Clinical Value of Nutritional Status in Cancer: What is its Impact and how it Affects Disease Progression and Prognosis?
Mantzorou M, Koutelidakis A, Theocharis S, Giaginis C. Clinical Value of Nutritional Status in Cancer: What is its Impact and how it Affects Disease Progression and Prognosis? Nutrition and cancer. 2017;69(8):1151-76. doi: 10.1080/01635581.2017.1367947
Η υπορεψία (κακή κατάσταση θρέψης) αναδεικνύεται ως μια διαδεδομένη παρατήρηση σε ασθενείς με καρκίνο, η οποία μπορεί να έχει επιπτώσεις στην εξέλιξη της νόσου και την επιβίωση των ασθενών.
Σύμφωνα με τα διαθέσιμα επιστημονικά δεδομένα, ο Προγνωστικός Διατροφικός Δείκτης (PNI) βρέθηκε ως ένας σημαντικός ανεξάρτητος προγνωστικός παράγοντας για την επιβίωση των ασθενών. Τα προ-εγχειρητικά επίπεδα αλβουμίνης επίσης συνδέθηκαν με δυσμενή αποτελέσματα, καθώς αποτέλεσε ανεξάρτητο προγνωστικό παράγοντα επιβίωσης σε αρκετές μελέτες. Ο Δείκτης Μάζας Σώματος ήταν επίσης εκτενώς μελετημένος, με διαφορετικά αποτελέσματα. Αν και ο χαμηλότερος ΔΜΣ εντοπίστηκε ως ανεξάρτητος προγνωστικός παράγοντας μικρότερης επιβίωσης σε ορισμένες μελέτες, σε άλλες παρατηρήθηκε ότι δεν επηρεάζει την επιβίωση.
Ενόψει των παραπάνω, η ανασκόπηση αυτή αποδίδει έμφαση στον σημαντικό προγνωστικό ρόλο της κατάστασης θρέψης στην πορεία της νόσου και την επιβίωση ασθενών με καρκίνο.
Επιπλέον, απαιτούνται προοπτικές μελέτες υψηλής ποιότητας, προκειμένου να συναχθούν ακριβή συμπεράσματα σχετικά με τον προγνωστικό ρόλο συγκεκριμένων διατροφικών εργαλείων αξιολόγησης και βιοχημικών δεικτών που σχετίζονται με τη διατροφική κατάσταση σε περισσότερους τύπους καρκίνου, όπως ο καρκίνος του ήπατος, του μαστού και του προστάτη, καθώς και σε αιματολογικές κακοήθειες.
Ποιά τρόφιμα είναι υπερτροφές;
Ορισμένα τρόφιμα διαφημίζονται και πωλούνται ως υπερτροφές, αλλιώς superfoods. Συνήθως, αυτά είναι εξωτικά φρούτα & λαχανικά, καθώς και ξηροί καρποί και σπόροι.
Στην πραγματικότητα, δεν υπάρχουν superfoods.
Ο όρος "superfood" αποτελεί όρο του marketing, έναν τρόπο να διαφημιστούν κάποια προιόντα ως ανώτερα σε θρεπτική αξία. Όμως, πολλά "καθημερινά" τρόφιμα είναι superfoods, όπως τα φρούτα, από τη φράουλα, ως το πορτοκάλι, τα λαχανικά, οι ξηροί καρποί & οι σπόροι, όπως τα αμύγδαλα, τα καρύδια, ο λιναρόσπορος, τόσο το φυστικοβουτυρο όσο και το ταχίνι, τα πλούσια σε πρωτεϊνες και φυτικές ίνες όσπρια, καθώς και τα γαλακτοκομικά όπως το γιαούρτι και το τυρί!
Η ποικιλία στη διατροφή μας είναι σημαντική, και μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τα θρεπτικότατα τρόφιμα που είναι διαθέσιμα στις γευστικές & θρεπτικές μας συνταγές!
Συνεπώς, δεν χρειάζεται να ξοδεύουμε πολλά λεφτά σε "ειδικά" superfoods για να προσλαμβάνουμε επαρκή θρεπτικά συστατικά!
Πώς θα κάνουμε τις συνταγές μας πιο θρεπτικές τα Χριστούγεννα;
Οι γιορτές είναι συνυφασμένες με γευστικά εδέσματα και οικογενειακά τραπέζια με φαγητά που δεν έχουμε στην καθημερινότητά μας. Τα τελευταία χρόνια ολοένα και περισσότεροι προσέχουν την ποιότητα της διατροφής τους, και αναζητούν συνταγές για πιο θρεπτικά φαγητά και γλυκά, που συνδυάζουν την υπέροχη γεύση με την θρεπτικότητα, στα πλαίσια μιας υγιεινής διατροφής.
