Επίπεδα γλυκόζης στο αίμα: τι είναι η γλυκόζη, ποια είναι τα φυσιολογικά επίπεδα στο αίμα, τι συμβαίνει αν είναι αυξημένη, πως την ελέγχω, και ποιες τροφές τη ρίχνουν;
Η γλυκόζη είναι ένα απλό σάκχαρο και αποτελεί την πρωταρχική πηγή ενέργειας για τον ανθρώπινο οργανισμό. Τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα διατηρούνται σε ένα συγκεκριμένο εύρος για την υγιή λειτουργία του οργανισμού.
Η γλυκόζη προέρχεται από τα διάφορα τρόφιμα που περιέχουν υδατάνθρακες (πχ. ψωμί, φρούτα, ζυμαρικά, όσπρια, κ.α.). Οι σύνθετοι υδατάνθρακες που περιέχονται σε αυτά μετατρέπονται σε γλυκόζη κατά τη διάρκεια της πέψης και της απορρόφησης. Παράλληλα, όντας το κύριο καύσιμο του οργανισμού, το σώμα, μέσω της γλυκονεογένεσης μπορεί να παράξει μόνο του γλυκόζη.
Σύμφωνα με την American Diabetes Association, τα φυσιολογικά επίπεδα γλυκόζης στο αίμα σε άτομα που δεν έχουν Σακχαρώδη Διαβήτη είναι τα εξής:
- Νηστεία (π.χ. πριν από το πρωινό): 70 – 100 mg/dL
- Μετά από γεύματα(2 ώρες μετά): Λιγότερο από 140 mg/dL
Στους ασθενείς με διαβήτη, οι στόχοι γλυκαιμίας είναι ελαφρώς διαφορετικοί:
- Νηστεία και πριν από τα γεύματα: 80 – 130 mg/dL
- Μετά από γεύματα (2 ώρες μετά): Λιγότερο από 180 mg/dL
Η παρατεταμένη αυξημένη γλυκόζη αίματος (υπεργλυκαιμία) είναι δείγμα αυξημένου κινδύνου ανάπτυξης σακχαρώδους διαβήτη, όπου το σώμα δεν μπορεί να ρυθμίσει τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα. Με την πάροδο του χρόνου, ο αρρύθμιστος διαβήτης μπορεί να προκαλέσει σοβαρές επιπλοκές, όπως καρδιαγγειακά νοσήματα, νεφρική νόσο, νευροπάθεια, και μικρο-αγγειακές βλάβες στα μάτια.
Πώς ελέγχουμε τα επίπεδα γλυκόζης μέσω της διατροφής;
Η διατροφή παίζει ζωτικό ρόλο στη ρύθμιση των επιπέδων γλυκόζης στο αίμα. Ακολουθώντας μια ισορροπημένη, υγιεινή διατροφή, μπορεί κανείς να ελέγξει τα επίπεδα γλυκόζης του αίματος, με στόχο την πρόληψη και την αντιμετώπιση του σακχαρώδους διαβήτη τύπου ΙΙ.
Τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα ανεβαίνουν με την πρόσληψη υδατανθράκων. Στην περίπτωση του προ-διαβήτη και του διαβήτη, τα επίπεδα γλυκόζης παραμένουν υψηλά για περισσότερη ώρα. Στόχος, συνεπώς, είναι η καθυστέρηση της απορρόφησης των υδατανθράκων στην κυκλοφορία του αίματος, για σταδιακή αύξηση των τιμών γλυκόζης στο αίμα.
Αυτό επιτυγχάνεται με τις παρακάτω μεθόδους:
1. Συνδυασμός των πηγών υδατανθράκων με πηγές “καλών” λιπαρών ή/και πρωτεΐνης (πχ. φρούτο και ξηροί καρποί, φρούτο και γιαούρτι). Στο επίπεδο του γεύματος, συστήνεται η κατανάλωση πλήρων γευμάτων που περιέχουν λαχανικά, πηγή πρωτεΐνης και πηγή σύνθετων υδατανθράκων, με χρήση καλών λιπαρών, όπως εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο (πχ. πράσινη σαλάτα με κοτόπουλο και πατάτες).
