαναν νηστεία για 40 ημέρες, είναι απαραίτητος ο εμπλουτισμός της διατροφής με πηγές πρωτεϊνών, με λίγα λιπαρά, όπως κοτόπουλο (χωρίς την πέτσα) και μοσχάρι ή χοιρινό κρέας χωρίς το εμφανές λίπος και ψάρια. Επίσης, η κατανάλωση γάλακτος και γαλακτοκομικών προϊόντων, είναι σημαντική για την πρόσληψη ασβεστίου και πρωτεϊνών.
Προτιμήστε τα προϊόντα που είναι χαμηλά σε λιπαρά και εντάξτε τα στο πρωινό, το απογευματινό ή το βραδινό σας με φρούτα ή και δημητριακά ολικής άλεσης. Προσέξτε όμως, να μην καταναλώσετε τα γαλακτοκομικά προϊόντα μαζί με κρέας, κοτόπουλο ή όσπρια, καθώς το ασβέστιο δυσχεραίνει την απορρόφηση του σιδήρου.
Η επιστροφή στην καθημερινότητα μετά από μέρες κραιπάλης και αργιών, μπορεί να οδηγήσουν σε αύξηση του βάρους και πρήξιμο, το οποίο σε λίγες μέρες θα μειωθεί. Είναι προτιμότερο για την υγεία και τη ζυγαριά εν τέλει να ακολουθήσετε μια ισορροπημένη διατροφή, με ποικιλία γεύσεων, χωρίς να καταφεύγετε σε βραχυπρόθεσμες στερητικές δίαιτες με αμφίβολα και παροδικά αποτελέσματα.
Πέστο βασιλικού, χωρίς τυρί από το βιβλίο the vegan table
Ας συνοδεύσουμε τα ζυμαρικά μας με πέστο βασιλικού. Γιατί να μην φτιάξουμε μια εύκολη συνταγή, χωρίς τυρί από το βιβλίο the vegan table
Τι θα χρειαστείτε:
3 φλιτζάνια βασιλικό
1/4 φλιτζ. (30 γρ) κουκουνάρι
2-3 σκελίδες σκόρδο ψιλοκομμένο
3 κ. σούπας ελαιόλαδο
αλάτι
Εκτέλεση
- Αναμείξτε τα υλικά εκτός από το ελαιόλαδο σε ένα μπλέντερ.
- Προσθέστε σιγά σιγά το ελαιόλαδο και αναμείξτε μέχρι το μείγμα να γίνει κρεμώδες