Οι δίαιτες προς αποφυγή για το 2019 σύμφωνα με τον British Dietetic Association
Κάθε χρόνο τέτοια εποχή ο British Dietetic Association δημοσιεύει μια λίστα με τις 5 δίαιτες προς αποφυγή για τη νέα χρονιά.
Για φέτος, η νούμερο 1 δίαιτα προς αποφυγή είναι η δίαιτα ανάλογα με την ομάδα αίματος.
Σύμφωνα με τη δίαιτα αυτή ανάλογα με την ομάδα αίματος οι τροφές μεταβολίζονται διαφορετικά, ενώ αναλόγως το σώμα εμφανίζει δυσανεξία σε ορισμένα τρόφιμα. Φυσικά με τη δίαιτα αυτή συστήνονται και διάφορα συμπληρώματα διατροφής και φυτικά γιατροσόφια, καθώς και άσκηση, ανάλογα με την ομάδα αίματος. Φυσικά και η δίαιτα αυτή δεν υποστηρίζεται επιστημονικά! Τα άτομα βλέπουν διαφορά στη ζυγαριά με τη δίαιτα αυτή, καθώς περιορίζονται οι επιλογές τους, και οι θερμίδες που προσλαμβάνουν! Σύμφωνα με τη διαιτολόγο Sian Porter η δίαιτα αυτή είναι δύσκολο να την ακολουθήσει κανείς, ακρινή και οδηγεί το άτομο σε κοινωνική απομόνωση. Η αποφυγή ολόκληρων ομάδων τροφίμων δεν είναι ποτέ μια καλή ιδέα, και χρειάζεται διαιτολογική υποστήριξη όταν χρειάζεται κάποιος να αφαιρέσει ομάδες τροφίμων από τη διατροφή του. Επίσης, το ότι επιβάλλεται συμπληρωματική αγωγή για να ακολουθήσει κάποιος τη δίαιτα αυτή, και γενικώς μια δίαιτα, τότε το κοινό πρέπει να είναι πολύ επιφυλακτικό!
Τη δεύτερη θέση κατέχει η δίαιτα όπου τα άτομα καταναλώνουν τα ούρα τους. Αν και θα λέγαμε ότι δεν χρειάζεται να εξηγήσουμε τα αυτονόητα, η πρακτική αυτή είναι επικίνδυνη. Τα ούρα μας δεν είναι άσηπτα! Περιέχουν μικροοργανισμούς, και παραπροϊόντα του μεταβολισμού μας. Προφανώς, για να έχουν αποβληθεί, το σώμα μας δεν τα χρειάζεται!
Την 3η θέση κατέχουν τα τσάγια αποτοξίνωσης και οι καφέδες για απώλεια βάρους. Τα ροφήματα αυτά τα βλέπουμε συνέχεια τα τελευταία χρόνια, ειδικά από διάσημους και influencers. Τα ροφήματα αυτά υποτίθεται ότι θα αποτοξινώσουν τον οργανισμό και θα οδηγήσουν σε απώλεια βάρους, όμως κανένα ρόφημα ή συμπλήρωμα δεν θα αποτοξινώσει το σώμα μας, ενώ η απώλεια βάρους οφείλεται στην απώλεια υγρών που προέρχεται από τα διουρητικά και καθαρτικά που βρίσκονται στα προϊόντα αυτά. Ακόμη και αν διαφημίζονται ως «φυσικά προϊόντα», ας μη ξεχνάμε ότι υπάρχουν στη φύση διουρητικά και καθαρτικά βότανα! Μάλιστα, σε επιστημονικό περιοδικό έχει δημοσιευτεί η περίπτωση μιας γυναίκας που κατέληξε στο νοσοκομείο με σπασμούς λόγω υπονατριαιμίας εφόσον ακολούθησε αυστηρή δίαιτα αποτοξίνωσης με νερό και τσάγια αποτοξίνωσης. Επίσης, η χρήση των προϊόντων αυτών δεν θα βοηθήσουν στην απώλεια λίπους, ούτε στην υγιή σχέση με το φαγητό!
