Μύθοι για τη Διαιτολογία & τους Διαιτολόγους: Ο διαιτολόγος θα σου πει τι θα φας
Πολλοί θεωρούν ότι οι διαιτολόγοι θα πουν στον διαιτώμενο τι θα φάει, και τι όχι, ή ότι ο διαιτολόγος έχει έτοιμα προγράμματα διατροφής που δίνει στους διαιτώμενους.
Αν και παλαιότερα κάτι παρεμφερές ίσχυε, πλέον ο κλάδος της διαιτολογίας έχει αλλάξει άρδην. Παλαιότερα, τα προγράμματα διατροφής δεν ήταν εξατομικευμένα, και στόχος ήταν η αυστηρή τήρησή τους. Πλέον, στόχος είναι η σταδιακή βελτίωση του τρόπου ζωής, με την υγιεινή διατροφή να αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο. Ο διαιτολόγος βοηθάει τον διαιτώμενο να βελτιώσει τις διατροφικές συνήθειες και συμπεριφορές του, ενώ το πρόγραμμα διατροφής είναι εξατομικευμένο, και φτιαγμένο για τις ανάγκες και τον τρόπο ζωής του κάθε ατόμου.
Συγκεκριμένα για το πρόγραμμα διατροφής, ο διαιτολόγος σε συνεργασία με τον διαιτώμενο θα οργανώσουν και θα καταρτίσουν ένα πλάνο, με τρόφιμα και φαγητά που προτιμά ο διαιτώμενος.
Ακόμη και στην κατάρτιση θεραπευτικών διαιτών (πχ. για νεφροπαθείς, άτομα με δυσθρεψία, άτομα με Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου) ή σε περίπτωση αλλεργιών, η απόλαυση του φαγητού πρέπει να λαμβάνεται υπόψιν και το πρόγραμμα να είναι προσαρμοσμένο στο άτομο που θα το ακολουθήσει.
Ακόμη, μπορεί ο διαιτώμενος να επιθυμεί να μην δοθεί διατροφικό πλάνο!
Σημαντικά μέρη της συνεργασίας του διαιτολόγου με τον διαιτωμένο αποτελούν η ενημέρωση και εκπαίδευση για τη διατροφή, η επίλυση προβλημάτων και η συμβουλευτική.
Επομένως, ο διαιτολόγος δεν θα σας πει τι να φάτε και τι όχι, αλλά θα σας βοηθήσει να επιτύχετε τους διατροφικούς σας στόχους, μέσω της βελτίωσης των διατροφικών σας συνηθειών και συμπεριφορών. Άλλωστε, αν δεν υπάρχει ιατρικός λόγος (πχ. αλλεργία) δεν απαγορεύεται κανένα τρόφιμο!
Η εμπειρία μου από το Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο
Πέρασαν σχεδόν 10 χρόνια από τότε που πέρασα στο Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο, από την θετική κατεύθυνση. Η βάση το 2009 ήταν 18.831 μόρια.
Ο χώρος του Πανεπιστημίου δεν μοιάζει με την εικόνα που έχουμε από άλλα Ελληνικά Πανεπιστήμια. Είναι σχετικά μικρός χώρος, γεγονός που δικαιολογείται, καθώς δεν έχει πολλά τμήματα, ενώ είναι μέσα στο πράσινο! Δεν θα βρείτε αφίσες και χώρους για μέλη των κομμάτων, όπως συνηθίζεται σε άλλα Πανεπιστήμια. Εσωτερικά, τα κρήρια είναι καινούρια, με σύγχρονες εγκαταστάσεις και εργαστήρια (και μαρμάρινα πατώματα)! Θα λέγαμε ότι πιο πολύ μοιάζει με Πανεπιστήμιο του εξωτερικού!
Αν και μπορεί κάποιος να πιστεύει ότι τα μαθήματα καλύπτουν κυρίως τρόπους απώλειας βάρους, η πραγματικότητα δεν θα μπορούσε να είναι πιο διαφορετική! Στα μαθήματα που κάνουμε συμπεριλαμβάνονται μαθηματα τα οποία φαινομενικά δεν έχουν να κάνουν με τη διαιτολογία πχ. οργανική και ανόργανη χημεία, τα οποία όμως αποτελούν βασικές και απαραίτητες γνώσεις που επιβάλεται να έχει κάθε επιστήμονας υγείας, ώστε να κατανοεί εις βάθος τη λειτουργία του ανθρώπινου σώματος και να μπορεί με κριτική σκέψη να αντιλαμβάνεται τη μεθοδολογία και τα συμπεράσματα μελετών. Πολλές φορές αναρωτήθηκα γιατί πρέπει να τα μάθω όλα αυτά, αλλά εν τέλει επιβεβαιώθηκε ότι οι γνώσεις αυτές είναι άκρως σημαντικές και απαραίτητες για να γίνει κάποιος σωστός επιστήμονας και επαγγελματίας υγείας. Τα μαθήματα έχουν μεγάλο εύρος, και αφορούν την εφαρμογή της επιστήμης της διαιτολογίας στον άνθρωπο (κλινική διατροφή, αθλητική διατροφή, δημόσια υγεία), το τρόφιμο, και την λειτουργία του οργανισμού από το μόριο στον οργανισμό ως σύνολο.
