Οδοντική Υγεία & Διατροφή
Η στοματική υγεία είναι άρρηκτα και αμφίδρομα συνδεδεμένη με τη διατρoφή μας, καθώς ό,τι τρώμε περνάει από τη στοματική κοιλότητα. Κατά την παιδική ηλικία η διατροφή επηρεάζει την ανάπτυξη των δοντιών μας, ενώ στην ενήλικο ζωή επηρεάζει τη διατήρηση τους σε καλή κατάσταση. Μάλιστα, η τεριδόνα είναι η πιο κοινή χρόνια νόσος. Υπάρχουν τρόφιμα που βοηθούν στη διαφύλαξη της υγείας των δοντιών μας, και άλλα τα οποία φαίνεται να έχουν αρνητική επίδραση στη στοματική υγεία.
Με τη σίτιση, τα βακτήρια που υπάρχουν στο στόμα μας μετατρέπουν τα σάκχαρα των τροφών σε οξέα, τα οποία φθείρουν το σμάλτο των δοντιών. Κάθε φορά που τρώμε η διαδικασία αυτή επαναλαμβάνεται και είναι εντονότερη όταν καταναλώνουμε τρόφιμα πλούσια σε υδατάνθρακες, ιδιαίτερα σάκχαρα και ελεύθερα σάκχαρα, και τρόφιμα που μένουν στα δόντια μας περισσότερη ώρα (πχ. μαλακά αποξηραμένα φρούτα, πατατάκια), καθώς και με τη χρήση μπιμπερό στα μικρά παιδιά και τη συνεχή κατανάλωση ροφημάτων με ζάχαρη (αναψυκτικά & χυμούς).
Ποια βήματα να ακολουθήσουμε για καλύτερη στοματική υγεία;
Η συχνότητα κατανάλωσης όξινων και πλούσιων σε σάκχαρα τροφίμων επηρεάζουν τη στοματική υγεία.
✓ Είναι προτιμότερη η κατανάλωση σακχάρων μαζί με τα γεύματα, παρά ως σνακ ανάμεσα στα γεύματα, οπότε και υπάρχει μεγάλυτερη παραγωγή σιέλου, η οποία βοηθάει στην μείωση της δράσης των οξέων.
✓Είναι καλύτερο να αποφεύγουμε τη τακτική κατανάλωση τροφίμων πλούσιων σε σάκχαρα, όπως γλυκίσματα και σνακ, αναψυτκικά, χυμούς και άλλα ροφήματα με πρόσθετη ζάχαρη. Αντιθέτως, μπορουμε να επιλέξουμε ροφήματα, τσίχλες και καραμέλες χωρίς ζάχαρη.
✓Αναφορικά με τα όξινα τρόφιμα, είναι καλό να τα καταναλώνουμε μαζί με τα γεύματά μας, για την μείωση της αρνητικής επίδρασής τους στην υγεία των δοντιών μας.
Κάποια τρόφιμα έχουν ευεργετική δράση στην στοματική υγεία και είναι αποτελούν προτιμότερες επιλογές.
Το Ασβέστιο, ο Φώσφορος και οι βιταμίνες C & D αποτελούν βασικά θρεπτικά συστατικά για την υγεία των δοντιών και των ούλων.
Θρεπτικό συστατικό |
Πηγή |
Βιταμίνη C |
Φρούτα & Λαχανικά |
Βιταμίνη D |
Έκθεση στον ήλιο, μουρουνέλαιο, γάλα, σολομός, σαρδέλες, αυγό, εμπλουτισμένα τρόφιμα |
Ασβέστιο |
Γαλα, γιαούρτι, τυρί, αμύγδαλα, πράσινα φυλλώδη λαχανικά, μικρά ψάρια που τρώγονται με το κόκκαλο |
Φωσφορος |
Γαλα, γιαούρτι, τυρί, όσπρια, σολομος, κοτόπουλο, ξηροί καρποί |
Τα σκληρά φρούτα, όπως τα μήλα περιέχουν αρκετό νερό και προάγουν την παραγωγή σιέλου για τη μείωση της περιεκτικότητας των σακχάρων στο στόμα μας και μείωση της φθοράς των δοντιών. Επίσης, η κατανάλωση τυριού και άλλων γαλακτοκομικών μαζί με τα γεύματα βοηθά στην διατήρηση υψηλότερου pH στο στόμα, εμποδίζοντας ως ενα βαθμό την τερηδόνα και την διάβρωση των δοντιών.