2. Περιορισμός της υπερκατανάλωσης ελευθέρων και πρόσθετων σακχάρων, όπως γλυκίσματα και γλυκά σνακ, και ροφήματα με ζάχαρη (χυμοί, αναψυκτικά).
3. Αύξηση της κατανάλωσης φυτικών ινών. Οι φυτικές ίνες βοηθούν στην επιβράδυνση της απορρόφησης της γλυκόζης από το σώμα, βοηθώντας έτσι στη διατήρηση πιο σταθερού εύρους επιπέδων γλυκόζης στο αίμα, ενώ βελτιώνουν και τον κορεσμό.
Φυσικά, στα πλαίσια του συνόλου της διατροφής, μια διατροφή όπως η Μεσογειακή Διατροφή φαίνεται να έχει μακροπρόθεσμα θετικό αποτέλεσμα στον έλεγχο των επιπέδων σακχάρου του αίματος, καθώς και στην μείωση του κινδύνου εμφάνισης των επιπλοκών της νόσου, όπως τα καρδιαγγειακά νοσήματα, μέσω του ελέγχου των λιπιδίων του αίματος και της αρτηριακής πίεσης.
Παράλληλα, η απώλεια και διατήρηση της απώλειας βάρους της τάξης του 10% του αρχικού βάρους συμβάλλει στην βελτίωση της ρύθμισης της γλυκόζης του αίματος, τη μείωση της ινσουλινο-αντίστασης, ακόμη και την ύφεση του διαβήτη.
Υπάρχουν τρόφιμα που ρίχνουν τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα;
Δεν υπάρχουν τρόφιμα που ρίχνουν τα επίπεδα γλυκόζης. Τα τρόφιμα που έχουν χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη, όμως, οδηγούν σε ομαλή αύξηση της γλυκόζης του αίματος. Τέτοια τρόφιμα είναι τα δημητριακά/σιτηρά ολικής άλεσης, τα φρούτα και τα λαχανικά, τα όσπρια και οι ξηροί καρποί.
Επίσης, το ξύδι έχει προταθεί ως ένα πιθανό φυσικό μέσο για τη μείωση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα. Μερικές μικρές μελέτες έχουν υποστηρίξει την θεωρία ότι μπορεί να επιβραδύνει την απορρόφηση των υδατανθράκων, οδηγώντας έτσι σε μια πιο αργή και σταθερή αύξηση των επιπέδων γλυκόζης στο αίμα, και να αυξήσει την ευαισθησία των κυττάρων στην ινσουλίνη, την ορμόνη που ρυθμίζει την απορρόφηση της γλυκόζης από τα κύτταρα. Ωστόσο, παρόλο που υπάρχουν ορισμένες ανεξάρτητες μελέτες που υποστηρίζουν αυτά τα ευρήματα, τα δεδομένα είναι περιορισμένα. Οι περισσότερες μελέτες έχουν πραγματοποιηθεί σε μικρό αριθμό συμμετεχόντων και οι αποτελέσματα είναι αντικρουόμενα.
Συνοψίζοντας, ο έλεγχος των επιπέδων σακχάρου στο αίμα απαιτεί προσεκτική παρακολούθηση και διαχείριση με τη βοήθεια της διατροφής, της φυσικής δραστηριότητας και τη χρήση φαρμάκων σε άτομα με διαβήτη. Ο στόχος είναι να διατηρηθούν φυσιολογικά επίπεδα σακχάρου στο αίμα για την επίτευξη και διατήρηση της υγείας και της ευεξίας. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι ο έλεγχος των επιπέδων σακχάρου στο αίμα πρέπει να γίνεται υπό την καθοδήγηση διεπιστημονικής ομάδας ιατρού (αναφορικά με την φαρμακοθεραπεία) και διαιτολόγου-διατροφολόγου (αναφορικά με την διατροφή) και να λαμβάνονται υπόψη οι ατομικές ανάγκες και αρέσκειες του κάθε ατόμου.