Όπως σε κάθε σχολή, υπάρχουν μαθήματα που είναι (πολύ) δύκολα (για μένα ήταν η Βιοχημεία), και άλλα ήταν σχετικά εύκολα. Δεν είναι δύσκολο να πάρει κάποιος πτυχίο στα 4 χρόνια, αν είναι επιμελής. Το οργανωμένο διάβασμα καθ’ όλη τη διάρκεια του εξαμήνου είναι σημαντικό, και η επανάληψη θα είναι πολύ πιο εύκολη! Μη διστάσετε να ζητήσετε βοήθεια από τους καθηγητές! Είναι εκεί όχι μόνο για τη δική τους έρευνα, αλλά και για την εκπαίδευση και κατάρτιση των φοιτητών!
Κάποια μαθήματα έχουν και εργαστήρια όπου δουλεύουμε με μικροοργανισμούς ή τρόφιμα, ενώ σε άλλα γινόμαστε εμείς το αντικείμενο μελέτης (πχ. μετράμε τον βασικό μεταβολισμό ενός συμφοιτητή)!
Κάθε φοιτητής στο τελευταίο έτος θα πρέπει να ολοκληρώσει τρεις πρακτικές ασκήσεις τις οποίες οργανώνει το Πανεπιστήμιο: στη βιομηχανία τροφίμων, στην κοινότητα και σε νοσοκομείο, καθώς και να συγγράψει και να παρουσιάσει πτυχιακή εργασία πάνω σε ένα θέμα του ενδιαφέροντός του, υπό τη επίβλεψη καθηγητή. Εγώ είχα κάνει πρακτική άσκηση στην Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών Λέσβου, στο Στρατιωτικό ΓΝΑ 401, και στον Πανελλήνιο Σύλλογο Διαιτολόγων. Οι τρεις πρακτικές ασκήσεις βοηθούν τον φοιτητή να καταλάβει σε ποιόν τομέα της διαιτολογίας του ταιριάζει να εργαστεί, καθώς αποκτά και εργασιακή εμπειρία! Η πτυχιακή μου εργασία αφορούσε την παιδική παχυσαρκία.
Συμπερασματικά, στο Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο έχουμε ένα όμορφο περιβάλλον για σπουδές! Το προγραμμα σπουδών είναι ολοκληρωμένο, και στο τέλος των σπουδών ο επιμελής φοιτητής θα έχει βαθιά γνώση του αντικειμένου στην θεωρία, αλλά θα έχει εφαρμόσει τις γνώσεις του και στην πράξη. Φυσικά, η γνώση ποτέ δεν τελειώνει και η εκπαίδευση ποτέ δεν πρέπει να σταματάει, επομένως είναι σημαντικό να ενημερωνόμαστε τακτικά για τις νέες εξελίξεις στην επιστήμη.
Είναι πολύ σημαντικό να επισημανθεί ότι για να γίνει κάποιος διαιτολόγος-διατροφολόγος θα πρέπει να έχει τελειώσει είτε το Χαροκόπειο, είτε τις αντίστοιχες σχολές σε ΤΕΙ ή να έχει αναγνωρισμένο από τον ΔΟΑΤΑΠ πτυχίο διαιτολογίας-διατροφής από το ίδρυμα του εξωτερικού. Διαιτολόγος-διατροφολόγος δεν μπορεί να γίνει κάποιος αν δεν έχει τελειώσει τις παραπάνω σχολές, ακόμη και αν ο τίτλος σπουδων μοιάζει. Επιπλέον, μεταπτυχιακό ή διδακτορικό στη διαιτολογία-διατροφή δεν οδηγεί σε επαγγελματικά δικαιώματα διαιτολόγου-διατροφολόγου!
Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να επισκεφτείτε την ιστοσελίδα του Πανεπιστημίου.
Για απορίες, μην διστάσετε να με ρωτήσετε!
Childhood overweight and obesity and abnormal birth anthropometric measures are associated with a higher prevalence of childhood asthma in preschool age
Pavlidou E, Mantzorou M, Tolia M, Antasouras G, Poutsidi A, Psara E, Poulios E, Fasoulas A, Vasios GK, Giaginis C. Childhood overweight and obesity and abnormal birth anthropometric measures are associated with a higher prevalence of childhood asthma in preschool age. J Asthma. 2022 Dec 1:1-10. doi: 10.1080/02770903.2022.2144354 .
