Ό,τι πληρώνεις, παίρνεις;
Το ρητό «ό,τι πληρώνεις παίρνεις» είναι γνωστό σε όλους μας. Η πεποίθηση αυτή συναντάται συχνά και στη διατροφή, δηλαδή ότι η προσκόλληση σε μια υγιεινή διατροφή είναι και πιο ακριβή και ότι τα πιο ακριβά τρόφιμα είναι και πιο υγιεινά. Μια σειρά πειραμάτων μάλιστα ανέδειξε ακριβώς αυτό.
Μια ομάδα ερευνητών διεξήγε πέντε πειράματα σε διαφορετικές ομάδες συμμετεχόντων και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι καταναλωτές επιλέγουν τρόφιμα βασισμένοι στην πεποίθηση ότι τα πιο ακριβά προϊόντα είναι και πιο υγιεινά, και η τιμή των τροφίμων μπορεί να επηρεάσει και το πόσο σημαντικές θεωρούνται κάποιες καταστάσεις υγείας ή ασθένειες.
Πιο αναλυτικά, σε ένα από τα πειράματα στους συμμετέχοντες παρουσιάστηκε ένα τρόφιμο και τους ζητήθηκε να το κοστολογήσουν. Στη μια υπο-ομάδα είπανε ότι το τρόφιμο είναι υγιεινό και στην άλλη ότι δεν είναι τόσο υγιεινό. Πιο ακριβά κοστολόγησε το προϊόν η υπο-ομάδα που της αναφέρθηκε ότι το προϊόν είναι υγιεινό. Παρομοίως, σε άλλο πείραμα θεωρήθηκε πιο υγιεινό το κράκερ που είχε υψηλότερη τιμή, σε σχέση με άλλο πανομοιότυπο κράκερ που παρουσιάστηκε.
Σε άλλο πείραμα ζητήθηκε από τους συμμετέχοντες να επιλέξουν το πιο υγιεινό γεύμα για τους συνεργάτες τους, ανάμεσα σε δύο παρόμοια σάντουιτς, των οποίων τα υλικά μπορούσαν να διαβάσουν. Οι συμμετέχοντες επέλεξαν το πιο ακριβό σάντουιτς ως το πιο υγιεινό.
Στο επόμενο πείραμα στους συμμετέχοντες ζητήθηκε να επιλέξουν μείγμα ξηρών καρπών, ανάμεσα σε τέσσερα προϊόντα εκ των οποίων το ένα ονομαζόταν «perfect vision mix» (μείγμα για τέλεια όραση). Για κάποιους από τους συμμετέχοντες το μείγμα προωθήθηκε ως υψηλό σε βιταμίνη Α για καλύτερη υγεία ματιών, ενώ για άλλους ως υψηλό σε DHA (ω-3 λιπαρό οξύ) για καλύτερη υγεία ματιών. Αν και τα δυο συστατικά είναι ευεργετικά για την υγεία των ματιών, η βιταμίνη Α είναι πιο γνωστή. Για μερικούς από τους συμμετέχοντες το μείγμα είχε μέτρια τιμή και για άλλους την υψηλότερη. Όταν ερωτήθηκαν για το τι πιστεύουν για το συστατικό που προωθούνταν, οι συμμετέχοντες πίστευαν ότι η βιταμίνη Α είναι ευεργετική για την υγεία, ανεξαρτήτως τιμής του προϊόντος. Στην περίπτωση που το DHA προωθήθηκε, οι συμμετέχοντες πίστευαν ότι ήταν πιο ευεργετικό για την υγεία όταν το προϊόν είχε υψηλότερη τιμή! Επιπλέον, στο τελευταίο πείραμα όταν οι συμμετέχοντες ενημερώθηκαν ότι η κατανάλωση DHA προλαμβάνει την εκφύλιση της ωχράς κηλίδας και το προϊόν είχε υψηλότερη τιμή, τότε οι συμμετέχοντες θεώρησαν τη νόσο αυτή ως κοινό πρόβλημα υγείας.
Τα αποτελέσματα των πειραμάτων αυτών ήταν πραγματικά εντυπωσιακά και έχουν αντίκτυπο στην καθημερινότητά μας, ειδικά λόγω της αύξησης της ενασχόλησης με τη διατροφή και την προώθηση των ακριβών «superfoods» («υπερτροφών») που έχουν πλέον μόνιμη θέση στα ράφια των σούπερ μάρκετ.