Χρήσιμες Πηγές
- American Diabetes Association; Standards of Care in Diabetes—2023 Abridged for Primary Care Providers. Clin Diabetes 2 January 2023; 41 (1): 4–31. https://doi.org/10.2337/cd23-as01
- American Heart Association. (2018). Added Sugars. [Online] Available at: https://www.heart.org/en/healthy-living/healthy-eating/eat-smart/sugar/a...
- Johnston, C. S., Kim, C. M., & Buller, A. J. (2004). Vinegar improves insulin sensitivity to a high-carbohydrate meal in subjects with insulin resistance or type 2 diabetes. Diabetes Care, 27(1), 281-282.
- Liatis, S., Grammatikou, S., Poulia, K. A., Perrea, D., Makrilakis, K., & Diakoumopoulou, E. (2010). Vinegar reduces postprandial hyperglycaemia in patients with type II diabetes when added to a high, but not to a low, glycaemic index meal. European Journal of Clinical Nutrition, 64(7), 727-732.
Vegan brownies με χουρμάδες και κακάο
Αρωματικά και υπέροχα vegan brownies με κακάο και χουρμάδες! Μια εκπληκτική επιλογή για όλους τους λάτρεις της γλυκιάς απόλαυσης, ανεξάρτητα από τη διατροφική τους προτίμηση.
Αυτά τα vegan brownies αποτελούνται από την τέλεια ένωση κακάο και χουρμάδων, που τα καθιστούν γεμάτα θρεπτικά συστατικά και με απίστευτη γεύση. Το κακάο είναι γνωστό για την υψηλή του περιεκτικότητα σε αντιοξειδωτικά, βιταμίνες και μέταλλα, όπως μαγνήσιο, σίδηρο, κάλιο και ψευδάργυρο, ενώ οι χουρμάδες, προσφέρουν μια φυσική γλύκα και υπέροχη υφή στους brownies. Είναι φυσικά πλούσιοι σε φυτικές ίνες, βιταμίνες, μέταλλα και αντιοξειδωτικά!
Για 10-12 brownies θα χρειαστείτε:
- 400 γρ χουρμάδες
- 1/4 φλ. ζεστό νερό
- 40 γρ κακάο
- 1/2 φλ. (130 γρ) βούτυρο ξηρών καρπών ή ταχίνι
Εκτέλεση:
1. Προθερμάνετε τον φούρνο στους 175 βαθμούς.
2. Στο μπλεντερ προσθέστε τους χουρμάδες μαζι με το ζεστό νερό, μέχρι να γίνουν μια πάστα
3. Προσθέστε το κακάο και το βούτυρο ξηρών καρπών και αναμείξτε πολύ καλά
4. Βάλτε το μίγμα σε ένα πυρέξ με λαδόκολα και πιέστε το μίγμα να στρωθεί καλα.
5. Ψήστε για 15 λεπτά.
Καλή απόλαυση!
Ζάχαρη καρύδας: τελικά είναι υγιεινή ή όχι;
Η ζάχαρη καρύδας πωλείται ως ένα πιο υγιεινό, και πολύ πιο ακριβό υποκατάστατο της ζάχαρης, το οποίο προέρχεται από την καρύδα. Η ζάχαρη καρύδας χρησιμοποιείται ευρέως εδώ και χιλιάδες χρόνια στη Νότια και Νότιο-ανατολική Ασία, όπου βρίσκουμε πληθώρα δέντρων καρύδας. Οι Φιλλιπίνες και η Ινδονησία έχουν την μεγαλύτερη παραγωγή αυτού του είδους ζάχαρης.
