Βιταμίνη Β17: η ανύπαρκτη βιταμίνη
Οι βιταμίνες είναι απαραίτητα θρεπτικά συστατικά, τα οποία πρέπει να λαμβάνουμε μέσω της διατροφής μας, καθώς ο οργανισμός μας δεν μπορεί μόνος του να τις συνθέσει. Εξαίρεση αποτελεί η βιταμίνη D, όπου κύρια πηγή είναι ο ήλιος και όχι τα τρόφιμα! Πάνω κάτω όλοι μας έχουμε ακουστά αν όχι όλες, κάποιες από τις βιταμίνες, όπως για παράδειγμα τις βιταμίνες A, C, D, B12.
Πριν από μερικά χρόνια, μια νέα «βιταμίνη» έκανε την εμφάνισή της, η «βιταμίνη Β17». Η ουσία αυτή ονομάζεται αμυγδαλίνη και στην πραγματικότητα δεν είναι βιταμίνη! Η ουσία αυτή βρίσκεται κυρίως στα κουκούτσια, όπως και τους πυρήνες βερύκοκου και τα πικραμύγδαλα. Ψευδοεπιστήμονες, με ανυπόστατους ισχυρισμούς παρουσίαζαν την ουσία αυτή και την κατανάλωση πυρήνων βερύκοκου ως θεραπεία ή και μέσο πρόληψης του καρκίνου. Η έρευνα, όμως, έχει αποδείξει ότι κάτι τέτοιο δεν ισχύει, ενώ υπάρχει μεγάλος κίνδυνος τοξικότητας και θανάτου λόγω δηλητηρίασης. Αυτό συμβαίνει επειδή η ουσία αυτή είναι κυανιούχα και η κατανάλωσή της μπορεί να επιφέρει δηλητηρίαση από υδροκυάνιο, καθώς όταν το κουκούτσι καταστραφεί (π.χ. με τη μάσηση) τότε η αμυγδαλίνη μετατρέπεται σε υδροκυάνιο.
Αρκετά περιστατικά έχουν αναφερθεί στη χώρα μας και το εξωτερικό, με πιο πρόσφατο το παράδειγμα ενός ασθενή με καρκίνο, στον οποίο παρατηρήθηκαν χαμηλά επίπεδα οξυγόνου κατά τη διάρκεια χειρουργείου, λόγω πολύ υψηλών επιπέδων υδροκυανίου στο αίμα, μετά από χρόνια κατανάλωσης εκχυλίσματος πυρήνων βερύκοκου. Στην Ελλάδα έχουν αναφερθεί αρκετά περιστατικά από κέντρα δηλητηριάσεων!
Η διασπορά ψευδών ισχυρισμών σχετικά με τη δράση διαφόρων ουσιών μπορεί να είναι, αν όχι απλά επικίνδυνη, θανατηφόρα! Δεν υπάρχουν μαγικές λύσεις ή κρυφές θεραπείες. Αν η κατανάλωση τσαγιών και εκχυλισμάτων λειτουργούσε, τότε δεν υπήρχαν ασθένειες! Από την άλλη, αν κάποιος πεθάνει από δηλητηρίαση, έχει πετύχει την πρόληψη του καρκίνου και άλλων νοσημάτων!
Από πότε οι πατάτες είναι ανθυγιεινές;
Κατά καιρούς διάφορα ντοκιμαντέρ βγαίνουν στον αέρα σχετικά με τη διατροφή και την υγεία. Δυστυχώς, πολλές φορές τα ντοκιμαντέρ έχουν σκοπό να οδηγήσουν σε ένα συγκεκριμένο συμπέρασμα, χωρίς να είναι επιστημονικά τεκμηριωμένο, όπως το ντοκιμαντέρ «What the Health?» που οδήγησε πολλούς να πιστεύουν ότι μια vegan διατροφή είναι η μοναδική υγιεινή διατροφή που πρέπει να ακολουθεί κανείς, και ότι οργανισμοί υγείας δεν γνωρίζουν από επιστημονική τεκμηρίωση, εφόσον οι τηλεφωνητές των οργανισμών δεν μπορούσαν να απαντήσουν στις ερωτήσεις του παρουσιαστή!