Μη θερμιδικές γλυκαντικές ουσίες που περιέχονται σε τσίχλες χωρίς ζάχαρη φαίνεται να προστατεύουν τα δόντια μας, μέσω της μείωσης των βακτηρίων που υπάρχουν στην στοματική κοιλότητα, καθώς δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν για παραγωγή ενέργειας από τα βακτήρια και να παράξουν οξέα. Επιπλέον, πολλές τσίχλες περιέχουν το ευεργετικό φθόριο για την προστασία του σμάλτου, προκαλούν έκκριση σιέλου και απομακρύνουν υπολοίματα τροφών από τα δόντια μας.
Συνεπώς, ως σνακ τα φρούτα, τα λαχανικά, το γιαούρτι, το τυρί και οι ξηροί καρποί είναι καλές επιλογές για την υγεία των δοντιών μας, ενώ όταν καταναλώνουμε όξινα & σακχαρούχα ροφήματα μπορουμε να χρησιμοποιούμε καλαμάκι και να πίνουμε μαζί νερό.
Μια υγιεινή και ισορροπημένη διατροφή, η οποία προσφέρει επάρκεια θρεπτικών συστατικών, με χαμηλή κατανάλωση ελευθέρων σακχάρων και όξινων ροφημάτων παίζει σημαντικό ρόλο στην διαφύλαξη της στοματικής υγείας.
Πηγές
American Dental Association Nutrition and Oral Health
Intuitive Eating: Τι είναι η Διαισθητική Διατροφή;
Διαισθητική Διατροφή: Ακούμε το σώμα μας; Πώς θα μάθουμε ξανά να τρώμε σεβόμενοι το σώμα μας;
Ο όρος διαισθητική διατροφή, αλλιώς intuitive eating, περιγράφηκε από τις Αμερικανίδες διαιτολόγους Elyse Resch και Evelyn Tribole στο ομονυμο βιβλίο τους το οποίο πρωτο-εκδόθηκε το 1995 (1). Οι διαιτολόγοι Resch & Tribole παρατήρησαν επαναπρόσληψη βάρους σε ενα μεγάλο μέρος των ασθενών και πελατών τους, καθώς παρατηρείται ότι πολλά άτομα, και κυρίως γυναίκες ταλαιπωρούνται με παράδοξες δίαιτες για χρόνια, χωρίς εν τέλει να καταφέρουν να χάσουν βάρος και να διατηρήσουν την απώλεια του βάρους, ενώ η σχέση τους με το φαγητό γινόταν όλο και χειρότερη. Έτσι, δημιούργησαν ένα “προγραμμα” όπως το ονομάζουν, το οποίο μας βοηθά να μάθουμε ξανά να τρεφόμαστε, ακούγοντας το σώμα μας!
Η διαισθητική διατροφή βασίζεται σε 10 αρχές (2):
- Απέρριψε τη νοοτροπία της δίαιτας
Απέρριψε τη νοοτροπία οτι εκεί έξω υπάρχει επιτέλους η δίαιτα που θα έχει επιτέλους μόνιμα αποτελέσματα.
- Τίμησε την πείνα σου
Η πείνα είναι φυσιολογική και είναι ο τρόπος του σώματός μας να μας ζητήσει ενέργεια και θρεπτικά συστατικά. Αν φτάσουμε στο σημείο να πεινάμε υπερβολικά πολύ για να φάμε, οχι μόνο υπερκαταναλώνουμε τροφή, αλλά δεν απολαμβανουμε και το φαγητό.
- Κανε ειρήνη με το φαγητό
Δώσε στον εαυτό σου ανευ όρων άδεια να φάει. Όταν απαγορεύουμε στον εαυτό μας να φάει ένα τρόφιμο, οδηγούμαστε στο να θέλουμε ακόμη πιο πολύ το τρόφιμο αυτό και εν τέλει να το υπερκαταναλώνουμε, και μετά να έχουμε ενοχές (τις οποίες δεν θα έπρεπε να έχουμε με το φαγητό!). Η ανευ όρων άδεια να φάμε ένα τρόφιμο δεν σημαίνει οτι τωρα μπορούμε να τρώμε μόνο γλυκά και όλα τα φαγητά που πριν απαγορεύαμε και περιορίζαμε, αλλά να ακούμε το σώμα μας και όταν έχουμε όρεξη να τα φάμε, να τα απολαύσουμε.
