Spirulina: Τι είναι και ποιά τα οφέλη της στην υγεία;
Spirulina: Τι είναι και ποιά τα οφέλη της στην υγεία;
Η σπιρουλίνα (Spirulina ή Arthrospira platensis) είναι ένα είδος κυανοβακτηρίου, το οποίο φωτοσυνθέτει. Η σπιρουλίνα έχει γίνει γνωστή για την θρεπτική της αξία και την χρήση της ως συμπλήρωμα διατροφής (και από τη NASA και την αντίστοιχη Ευρωπαϊκή ESA), ενώ περιέχει και υψηλό ποσοστό πρωτεΐνης υψηλής βιολογικής αξίας (το 60% κατά βάρος, αν και η ποσότητα που χρησιμοποιείται σε συνταγές είναι συχνά μικρή).
Επίσης, περιέχει βιταμίνες Β1, Β2, Β3, B6, και C, Σίδηρο, Μαγνήσιο και Χαλκό, πολυακόρεστα λιπαρά οξέα και γ-λινολενικό οξύ, ενώ είναι πλούσια σε αντιοξειδωτικά, όπως η φυκοκυανίνη, που της δίνει το χαρακτηριστικό της χρώμα, το β-καροτένιο (πρόδρομη ένωση της βτιαμίνης Α), τοκοφερόλες και φαινολικές ενώσεις. Αν και παλαιότερα θεωρούταν πηγή βιταμίνης Β12, τελικά φαίνεται η ένωση που περιέχει να μην έχει τη δράση της βιταμίνης Β12.
Αναφορικά με την επίδραση της σπιρουλίνας στην υγεία, μελέτες δείχνουν ότι η χρήση της οδηγεί σε μείωση της χοληστερόλης, της LDL “κακής” χοληστερόλης, και των τριγλυκεριδίων και αύξηση της HDL “καλής” χοληστερόλης.
Ορισμένοι μηχανισμοί πίσω από την δράση της σπιρουλίνας αναφορικά με τη μεταβολική υγεία είναι η απέκκριση της χοληστερόλης και των χολικών αλάτων με τα κόπρανα, καθώς και η αντι-φλεγμονώδης και αντιοξειδωτική δράση της, και η δράση του γ-λινολενικού οξέος.
Μικρές μελέτες που εστιάζουν στη διαχείριση του σωματικού βάρους, των λιπιδίων του αίματος και της αρτηριακής υπέρτασης επίσης έχουν δείξει βελτίωση στην απώλεια βάρους, στην όρεξη, στην περιφέρεια μέσης και το σωματικό λίπος, στην υπέρταση και τη δυσλιπιδαιμία, μετά από αγωγή με 1-8 γραμμάρια την ημέρα σπιρουλίνα, σε σύγκριση με το εικονικό φάρμακο (placebo). Η απώλεια βάρους φαίνεται να διέπεται μέσω της βελτίωσης της ευαισθησίας στην ινσουλίνη και της ρύθμισης του κορεσμού.
Επίσης, η σπιρουλίνα έχει πρεβιοτική δράση στο έντερο, ενώ φαίνεται να παίζει ρόλο και στο ανοσοποιητικό, ενδεχομένως λόγω των μικροθρεπτικών της συστατικών (βιταμίνες, αντιοξειδωτικά).
Είναι σημαντικό βέβαια να αναφερθεί το γεγονός ότι οι περισσότερες μελέτες που έχουν γίνει για τη σπιρουλίνα είναι σε ζωικά μοντέλα.
Πού θα τη βρώ, τι να προσέξω;
Υπάρχει και σε συμπλήρωμα σε μορφή δισκίου και σε σκόνη σε καταστήματα. Η δοσολογία, όπως έχει γίνει και στις μελέτες είναι από 1 εως 10 γραμμάρια ανά ημέρα.