Πολλά είναι τα παραδείγματα τροφών που πωλούνται σε πολλαπλάσια τιμή από άλλα παρόμοιά τους, με δικαιολογία το ότι είναι υπερτροφές, ένας όρος του μάρκετινγκ και όχι της επιστήμης. Αν αναλογιστούμε τις διαφορές των σπόρων chia και του λιναρόσπορου όσον αφορά την περιεκτικότητα σε ω-3 λιπαρά οξέα, ο λιναρόσπορος έχει λίγο υψηλότερη περιεκτικότητα, όμως οι σπόροι chia είναι πολύ πιο ακριβοί με τιμή 4,82 ευρώ/ 100 γρ., σε αντίθεση με το λιναρόσπορο με τιμή 1,24 ευρώ /100 γρ.! Άλλο ένα παράδειγμα είναι η απλή κρυσταλλική ζάχαρη που τη βρίσκουμε λιγότερο από 1 ευρώ ανά κιλό, σε σχέση με τη ζάχαρη καρύδας που πωλείται για 30 ευρώ το κιλό, ενώ πρόκειται για δυο πηγές σακχάρων, χωρίς σημαντικές διαφορές! Δηλαδή όποια ζάχαρη και να επιλέξουμε είναι το ίδιο!
Η τιμή πολλές φορές είναι αυξημένη σε κάποια προϊόντα επειδή παράγονται σε χώρες εκτός Ε.Ε. (πχ. εξωτικά φρούτα) ή είναι πιο ακριβή η παραγωγή τους σε σχέση με άλλα προϊόντα (πχ. τρόφιμα χωρίς γλουτένη, βιολογικά τρόφιμα), ενώ η υψηλή τιμή χρησιμοποιείται και ως μάρκετινγκ, καθώς όπως έδειξαν τα παραπάνω πειράματα, θεωρούμε πιο υγιεινό το πιο ακριβό τρόφιμο!
Η υγιεινή διατροφή δεν χρειάζεται να είναι ακριβή! Ένα σακουλάκι φακές είναι πιο φτηνά από μία πίτα σουβλάκι, και τρώει μια οικογένεια! Εάν στο σούπερ μάρκετ κάνουμε πραγματικά πιο υγιεινές επιλογές, με γνώμονα την προσκόλληση στη Μεσογειακή Διατροφή, τη διατροφική ετικέτα του προϊόντος, και όχι την τιμή του, θα δούμε ότι μπορούμε να τρώμε υγιεινά, χωρίς να ξοδεύουμε πολλά!
Φυσικά, το να γνωρίζουμε τι σημαίνει υγιεινή διατροφή, και να αποφεύγουμε την παραπληροφόρηση, τις παγίδες των ανορθόδοξων διαιτών, και των μύθων γύρω από τη διατροφή, είναι πολύ σημαντικά εργαλεία!
Το φαγητό είναι ανάγκη!
Η τροφή είναι ανάγκη! Είναι απόλαυση και έχει και κοινωνικό χαρακτήρα!
Μετά απο δεκαετίες παραδοξων διαιτων, διατροφικών μυθων και απατων, έχουμε ξεχάσει τι σημαίνει για το σωμα, το πνευμα και την υγεία μας η τροφή!
Δεν τρωμε για να διατηρήσουμε τη σιλουέτα μας σε κοινωνικα αποδεκτό βάρος!
Τρώμε για να δώσουμε στο σωμα μας τα θρεπτικά συστατικά και την ενέργεια (θερμίδες) που χρειάζεται για να λειτουργεί σωστά, να αντιμετωπίζει τις νόσους και τις απειλές (παθογονους μικροοργανισμούς)!
Η τροφή έχει θερμίδες γιατί αυτός είναι ο σκοπός... Να μας δώσει ενέργεια!
Το φαγητό δεν θα μας παχυνει ουτε θα μας αδυνατίσει! Μια πληρη, ισορροπημένη διατροφή, χωρίς στερήσεις θα μας βοηθήσει να βελτιώσουμε την υγεία μας, ή να παραμεινουμε υγιεις, για να έχουμε μια γεμάτη & υψηλής ποιοτητας ζωή!
Κρυφή ζάχαρη: ξέρεις πώς να τη βρεις;
H υπερκατανάλωση ζάχαρης είναι ένας από τους πολλούς παράγοντες που οδηγούν στην αύξηση του σωματικού βάρους και την παχυσαρκία. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας συστήνει η κατανάλωση ζάχαρης να μην ξεπερνά το 5% της συνολικής ημερήσιας ενεργειακής πρόσληψης.