Φέτος, είναι σειρά του BBC, με την εκπομπή - ντοκιμαντέρ «The truth about carbs» να παραπλανήσει το κοινό, σχετικά με τους υδατάνθρακες και τις πατάτες! Δημοσιεύματα μετά την εκπομπή ισχυρίζονταν ότι οι πατάτες περιέχουν διπλάσια ζάχαρη από την coca - cola! Όμως κάτι τέτοιο δεν ισχύει! Οι πατάτες, όπως και άλλα λαχανικά, όσπρια και σιτηρά περιέχουν λίγα σάκχαρα, πάρα πολύ λιγότερα από 19 κουταλάκια του γλυκού βέβαια, περίπου στο ένα με δύο γραμμάρια ανά πατάτα! Επιπλέον, τα σάκχαρα που περιέχονται στα φρούτα, τα λαχανικά, τα όσπρια και τα σιτηρά και στο γάλα δεν μετρούν στα ελεύθερα σάκχαρα, όπως η ζάχαρη που περιέχεται στα αναψυκτικά! Αυτό συμβαίνει καθώς τα σάκχαρα των παραπάνω τροφίμων είναι σε μικρή ποσότητα, βρίσκονται σε θρεπτικά τρόφιμα, πλούσια σε βιταμίνες, πρωτεΐνες, μέταλλα, και φυτικές ίνες.
Οι υδατάνθρακες, το κύριο καύσιμο του οργανισμού μας, από όποιο τρόφιμο και να προέρχονται μετατρέπονται σε γλυκόζη, ενώ το σώμα μας δεν καταλαβαίνει από ποιό τρόφιμο προέρχονται τα μακροθρεπτικά και τα μικροθρεπτικά συστατικά. Σχετικά με την γλυκαιμία, δεν θέλουμε μεγάλες αυξομειώσεις στη συγκέντρωση της γλυκόζης του αίματός μας, δηλαδή θέλουμε οι υδατάνθρακες να περνούν αργά στην κυκλοφορία του αίματός μας. Ενώ τα ελεύθερα σάκχαρα, δηλαδή η ζάχαρη, από τα αναψυκτικά θα περάσουν πολύ γρήγορα στην κυκλοφορία του αίματος, οι υδατάνθρακες από την πατάτα (ειδικά αν είναι με το φλούδι), τη γλυκοπατάτα, και τα προϊόντα ολικής άλεσης θα περάσουν πιο αργά στην κυκλοφορία του αίματος, χάρη στη δομή του αμύλου και τις φυτικές ίνες που περιέχουν. Επομένως, οι υδατάνθρακες που περιέχονται στις πατάτες δεν μπορούν να συγκριθούν με τη ζάχαρη που περιέχεται στα αναψυκτικά και τους χυμούς!
Συνεπώς, οι πατάτες, και άλλες πηγές αμύλου - υδατανθράκων όχι μόνο δεν είναι ανθυγιεινές σαν τρόφιμο, αλλά μας παρέχουν και θρεπτικά συστατικά! Φυσικά, αυτό δεν σημαίνει ότι η υπερκατανάλωση πατάτας ή άλλων πηγών αμύλου είναι θεμιτή, καθώς το σώμα μας χρειάζεται πληθώρα θρεπτικών συστατικών, τα οποία λαμβάνει από διάφορες ομάδες τροφίμων!
Άλλωστε, μια υγιεινή διατροφή δεν απαγορεύει τρόφιμα ή ομάδες τροφίμων, ενώ αντιθέτως οι πηγές αμύλου και ειδικά τα προϊόντα ολικής άλεσης βρίσκονται στην βάση της πυραμίδας της Μεσογειακής Διατροφής, και τα χρειαζόμαστε στην καθημερινότητά μας.