Εαν ψάξουμε στο διαδύκτιο θα διαβάσουμε οτι η ζάχαρη καρύδας "έχει χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη", "είναι κατάλληλη για τους διαβητικούς", "ευεργετεί τον οργανισμό και η κατανάλωσή της δεν προκαλεί αύξηση βάρους", και "περιέχει φώσφορο, νάτριο, σίδηρο, μαγγάνιο, μαγνήσιο, κάλιο, ασβέστιο, χαλκό, αμινοξέα”. Θα καταλήγαμε, λοιπόν, στο συμπέρασμα ότι η ζάχαρη καρύδας είναι ανώτερη θρεπτικά σε σχέση με τη γνωστή σε όλους μας ζάχαρη από το ζαχαροκάλαμο!
Ισχύουν, όμως, τα παραπάνω;
- Η ζάχαρη καρύδας όντως έχει χαμηλό γλυκαιμικό δέικτη (ΓΔ), 35 ή 54, σύμφωνα με το Food and Nutrition Research Institute των Φιλλιπινών και του Πανεπιστημίου του Σίδνεϋ της Αυστραλίας, αντίστοιχα. Όμως, ο ΓΔ διαφέρει ανάλογα με το άτομο, την παρτίδα, τον τρόπο παρασκευής και κατανάλωσης ενός προϊόντος, καθώς και άλλων παραγόντων.
Παρά τον χαμηλό γλυκαιμικό της δείκτη, η ζάχαρη καρύδας, δεν θα πρέπει να αντιμετωπίζεται διαφορετικά από την απλή ζάχαρη από τους ασθενείς με διαβήτη, και γενικώς.
Μάλιστα, στις Η.Π.Α. ο γλυκαιμικός δείκτης δεν λαμβάνεται υπόψιν στο σχεδιασμό γευμάτων για διαβητικούς. Έτσι, δεν είναι κατάλληλότερη από τη ζάχαρη για τους διαβητικούς και θα πρέπει να καταναλώνεται με μέτρο, όπως και οι άλλες πηγές ελευθέρων σακχάρων, όπως επισημαίνει και η Αμερικάνικη Διαβητολογική Εταιρεία (American Diabetes Association). Επιπλέον, πολλές φορές η ζάχαρη καρύδας συσκευάζεται σε συνδυασμό με άλλα σάκχαρα, για παράδειγμα φρουκτόζη ή ζάχαρη από ζαχαροκάλαμο, με αποτέλεσμα το τελικό προϊόν να έχει υψηλότερο γλυκαιμικό δέικτη!
Ενδιαφέρεστε να βελτιώστε την ποιότητα της διατροφής σας; Κλείστε το δια ζώσης ή εξ' αποστάσεως ραντεβού σας εδώ!
- Η ζάχαρη καρύδας, όπως και η απλή ζάχαρη έχει 15 θερμίδες ανά κουταλιά του γλυκού!
Η υπερκατανάλωσή της μπορεί να συμβάλλει στην αύξηση του σωματικού βάρους, όπως και η κρυσταλλική ζάχαρη και οι άλλες πηγές ελευθέρων σακχάρων. Όσον αφορά το πόσο ευεργετική για τον οργανισμό είναι η ζάχαρη καρύδας, δεν έχει διαφορά σε σχεση με τη ζάχαρη που τυπικά χρησιμοποιούμε!
- Τα θρεπτικά συστατικά που υπάρχουν στη ζάχαρη καρύδας βρίσκονται σε πολύ μικρές ποσότητες, και για να έχουμε σημαντική πρόσληψη αυτών των συστατικών θα πρέπει να καταναλώσουμε πολύ μεγάλες ποσότητες αυτής της ζάχαρης!
Ακολουθώντας μια υγιεινή διατροφή έχουμε επαρκή πρόσληψη όλων των απαραίτητων θρεπτικών συστατικών που χρειάζεται ο οργανισμός μας.