Στην 4η θέση θα βρούμε τα Slimming Sachets. Αν και δεν γνωρίζω αν υπάρχουν στην Ελλάδα, σύμφωνα με τον BDA είναι ρόφημα σκόνη σε σακουλάκι που διαφημίζεται για απώλεια βάρους, ενώ περιέχει μικροθρεπτικά συστατικά, αλλά όχι μακροθρεπτικά (υδατάνθρακες/λιπαρά/πρωτεΐνη). Το κόστος είναι £100 το μήνα! Ενώ υπάρχουν αρκετές εταιρείες που προμοτάρουν τέτοια συμπληρώματα, δεν είναι ούτε απαραίτητα για την απώλεια βάρους! Επιπλέον, μαγικές λύσεις στην απώλεια βάρους και την υγεία δεν υπάρχουν, επομένως θα πρέπει να είμαστε αρκετά προσεκτικοί με τέτοια προϊόντα! Μάλιστα, τα συμπληρώματα αυτά δεν περνούν από τους ελέγχους που περνούν τα φάρμακα! Ο αριθμός γνωστοποίησης που αναγράφουν ότι έχουν- ύστερα από ηλεκτρονική αίτηση στον εκάστοτε ΕΟΦ- δεν είναι το ίδιο με τον αριθμό κυκλοφορίας των φαρμάκων!
Τέλος, την 5η θέση καταλαμβάνει το αλκαλικό νερό. Αυτό το νερό έχει υψηλότερο pH από τα υπόλοιπα καθώς περιέχει συστατικά που το κάνουν πιο αλκαλικό, και άτομα που το αγοράζουν πιστεύουν ότι βοηθά περισσότερο στον μεταβολισμό και την αποτοξίνωση, σε σχέση με το κανονικό νερό, ενώ άλλοι πιστεύουν ότι θα αλλάξει το pH του αίματός τους σε αλκαλικό! Το νερό, ανεξαρτήτως του pH του είναι απαραίτητο για τη ζωή. Μη σπαταλάτε χρήματα σε ακριβό νερό επειδή είναι αλκαλικού pH. Το νερό αυτό «ανήκει» στην αλκαλική δίαιτα, η οποία βασίζεται στο ότι τα τρόφιμα μπορούν να αλλάξουν το pH του σώματός μας, κάτι που δεν ισχύει! Ο οργανισμός μας μόνος του κρατάει το pH του αίματος μας πάντοτε σε σταθερό pH 7,35-7,45, ενώ παράλληλα το στομάχι μας έχει αρκετά όξινο pH γύρω στο 3,5. Η διατροφή μας δεν επηρεάζει το pH του αίματος! Εαν το pH του αίματος μας μεταβληθεί έστω και λίγο, αυτό δείχνει ότι νοσούμε σοβαρά και χρειαζόμαστε άμεσα ιατρική περίθαλψη.
Ολοένα και περισσότερες παράδοξες και δυνητικά επικίνδυνες δίαιτες και συμπληρώματα γίνονται μόδα. Μαγική λύση για την υγεία μας δεν υπάρχει, και ας ισχυρίζονται οι διάφοροι διάσημοι και εταιρείες το αντίθετο! Το να διάγουμε έναν υγιή τρόπο ζωής, με άσκηση, και θρεπτικό φαγητό στα πλαίσια μιας υγιεινής διατροφής είναι κλειδί για την υγεία μας! Ας μη παρασυρόμαστε από διάσημους (δεν ξέρουν καλύτερα από εμάς!), ψευδοεπιστήμονες και τις διαφημίσεις. Εάν χρειάζεστε βοήθεια για τη βελτίωση της διατροφής σας ή για απώλεια βάρους, εμπιστευτείτε μόνο τους ειδικούς, τους αδειούχους διαιτολόγους-διατροφολόγους!
Τα διατροφικά νέα των εβδομάδων 30 Απριλίου-5 Μαΐου 2018
1. Ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού ασχολείται με προγράμματα απώλειας βάρους, άλλα επιστημονικώς τεκμηριωμένα, και άλλα όχι.
