Veganuary: πώς θα δοκιμάσεις τον βιγκανισμό τον Ιανουάριο
Ο Ιανουάριος είναι ο μήνας που έχει καθιερωθεί η δοκιμή της vegan διατροφής, γνωστή και ως Veganuary
Είναι ένας τρόπος να δοκιμάσει κανείς τη βίγκαν διατροφή και να μειώσει και την κατανάλωση ζωικών τροφίμων, ειδικά μετα τις γιορτές!
Πώς θα διευκολύνουμε τη δοκιμή αυτή;
1.Κάνουμε λίστα με ποικιλια από φαγητά (για πρωινο, μεσημεριανό, βραδινό και σνακ) που είναι αυστηρά χορτοφαγικά και ήδη τρώμε ή θέλουμε να δοκιμάσουμε!
2. Επιβεβαιωνουμε & καταγράφουμε την προσβασιμότητα μας σε διάφορα vegan σνακ και γευματα (στο σουπερμάρκετ & σε εστιατόρια), καθώς και τρόφιμα όπως υποκατάστατα γάλακτος.
3. Προγραμματίζουμε όλα τα γευματα και τα σνακ για τις επόμενες μέρες, καθώς δεν είναι παντα εύκολο να έχουμε άμεση προσβαση σε vegan θρεπτικές επιλογές, και για να αποφύγουμε τη μονοτονία στη διαφορετικη αυτή διατροφή!
4. Δεν αμελουμε την επαρκή προσληψη πρωτεΐνης, και επιλέγουμε να ακολουθουμε τη μέθοδο του vegan πιάτου. Ως πηγές πρωτεΐνης έχουμε κυρίως τα όσπρια και τα παραγωγα τους, πχ. σόγια, tempeh, tofu, καθώς και υποκατάστατα κρέατος (πχ. beyond meat).
5. Δίνουμε έμφαση στα μικροθρεπτικα συστατικά όπως βιταμίνη Β12 (διατροφική μαγιά, συμπλήρωμα, εμπλουτισμένα προϊόντα), και στα ω-3 λιπαρά (ξηροί καρποί και σπόροι)
6. Δεν είμαστε αυστηροί με τον εαυτό μας! Δεν είναι (παντα) ευκολο να ακολουθήσουμε την βιγκαν διατροφή! Μπορεί να μην έχουμε διαθέσιμο vegan πιάτο, να ξεχαστουμε ή να δυσκολευτουμε! Αν κάτι μας δυσκολεύει, μπορούμε να ρωτήσουμε τον διαιτολόγο μας ή κάποιον φίλο vegan!
Θα βρείτε πολλες ιδέες και συμβουλές στο www.veganuary.com & στο vegansociety.com
Ωραίες συνταγές θα βρείτε και εδώ στη σελίδα μου!
Υπογλυκαιμία: Τι είναι, αιτίες, συμπτώματα, και τι να φάω;
Υπογλυκαιμία: Τι είναι, αιτίες, συμπτώματα, και τι να φάω;
Ο όρος υπογλυκαιμία αναφέρεται στην μείωση των επιπέδων σακχάρου, σε επίπεδα κάτω από 70 mg/dl, η οποία συνοδεύεται από συμπτώματα που αντιμετωπίζονται με την κατανάλωση υδατανθράκων. Η σοβαρότητα της υπογλυκαιμίας ορίζεται από τα κλινικά συμπτώματα που επιφέρει.
Τα συμπτώματα της υπογλυκαιμίας είναι το τρέμουλο, οι αυξημένοι παλμοί, ο ιδρώτας, η ναυτία, η πείνα, η ανησυχία, το μυρμήγκιασμα, η δυσκολία συγκέντρωσης, η αδυναμία, η υπνηλία, αλλαγές στην όραση, δυσκολία στην όραση και την ομιλία, η ζάλη και ο πονοκέφαλος.