Ποιά τρόφιμα βοηθούν στην καύση του λίπους;
Ποιά τρόφιμα βοηθούν στην καύση του λίπους;
Συνεχώς ακούμε για τρόφιμα με "αρνητικές θερμίδες", "διαιτητικά" τρόφιμα, και τρόφιμα που "καίνε λίπος".
Στην πραγματικότητα δεν υπάρχει κανένα τρόφιμο του οποίου η κατανάλωση να οδηγεί στην αυτόματη καύση λίπους!
Δεν υπάρχουν τρόφιμα που να καίνε λίπος, που να αδυνατίζουν, που να αποτοξινώνουν, που να παχαίνουν ...
Υπάρχουν τρόφιμα θρεπτικά, τρόφιμα χορταστικά & τρόφιμα που μας αρέσουν και τα απολαμβάνουμε!
Για την καύση του λίπους, ουσιαστικά τη χρήση της ήδη αποθηκευμένης ενέργειας στο σώμα μας (με τη μορφή του λίπους) χρειάζεται να βρισκόμαστε απαραιτήτως σε αρνητικό ισοζύγιο ενέργειας!
Το ενεργειακό ισοζύγιο είναι η ισσοροπία μεταξύ ενέργειας (θερμίδες) που λαμβάνουμε μέσω της τροφής, και ενέργειας που δαπανά, “καίει” , το σώμα μας για τις μεταβολικές του διεργασίες, δηλαδή για α. τον βασικό μεταβολικό ρυθμό, β. την θερμογένεση λόγω τροφής, και γ. την κίνηση. Ουσιαστικά, αποτελεί την εφαρμογή της Αρχής Διατήρησης της Ενέργειας στο σώμα μας.
Η διατήρηση, η απώλεια ή πρόσληψη βάρους ελέγχονται από το ενεργειακό ισοζύγιο. Όταν το άτομο προσλαμβάνει περισσότερες θερμίδες από αυτές που χρειάζεται, τότε το βάρος/λίπος αυξάνεται, ενώ όταν καταναλώνει λιγότερες μειώνεται.
Οποιοδήποτε διαιτητικό σχήμα και αν ακολουθήσει κανείς, το λίπος θα μεταβληθεί ανάλογα με το ισοζύγιο ενέργειας. Γι’ αυτό και ακούμε άτομα να έχουν επιτυχει απώλεια βάρους με διαφορετικούς τρόπους, παράδοξους ή μη. Βέβαια, αν οι προσλαμβανόμενες θερμίδες είναι πάρα πολύ λίγες, οδηγούμε το σώμα σε κόπωση και στρεςς, και η πρακτική της πρόσληψης ελάχιστων θερμίδων θα οδηγήσει σε υπερκατανάλωση!
Λόγω της μεγάλης σημασίας της υγιεινής διατροφής στην ψυχική και σωματική μας υγεία, και λόγω του οτι η τροφή είναι αναγκαία για τη ζωή, συστήνεται να ακολουθούμε μια ποικίλη, ισσοροπημένη διατροφή, ανεξαρτήτως βάρους, και στόχου (αύξηση ή μείωση βάρους).
Παγωτό: το πιο καλοκαιρινό γλυκό
Το καλοκαίρι είναι συνυφασμένο με την κατανάλωση παγωτού, του πιο δροσιστικού γλυκού, με ιστορία αιώνων. Το παγωτό τυπικά φτιάχνεται από γαλακτοκομικά, με αποτέλεσμα να είναι πηγή πρωτεΐνης και ασβεστίου. Λόγω όμως της ζάχαρης (ελευθέρων σακχάρων γενικά), το παγωτό μας παρέχει και αρκετή ποσότητα ζάχαρης, σε ποσότητες που ενδέχεται να φτάνουν ή να ξεπερνούν (αναλόγως και την ποσότητα που καταναλώνουμε) την ποσότητα ελευθέρων σακχάρων που συστήνεται να καταναλώνουμε ημερησίως. Συνεπώς, θα πρέπει η κατανάλωσή του παγωτού να είναι μέτρια, όπως όλα τα γλυκά.