Πώς θα κάνουμε το γιορτινό τραπέζι πιο θρεπτικό;
1. Εμπλουτίζουμε με λαχανικά
Οι σαλάτες σίγουρα δεν λείπουν από τα τραπέζια. Μπορούν, όμως, να γίνουν πολύ πιο ενδιαφέρουσες και ελκυστικές με την προσθήκη φρούτων, όπως μήλο ή/και ρόδι, ενώ πέρα από το κλασσικό λαδόξυδο, μπορούμε να δώσουμε επιπλέον γεύση με ωραία dressing, όπως η vinaigrette.
Άλλος ένας τρόπος να εμπλουτίσουμε με λαχανικά τα πιάτα μας είναι να ψήσουμε μαζί με τις πατάτες, κυδώνια, γλυκοπατάτες, μανιτάρια ή/και κολοκύθα. Έτσι, δίνουμε στα φαγητά όχι μόνο επιπλέον φυτικές ίνες και θρεπτικά συστατικά, αλλά και χρώμα και ιδιαίτερες γεύσεις.
Τέλος, μια καλή ιδέα είναι να δοκιμάσουμε και νέες συνταγές με πρωταγωνιστές λαχανικά και όσπρια, από ψητό κουνουπίδι με μπαχαρικά (το οποίο είναι όντως πολύ γευστικό!) ή ψητά φαλάφελ.
2. Μαγειρεύουμε πιο ελαφρά
Στην Ελλάδα, το εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο είναι πρωταγωνιστής στα πιάτα μας, και βρίσκεται στην βάση της Μεσογειακής Διατροφής, καθώς χρησιμοποιείται για κάθε μαγειρεική χρήση. Πολλές φορές, όμως, το υπερκαταναλώνουμε, με αποτέλεσμα να αυξάνονται κατά πολύ οι θερμίδες του γεύματος (1 κουταλιά της σούπας έχει γυρω στις 130 θερμίδες). Ουκ εν τω πολλω το ευ, αλλωστε! Μάλιστα, λόγω του ότι έχουμε πολλά φαγητά στο τραπέζι και οι μερίδες είναι αυξημένες, η ποσότητα του ελαιολάδου που εν τέλει καταναλώνουμε είναι υψηλή.
Συνεπώς, μπορούμε να μειώσουμε την ποσότητα του ελαιολάδου, χρησιμοποιώντας λιγότερο ελαιόλαδο, αποφεύγοντας το τσιγάρισμα και το τηγάνισμα. Χρησιμοποιώντας μέτριες ποσότητες ελαιολάδου, το φαγητό γίνεται πιο ελαφρύ, χωρίς να μειώνεται η γευστικότητά του. Μάλιστα, αν χρησιμοποιούμε το ελαιόλαδο προς το τέλος του μαγειρέματος διατηρούμε και υψηλότερες ποσότητες από τα αντιοξειδωτικά που περιέχει.
Αναφορικά με τη χρήση βουτύρου, είναι προτιμότερο να το αντικαταστήσουμε με το ελαιόλαδο για ακόρεστα λιπαρά και αντιοξειδωτικά!
3. Προσέχουμε το αλάτι
Πέρα από το ελαιόλαδο, και το αλάτι έχει την τιμιτική του σε πολλά φαγητά, για περισσότερη γεύση. Όπως συστήνεται και στη Μεσογειακή Διατροφή, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε λιγότερο αλάτι και να προσθέσουμε λεμόνι, μυρωδικά και μπαχαρικά για περισσότερη γεύση.
4. Λίγα και καλά
Στα οικογενειακά τραπέζια, η ποικιλία φαγητών είναι μεγάλη! Μάλιστα, όπως και στις εξόδους για φαγητό, μέχρι να βγει το κυρίως φαγητό, έχουμε χορτάσει με τα ορεκτικά και τα πρώτα πιάτα.
Αντί να κουραστούμε να φτιάχνουμε πολλά και διαφορετικά εδέσματα, μπορούμε να φτιάξουμε λιγότερα ορεκτικά, έτσι ώστε να δώσουμε μεγαλύτερη έμφαση στο κυρίως γεύμα, και να αφήσουμε χώρο και για το γλυκό!