Πολλές φορές ακούμε τη φράση “Δεν μπορώ να μπω σε πρόγραμμα” ή “Δεν μπορώ να τηρήσω μια δίαιτα”.
2. Το καλοκαίρι έρχεται παρέα με τις διάφορες δίαιτες αδυνατίσματος!
Πώς θα ξεχωρίσετε μια παράδοξη δίαιτα;
3. Δοκιμάστε το πιο εύκολο (και πολύ γευστικό!!) παγωτό με 1 μόνο υλικό: τη μπανάνα!
Απώλεια βάρους πριν το γάμο: γιατί να πεις όχι στις δίαιτες εξπρές!
Η ημέρα του γάμου είναι ιδαίτερα σημαντική για το ζευγάρι και την οικογένεια, ενώ απαιτεί πολύμηνη προετοιμασία. Η απώλεια βάρους πριν το γάμο είναι κοινή επιθυμία για τις νύφες (αλλά και της οικογένειας και κάποιων καλεσμένων) μιας και θέλουν να είναι ο καλύτερος τους εαυτός την ημέρα αυτή. Στο διαδύκτιο και στα περιοδικά είναι σίγουρο ότι θα βρούμε πληθώρα συμβουλών για γρήγορη απώλεια βάρους. Όμως, είναι καλύτερα να μην τις ακολουθήσουμε!
Γιατί, όμως, είναι προτιμότερο να αποφύγουμε τις παράδοξες δίαιτες εξπρές;
Οι δίαιτες εξπρές, όπως η “αποτοξίνωση” και άλλες ανορθόδοξες δίαιτες, διαφημίζονται για γρήγορη, και ανώδυνη απώλεια βάρους. Όμως, στην πραγματικότητα μπορούν να κάνουν μεγαλύτερο κακό, παρά καλό.
Η γρήγορη απώλεια βάρους οφείλεται κυρίως σε απώλεια υγρών και μυικής μάζας, και όχι σε απώλεια λίπους, ενώ μετά το πέρας της δίαιτας το σωματικό βάρος και το λίπος, ανεβαίνει ταχύτατα. Αυτό συμβαίνει, διότι οι δίαιτες αυτές είναι πολύ περιοριστικές, επομένως με την επιστροφή στις πρότερες διατροφικές συνήθειες αυξάνεται η επιθυμία για τα τρόφιμα που “απαγορεύονταν” πριν, τα οποία συνήθως είναι ενεργειακά πυκνά, πλούσια σε σάκχαρα και λιπαρά. Επίσης, η απώλεια μυικής μάζας οδηγεί σε μείωση του βασικού μεταβολισμού, με αποτέλεσμα ο οργανισμός να χρειάζεται λιγότερες θερμίδες για τις βασικές του ανάγκες. Επομένως, μετά το πέρας της δίαιτας είναι πιο εύκολη η πρόσληψη βάρους.
Επιπλέον, οι δίαιτες αυτές είναι χαμηλές σε απαραίτητα θρεπτικά συστατικά, ή μπορεί ακόμη να αποκλείουν ολόκληρες ομάδες τροφίμων, με αποτέλεσμα ο οργανισμός να μην λαμβάνει τα θρεπτικά συστατικά που χρειάζεται για τη βέλτιστη λειτουργία του. Έτσι, τα άτομα που ακολουθούν τέτοιες δίαιτες βρίσκονται σε κίνδυνο για διατροφικές ελλείψεις. Μάλιστα, αρκετές διατροφικές ελλείψεις έχουν αντίκτυπο και στην εμφάνιση του δέρματος, των νυχιών και των μαλλιών, αλλά και στα επίπεδα ενέργειας, με αίσθημα κόπωσης.
Όπως και με τις υπόλοιπες προετοιμασίες του γάμου, έτσι και η απώλεια του βάρους είναι σημαντικό να ξεκινήσει νωρίς, με στόχο τη σταδιακή- και όχι απότομη- απώλεια βάρους, με ρυθμό απώλειας μισό με ένα κιλό βάρους την εβδομάδα, σε συνδυασμό με διατροφική συμβουλευτική έτσι ώστε να βελτιωθούν οι διατροφικές συνήθειες και να διατηρηθεί η απώλεια του βάρους και μετά το γάμο!