Πώς μπορούμε να επιλέξουμε πιο υγιεινά παγωτά;
Το παγωτό-γιαούρτι ή frozen yogurt. Είναι φτιαγμένο με λιγότερα λιπαρά και ζάχαρη, σε σχέση με το τυπικό παγωτό, χωρίς βέβαια να σημαίνει ότι θα έχει και λιγότερες θερμίδες. Μπορούμε να προσθέσουμε φρούτα και ξηρούς καρπούς και να το κάνουμε πιο θρεπτικό. Έτσι και απολαμβάνουμε το παγωτό μας και καταναλώνουμε τα απαραίτητα για τη διατροφή μας φρούτα και προσθέτουμε ξηρούς καρπούς που είναι πηγή πρωτεΐνης και ω-3 λιπαρών! Επίσης, το σπιτικό σορμπέ είναι όχι μόνο πανεύκολο αλλά και γευστικότατο και μπορούμε να φτιάξουμε πολλούς συνδυασμούς, ανάλογα με τα φρούτα που έχουμε. Μπορούμε να φτιάξουμε παγωτό μπανάνα, με μόνο ένα υλικό: την παγωμένη μπανάνα στο μπλέντερ! Επιπλέον, πολύ δροσιστικό σορμπέ μπορεί να γίνει με 1 φλ. κατεψυγμένα βατόμουρα και 1/2 μπανάνα (κατεψυγμένη ή μη) στο μπλέντερ. Αλλιώς μπορούμε να συνδυάσουμε τα παγωμένα φρούτα με λίγο γιαούρτι στο μπλέντερ. Τα σπιτικά σορμπέ έχουν το πλεονέκτημα ότι δεν περιέχουν πρόσθετη ζάχαρη, ενώ λαμβάνουμε τις βιταμίνες και τα μέταλλα των φρούτων, μαζί με αρκετές φυτικές ίνες (ειδικά αν δεν τα αναμείξουμε για πολλή ώρα στο μπλέντερ).
Τα παγωτά χωρίς ζάχαρη αποτελούν μια καλύτερη επιλογή;
Αν και ακούγονται ελκυστικά, «χωρίς τύψεις», τα παγωτά «χωρίς ζάχαρη» δεν είναι πάντοτε χωρίς ελεύθερα σάκχαρα. Αρχικά, δεν θα πρέπει να έχουμε τύψεις όταν απολαμβάνουμε ένα γλυκό ή φαγητό που μας αρέσει! Εν συνεχεία, όπως και σε πολλά άλλα τρόφιμα και συνταγές ο ισχυρισμός «χωρίς ζάχαρη» ή «χωρίς προσθήκη ζάχαρης» αναφέρεται στην κρυσταλλική ζάχαρη, η οποία συχνά αντικαθιστάται με σιρόπια ή μέλι, τα οποία ανήκουν στην κατηγορία των ελευθέρων σακχάρων. Επομένως, τα παγωτά αυτά κατά πάσα πιθανότητα θα έχουν ζάχαρη! Αναφορικά με τα προϊόντα (και τα παγωτά) «με στέβια» συνήθως περιέχουν λίγη στέβια και αρκετές πολυόλες, οι οποίες έχουν θερμίδες και επηρεάζουν τη λειτουργία του εντέρου σε άτομα με Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου (ή σπαστική κολίτιδα όπως λεγόταν παλαιότερα).
Επομένως, τι θα κάνουμε το καλοκαίρι, σχετικά με τα παγωτά;
Μπορούμε να απολαύσουμε το παγωτό, με σύνεση, και με μέτρο (πχ. 1 με 2 μερίδες την εβδομάδα) και όταν θέλουμε να τρώμε πιο συχνά μπορούμε να επιλέξουμε πιο υγιεινές, αλλά εξίσου γευστικές και δροσιστικές συνταγές, όπως το παγωμένο γιαούρτι και το σπιτικό σορμπέ!