Μεσογειακή Διατροφή και Καρκίνος: πώς η προσκόλληση στην παραδοσιακή μας διατροφή, μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο να νοσήσουμε
Η Μεσογειακή Διατροφή είναι το διατροφικό πρότυπο που οι Κρήτες ακολουθούσαν τη δεκαετία του ΄60, και περιγράφτηκε στην μελέτη των 7 χωρών του Ancel Keys. Η Μεσογειακή Διατροφή χαρακτηρίζεται από υψηλή κατανάλωση φρούτων, λαχανικών, προϊόντων ολικής άλεσης και οσπρίων, μέτρια κατανάλωση γαλακτοκομικών, ψαριών και πουλερικών και χαμηλή κατανάλωση κόκκινου κρέατος. Το ελαιόλαδο χρησιμοποιούνταν για κάθε μαγειρική χρήση, ενώ το κρασί καταναλωνόταν με μέτρο.
Από την ανάδειξη της Μεσογειακής Διατροφής από τη μελέτη των 7 χωρών μέχρι σήμερα, έχουν διεξαχθεί πολλές μελέτες που δείχνουν ότι η προσκόλληση στη Μεσογειακή Διατροφή σχετίζεται με χαμηλότερο κίνδυνο για χρόνιες νόσους, όπως τα καρδιαγγειακά νοσήματα και τον καρκίνο.
Ο καρκίνος αποτελεί τη δεύτερη αιτία θανάτου ανά τον κόσμο και την Ελλάδα, ενώ παγκοσμίως οι διαγνώσεις πληθαίνουν, και αναμένεται έως το 2035, να έχουμε 24 εκατομμύρια διαγνώσεις καρκίνου, όταν το 2015 είχαμε 14,1 εκατομμύρια διαγνώσεις. Ο τρόπος ζωής μας, παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στην πρόληψη του καρκίνου. Μάλιστα, το 1/3 των διαγνώσεων μπορούν να προληφθούν με μείωση σωματικού βάρους, βελτίωση διατροφής και αύξησης της φυσικής δραστηριότητας! Ένα στα 10 περιστατικά καρκίνου προλαμβάνονται μέσω υγιεινής διατροφής!
Πολλές μελέτες επισημαίνουν ότι η Μεσογειακή Διατροφή είναι ένα υγιεινό πρότυπο διατροφής, του οποίου η υιοθέτηση μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισης της νόσου. Μάλιστα, οι συστάσεις που δίδονται από μεγάλους οργανισμούς, συνάδουν με το πρότυπο της Μεσογειακής Διατροφής.
Η μελέτη EPIC (European Prognostic Investigation into Cancer and nutrition) με δεδομένα 10 χωρών, συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας, έδειξε ότι άτομα με μεγαλύτερη προσκόλληση στη Μεσογειακή Διατροφή, σε σχέση με άτομα που δείχνουν χαμηλότερη προσκόλληση σε αυτήν, έχουν χαμηλότερο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου, ενώ μια μετα-ανάλυση με δεδομένα 56 μελετών, έδειξε ότι η υψηλότερη προσκόλληση στη Μεσογειακή Διατροφή σχετίζεται με 13% χαμηλότερο κίνδυνο θανάτου από καρκίνο, και χαμηλότερο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου π. εντέρου, μαστού, στομάχου, προστάτη, ήπατος, και κεφαλής και τραχήλου.
Όμως, αν εξετάσουμε ένα-ένα τα τρόφιμα που χαρακτηρίζουν τη Μεσογειακή Διατροφή ξεχωριστά, δεν θα βρούμε την ίδια προστατευτική δράση. Δηλαδή, είναι απαραίτητο να υιοθετήσουμε αυτό το διατροφικό πρότυπο ως σύνολο, και όχι κομμάτια από αυτό. Για παράδειγμα, δεν αρκεί να τρώμε μόνο λιγότερο κρέας, αλλά να τρώμε και περισσότερα προϊόντα ολικής άλεσης, λαχανικά και φρούτα.