Η άσκηση είναι επίσης σημαντική για την μείωση του λίπους, τη διατήρηση της μυικής μάζας και την εκγύμναση του σώματος, για να στέκεται και το νυφικό καλύτερα!
Οι δίαιτες εξπρές είναι πολύ πιο περιοριστικές σε σχέση με μια υγιεινή, μέτρια υποθερμιδική διατροφή, και δυνητικά επικίνδυνες για την υγεία, ενώ το αποτέλεσμά τους δεν διαρκεί. Η απώλεια βάρους πριν το γάμο είναι προτιμότερο να ξεκινά εγκαίρως και να είναι να μια ευκαιρία για βελτίωση των διατροφικών συνηθειών και της υγείας, για το επόμενο κεφάλαιο της ζωής σας!
Το ενεργειακό ισοζύγιο: Τι είναι και γιατί είναι τόσο σημαντικό στον έλεγχο του βάρους;
Για να μειώσουμε ή να αυξήσουμε το βάρος μας θα πρέπει να βρισκόμαστε σε αρνητικό ή θετικό ενεργειακό ισοζύγιο, αντίστοιχα. Τι σημαίνει ομως αυτό;
Το ενεργειακό ισοζύγιο είναι η ισσοροπία μεταξύ ενέργειας (θερμίδες) που λαμβάνουμε μέσω της τροφής, και ενέργειας που δαπανά, “καίει” , το σώμα μας για τις μεταβολικές του διεργασίες, δηλαδή για α. τον βασικό μεταβολικό ρυθμό, β. την θερμογένεση λόγω τροφής, και γ. την κίνηση. Ουσιαστικά, αποτελεί την εφαρμογή της Αρχής Διατήρησης της Ενέργειας στο σώμα μας.
Ο βασικός μεταβολικός ρυθμός
Ο βασικός μεταβολικός ρυθμός, τον οποίο συχνά αποκαλούμε απλώς “μεταβολσιμό” αποτελεί ποσοστιαία το μεγαλύτερο μέρος της ενεργειακής μας δαπάνης, αποτελώντας το 60-75% των συνολικών ενεργειακών δαπανών του οργανισμού και είναι η ποσότητα ενέργειας που χρειάζεται ο οργανισμός για να κρατήσει ένα αδρανές ξύπνιο σώμα στη ζωή.
Η ενέργεια αυτή είναι απαραίτητη για τη λειτουργία και αντικατάσταση των κυττάρων, τη σύνθεση, έκκριση και μεταβολισμό των ενζύμων, των ορμονών και άλλων ουσιών, τη διατήρηση της θερμοκρασίας του σώματος, τη λειτουργία της καρδιάς και των αναπνευστικών μυών και την την εγκεφαλική λειτουργία.
Ο βασικός μεταβολισμός εξαρτάται από διάφορους παράγοντες, όπως η σύσταση σώματος (λιπώδης μάζα, μυική μάζα, η ηλικία, το φύλο, τα γονίδια, ορισμένες παθολογικές καταστάσεις, το περιβάλλον και το κάπνισμα.
Μετρήστε τον βασικό μεταβολικό σας ρυθμό στο διαιτολογικό μας γραφείο με τον αναλυτή μεταβολισμού Fitmate.
Η θερμογένεση λόγω τροφής
Για την πέψη, την απορρόφηση και το μεταβολισμό των τροφών και των θρεπτικών συστατικών δαπανάται ενέργεια. Αυτή η ενέργεια εκτιμάται οτι είναι γύρω στο 10% της ενεργειακής πρόσληψης.
Οργανωμένη και μη οργανωμένη άσκηση
Η άσκηση και οι καθημερινές μας κινήσεις αποτελούν τη δεύτερη μεγαλύτερη πηγή κατανάλωσης ενέργειας (θερμίδων) μέσα στην ημέρα.
