Ω-3 λιπαρά οξέα: το καλό λίπος
Τα ω-3 λιπαρά οξέα είναι πολυακόρεστα λιπαρά οξέα, απαραίτητα θρεπτικά συστατικά για τον οργανισμό μας, αφού παίζουν σημαντικό ρόλο σε διάφορες λειτουργίες του, στις μεμβράνες του εγκεφάλου και στον έλεγχο της πήξης του αίματος. Ο οργανισμός μας δε μπορεί από μόνος του να συνθέσει αυτά τα λιπαρά οξέα, επομένως η διατροφή είναι η μόνη πηγή.
Τρία είναι τα απαραίτητα ω-3 λιπαρά οξέα για τον οργανισμό. Το α-λινολενικό οξύ (ALA) βρίσκεται σε μερικά φυτικά έλαια, τους ξηρούς καρπούς, τους σπόρους και τα φασόλια, όπως τη σόγια, καθώς και σε κάποια πράσινα λαχανικά.
Το εικοσαπεντανοικό ( EPA) και το και το δοκοσαεξαενοικό οξύ (DHA) βρίσκονται στα ψάρια και τα ιχθυέλαια. Ο οργανισμός έχει τη δυνατότητα να μετατρέπει το ALA σε EPA και DHA, οπότε, ακόμη και αν κάποιος είναι χορτοφάγος ή vegan με διατροφή που περιλαμβάνει πηγές ALA, τότε είναι πιθανό να καλύπτει τις ανάγκες του σε ω-3 λιπαρά οξέα.
Τα οφέλη των ω-3 λιπαρών είναι πολλαπλά, με πιο γνωστή την προστασία από καρδιαγγειακές παθήσεις, αυξάνοντας την HDL «καλή» χοληστερόλη, μειώνοντας την αρτηριακή πίεση και τα τριγλυκερίδια.
Έρευνες αποδίδουν στα ω-3 λιπαρά πιθανά οφέλη σε ασθένειες όπως στον καρκίνο, νόσο Chron και ελκώδη κολίτιδα, άλλες αυτοάνοσες νόσους, στην οστεοπόρωση, και την άνοια, ενώ και οι διαβητικοί ασθενείς μπορούν να ωφεληθούν από την προστατευτική τους δράση στα καρδιαγγειακά νοσήματα.
Μάλιστα, δύο μερίδες λιπαρό ψάρι (πχ. σολομό, τόνο, σαρδέλες, ρέγγα, βακαλάος) την εβδομάδα μειώνουν τον κίνδυνο για νόσο και θάνατο λόγω καρδιαγγειακών ασθενειών, ενώ ασθενείς με καρδιακή νόσο που καταναλώνουν ω-3 λιπαρά οξέα ωφελούνται από μείωση αρρυθμιών και μείωση του κινδύνου θανάτου.
Η χρήση συμπληρωμάτων διατροφής σπάνια κρίνεται απαραίτητη σε υγιή άτομα, ενώ θεωρείται ωφέλιμη για καρδιαγγειακούς ασθενείς.
Παρακάτω προτείνονται τρόποι για αύξηση της πρόσληψης των απαραίτητων ω-3 λιπαρών οξέων.
1. Καταναλώστε τουλάχιστον δύο μερίδες λιπαρό ψάρι την εβδομάδα. Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί στο γεγονός ότι κάποια ψάρια έχουν υψηλά επίπεδα υδραργύρου, επομένως, γυναίκες που σκοπεύουν να μείνουν έγκυες, εγκυμονούσες και θηλάσουζες, όπως και μικρά παιδιά πρέπει να αποφεύγουν την κατανάλωση ξιφία, σκουμπρί και να μην ξεπερνούν την κατανάλωση 170 γραμμαρίων τόνου την εβδομάδα.