Η Μεσογειακή Διατροφή είναι από τα πιο υγιεινά πρότυπα διατροφής που έχουν περιγραφεί. Είμαστε ιδιαίτερα τυχεροί που ζούμε σε μια χώρα (και σε νησί) που είναι εύκολο να την ακολουθήσουμε, ακόμα και μέσα στην οικονομική κρίση! Η πρόληψη είναι η καλύτερη θεραπεία, και στην περίπτωσή μας, η πρόληψη είναι όχι μόνο εύκολη, αλλά και γευστικότατη!
Τα διατροφικά νέα της εβδομάδας 11-16 Δεκέμβρη 2017
1. Για να μην σας πληγώνει ποτέ η ζυγαριά να θυμάστε ότι:
-Ο αριθμός στη ζυγαριά είναι απλά ένας αριθμός! Δεν δείχνει ούτε την αξία μας, ουτε την εξυπνάδα μας, ούτε την προσωπικότητά μας!
- Το βάρος μας αυξομειώνεται μέρα με τη μέρα και μέσα στη μέρα. Δεν γίνεται σε 1 μέρα να χάσαμε ή να πήραμε 1 κιλό. Αν ζυγιζόμαστε κάθε μέρα και βλέπουμε αυτές φυσιολογικότατες αυξομειώσεις, θα τρελαθούμε!
- Ακόμη και όταν θέλουμε να χάσουμε βάρος ή βρισκόμαστε σε πρόγραμμα διατροφής για απώλεια βάρους η ζυγαριά δεν μας λέει όλη την αλήθεια! Μας δείχνει μαζί και τη λιπώδη και την άλιπη μάζα! Γι' αυτό κάνουμε λιπομέτρηση! Η ανάλυση σύστασης σώματος, μας δίνει πολλές περισσότερες πληροφορίες, τις οποίες μπορούμε να μετρήσουμε και να αξιολογήσουμε σε βάθος χρόνου. Η λιπομέτρηση θα μας δείξει αν χάσαμε λίπος, που είναι το "κομμάτι" που βάρους μας που θέλουμε να χάσουμε!
- Αν παρά τις προσπάθειές σας για απώλεια βάρους ο αριθμός στη ζυγαριά κατεβαίνει αργά, ή καθόλου μην απελπίζεστε! Μπορεί να χάνετε λίπος και να βάζετε μυική μάζα, και αυτή την σημαντική αλλαγή η ζυγαριά δεν μπορεί να τη δείξει (τα ρούχα σας μπορεί να είναι καλύτερος δείκτης απώλειας λίπους από τη ζυγαριά!!!)
Και μην ξεχνάτε ότι καθένας μας χάνει βάρος με διαφορετικό ρυθμό, ενώ ο υγιής ρυθμός απώλειας βάρους είναι 0,5-1 κιλό την εβδομάδα!
2. Οι γιορτές πλησιάζουν σιγά σιγά, μαζι με τα γιορτινά εδέσματα και καλέσματα! Πώς θα αποφύγουμε την υπερφαγία και την πρόσληψη βάρους στις γιορτές, απολαμβάνοντας όμως το φαγητό και τα γλυκά;
3. Ο διαβήτης τύπου 2 ή ο διαβήτης των ενηλίκων δεν απαντάται πλέον μόνο σε ενήλικες.
Τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότεροι έφηβοι, εμφανίζουν αυτόν τον τύπο διαβήτη. Αν και ακόμη η εμφάνιση της νόσου σε αυτή την ηλικία θεωρείται σπάνια, το γεγονός της αύξησης στις διαγνώσεις προκαλεί έκπληξη και ανησυχία στους επαγγελματίες υγείας.
4. Μια πολύ ενδιαφέρουσα παρατήρηση: Τα ποτήρια του κρασιού είναι 7 φορές μεγαλύτερα σήμερα σε σχέση με το 1700!