Η σοβαρότητα της υπογλυκαιμίας χωρίζεται σε 3 ομάδες, την ήπια, μέτρια και σοβαρή υπογλυκαιμία. Στην σοβαρή υπογλυκαιμία, σε αντίθεση με την ήπια και μέτρια υπογλυκαιμία, το άτομο χρειάζεται τη βοήθεια άλλου ατόμου, μπορεί να μην έχει τις αισθήσεις του και η γλυκόζη είναι τυπικά κάτω από 50 mg/dl.
Ποιά είναι τα αίτια και οι επιπτώσεις της υπογλυκαιμίας;
Τα άτομα που βρίσκονται σε υψηλότερο κίνδυνο για υπογλυκαιμία είναι τα άτομα με σακχαρώδη διαβήτη τύπου Ι (ΣΔΙ) και τα άτομα με σακχαρώδη διαβήτη τύπου ΙΙ (ΣΔΙΙ) που χρησιμοποιούν ινσουλίνη ή ıνσουλıνοεκκρıτıκά φάρμακα (σουλφονυλουρίες).
Η υπερβολική δόση ή μη ορθή χρήση της ινσουλίνης, η μειωμένη πρόσληψη υδατανθράκων, η παράλειψη γευμάτων και σνακ, η υπερκατανάλωση αλκοόλ χωρίς φαγητό, ασθένειες, και η άσκηση (μεγάλη ένταση ή/και διάρκεια, ώρα άσκησης σε σχέση με γεύμα) είναι συχνές αιτίες υπογλυκαιμίας.
Η άγνοια γύρω από την υπογλυκαιμία και την σωστή διαχείρηση του σακχαρώδους διαβήτη, η χαμηλή γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη (<6%) σε άτομα με ΣΔΙ και η υψηλή γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη σε άτομα με ΣΔΙΙ, η μικρή ηλικία και η εφηβεία (άτομα με ΣΔΙ), η προχωρημένη ηλικία και η άνοια, και η νευροπάθεια είναι ορισμένοι από τους παράγοντες κινδύνου για σοβαρή υπογλυκαιμία.
Βραχυπρόθεσμα η σοβαρή υπογλυκαιμία μπορεί να αποτελέσει αιτία ατυχήματος και τραυματισμού (πχ. κατά την οδήγηση). Μακροπρόθεσμα, πέρα από νευρολογικές επιπτώσεις, τακτικά επεισόδια υπογλυκαιμίας μπορούν να επηρεάσουν την ικανότητα του ατόμου να αντιλαμβάνεται την υπογλυκαιμία. Σε ασθενείς με ΣΔΙΙ που είναι σε υψηλό κίνδυνο για καρδιαγγειακά νοσήματα, τα δεδομένα συσχετίζουν την συμπτωματική και σοβαρή υπογλυκαιμία με αυξημένη θνησιμότητα, ενδεχομένως καθώς η οξεία υπογλυκαιμία επιδρά στο ανοσοποιητικό και καρδιαγγειακό σύστημα.
Πώς προλαμβάνεται η υπογλυκαιμία;
Η ορθή εκπαίδευση του ατόμου με διαβήτη σχετικά με την ορθή χρήση ινσουλίνης, ή άλλης αγωγής, σε συνδυασμό με την κατάλληλη διατροφική εκπαίδευση και παρέμβαση, και την εκπαίδευση γύρω από την επίτευξη της ρύθμισης των επιπέδων σακχάρου αποτελούν βασικούς πυλώνες στην πρόληψη των υπογλυκαιμιών.
Ο τακτικός έλεγχος των επιπέδων σακχάρου (πριν/μετά το γεύμα, πριν/μετά την άσκηση, πριν τον ύπνο) βοηθούν ιδιαιτέρως στην πρόληψη των υπογλυκαιμιών.
Οι νέες τεχνολογίες, μάλιστα, διευκολύνουν τον έλεγχο των επιπέδων σακχάρου μέσω συνεχούς μέτρησης.