2. Προσθέστε στη διατροφή σας ξηρούς καρπούς και σπόρους, πχ. καρύδια, chia seeds και αλεσμένο λιναρόσπορο. Μπορείτε να τα καταναλώστε μαζί με δημητριακά στο πρωινό, στη σαλάτα ή σε σνακ, ενώ ακόμη μπορείτε να τα προσθέστε σε συνταγές για κέικ, ψωμί και πουτίγκες.
3. Ο αλεσμένος λιναρόσπορος μπορεί να αντικαταστήσει το βούτυρο ή το λάδι σε συνταγές. Αντί για μία κουταλιά της σούπας λαδιού ή βουτύρου χρησιμοποιείστε τρεις κουταλιές της σούπας αλεσμένο λιναρόσπορο.
4. Άλλες μη-ζωικές πηγές ω-3 λιπαρών οξέων αποτελούν τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, οι σταυρανθή και τα φασόλια. Επιλέξτε το μπρόκολο, τα λαχανάκια Βρυξελλών, το σπανάκι και το κουνουπίδι ως σαλάτα, ενώ και τα φασόλια μπορούν εκτός από κυρίως γεύμα να αναμειχθούν σε σαλάτες.
Τα οφέλη των ω-3 λιπαρών οξέων είναι ποικίλα και στη χώρα μας μπορούμε εύκολα να βρούμε τρόφιμα-πηγές τους. Μάλιστα, ακολουθώντας το πρότυπο της Μεσογειακής Διατροφής, είναι δύσκολο κανείς να μην προσλαμβάνει σε επαρκείς ποσότητες αυτά τα λιπαρά.
"Γιατί δεν μπορώ να σταματήσω να σκέφτομαι το φαγητο;"
Γιατί πολλες φορες δεν μπορουμε να σταματήσουμε να σκεφτόμαστε το φαγητό;
Γιατί έχουμε στο μυαλό μας όλες τις λιχουδιές που θεωρούμε ότι δεν πρεπει να τρώμε;
Υπάρχουν πολλοι λόγοι για την συνεχή σκέψη του φαγητου, όπως είναι η συναισθηματική πεινα!
Άλλες φορές όταν θέλουμε να χάσουμε βάρος γινόμαστε ιδιαίτερα αυστηροί με τον εαυτό μας και μειώνουμε την ποσοτητα και την ποικιλια των γευμάτων μας, "κοβουμε" αγαπημένα φαγητά/τρόφιμα, και θέτουμε κανόνες διατροφής που είναι δυσκολο να ακολουθήσουμε!
Φυσικα, οι γρήγοροι ρυθμοί της καθημερινότητας μας κάνουν να ασχολουμαστε και να σκεφτόμαστε αλλά ζητήματα ενώ τρώμε, με αποτέλεσμα να μην απολαμβάνουμε το φαγητό μας!
Για τους παραπανω λόγους:
- Κάντε τα γεύματά σας μια γαστρονομική εμπειρία, με τρόφιμα που σας αρέσουν, σε επαρκή ποσοτητα και απολαύστε τα με την ηρεμία σας, χωρίς αντιπερισπασμους!
- Επιλέξτε πλήρη, θρεπτικά και χορταστικά γεύματα, με λαχανικά, πηγη πρωτεινώνν και πηγη υδατανθράκων!
- Για υγιή απώλεια βάρους, ζητήστε τη συμβουλή ενός διαιτόλογου-διατροφόλογου που θα σας βοηθήσει να χτίσετε μια καλή σχέση με το φαγητό και υγιεινές διατροφικές συνήθειες, χωρίς στερήσεις και αυστηρούς κανόνες!
Ανορθόδοξες δίαιτες: Μέρος Γ
Σήμερα, πιο πολύ από ποτέ, στα περιοδικά και το ίντερνετ, βλέπουμε νέες δίαιτες να έρχονται στο φως της δημοσιότητας.
Όλο και κάποιος νέος τρόπος για μόνιμη, γρήγορη και ανώδυνη απώλεια βάρους προκύπτει και όλο και κάποιο συστατικό στη διατροφή φταίει που «κόλλησε η ζυγαριά». Οι δίαιτες ανάλογα με την ομάδα αίματος, οι δίαιτες χωρίς γλουτένη και ανάλογα με διατροφικές δυσανεξίες είναι μερικοί από αυτούς τους τρόπους.