Το υπερβάλον σωματικό βάρος και η παχυσαρκία στην παιδική ηλικία και οι μη επιθυμητές ανθρωπομετρικές μετρήσεις γέννησης σχετίζονται με υψηλότερο επιπολασμό παιδικού άσθματος στην προσχολική ηλικία
Το παιδικό άσθμα είναι μια από τις πιο κοινές μη μεταδοτικές ασθένειες στον κόσμο. Αρκετοί περιγεννητικοί και μεταγεννητικοί παράγοντες έχουν συσχετιστεί με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης παιδικού άσθματος. Η παρούσα μελέτη στοχεύει να αξιολογήσει κατά πόσο το υπερβάλλον βάρος και η παχυσαρκία στην παιδική ηλικία και οι μη επιθυμητές ανθρωπομετρικές μετρήσεις στη γέννηση επηρεάζουν τον κίνδυνο εμφάνισης παιδικού άσθματος στην προσχολική ηλικία.
Σε αυτή τη μελέτη, 5215 παιδιά προσχολικής ηλικίας ηλικίας 2-5 ετών έλαβαν μέρος μετά από εφαρμογή πολλών κριτηρίων ένταξης και αποκλεισμού και εξετάστηκαν εάν παρουσιάζουν συμπτώματα άσθματος. Πραγματοποιήθηκε μη προσαρμοσμένη και προσαρμοσμένη στατιστική ανάλυση για να εκτιμηθεί εάν οι περιγεννητικοί και μεταγεννητικοί παράγοντες αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης παιδικού άσθματος.
Καταγράφηκε επιπολασμός 4,5% του παιδικού άσθματος. Μεταξύ των παιδιών που διαγνώστηκαν με άσθμα, το 19,4% ήταν στην κλίμακα του υπέρβαρου και το 13,9% ήταν στην κλίμακα της παχυσαρκίας. Το υπερβάλον σωματικό βάρος/παχυσαρκία στην παιδική ηλικία συσχετίστηκε με 76% υψηλότερο κίνδυνο παιδικού άσθματος σε σχέση με το φυσιολογικό βάρος. Οι μη επιθυμητές ανθρωπομετρικές μετρήσεις στη γέννηση, δηλαδή το βάρος γέννησης, το μήκος και η περιφέρεια κεφαλής, συσχετίστηκαν ανεξάρτητα με υψηλότερες πιθανότητες (87%, 29% και 23%, αντίστοιχα) παιδικού άσθματος από το φυσιολογικό βάρος.
Αυτή είναι μια συγχρονική, εθνικά αντιπροσωπευτική μελέτη που υποστήριξε τα δεδομένα ότι το υπέρβαρο/παχυσαρκία στην παιδική ηλικία και οι μη φυσιολογικές ανθρωπομετρικές μετρήσεις κατά τη γέννηση μπορεί να αυξήσουν ανεξάρτητα τον κίνδυνο παιδικού άσθματος στην προσχολική ηλικία. Συνιστώνται επείγουσες πολιτικές και στρατηγικές υγείας για την προώθηση ενός υγιεινού τρόπου ζωής, αποτρέποντας την παιδική παχυσαρκία στα αρχικά στάδια της ζωής.
Φυτικές ίνες: Γιατί είναι τόσο σημαντικές & ποιά η επίδρασή τους στην υγεία;
“The lifesaving food 90% aren’t eating enough of” (“Το τρόφιμο που σώζει ζωές και το 90% των ατόμων δεν καταναλώνει επαρκώς”) ήταν ο τίτλος ενός προσφατου άρθρου του BBC. Αν και τέτοιοι τίτλοι είναι επί τον πλείστον παραπλανητικοί, και τους βλέπουμε σε μη αξιόπιστες πηγές, όμως αυτή τη φορά, ο τίτλος δεν είναι παραπλανητικός!
Το εν λόγω τρόφιμο είναι οι φυτικές ίνες!
Οι φυτικές ίνες είναι υδατάνθρακες που δεν χρημιποιούνται από τον ανθρώπινο οργανισμό, αλλά αντιθέτως από τα βακτήρια του εντέρου, ώντας η τροφή τους. Ο Τα προϊόντα του μεταβολισμού των φυτικών ινώ απο τα βακτήρια είναι και τα λιπαρά οξέα μικρής αλύσου και άλλες ενώσεις σημαντικές για την υγεία μας (πχ. προστασία από καρκίνο του παχέος εντέρου). Τα όσπρια, τα δημητριακά, οι σπόροι, τα φρούτα και τα λαχανικά αποτελούν εξαιρετικές πηγές φυτικών ινών.