Πώς αντιμετωπίζεται η υπογλυκαιμία; Τι θα πρέπει να καταναλώσει ένα άτομο με υπογλυκαιμία;
Η αντιμετώπιση της υπογλυκαιμίας έγκειται στην μέτρηση των επιπέδων σακχάρου για να προσδιοριστούν τα χαμηλά επίπεδα γλυκόζης, και η πρόσβαση σε τρόφιμο που θα επιφέρει την πιο άμεση αύξηση των επιπέδων σακχάρου, για την πρόληψη πιθανού τραυματισμού και αντιμετώπιση των συμπτωμάτων.
Η ήπια και η μέτρια υπογλυκαιμία αντιμετωπίζονται με κατανάλωση 15 γραμμαρίων υδατανθράκων, σε μορφή γλυκόζης ή σουκρόζης (λευκή κρυσταλλική ζάχαρη) σε ταμπλέτες ή σε ρόφημα (ζαχαρόνερο).
Μετά από 15 λεπτά πρέπει να γίνει επανέλεγχος των επιπέδων σακχάρου και αν δεν έχει επανέλθει στα φυσιολογικά επίπεδα (>70 mg/dl), θα πρέπει να επαναληφθεί η διαδικασία με άλλα 15 γραμμάρια υδατανθράκων.
Σε περίπτωση σοβαρής υπογλυκαιμίας σε άτομο που έχει τις αισθήσεις του συστήνεται η χορήγηση 20 γραμμαρίων υδατανθράκων ως γλυκόζη ή σουκρόζη (πχ. 4 κουταλιές γλυκού ζάχαρη).
Μετά από 15 λεπτά από την υπογλυκαιμία (ήπια, μέτρια ή σοβαρή) πρέπει να γίνει επανέλεγχος των επιπέδων σακχάρου και αν δεν έχει επανέλθει στα φυσιολογικά επίπεδα (>70 mg/dl), θα πρέπει να επαναληφθεί η διαδικασία με άλλα 15 γραμμάρια υδατανθράκων.
Σε περίπτωση σοβαρής υπογλυκαιμίας σε άτομο που δεν έχει τις αισθήσεις του, συστήνεται η έγχυση 1 mg γλυκαγόνης, και η άμεση επικοινωνία με τον θεράποντα ιατρό.
Τα μικρά παιδιά συνήθως χρειάζονται λιγότερο από 15 γραμμάρια υδατανθράκων. Βρεφη χρειάζονται 6 γραμμάρια, νήπια 8 γραμμάρια και μικρά παιδιά 10 γραμμάρια, αν και η ποσότητα μπορεί να εξατομικευτεί, ύστερα από συζήτηση με την διεπιστημονική ομάδα που παρακολουθεί το παιδί.
Με την επαναφορά των φυσιολογικών επιπέδων σακχάρου στο αίμα, το άτομο μπορεί να συνεχίσει κανονικά τα γεύματα ή σνακ, για την πρόληψη επαναλαμβανόμενης υπογλυκαιμίας. Αν το επόμενο γεύμα είναι σε μια ώρα ή αργοτερα, ένα σνακ που περιέχει 15 γραμμάρια υδατανθράκων και μια πηγή πρωτεΐνης θα πρέπει να καταναλωθεί.
Χρειάζεται προσοχή στην αποφυγή υπερβολών μετά την υπογλυκαιμία, καθώς υπερβολική κατανάλωση υδατανθράκων μπορεί να οδηγήσει σε υπεργλυκαιμία και αύξηση βάρους.
Τι να αποφύγει να καταναλώσει ένα άτομο με υπογλυκαιμία;
Πολλές φορές άτομα με διαβήτη χρησιμοποιούν γλυκίσματα όπως σοκολάτα για την αντιμετώπιση της υπογλυκαιμίας. Όπως προαναφέρθηκε, λόγω της ανάγκης για άμεση επαναφορά των επιπέδων σακχάρου στο αίμα, χρειάζεται παροχή σακχάρων (πχ. ζαχαρόνερο) και όχι σύνθετων τροφίμων που περιλαμβάνουν λιπαρά ή/και πρωτεΐνη.