- Διώξε την αστυνομία του φαγητού
Η αστυνομία του φαγητού είναι οι αρνητικές σκέψεις γύρω από το φαγητό που κάνουμε όταν τρώμε κάτι “απαγορευμένο”. Δεν είμαστε “κακοί” όταν τρώμε παραπάνω ή κάποιο γλυκό, και “καλοί” όταν τρώμε λίγο ή τα “επιτρεπτά”!
- Ανακάλυψε την απόλαυση
Απολαμβάνουμε πραγματικά το φαγητό; Όταν τρώμε με ηρεμία, σε όμορφο περιβάλλον, χωρίς βιασύνη και αντιπερισπασμούς, τότε μπορούμε να απολαύσουμε το φαγητό πραγματικά, καθώς και να ακούσουμε το σώμα μας όταν επέλθει ο κορεσμός.
Απολαύστε νόστιμες & θρεπτικές συνταγές που θα βρείτε εδώ!
- Νιώσε τον κορεσμό
Για να νιώσουμε τον κορεσμό θα πρέπει να ακούσουμε το σώμα μας, πότε θα είναι άνετα χορτάτο, χωρίς να πεινάει πια, χωρίς να εχουμε παραφάει. Ενώ τρώμε, μπορούμε να κανουμε μια παύση και να αναρωτηθούμε ποιά είναι η γεύση του φαγητού, αν το απολαμβάνουμε, ποσο πεινάμε πλέον
- Αντιμετώπισε τα συναισθήματά σου με καλοσύνη
Η απαγόρευση της κατανάλωσης τροφίμων πολλές φορές οδηγεί στη συναισθηματική υπερφαγία. Η ανία, η μοναξιά, το άγχος, η στεναχώρια και άλλα συναισθήματα που νιώθουμε δεν λύνονται με το φαγητό, αλλά θα πρέπει με αγάπη προς τον εαυτό μας να βρούμε την πραγματική λύση στο πρόβλημα μας. Το συναισθημαντικό φαγητό όχι μόνο δεν θα μας λύσει το πρόβλημα, αλλά μπορεί να μας κάνει να νιώσουμε χειροτερα μακροπρόθεσμα.
- Σεβάσου το σώμα σου
Κάθε άνθρωπος έχει διαφορετικό σώμα, όπως και διαφορετικό νούμερο παπουτσιού. Η αποδοχή της διαφορετικότητας & μοναδικότητας του σώματός μας, και η απορριψη μη ρεαλιστικών προτύπων και στόχων για το σώμα μας είναι σημαντική για να το σεβαστούμε και να το φροντίσουμε.
- Κινήσου- Νιώσε τη διαφορά
Ας ξεχάσουμε την αυστηρή, στρατιωτική άσκηση. Ας εστιάσουμε στο πώς νιώθουμε όταν κινούμαστε, πόσο περισσότερη ενέργεια μας δίνει η άσκηση, αντί στο πόσες θερμίδες καίμε με την άσκηση!
- Τίμησε την υγεία σου - Απαλή διατροφή
Η επιλογή τροφίμων που μας αρέσουν, αλλά παράλληλα βοηθούν στην καλή υγεία είναι κλειδί. Δεν χρειάζεται να ακολουθούμε την “τέλεια” διατροφή για να είμαστε υγιείς, ούτε θα έχουμε αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία μας απο ένα γεύμα που δεν συνάδει με τα πρότυπα της υγιεινής διατροφής! Άλλωστε, βλέπουμε τη διατροφή ως σύνολο και όχι σαν μεμονωμένα τρόφιμα. Αυτό που μετράει είναι η πρόοδος και οχι η τελειότητα.
Θα χάσω κιλά ακολουθώντας το intuitive eating;
Η διαισθητική διατροφή δεν είναι άλλη μια δίαιτα, αλλά μια στάση ζωής γύρω από το φαγητό, που δεν εστιάζει στο βάρος, αλλά στη σχέση με το φαγητό. Άτομα που τρώνε διαισθητικά μπορεί να χάσουν ή να πάρουν βάρος, ή να διατηρήσουν το βάρος τους.
Απο την άλλη, μπορεί να αποτελεί μια εναλλακτική μέθοδο που μπορεί να υποβοηθήσει στην απώλεια βάρους (3).
Τι οφέλη για την υγεία έχει η διαισθητική διατροφή;
Διάφορες μελέτες έχουν ερευνήσει τη θετική επίδραση της διαισθητικής διατροφής με την ψυχική και σωματική υγεία, με θετικά αποτελέσματα, ειδικά σε γυναίκες που έχουν ταλαιπωρηθεί για χρόνια με περιοριστικές δίαιτες.