Μάλιστα, τα ποτήρια ήταν 66ml το 1700, ενώ τη δεκατία 2000-2010 ήταν 417ml, και τώρα (2016-2017) είναι ακόμη μεγαλύτερα στα 449ml!!!
Maternal Gestational Diabetes Is Associated with High Risk of Childhood Overweight and Obesity: A Cross-Sectional Study in Pre-School Children Aged 2–5 Years
Mantzorou, Maria, Dimitrios Papandreou, Eleni Pavlidou, Sousana K. Papadopoulou, Maria Tolia, Maria Mentzelou, Antigoni Poutsidi, Georgios Antasouras, Georgios K. Vasios, and Constantinos Giaginis. 2023. "Maternal Gestational Diabetes Is Associated with High Risk of Childhood Overweight and Obesity: A Cross-Sectional Study in Pre-School Children Aged 2–5 Years" Medicina 59, no. 3: 455. https://doi.org/10.3390/medicina59030455
Background and Objectives: Childhood obesity is a global public health concern with long-term and serious health implications. An important factor for childhood obesity is maternal gestational diabetes mellitus (GDM), which in turn impacts maternal and offspring long-term health. This study aimed to investigate the associations between maternal GDM and childhood weight status and multiple anthropometric and sociodemographic factors and perinatal outcomes. Materials and Methods: A total of 5348 children aged 2–5 years old and their paired mothers took part in the study. Questionnaires were utilized to evaluate the sociodemographic factors and perinatal outcomes as well as smoking habits, educational level, economic status, age, and parity status. Children’s anthropometric parameters were measured, and maternal medical history, preterm birth records, and anthropometric measures during pregnancy were retrieved by their medical records. Results: Overall, 16.4% of the children aged at 2–5 years were overweight, and 8.2% of them were affected by obesity, leading to a total 24.6% of children with overweight/obesity. Further, 5.5% of the enrolled mothers were diagnosed with gestational diabetes mellitus. GDM doubles the probability of childhood overweight/obesity at ages 2–5 years old independently of multiple confounding factors. Pre-pregnancy overweight and obesity, older maternal age, and smoking are risk factors for GDM, while GDM additionally increases the risk of preterm birth. Children of mothers that developed GDM were at greater risk of overweight or obesity, with the association between GDM and offspring’s weight status being independent of confounding factors. Conclusions: GDM is a severe public health issue with prolonged complications for both the mother and their children. Public health approaches and programs need to promote the negative role of pre-pregnancy weight and smoking status as well as the significance of a good glycemic control throughout gestation in women of childbearing age.
Ο διαβήτης κύησης της μητέρας σχετίζεται με υψηλό κίνδυνο παιδικού υπέρβαρου και παχυσαρκίας: Μια συγχρονική μελέτη σε παιδιά προσχολικής ηλικίας 2-5 ετών
Η παιδική παχυσαρκία ανησυχεί την παγκόισμια ιατρική κοινότητα για τη δημόσια υγεία με μακροπρόθεσμες και σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία. Ένας σημαντικός παράγοντας για την παιδική παχυσαρκία είναι ο μητρικός σακχαρώδης διαβήτης κύησης (ΣΔΚ), ο οποίος με τη σειρά του επηρεάζει μακροπρόθεσμα την υγεία της μητέρας και των απογόνων της. Αυτή η μελέτη στόχευε να διερευνήσει τις συσχετίσεις μεταξύ του μητρικού ΣΔΚ και της κατάστασης βάρους στην παιδικής ηλικίας και πολλαπλών ανθρωπομετρικών και κοινωνικοδημογραφικών παραγόντων και περιγεννητικών αποτελεσμάτων.