Συνεπώς, δεν συστήνεται η κατανάλωση γλυκισμάτων, σοκολάτας, αρτοσκευασμάτων και γαλακτοκομικών για την επαναφορά των επιπέδων σακχάρου στα φυσιολογικά επίπεδα.
Η πρόληψη της υπογλυκαιμίας είναι ο πιο ασφαλής τρόπος για την αντιμετώπιση της! Τα άτομα που βρίσκονται σε υψηλότερο κίνδυνο για υπογλυκαιμία θα πρέπει να είναι κατάλληλα ενημερωμένα για την πρόληψη και την αντιμετώπιση της.
Παραδείγματα 15 γραμμάρια υδατανθράκων για την αντιμετώπιση της ήπιας και μέτριας υπογλυκαιμίας |
15 γραμμάρια γλυκόζης από ταμπλέτες γλυκόζης |
3 κουταλιές γλυκού ζάχαρη, διαλυμένες σε νερό |
150 γρ αναψυκτικό ή χυμό |
1 κουταλιά σούπας μέλι |
Ζελεδάκια και καραμέλες με ζάχαρη (ποσότητα ανάλογα με το προϊόν - βλ. ετικέτα τροφίμου) |
Πηγές:
- Diabetes Canada Clinical Practice Guidelines Expert Committee. Diabetes Canada 2018 Clinical Practice Guidelines for the Prevention and Management of Diabetes in Canada. Can J Diabetes. 2018;42(Suppl 1):S1-S325.
- Blood Glucose Testing and Management - Hypoglycemia (Low Blood Glucose)
- Low Blood Glucose (Hypoglycemia)
Ασφάλεια τροφίμων στο σπίτι
Πολλές φορές νιώθουμε μεγαλύτερη ασφάλεια για τη διαδικασία προετοιμασίας των γευμάτων στο σπίτι.
Όμως, η ασφάλεια τροφίμων και στην κουζίνα του σπιτιού είναι σημαντική για την αποφυγή μόλυνσης των τροφίμων και συνεπώς την αποφυγή της τροφικής δηλητηρίασης, η οποία μπορεί να είναι ήπια, αλλά μπορεί να είναι και θανάσιμη. Οποιοσδήποτε μπορεί να προσβληθεί από τροφική δηλητηρίαση, αλλά τα άτομα υψηλού κινδύνου πρέπει να είναι ιδιαιτέρως προσεκτικά.
Αρκετοί οργανισμοί και υπηρεσίες δημόσιας υγείας έχουν εκδώσει συμβουλές για σωστή διαχείριση των τροφίμων.
1. Όσον αφορά την καθαριότητα:
Α. Να πλένετε τα χέρια σας με ζεστό νερό και σαπούνι για τουλάχιστον 20 δευτερόλεπτα πριν και μετά την επαφή σας με τα τρόφιμα.
Β. Να καθαρίζετε τους πάγκους και τα σκεύη μαγειρικής με ζεστό νερό και σαπούνι μετά την επαφή τους με κάθε διαφορετικό τρόφιμο.
Γ. Να πλένετε σχολαστικά τα φρούτα και τα λαχανικά, και δώστε ιδιαίτερη προσοχή στην απομάκρυνση του χώματος.
Δ. Να καθαρίζετε το καπάκι από τις κονσέρβες πριν τις ανοίξετε.
Ε. Αν και θεωρείται γεγονός ότι τρόφιμα που μένουν στο πάτωμα μέχρι 5 δευτερόλεπτα είναι ασφαλή για κατανάλωση (ο «κανόνας των 5 δευτερολέπτων»), κάτι τέτοιο δεν ισχύει και είναι προτιμότερο να πετάξετε το τρόφιμο παρά να το καταναλώστε!
2. Αναφορικά με το διαχωρισμό των τροφίμων:
Α. Κρατείστε το ωμό κρέας, τα πουλερικά, τα θαλασσινά και τα αυγά ξεχωριστά από τα υπόλοιπα τρόφιμα, όχι μόνο στο ψυγείο, αλλά και στο καλάθι και τις τσάντες του σουπερ μάρκετ.