Μια δίαιτα που έχει γίνει γνωστή τα τελευταία χρόνια, είναι η δίαιτα ανάλογα με την ομάδα αίματος, σύμφωνα με την οποία αποκλείονται τρόφιμα ανάλογα με την ομάδα αίματος του ατόμου λαμβάνοντας υπόψη ότι ορισμένα τρόφιμα είναι ανεκτά μόνο από ορισμένες ομάδες αίματος.
Ο Βρετανικός Σύλλογος Διαιτολόγων - Διατροφολόγων τονίζει ότι δεν υπάρχει επιστημονική βάση, αλλά ψευδοεπιστήμη πίσω από τη δίαιτα αυτή, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε ελλείψεις θρεπτικών συστατικών.
Η δίαιτα χωρίς γλουτένη μάλλον είναι η δίαιτα που όλοι σίγουρα έχουν ακούσει τα τελευταία χρόνια. Είναι πολύ απλή: αποκλείει κάθε πηγή γλουτένης -αν και δεν είναι σίγουρο ότι οι ακόλουθοί της ξέρουν πού βρίσκεται η γλουτένη, καθώς υπάρχουν πολλές κρυφές πηγές της πρωτεΐνης. Η εν λόγω δίαιτα δεν επιτρέπει την κατανάλωση της γλουτένης, η οποία βρίσκεται στο σιτάρι, το κριθάρι και τη σίκαλη και υποτίθεται ότι παχαίνει.
Στην πραγματικότητα, η γλουτένη δεν παχαίνει και ο αποκλεισμός της από τη δίαιτα είναι απαραίτητος μόνο σε περίπτωση κοιλιοκάκης, μιας αυτοάνοσης ασθένειας. Μάλιστα, τα προϊόντα δίχως γλουτένη περιέχουν περισσότερο λίπος από τα συμβατικά και περισσότερες θερμίδες, οπότε η κατανάλωσή τους μόνο στην απώλεια βάρους δε θα βοηθήσει.
Τέλος, μια νέα μόδα στη διατροφή είναι τα τεστ διατροφικής δυσανεξίας. Οι τροφές μπορούν να προκαλέσουν αντιδράσεις στον οργανισμό, όπως αλλεργία και δυσανεξία.
Στην περίπτωση της δυσανεξίας σε μια τροφή, τα άτομα με διατροφική δυσανεξία σε ένα συστατικό μπορούν να το καταναλώσουν σε μικρή ποσότητα (π.χ. ένα ποτήρι γάλα σε περίπτωση δυσανεξίας στη λακτόζη), αλλά σε μεγαλύτερες ποσότητες θα έχουν δυσάρεστα συμπτώματα, κυρίως στο γαστρεντερικό σύστημα.
Τα πολυδιαφημισμένα όμως αυτά τεστ δυσανεξίας, όχι μόνο δεν αναφέρονται στις διατροφικές δυσανεξίες, αλλά συνδέουν τα αποτελέσματά τους με την πρόσληψη βάρους! Δεν υπάρχει κάποιο τρόφιμο που από μόνο του θα προκαλέσει αύξηση βάρους! Είναι το ενεργειακό περιεχόμενο της διατροφής που καθορίζει το ενεργειακό ισοζύγιο και την πρόσληψη ή την απώλεια βάρους.
Μάλιστα, λόγω της μεγάλης δημοσιότητας που πήραν τα τεστ αυτά, το Κεντρικό Συμβούλιο Υγείας κατέληξε στο ότι «ουδεμία σχέση έχουν οι τροφικές υπερευαισθησίες με το σωματικό βάρος ή το μεταβολικό ρυθμό, τη ρύθμισή του, την απώλεια βάρους και το σχεδιασμό διαιτολογίου με αυτόν το σκοπό.