H σπιρουλίνα δεν είναι τοξική και η χρήση της είναι ασφαλής, όμως άτομα με φαινυλκετονουρία θα πρέπει να την αποφύγουν, καθώς περιέχει το αμινοξύ φαινυλαλανινη.
Πώς θα τη χρησιμοποιήσω;
Τα τελευταία χρόνια, γίνεται όλο και περισσότερη χρήση φυτικών πηγών πρωτεϊνης, από πηγές όπως βακτήρια και ζύμες (πχ. διατροφική μαγιά). Έτσι, έχουμε και πολλές συνταγές!
Η σπιρουλίνα δεν έχει έντονη ή ιδιαίτερη γεύση, και μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε smoothies, μπάρες, σε overnight oats και γλυκές συνταγές, ενώ δίνει και πράσινο χρώμα σε κέικ και άλλες συνταγές.
Επίσης, είναι χαμηλή σε FODMAPs, και επιτρέπεται η χρήση της από άτομα με Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου που βρίσκονται στο στάδιο αποκλεισμού του πρωτοκόλλου low FODMAP diet.
Πηγές:
- Serban MC, Sahebkar A, Dragan S, Stoichescu-Hogea G, Ursoniu S, Andrica F, Banach M. A systematic review and meta-analysis of the impact of Spirulina supplementation on plasma lipid concentrations. Clin Nutr. 2016 Aug;35(4):842-51. doi: 10.1016/j.clnu.2015.09.007. Epub 2015 Sep 25. PMID: 26433766.
- DiNicolantonio JJ, Bhat AG, OKeefe J. Effects of spirulina on weight loss and blood lipids: a review. Open Heart. 2020;7(1):e001003. Published 2020 Mar 8. doi:10.1136/openhrt-2018-001003
- Hernández-Lepe MA, Wall-Medrano A, López-Díaz JA, Juárez-Oropeza MA, Hernández-Torres RP, Ramos-Jiménez A. Hypolipidemic Effect of Arthrospira (Spirulina) maxima Supplementation and a Systematic Physical Exercise Program in Overweight and Obese Men: A Double-Blind, Randomized, and Crossover Controlled Trial. Mar Drugs. 2019 May 7;17(5):270. doi: 10.3390/md17050270. PMID: 31067674; PMCID: PMC6562443.
- Karkos PD, Leong SC, Karkos CD, Sivaji N, Assimakopoulos DA. Spirulina in clinical practice: evidence-based human applications. Evid Based Complement Alternat Med. 2011;2011:531053. doi:10.1093/ecam/nen058
Τα διατροφικά νέα της εβδομάδας 30 Οκτώβρη-4 Νοέμβρη 2017
1. Έχετε δοκιμάσει overnight oats; Είναι ένας άλλος τρόπος να απολαύσουμε τη βρώμη!
2. Δεν χρειάζεται καν να βγούμε από το σπίτι για να ασκηθούμε!!! Στο Υoutube θα βρειτε διάφορα βίντεο με ασκήσεις!
3. Θα πηγαίνατε σε έναν μη-χειρουργό για να σας χειρουργήσει; Θα αφήνατε να σας φτιάξει το σπίτι κάποιος που δεν είναι μηχανικός;
Όλοι τρώμε, αλλά δεν ειμαστε όλοι ειδικοί στη διαιτολογία-διατροφή!!!
Στο διαδίκτυο θα βρούμε πληροφορίες για τα πάντα, αυτό δεν μας κάνει ειδικούς σε κάποιο κλάδο! Και φυσικά δεν σημαίνει οτι αυτό που διαβάσαμε ισχύει! Οποιοσδήποτε που δεν έχει επιστημονικές γνώσεις πάνω σε ένα θέμα μπορεί πλέον να επιρεάζει τη γνώμη και να παραπληφορεί το κοινό.