Η έρευνα έχει δείξει ότι η κατανάλωση προιόντων ολικής άλεσης βοηθάει στην μείωση του κινδύνου για εμφάνιση ασθενειών, όπως τον καρκίνο του πεπτικού συστήματος, και τα καρδιαγγειακά, ενώ βοηθούν στην αποφυγή της απότομης ανόδου της γλυκόζης του αίματος μετά το γεύμα. Μάλιστα, διαβητικοί που ακολουθούν διατροδή υψηλή σε φυτικές ίνες χρειάζονται λιγότερη ινσουλίνη από αυτούς που δεν καταναλώνουν αρκετές φυτικές ίνες. Επιπλέον, επιφέρουν γρηγορότερο κορεσμό, γεγονός που συμβάλλει στον έλεγχο του σωματικού βάρους.
Νέα μετα-ανάλυση που δημοσιεύτηκε πρόσφατα στο επιστημονικό περιοδικό the Lancet αναδυκεικνύει την σημαντικότητα των φυτικών ινών για την υγεία μας. Συγκεκριμένα, άτομα που καταναλώνουν υψηλή ποσότητα φυτικών ινών και προϊόντων ολικής άλεσης βρίσκονται σε χαμηλότερο κίνδυνο για χρόνιες νόσους, σε σχέση με εκείνους που καταναλώνουν μικρότερες ποσότητηες. Αναλυτικά, παρατηρήθηκε 15-30% μείωση στην θνησιμότητα και την θνησιμότητα λόγω καρδιαγγειακών στα άτομα που καταναλώνουν την υψηλότερη ποσότητα φυτικών ινών, σε σχέση με τα άτομα που καταναλώνουν τη χαμηλότερη ποσότητα φυτικών ινών! Παράλληλα, η κατανάλωση τροφίμων πλούσιων σε φυτικές ίνες μειώνει την εμφάνιση στεφανιαίας νόσου, εγκεφαλικού, διαβήτη τύπου 2 και καρκίνου του παχέος εντέρου κατά 16-24%.
Επιπλέον, αυξημένη κατανάλωση φυτικών ινών σχετίστηκε με χαμηλότερο σωματικό βάρος, και χοληστερόλη σε σχέση με χαμηλή κατανάλωση φυτικών ινών! Για κάθε αύξηση κατά 8 γραμμάρια φυτικών ινών/ ημέρα, η θνησιμότητα και η εμφάνιση στεφανιαίας νόσου, διαβήτη τύπου 2, και καρκίνου του παχέος εντέρου μειώθηκαν κατά 5-27%, ενώ για κάθε 15 γραμμάρια αύξηση σε κατανάλωση προϊόντων ολικής άλεσης οι παραπάνω νόσοι μειώθηκαν κατά 2-19%. Μπορούμε να “γλιτώσουμε” 26 θανάτους ανά 1.000 ανθρώπους με αυξημένη κατανάλωση προϊόντων ολικής άλεσης!
Συστήνεται να καταναλώνουμε περί τα 25-30 γρ φυτικών ινών ημερησίως! Η παραπάνω μετα-ανάλυση έδειξε ότι 29 γραμμάρια φυτικών ινών την ημέρα είναι αρκετά, αλλά ακόμη υψηλότερη πρόσληψη ενδέχεται να έχει επιπρόσθετα οφέλη!
Πώς θα το καταφέρουμε;
1. Διαλέγουμε προϊόντα ολικής άλεσης! Πλέον τα προιόντα ολικής άλεσης είναι πολύ πιο γευστικά, σε σχέση με μερικά χρόνια πριν, ενώ είναι πιο θρεπτικά και χορταστικά, σε σχέση με προϊόντα μη-ολικής άλεσης.
2. Τρώμε φρούτα σαν σνακ, και τα προσθέτουμε σε σαλάτες και γεύματα (πχ. γιαούρτι/γάλα με δημητριακά και φρούτα)
3. Τρώμε σαλάτα σε κάθε κύριο γεύμα, και προσθέτουμε έξτρα λαχανικά σε σάλτσες και σούπες
4. Βάζουμε τα όσπρια & τα λαδερά στο πρόγραμμά μας, σε εβδομαδιαία βάση. Οι συνταγές με όσπρια έχουν αυξηθεί το τελευταίο διάστημα, χάρη στην αύξηση των vegeterian και vegan!
Οι φυτικές ίνες λοιπόν είναι από τα σημαντικότερα θρεπτικά συστατικά που δυστυχώς πολλοί δεν λαμβάνουν σε επαρκείς ποσότητες! Μάλιστα, χάρη σε ακραίες δίαιτες, όπως πρωτεϊνικές χαμηλών υδατανθράκων (keto, Atkins κ.α.) πολλοί λαμβάνουν ελάχιστες εως μηδαμηνές ποσότητες φυτικών ινών, γεγονός που έχει αρνητική επίδραση στην υγεία ποικιλοτρόπως!