Β. Μην χρησιμοποιείστε ξανά σάλτσες μαριναρίσματος, αν τις έχετε χρησιμοποιήσει σε ωμά τρόφιμα, εκτός και αν τις βράσετε καλά.
Γ. Χρησιμοποιείστε ξεχωριστό τεφλόν ή πιάτο για τα ωμά τρόφιμα.
Δ. Στο ψυγείο, τοποθετείστε στο κάτω μέρος τα ωμά ζωικά προϊόντα και κρατείστε καλυμμένα τα μαγειρεμένα φαγητά. Καταναλώστε πρώτα τα προϊόντα που λήγουν πιο πρόσφατα.
3. Πριν το μαγείρεμα:
Α. Τοποθετείστε τα τρόφιμα στο ψυγείο άμεσα μετά την αγορά τους, ώστε να σταματήστε την ανάπτυξη μικροοργανισμών.
Β. Μην αποψύχεται τα τρόφιμα απλά βγάζοντάς τα από την κατάψυξη. Αφήστε τα στο ψυγείο, ή σε κρύο νερό ή χρησιμοποιείστε το φούρνο μικροκυμάτων.
Γ. Μαρινάρετε το φαγητό στο ψυγείο.
Δ. Μην πλένεται το κοτόπουλο πριν το μαγείρεμα, καθώς τα μικρόβια απλώνονται στις επιφάνειες, το ρουχισμό, τα χέρια και τα σκεύη, κάνοντας πιο πιθανή τη μόλυνση.
4. Κατά το μαγείρεμα, μαγειρέψτε τα τρόφιμα στην σωστή θερμοκρασία, μέχρι να ετοιμαστούν πλήρως, ώστε να εξουδετερωθούν τα μικρόβια. Μπορείτε να χρησιμοποιείστε θερμόμετρο, για να είστε σίγουροι.
5. Μετά το μαγείρεμα τοποθετείστε τα τρόφιμα στο ψυγείο ή την κατάψυξη μέσα σε 2 ώρες. Ειδικά το καλοκαίρι τοποθετείστε τα στο ψυγείο το πολύ μέσα σε μια ώρα, ώστε να περιορίσετε την ανάπτυξη μιρκοοργανισμών.
Σε σχέση με παλαιότερες εποχές είναι λιγότερο πιθανή η τροφική δηλητηρίαση, αλλά ο κίνδυνος δεν παύει να ελλοχεύει.
Δώστε ιδιαίτερη προσοχή στην καθαριότητα της κουζίνας και στην τήρηση των κανόνων υγιεινής για μεγαλύτερη ασφάλεια, και απολαύστε τα γεύματά σας ήσυχοι!
Τα διατροφικά νέα της εβδομάδας 18-24 Δεκεμβρίου 2017
1. Δείτε το προφίλ μου στο diatrofi.gr
2. Τα energy balls με ξηρούς καρπούς και φυστικοβούτυρο είναι ιδανικά σνακ, ειδικά όταν βιαζόμαστε! Η συνταγή είναι πολύ εύκολη και τα energy balls είναι έτοιμα σε 10 λεπτά.
3. Ο χειμώνας και οι σούπες πάνε παρέα! Δοκιμάστε την εξαιρετική συνταγή του Άκη Πετρετζίκη!
4. Τι τρώμε τα Χριστούγεννα όταν είμαστε vegeterian ή αν έχουμε καλεσμένους που είναι vegeterian; Οι Χριστουγεννιάτικες συνταγές είναι κλασσικά μη-vegeterian, με το κρέας και τη γαλοπούλα να κυριαρχούν! Πώς μπορούμε να προσφέρουμε λοιπόν θρεπτικό και εύγευστο φαγητό σε άτομα που δεν έχουν στη διατροφή τους τα κύρια πιάτα των εορτών;