Το γεγονός οτι τα μοντέλα έχουν ωραίο σώμα δεν σημαίνει ότι έχουν γνώσεις πάνω στην επιστήμη της διατροφής. Το γεγονός ότι κάποιος είναι σεφ και προφανώς μαγειρεύει καλά δεν σημαίνει οτι έχει γνώσεις πάνω στην επιστήμη της διατροφής!
Και πώς μας επιρρεάζει αυτή η παραπληροφόρηση;
Από την ανάδειξη επικίνδυνων ψευδο-επιστημόνων, μέχρι την αύξηση των περισταστικών διατροφικών διαταραχών και τον αυξημένο κίνδυνο για διατροφικές ελλείψεις η παραπληροφόρηση δεν είναι ακίνδυνη, ενώ πολλές φορές τα άτομα που παρέχουν μη έγκυρες πληροφορίες έχουν και μεγάλο οικονομικό κέρδος!
Ενημερωθείτε σωστά, μόνο από τους ειδικούς κάθε κλάδου!!!
Διαβάστε ένα ενδιαφέρον άρθρο εδώ.
4. Θα βάζατε 30 κουταλιές του γλυκού στο γεύμα σας;
Σύμφωνα με έρευνα του Action on Sugar στην Αγγλία για τα "meal deals", δηλαδή πακέτων μεσημεριανού σε προφορά από σούπερ μάρκετ και αλυσίδες, σε αυτά περιέχονται πολύ υψηλές ποσότητες ελευθέρων σακχάρων, κυρίως μέσω των αναψυκτικών που προσφέρονται στο πακέτο. Παράλληλα, σπάνιες ήταν οι πιο υγιεινές επιλογές!!!
Και στην Ελλάδα βλέπουμε τέτοια πακέτα, επομένως, χρειάζεται προσοχή στις επιλογές που κάνουμε! Μπορούμε να παραλλείψουμε το αναψυκτικό με ζάχαρη και το επιδόρπιο, και να επιλέξουμε ένα θρεπτικό φρούτο μαζί με το κυρίως γεύμα μας!
Να φάω ξηρούς καρπούς;
Οι ξηροί καρποί είναι από τις πιο θρεπτικές τροφές. Αν και η περιεκτικόκτητα σε θρεπτικά συστατικά των ξηρών καρπών διαφέρουν ανά καρπό περιέχουν μονοακόρεστα και πολυακόρεστα “καλά” λιπαρά, φυτικές ίνες και πρωτεΐνες, βιταμίνες και μέταλλα, καθώς και δραστικές ουσίες, όπως φυτοχημικά με αντιοξειδωτική και αντιφλεγμονώδη δράση! Στο θρεπτικό προφίλ των ξηρών καρπών οφείλεται η σχέση της τακτικής κατανάλωσης των ξηρών καρπών με την πρόληψη καρκίνου και καρδιαγγειακών νοσημάτων, τα μειωμένα επίπεδα LDL “κακής” χοληστερόλης και ολικής χοληστερόλης, ενώ όταν καταναλώνονται με μέτρο δεν οδηγούν σε αύξηση του βάρους!
Οι ξηροί καρποί αποτελούν ιδανικό σνακ, σε συνδυασμό με κάποιο φρούτο, αλλά μπορούν να προστεθούν σε σαλάτες, στα δημητριακά, στο χυλό βρώμης (porridge), se smoothies, κέικ και σπιτικές μπάρες δημητριακών. Επίσης, στο εμπόριο θα βρείτε φυστικοβούτυρο, αμυγδαλοβούτυρο και άλλα βούτυρα ξηρών καρπών, ενώ μπορείτε να τα φτιάξετε και μόνοι σας! Δώστε προσοχή στα συστατικά και επιλέξτε το προϊόν που περιέχει μόνο τον ξηρό καρπό (100% φυστίκια).
Μεταξύ άλλων θρεπτικών συστατικών οι ξηροί καρποί αποτελούν και πηγές μαγνησίου, μαγγανίου, χαλκού, φωσφόρου, ψευδαργύρου, ασβεστίου και ω-3 λιπαρών οξέων (α-λινολενικού οξέος - ALA), θρεπτικά συστατικά που είναι απαραίτητα για το σώμα μας.