Όμως, όταν αναφερόμαστε στη ζάχαρη, δεν εννοούμε μόνο την επιτραπέζια ζάχαρη, αλλά το σύνολο των σακχάρων που προστίθενται σε ένα προϊόν, όπως τη φρουκτόζη, το σιρόπι γλυκόζης, το σιρόπι αγαύης/μαύρου ρυζιού, τη ζάχαρη καρύδας αλλά και τα σάκχαρα που περιέχονται στους χυμούς και το μέλι!
Αυτή η λεπτομέρεια πολλές φορές παραγκωνίζεται και έτσι βλέπουμε προϊόντα τα οποία περιέχουν ζάχαρη σε μορφή άλλη από την κρυσταλλική ζάχαρη, όπως το μέλι, να πωλούνται ως προϊόντα χωρίς ζάχαρη. Μάλιστα, τα προϊόντα αυτά πωλούνται πιο ακριβά, καθώς μαρκετάρονται ως πιο υγιεινά ή λιγότερο επεξεργασμένα από την κρυσταλλική ζάχαρη ή ως προϊόντα που περιέχουν φυσικά γλυκαντικά συστατικά, αν και η λευκή ζάχαρη παρά την επεξεργασία της συνεχίζει να είναι φυσικό προϊόν!
Με αυτή την παρερμηνεία τού τι είναι και τι δεν είναι ζάχαρη σαμποτάρεται η προσπάθειά μας για την επίτευξη μιας υγιεινής διατροφής, χαμηλή σε πρόσθετα σάκχαρα. Μάλιστα, το γεγονός αυτό μπορεί να επηρεάσει ιδιαίτερα άτομα με σακχαρώδη διαβήτη, καθώς, πιστεύοντας ότι το τρόφιμο που καταναλώνουν δεν περιέχει ζάχαρη, υπάρχει κίνδυνος να καταναλώσουν μεγαλύτερη μερίδα και το σάκχαρο στο αίμα τους να ανέβει περισσότερο απ’ ό,τι θα περίμεναν και μακροχρόνια αυτό να εντείνει τις επιπτώσεις της νόσου.
Επομένως, τι μπορούμε να κάνουμε για να μειώσουμε πραγματικά την πρόσληψη ζάχαρης από τη διατροφή μας;
1. Είναι απαραίτητο να γνωρίζουμε ποιες είναι οι πιθανές πηγές πρόσθετων σακχάρων. Τα γλυκά, οι σοκολάτες, κάποια αλκοολούχα ροφήματα, οι χυμοί, τα smoothies, τα αναψυκτικά, τα γιαούρτια με γεύσεις, η κέτσαπ, η μουστάρδα και οι έτοιμες σάλτσες είναι μερικά από τα τρόφιμα με πρόσθετα σάκχαρα. Ακόμη και αν τρόφιμο είναι χαμηλό σε λιπαρά ή χωρίς λιπαρά δεν σημαίνει ότι δεν περιέχει ζάχαρη!
2. Οι διατροφικές ετικέτες στο πίσω μέρος της συσκευασίας δεν μπορούν να πούνε ψέματα! Διαβάστε τις για να είστε σίγουροι για το προϊόν που αγοράζετε! Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις τροφίμων που στο μπροστινό μέρος της συσκευασίας αναγράφουν ότι το προϊόν δεν περιέχει ζάχαρη, ενώ, αν δούμε τη διατροφική ετικέτα, περιέχει σάκχαρα! Ένα παράδειγμα με την πιο παραπλανητική συσκευασία είναι μιας εταιρείας με το σλόγκαν «Παρατώ τη ζάχαρη» («I quit sugar»). Το προϊόν προς πώληση ήταν σιρόπι μαύρου ρυζιού, δηλαδή ζάχαρη!
3. Στη λεπτομέρεια κρίνεται ο πρωταθλητής! Συγκρίνετε τις διατροφικές ετικέτες των τροφίμων που θέλετε να αγοράσετε με όμοιά τους. Διαλέξτε το τρόφιμο με τα λιγότερα σάκχαρα. Είναι καλό να έχετε ως στόχο να μην ξεπερνάτε τα 30 γρ πρόσθετων σακχάρων ημερησίως.