Γνωρίζετε ποιά είναι τα πραγματικά υποκατάστατα ζάχαρης;
Άρα, η ζάχαρη καρύδας δεν είναι ανώτερη της τυπικής ζάχαρης που καταναλώνουμε, και οι ισχυρισμοί που τη συνοδεύουν δεν μπορούν να υποστηριχτούν πλήρως. Επομένως, εαν σας αρέσει η ζάχαρη καρύδας μπορείτε να την απολαύσετε, με μέτρο, όπως κάθε άλλο είδος ελευθέρων σακχάρων!
Τα διατροφικά νέα της εβδομάδας 21-26 Αυγούστου 2017
1. Ο ρόλος των ω-3 λιπαρών οξέων στην παθογένεια και την αντιμετώπιση της διαταραχής ελλειματικής προσοχής και υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ) δεν είναι ξεκάθαρος. Όμως, μια μελέτη που έλαβε υπόψιν δεδομένα τυχαιοποιημένων μελετών έδειξε ότι:
α. Συμπληρωματική αγωγή με ω-3 πολυακόρεστα λιπαρά οξέα βελτιώνει κλινικά συπτώματα ΔΕΠΥ και βελτιώνει γνωστικές λειτουργίες που σχετίζονται με την προσοχή.
β. Παρατηρήθηκε επίσης ότι παιδιά και έφηβοι με ΔΕΠΥ έχουν χαμηλότερα επίπεδα ω-3 λιπαρών οξέων.
Επομένως, η συμπληρωματική αγωγή με ω-3 λιπαρά οξέα ως μονοθεραπεία είναι μια πολλά υποσχόμενη θεραπεία στην βελτίωση συμπτωμάτων της ΔΕΠΥ.
http://www.nature.com/npp/journal/vaop/ncurrent/abs/npp2017160a.html
2. Καλά τα νέα για τα παιδιά που πάσχουν από αλλεργία στα φυστίκια, η οποία συνήθως συνοδεύει τα άτομα και στην ενήλικο ζωή! Τα αποτελέσματα μιας έρευνας δείχνουν ότι ο συνδυασμός προβιοτικών και ανοσοθεραπείας φαίνεται να έχει δράση, ακόμη και 4 χρόνια μετά το πέρας της θεραπείας στην αλλεργία στα φυστίκια!
Διαβάστε το επιστημονικό άρθρο εδώ:
Long-term clinical and immunological effects of probiotic and peanut oral immunotherapy after treatment cessation: 4-year follow-up of a randomised, double-blind, placebo-controlled trial
http://thelancet.com/…/ar…/PIIS2352-4642(17)30041-X/fulltext
3. Αν σας αρέσει το καρπούζι και το πεπόνι (ή πρέπει να φάτε αυτά που έχετε στο ψυγείο) θα ενθουσιαστείτε με τους 10 διαφορετικούς τρόπους που μπορούμε να τα βάλουμε στο πιάτο μας! http://www.thekitchn.com/10-ways-to-eat-your-weight-in-melon-247260
4.Συχνά ακούμε για διάφορες δίαιτες που γίνονται μόδα. Οι περισσότερες (αν όχι όλες) είναι παράδοξες δίαιτες που μπορεί να έχουν αρνητικό αντίκτυπο στην υγεία μας, από ελλείψεις θρεπτικών συστατικών, μέχρι αυξημένο κίνδυνο για χρόνιες νόσους, ενώ η πιο συχνή «παρενέργεια» είναι η πρόσληψη βάρους μετά το τέλος της δίαιτας!
Ποιές είναι οι «κόκκινες σημαίες» που μας δείχνουν ότι μια δίαιτα είναι παράδοξη;
http://www.mantzorou.gr/el/blog/pos-xehorizoyme-mia-paradoxi-diaita-meros