Από τα παραπάνω θρεπτικά συστατικά, τα ω-3 λιπαρά οξέα τα βρίσκουμε κυρίως στα λιπαρά ψάρια, και πολλοί είναι εκείνοι που δεν τρώνε συχνά ψάρια, με αποτέλεσμα να έχουν χαμηλή πρόσληψη των απαραίτητων αυτών λιπαρών. Με καθημερινή κατανάλωση ξηρών καρπών μπροούμε, λοιπόν, να αυξήσουμε την πρόσληψη α-λινολενικού οξέος.
Οι ξηροί καρποί με τη μεγαλύτερη ποσότητα ω-3 λιπαρών οξέων (ALA) ανά 100 γρ είναι οι σπόροι chia, ο λιναρόσπροος, οι σπόροι κάνναβης, τα καρύδια, οι κολοκυθόσποροι, και φυστίκια τύπου Αιγίνης.
Τους ξηρούς καρπούς και τα μίγματα αυτών μπορούμε να τα χρησιμοποιήσουμε ως σνακ ή να το προσθέσουμε σε συνταγές, όπως:
- Chia seed pudding που γίνεται πανεύκολα, και γρήγορα
- ως συστατικά σε δικό μας μίγμα για μούσλι
- πάνω από τον χυλό βρώμης ή μαζί με τα δημητριακά μας
- ως συστατικό σε σπιτικό πολύσπορο ψωμί, σπιτικά κράκερ, μπισκότα και κέικ
- πάνω από το ταχίνι με μέλι ή το φυστικο- και αμυγδαλο- βούτυρο
- ως έχουν σαν σνακ φτιάχνοντας το δικό μας mix ξηρών καρπών, σπόρων και αποξηραμένων φρούτων
Οι ξηροί καρποί είναι μέρος και της Μεσογειακής Διατροφής, και αποτελούν ιδανικό θρεπτικό σνακ και συμπλήρωμα της διατροφής μας για πρόσληψη πληθώρας θρεπτικών συστατικών και αντιοξειδωτικών φυτοχημικών. Μάλιστα, μας είναι ιδιαίτερα χρήσιμοι και σε περιόδους νηστείας, όπου πολλές πηγές πρωτεϊνών και ψαριού, και ακόρεστων λιπαρών (ελαιόλαδο) λείπουν από τη διατροφή μας!
Vegan madeleines:Το κλασσικό γαλλικό γλυκό στη vegan εκδοχή του!
Madeleines: το κλασσικό γαλλικό κεκακι στη vegan εκδοχή του!
Για τη συνταγή θα χρειαστείτε τις ειδικές θήκες ψησίματος για madeleines!
Για 15 κεκάκια θα χρειαστείτε:
- 1 φλ αλευρι που φουσκώνει μόνο του
- 75 γρ ζάχαρη
- 1 βανίλια
- Ξυσμα από 1 λεμόνι
- 1/2 φλ φυτικό ρόφημα
- 3 κ.σ. ελαιόλαδο
Αν προτιμάτε carrot cake, δεν έχετε το χρόνο για περίπλοκα κέικ, δοκιμάστε carrot cake baked oatmeal!
Εκτέλεση:
1. Ανακατέψτε το αλεύρι, τη βανιλίνη και τη ζάχαρη σε ένα μπολ
2. Σε ένα άλλο μπολ ανακατέψτε το λάδι, το ρόφημα & το ξυσμα λεμονιού
3. Αναμειξτε καλά τα δυο μίγματα
4. Βάλτε 1 γεμάτη κουταλιά σουπας σε κάθε θηκουλα
5. Ψηστε σε προθερμασμενο φουρνο στους 175 βαθμους στον αέρα, για 10 λεπτά.
6. Καλη απόλαυση!