Στη μελέτη συμμετείχαν συνολικά 5348 παιδιά ηλικίας 2-5 ετών και οι μητέρες τους. Τα ερωτηματολόγια χρησιμοποιήθηκαν για την αξιολόγηση των κοινωνικοδημογραφικών παραγόντων και των περιγεννητικών αποτελεσμάτων καθώς και των καπνιστικών συνηθειών, του μορφωτικού επιπέδου, της οικονομικής κατάστασης, της ηλικίας και της ισότητας. Μετρήθηκαν οι ανθρωπομετρικές παράμετροι των παιδιών και το ιατρικό ιστορικό της μητέρας, τα αρχεία πρόωρων τοκετών και οι ανθρωπομετρικές μετρήσεις κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης ανακτήθηκαν από τα ιατρικά τους αρχεία.
Συνολικά, το 16,4% των παιδιών ηλικίας 2-5 ετών ήταν στην κλίμακα του υπέρβαρου, και το 8,2% στην κλίμακα της παχυσαρκίας, με αποτέλεσμα συνολικά το 24,6% των παιδιών με υπέρβαρα/παχυσαρκία. Επιπλέον, το 5,5% των μητέρων διαγνώστηκε με σακχαρώδη διαβήτη κύησης. Ο ΣΔΚ διπλασιάζει την πιθανότητα παιδικού υπέρβαρου/παχυσαρκίας σε ηλικίες 2-5 ετών, ανεξάρτητα από πολλούς συγχυτικούς παράγοντες. Το υπέρβαρο και η παχυσαρκία πριν από την εγκυμοσύνη, η μεγαλύτερη ηλικία της μητέρας και το κάπνισμα αποτελούν παράγοντες κινδύνου για ΣΔΚ, ενώ ο ΣΔΚ αυξάνει επιπλέον τον κίνδυνο πρόωρου τοκετού. Τα παιδιά μητέρων που ανέπτυξαν ΣΔΚ διέτρεχαν μεγαλύτερο κίνδυνο υπέρβαρου ή παχυσαρκίας, με τη συσχέτιση μεταξύ του ΣΔΚ και της κατάστασης βάρους των παιδιών να είναι ανεξάρτητη από συγχυτικούς παράγοντες.
Ο ΣΔΚ είναι ένα σοβαρό ζήτημα δημόσιας υγείας με παρατεταμένες επιπλοκές τόσο για τη μητέρα όσο και για τα παιδιά τους. Οι προσεγγίσεις και τα προγράμματα δημόσιας υγείας πρέπει να προάγουν τον ρόλο του βάρους πριν από την εγκυμοσύνη και τον αρντηικό ρόλο του καπνίσματος, καθώς και τη σημασία του καλού γλυκαιμικού ελέγχου καθ' όλη τη διάρκεια της κύησης σε γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας.
Το άρθρο είναι ελεύθερο προς ανάγνωση στη σελίδα του επιστημονικού περιοδικού εδώ. Τα πνευματικά δικαιώματα ανήκουν στους συγγραφείς.
Η δύναμη της συνέπειας
Πόσες φορές έχετε ξεκινήσει μια προσπαθεια απώλειας βάρους για να την παρατησετε μετά από λίγες μέρες;
Τι θα γινόταν αν δεν τα είχατε παρατησει;
Πολλές φορές οι διαιτωμενοι παρατουν την προσπαθεια τους, λόγω χαμηλότερου -του επιθυμητου- ρυθμου απώλειας βάρους. Έστω λοιπόν ότι ο ρυθμός αυτός είναι μισό κιλό τον μήνα (ευκολα επιτευξιμος στοχος)! Στο τέλος του χρόνου είναι -6 κιλα!
Ο χρόνος θα περασει έτσι κι αλλιώς!
Τι προτιματε; Μια αργή και σταθερή απώλεια ή τη μη απώλεια ή ακόμη και την αυξηση του βάρους;
"Φασουλι το φασουλι γεμίζει το σακουλι"
Η έρευνα μάλιστα έχει αναδείξει ότι η συνέπεια στην τήρηση ενός προγραμματος οδηγεί σε καλυτερα αποτελέσματα.