Η οργανωμένη άσκηση, όπως η άσκηση στο γυμανστήριο ή το περπάτημα με σκοπό την άθληση, παίζει σημαντικό ρόλο στο ενεργειακό ισοζύγιο, αποτελώντας περί το 15-30% της συνολικής ενεργειακής δαπάνης. Η άσκηση αν και δεν οδηγεί σε τόσο μεγάλο αρνητικό ισοζύγιο, όσο ο έλεγχος της διαιτητικής πρόσληψης, έχει βασικό ρόλο στην απώλεια & διατήρηση βάρους/λίπους και δη στην βελτίωση της σύστασης του σώματος, με ευεργετική επίδραση και στην ψυχική υγεία!
Πέρα από την ενεργεια που δαπανά το σώμα για την άσκηση, υπάρχει και η μη οργανωμένη άσκηση, η οποία αφορά όλες τις κινήσεις που κάνουμε στη μέρα μας, όπως το περπατημα από το αυτοκίνητο στη δουλειά, η βόλτα με το σκύλο, η ανάβαση από τις σκάλες και οι δουλειές του σπιτιού. Η μη οργανωμένη άσκηση είναι σύμμαχος στον έλεγχο βάρους, καθώς σιγα-σιγά μέσα στη μέρα, η ενεργεια που δαπαναται μπορει να ειναι πάνω 350 θερμιδες. Μάλιστα, άτομα που έχουν αρκετή μη-οργανωμενη ασκηση διατηρούν πιο εύκολα το βάρος τους.
Η ενεργειακή πρόσληψη
Ο όρος ενεργειακή πρόσληψη αναφέρεται στις θερμίδες που λαμβάνουμε από την τροφή μας, το φαγητό και τα ροφήματα. Πηγές ενέργειας αποτελούν οι πρωτεϊνες, οι υδατάνθρακες και τα λιπαρά, καθώς και η αιθανόλη (αλκοόλ) και ας μην είναι θρεπτικό συστατικό.
Την περίσσεια ενέργειας το σώμα την μετατρέπει και την αποθηκεύει ως λίπος.
Ενεργειακό Ισοζύγιο και έλεγχος σωματικού βάρους
Η διατήρηση, η απώλεια ή πρόσληψη βάρους ελέγχονται από το ενεργειακό ισοζύγιο. Όταν το άτομο προσλαμβάνει περισσότερες θερμίδες από αυτές που χρειάζεται, τότε το βάρος/λίπος αυξάνεται, ενώ όταν καταναλώνει λιγότερες μειώνεται.
Οποιοδήποτε διαιτητικό σχήμα και αν ακολουθήσει κανείς, το λίπος θα μεταβληθεί ανάλογα με το ισοζύγιο ενέργειας. Γι’ αυτό και ακούμε άτομα να έχουν επιτυχει απώλεια βάρους με διαφορετικούς τρόπους, παράδοξους ή μη.
Λόγω της μεγάλης σημασίας της υγιεινής διατροφής στην ψυχική και σωματική μας υγεία, συστήνεται να ακολουθούμε μια ποικίλη, ισσοροπημένη διατροφή, ανεξαρτήτως βάρους, και στόχου (αύξηση ή μείωση βάρους).
Πηγές
- Hill JO, Wyatt HR, Peters JC. Energy balance and obesity. Circulation. 2012 Jul 3;126(1):126-32. doi: 10.1161/CIRCULATIONAHA.111.087213.
- Chung N, Park MY, Kim J, Park HY, Hwang H, Lee CH, Han JS, So J, Park J, Lim K. Non-exercise activity thermogenesis (NEAT): a component of total daily energy expenditure. J Exerc Nutrition Biochem. 2018 Jun 30;22(2):23-30. doi: 10.20463/jenb.2018.0013.
- de Jonge L, Bray GA. The thermic effect of food and obesity: a critical review. Obes Res. 1997 Nov;5(6):622-31. doi: 10.1002/j.1550-8528.1997.tb00584.x
- Yannakoulia M, Poulimeneas D, Mamalaki E, Anastasiou CA. Dietary modifications for weight loss and weight loss maintenance. Metabolism. 2019 Mar;92:153-162. doi: 10.1016/j.metabol.2019.01.001