4. Φτιάξτε το μόνοι σας. Μπορείτε να φτιάξετε στο σπίτι γλυκά και σάλτσες με λιγότερη ή καθόλου ζάχαρη! Για περισσότερη γεύση μπορείτε να βάλετε μπαχαρικά, όπως κανέλα.
5. Επιλέξτε το λιγότερο επεξεργασμένο τρόφιμο. Τα φρούτα, το γιαούρτι, και οι ξηροί καρποί αποτελούν ιδανικές λύσεις ως επιδόρπιο και σνακ.
6. Ρωτήστε! Σε πολλά ζαχαροπλαστεία και φούρνους πωλούνται τρόφιμα «για διαβητικούς» ή «χωρίς προσθήκη ζάχαρης». Για να είστε σίγουροι ρωτήστε με τι αντικαθιστούν τη ζάχαρη. Εάν χρησιμοποιούν μέλι, κάποιο σιρόπι ή (συμπυκνωμένο) χυμό φρούτων ή άλλα σάκχαρα, τότε το προϊόν περιέχει ζάχαρη!
Αν και τα σάκχαρα που υπάρχουν φυσικά σε τρόφιμα, όπως τα φρούτα και το γάλα, έρχονται μαζί με άλλα θρεπτικά συστατικά, όπως βιταμίνες, φυτικές ίνες, ασβέστιο και άλλα, τα πρόσθετα σάκχαρα είναι κενές θερμίδες. Δηλαδή, το μόνο που μας προσφέρουν είναι ενέργεια -υδατάνθρακες-, όχι όμως άλλα θρεπτικά συστατικά! Ακόμη και αν κάποια πηγή σακχάρων περιέχει θρεπτικά συστατικά, αυτά είναι σε πολύ μικρές ποσότητες για να έχουν σημασία!
Αν λάβουμε υπόψη την επίδραση της υπερκατανάλωσης σακχάρων στην υγεία και το σωματικό μας βάρος, τότε θα δούμε πόσο σημαντική είναι η μείωσή του στην καθημερινότητά μας. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι απαγορεύεται κάποιο τρόφιμο που είναι πλούσιο σε σάκχαρα, αλλά είναι προτιμότερη η απόλαυσή του με μέτρο.
Banana bread με κομματάκια σοκολάτας και καφέ
Το κέικ μπανάνα είναι από τα αγαπημένα μου κέικ, και αυτή η συνταγή είναι η αγάπημένη μου! Η συνταγή είναι μια παραλλαγή της συνταγής της Dr Hazel Wallace, της The Food Medic.
Το κέικ είναι ιδανικό για πρωινό!
Τι θα χρειαστείτε:
- 115 γρ βούτυρο (σε θερμοκρασία δωματίου)
- 1 φλ. μέλι
- 3 ώριμες μπανάνες
- 2 αυγά
- 1 κ.γ. εκχύλισμα βανίλιας (ή 1 βανιλίνη)
- 1 κ.γ. χυμό λεμονιού
- 2 1/2 φλ. αλεύρι (300 γρ)
- 1 κ.γ. μαγειρική σόδα
- 1/2 κ.γ. αλάτι
- 1 φλ. δυνατό καφέ
- 1 1/2 κ.γ. κανέλα
- 100 γρ κομμάτια σοκολάτας ή σταγόνες σοκολάτας
Εκτέλεση:
- Φτιάξτε καφέ και αφήστε τον να κρυώσει
- Προθερμάνετε τον φούρνο στους 170 βαθμούς
- Σε ένα μπολ λιώστε με ένα πιρούνι τις μπανάνες και αναμείξτε με το βούτυρο με το μέλι μέχρι να ομογενοποιηθούν
- Προσθέστε τα αυγά και αναμείξτε καλα
- Σε ένα άλλο μπολ αναμείξτε το αλεύρι, τη σόδα, το αλάτι και την κανέλα και αναμείξτε τα.
- Προσθέστε τα μισά στερεά υλικά στο μπολ με τα υγρά, και αναμείξτε.
- Προσθέστε στο μίγμα τον καφέ και αναμείξτε.
- Αναμείξτε τα υπόλοιπα στερεά υλικά και προσθέστε μετά τη σοκολάτα.
- Ρίξτε το μίγμα σε σκεύος για ψωμί/κέικ (με αντικολλητικό χαρτί).
- Ψήστε το κέικ για 75 λεπτά.
- Καλή απόλαυση!