5. Η απόλαυση του φαγητού είναι μέρος της υγιεινής διατροφής
Το φαγητό είναι ανάγκη, αλλά είναι και απόλαυση, ενώ έχει και κοινωνικό χαρακτήρα! Πολλές φορές λέμε ότι απολαμβάνουμε το φαγητό, ενώ στην πραγματικότητα απολαμβάνουμε οχι τη γεύση αλλά το γεγονός οτι το φαγαμε, ενώ άλλες φορές τρώμε με τύψεις, χάνοντας κάθε απόλαυση. Μάλιστα, για τα άτομα που ακολουθούν πρόγραμμα διατροφής, ο αποκλεισμός τροφίμων/γλυκισμάτων αναπόφευκτα θα επιφέρει την υπερκατανάλωσή τους σε σύντομο χρονικό διάστημα.
Στο γιορτινό τραπέζι, λοιπόν, ας μην καλέσουμε τις τύψεις, και ας απολαύσουμε την ωραία παρέα, την υγεία μας, και το καλό φαγητό!
Έχετε ερωτήσεις για τις μετρήσεις & τις συνεδρίες μας; Διαβάστε τις απαντήσεις στις πιο συχνές ερωτήσεις που δεχόμαστε!
Μύθοι για τους διαιτολόγους και τη διαιτολογία: Αν έχεις σοβαρό πρόβλημα υγείας ή πολλά κιλά να χάσεις θα πρέπει να απευθυνθείς σε ειδικό γιατρό (για τη διατροφή)
Πολλές φορές ακούμε για γιατρούς που έχουν κάνει μέρος του επαγγέλματός τους να δίνουν δίαιτες, είτε για απώλεια βάρους, είτε για χρόνιες νόσους (πχ. διαβήτη τύπου ΙΙ). Σίγουρα υπάρχουν γιατροί, οι οποίοι συνεργάζονται (πολλές φορές στον ίδιο χώρο) με άλλους επαγγελματίες υγείας, όπως διαιτολόγους-διατροφολόγους και ψυχολόγους, και έτσι πραγματικά ο ασθενείς έχει μια πλήρη βοήθεια.
Αντιθέτως, υπάρχουν άλλοι που δίνουν οδηγίες και δίαιτες που δεν είναι εξατομικευμένες, δεν συνάδουν με τις επισήμες οδηγίες (πχ. διατροφή χαμηλών υδατανθράκων σε ασθενείς με διαβήτη τύπου ΙΙ), ενώ άλλες φορές δεν αφορούν καν τη νόσο του ασθενή!
Εαν ένας ασθενής χρειάζεται διαιτολογική παρέμβαση, όπως απαιτείται σε πολλές χρόνιες νόσους, θα πρέπει να απευθυνθεί σε διαιτολόγο-διατροφολόγο. Η διαιτολογική παρέμβαση δεν αφορά την παροχή ενός προγράμματος διατροφής, μιας δίαιτας, αλλά και εκπαίδευση, επίλυση προβλημάτων, και εύρεση πρακτικών λύσεων, ενώ το πρόγραμμα θα πρέπει να είναι εξατομικευμένο, σύμφωνα με τις ανάγκες του ασθενούς και τον τρόπο ζωής του, και φυσικά σύμφωνα με τις επισημες οδηγιες!
Αναφορικά με την μεγάλη απώλεια βάρους, ο διαιτολόγος-διατροφολόγος μπορεί να συνεργαστεί με ιατρούς για την φαρμακευτική παρέμβαση ή τη βαριατρική προς απώλεια βάρους. Μάλιστα, οι οδηγίες για τις επεμβάσεις βαριατρικής έχουν ως διεπιστημονική ομάδα τον ιατρό, τον διαιτολόγο-διατροφολόγο, το νοσηλευτή και τον ψυχολόγο, ενώ και για την φαρμακευτική αγωγή ο ρόλος του διαιτολόγου-διατροφολόγου είναι απαραίτητος.
Ο μόνος ειδικος για τη διατροφη και τη διατροφικη παρεμβαση άλλωστε είναι ο αδειούχος διαιτολογος-διατροφολογος!
Αν και η ιατρικη και η διαιτολογια αφορουν την υγεία, στην πραξη υπαρχουν πολλές σημαντικες διαφορες γυρω απο την ερευνα & την κλινικη πρακτική στους δυο αυτους κλάδους!
Συνεπώς, οι δύο επαγγελματίες υγείας θα πρέπει να συνεργάζονται για την υγεία του ασθενούς, προσφέροντας στον ασθενή τις υπηρεσίες για τις οποίες έχουν εκπαιδευτεί!