Η διαισθητική διατροφή φαίνεται να σχετίζεται με χαμηλότερο Δείκτη Μάζας Σώματος, διατήρηση του σωματικού βάρους, καλύτερη ψυχική υγεία και μειωμένο κίνδυνο για διατροφικές διαταραχές, καθώς και με πιο υγιεινές διατροφικές συμπεριφορές, ενώ ενδέχεται να επιφέρει και βελτίωση καρδιομεταβολικών δεικτών, με μείωση της αρτηριακής πίεσης και της LDL χοληστερόλης (3,4,5).
Οι περισσότερες μελέτες που έχουν γίνει μέχρι σήμερα έχουν εστιάσει στην ικανοποίηση από το σώμα, στη σχέση με το φαγητό και στο επίπεδο διαισθητικής διατροφής, και όχι τόσο σε άλλους δείκτες υγείας. Συνεπώς, αναμένουμε περισσότερες σχετικές μελέτες στο μέλλον.
Η διαισθητική διατροφή μπορεί να εφαρμοστεί και στα παιδιά, προς βελτίωση της σχέσης τους με το φαγητό, καθώς και στη βελτίωση των διατροφικών τους συνηθειών (1).
Πηγές:
INTUITIVE EATING A Revolutionary Anti-Diet Approach
Intuitive eating: An emerging approach to eating behavior
Relationships between intuitive eating and health indicators: literature review
A weight-neutral versus weight-loss approach for health promotion in women with high BMI: A randomized-controlled trial
Τα διατροφικά νέα της εβδομάδας 7-12 Αυγούστου 2017
1. Τι φρούτα και λαχανικά θα φάμε αυτό το μήνα; Φραγκόσυκα και σταφύλια, φασολάκια και μελιτζάνα και πολλά άλλα! https://www.facebook.com/157783734427074/photos/a.166769386861842.107374...
2.Δεν υπάρχουν μαγικές λύσεις! Ούτε και στο αδυνάτισμα!
"Αν υπήρχαν ή αν συνέβαιναν αυτά τα «θεραπευτικά θαύματα» θα είχαν λυθεί σε παγκόσμιο επίπεδο όλα τα προβλήματα υγείας."
https://www.diatrofi.gr/diaita/diatrofikoi-mythoi/adynatisma-me-geysh-slim/
3. Τα οφέλη της προσκόλλησης στη Μεσογειακή Διατροφή για την υγεία μας είναι γνωστά. Τα επιστημονικά δεδομένα δείχνουν συσχέτιση της προσκόλλησης στη Μεσογειακή Διατροφή με τον χαμηλότερο κίνδυνο εμφάνισης άνοιας και με την καθυστερηση της πτώσης της γνωστικής λειτουργίας.
Μια νέα έρευνα έρχεται να προστεθεί στις ήδη υπάρχουσες που αναδεικνύουν αυτή την προστατευτική δράση! Η έρευνα, λοιπόν, έδειξε ότι άτομα μεγαλύτερης ηλικίας που είχαν υψηλή και μέτρια προσκόλληση στη Μεσογειακή Διατροφή βρίσκονταν σε χαμηλότερο κίνδυνο για χαμηλή απόδοση στις γνωστικές λειτουργίες, σε σχέση με άτομα που είχαν χαμηλή προσκόλληση. Επίσης, όσο υψηλότερη η προσκόλληση στη Μεσογειακή Διατροφή τόσο καλύτερη ήταν η γνωστική λειτουργία.
Επομένως, η Μεσογειακή Διατροφή αποτελεί ένα σημαντικό μέσο πρόληψης και για την άνοια!
Διαβάστε το επιστημονικό άρθρο εδώ:
http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/jgs.14922/full
4. Πώς θα τρώμε σνακ καλύτερα;
- Αποφεύγουμε να παραλείπουμε γεύματα, καθώς σίγουρα θα πεινάσουμε και υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να καταλήξουμε να φάμε μεγάλες ποσότητες σνακ πλούσιων σε λιπαρά, ζάχαρη, αλάτι και θερμίδες!
- Κρατάμε τα junk food εκτός σπιτιού, γιατί όταν υπάρχουν σπίτι σίγουρα θα κάποιος θα τα φάει! Στην περίπτωση που υπάρχουν σπίτι, τοποθετήστε τα σε ένα λιγότερο προσβάσιμο σημείο!