Οποιοσδήποτε επικαλείται κάτι τέτοιο, εκμεταλλεύεται με δόλο την άγνοια του κοινού».
Είναι πολλές οι δίαιτες που υπόσχονται δραστικές αλλαγές στο βάρος σε μικρό χρονικό διάστημα. Δεν υπάρχει κάποιο μαγικό συστατικό που να παχαίνει ή να αδυνατίζει.
Το κλειδί στην απώλεια βάρους είναι μια υποθερμιδική, αλλά ισορροπημένη δίαιτα, σύμφωνα με τις διατροφικές προτιμήσεις και το καθημερινό πρόγραμμα του κάθε ατόμου, καθώς και τακτική άσκηση προς αποφυγή απώλειας μυϊκής μάζας κατά τη διάρκεια της δίαιτας.
Tι αλμυρό πρωινό να διαλέξω
Η καλή μερα από το πρωί φαίνεται!
Ένα θρεπτικό, πλήρες πρωινό μας δίνει ενέργεια και θρεπτικά συστατικά για τη μέρα. Ένα πλήρες γεύμα αποτελείται από πηγή υδατάνθρακα, πηγή πρωτεϊνης, καλά λιπαρά και λαχανικά ή φρούτα.
Πολλές οι επιλογές για γλυκά και αλμυρά πρωινά. Ας δουμε πέντε διαφορετικά αλμυρά πρωινά.
Αυγοφέτες με τυρί φέτα, ντομάτα και σπανάκι
Το αυγό είναι ο βασιλιάς του αλμυρού πρωινού και μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε πληθώρα συνταγών!
Οι κλασσικές αυγοφέτες μπορούν να γίνουν με ψωμί ολικής άλεσης και να συνοδευτούν με τυρί φέτα και λαχανικά, όπως ντομάτα και σπανάκι, για ένα πλήρες γεύμα, πλούσιο σε πρωτεϊνη, σύνθετους υδατάνθρακες, φυτικές ίνες και αντιοξειδωτικά!
Αλμυρα pancakes
Ποιός είπε οτι τα pancakes γίνονται μονο γλυκά; Μπορούμε να βάλουμε τυρί κρέμα και καπνιστό σολομό ή/και αυγό, και ρόκα και να έχουμε ένα πληρέστατο λουκούλιο πρωινό! Για ακόμη πιο χορταστικά pancakes, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε αλεύρι βρώμης.
Για τα pancakes θα χρειαστείτε 1 φλ. βρώμη αλεσμένη, 1 φλ. γάλα, 1 αυγό και 1 κ.γ. baking pοwder.
Αλμυρος χυλός βρώμης
Το αγαπημένο σε πολλούς porridge μπορεί να γίνει και αλμυρό. Μπορεί να γίνει με νερό και να συνοδευτεί με τυρί, αυγό & αβοκάντο, ενώ μπορεί να προστεθεί και τριμμένο κολοκυθάκι κατά το βράσιμο του χυλού.
Σάντουιτς με τορτίγια
Όταν θέλουμε κάτι πιο εύκολο που δεν είναι τοστ, η τορτίγια έρχεται να μας δώσει τη λύση. Μπορούμε να προσθέσουμε αβοκάντο, λαχανικά ή/και μανιτάρια τυρί, αυγό και καπνιστό σολομό ή γαλοπούλα. Οι επιλογές είναι αμέτρητες για ένα γρήγορο πρωινό στο λεπτό!
Vegan oμελέτα με αλεύρι ρεβυθιού και λαχανικά
Για τους αυστηρά χορτοφάγους (vegan) το αλεύρι ρεβυθιού μπορεί να αντικαταστήσει το αυγό σε μια ομελέτα.
Η βάση για την ομελέτα γίνεται αναμειγνύοντας 1/4 φλ. αλεύρι ρεβυθιού με 1/3 φλ. νερό, λίγο αλάτι ή/και διατροφική μαγιά. Μπορούν να προστεθούν στο μίγμα τα λαχανικά και μανιτάρια της επιλογής μας!