- Τρώμε συνειδητά! Πόσες φορές τρώμε μπροστά την τηλεόραση και ξαφνικά το πιάτο αδειάζει, χωρίς να το καταλάβουμε; Όταν τρώμε ασυναίσθητα δεν απολαμβάνουμε το φαγητό και υπάρχει περίπτωση να φάμε πολύ περισσότερο απ' ότι θέλουμε!
- Προετοιμαζόμαστε! Μπορούμε να πάρουμε μαζί μας ένα σνακ (πχ. ένα τοστ που φτιάξαμε), ώστε να μην μπούμε σε πειρασμό όταν πεινάσουμε!
- Σίγουρα πεινάμε; Είναι καλό να αναρωτηθούμε αν όντως πεινάμε πριν τσιμπήσουμε ένα σνακ! Μήπως θέλουμε να φάμε λόγω δίψας, στρες, κούρασης και άλλων συναισθημάτων; Αν όντως πεινάμε τότε ας διαλέξουμε ένα πιο υγιεινό σνακ (γιαούρτι με δημητριακά, τοστ, φρούτα, λαχανικά με τυρί)!
- Πολλές φορές δεν πεινάμε, αλλά έχουμε λιγούρα να φάμε κάτι γλυκό/αλμυρό, κάτι συγκεκριμένο ή γενικά κάτι. Ας αναρωτηθούμε γιατί θέλουμε να φάμε; Πώς νιώθουμε; Το τρόφιμο θα λύσει κάπιο τυχόν πρόβλημα που μας κάνει να αισθανόμαστε βαρεμάρα, κούραση, άγχος; Ας ξεχαστούμε με μια βόλτα, μια δουλειά εκτός κουζίνας! Αν δεν μπορούμε να αποφύγουμε τη λιγούρα ας απολαύσουμε ένα μικρό κομμάτι από το τρόφιμο που θέλουμε!
https://www.health.harvard.edu/staying-healthy/six-healthy-snacking-stra...
5. Κάθε καλοκαίρι τα κρύα τσάγια και τα παγωτά χωρίς ζάχαρη, κάνουν την επανεμφάνισή τους. Πόσο «διαιτητικά» είναι στην πραγματικότητα αυτά τα τρόφιμα; Τελικά μήπως το τσάι χωρίς ζάχαρη, με λιγότερες θερμίδες περιέχει ζάχαρη; Το παγωτό χωρίς ζάχαρη, μήπως περιέχει κάποιο σιρόπι;
Η ζάχαρη, δηλαδή όλα τα ελεύθερα σάκχαρα, είτε ως κρυσταλλική ζάχαρη, είτε ως μέλι, σιρόπια και φυσικά γλυκαντικά από φρούτα, αναγνωρίζεται το ίδιο για τον οργανισμό μας! Είναι σημαντικό να διαβάζουμε τις ετικέτες στο πίσω μέρος της συσκευασίας, έτσι ώστε να γνωρίζουμε τα συστατικά που περιέχονται στο προϊόν και να είμαστε σίγουροι ότι το προϊόν που μας διαφημίζουνε και που διαλέξαμε είναι όντως χωρίς ζάχαρη, καθώς και να υπολογίσουμε την ποσότητα ζάχαρης που καταναλώνουμε!
http://www.mantzorou.gr/el/blog/diatrofikoi-mythoi-telika-ti-ishyei-mero...
Γιαούρτι με γεύση φράουλα και φλίδες σοκολάτας
Θυμάστε τα γιαούρτια με γεύση φράουλα και μπαλάκια σοκολάτας;
Μπορούμε στο σπίτι να φτιάξουμε κάτι παρόμοιο, αλλά πιο θρεπτικό!
Τι θα χρειαστούμε:
- 1 κεσεδάκι γιαούρτι 2% και λίγο γάλα 1,5% ή 1 φλ. κεφίρ
- 1 κ.σ. σπόρους chia
- 2 κ.σ. βρώμη
- Κατεψυγμένεςή νωπές φράουλες
- 10 γρ μαύρη σοκολάτα
Εκτέλεση:
- Ανακατεύουμε το γιαούρτι με λίγο γάλα για να γίνει πιο ιδαρές ή χρησιμοποιούμε 1 φλ. κεφίρ (είναι ήδη παχύρευστο)
- Στο μπλέντερ ανακατεύουμε το μίγμα μαζί με κατεψυγμένες ή νωπές φράουλες
- Προσθέτουμε στο παραπάνω μίγμα τη βρώμη & τους σπόρους chia και τα αφήνουμε στο ψυγείο για 1 ώρα
- Ρίχνουμε από πάνω τις φλίδες τριμμένης σοκολάτας
- Καλή απόλαυση!