Γιαούρτι με πρωτεΐνη: Nεά μόδα! Nέο προϊόν;
Τα γιαούρτια με πρωτεϊνη έχουν κάνει την εμφάνισή τους τον τελευταίο καιρό στα ράφια του σούπερμαρκετ. Το γιαούρτι αποτελεί εξαιρετική πηγή πρωτεΐνης, καθώς περιέχει περίπου 9 γραμμάρια πρωτεϊνών ανά 100 γρ προϊόντος, και αποτελούν ένα υγιεινό σνακ.
Τα “νέα” γιαούρτια που διαφημίζονται για την ποσότητα της πρωτεϊνης που περιέχουν, πόση περισσότερη πρωτεΐνη περιέχουν;
Δοκίμασα 3 διαφρετικά γιαούρτια, και μετά διάβασα τις ετικέτες τους. Τα αποτελέσματα με εντυπωσίασαν!
Ας ξεκινήσουμε με το 1ο που δοκίμασα. Η συσκευασία ήταν ένα κεσεδάκι γιαούρτι μαζί με έξτρα “δημητριακά”. Πάνω στη συσκευασία αναφερόταν ότι το προϊόν (120 γρ) περιέχει 100 θερμίδες μόνο! Αρχικά δεν με ενδιέφεραν τα δημητριακά που είχε από πάνω γιατί εγώ ήθελα να δοκιμάσω το γιαούρτι. Γρήγορα κατάλαβα ότι η συσκευασία περιείχε μόνο 100 γρ απλό γιαούρτι 0%, και τα “δημητριακά” που είχε ήταν η πηγή πρωτεϊνών. Απογοητεύτηκα από την έλλειψη καινοτομίας στο γιαούρτι. Τα “δημητριακά” που νόμιζα ότι είχε ήταν πρωτεΐνη φυτικής προέλευσης και αποξηραμένα μύρτιλλα με ζάχαρη.
Το 2ο προιόν ήταν ένα επιδόρπιο γάλακτος (quark). Η διαφορά στη γεύση και υφή σε σχέση με το κλασσικό γιαούρτι ήταν σχετικά εμφανής, αλλά προς το καλό. Λόγω της έλλειψης σε επιδόρπιο χωρίς φρούτα/γεύση, δοκίμασα το προϊόν που είχε μαζί με τα φρούτα και προσθήκη ζάχαρης και στέβιας. Το προϊόν αυτό είχε 20 γρ πρωτεϊνης.
Το 3ο και τελευταίο προϊόν που δοκιμάσα ήταν ένα επιδόρπιο γιαούρτιού με φρούτα και αρκετή ζάχαρη. Έμοιαζε και τελικά ήταν ένα απλό γιαούρτι 0% λιπαρά με φρούτα, ακριβώς όπως πολλά άλλα που κυκλοφορούν εδώ και χρόνια στο εμπόριο! Μάλιστα, αυτό το προϊόν περιείχε την μεγαλύτερη ποσότητα ζάχαρης σε σχέση με τα άλλα επιδόρπια και μάλιστα η σουκρόζη (ζάχαρη) ήταν το 2ο συστατικό του προϊόντος.
Επομένως, καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι αν και διαφημίζονται ως νέα προϊόντα, μόνο το ένα από τα τρία ήταν διαφορετικό προϊόν, το quark. Μάλιστα, αν συγκρίνουμε τα προϊόντα αυτά με ένα όμοιο προϊόν, το απλό κλασσικό γιαούρτι με 0% λιπαρά θα δούμε ότι το παλιό γνωστό μας προϊόν περιέχει περισσότερη πρωτεϊνη σε σχέση με τα “νέα” επιδόρπια γιαούρτιού, και 2,5 γραμμάρια λιγότερη πρωτεϊνη σε σχέση με το επιδόρπιο γάλακτος, που είναι μικρή ποσότητα πρωτεΐνης που τη βρίσκουμε σε μισή φέτα τυρί του τοστ. Επιπλέον, το γιαούρτι 0% έχει τις λιγότερες θερμίδες σε σχέση με τα άλλα προϊόντα, ενώ δεν περιέχει πρόσθετη ζάχαρη.
Τα προϊόντα αυτά περιέχουν 0% γιαούρτι, άρα δεν περιέχουν λιποδιαλυτές βιταμίνες. Αν επιλέξουμε το γιαούρτι 2%, τότε θα έχουμε και πάλι όμοια ποσότητα πρωτεϊνης, αλλά και λιποδιαλυτές βιταμίνες!
Άρα, νέα διαφήμιση, παλιό προϊόν.
Το καρπούζι παχαίνει;
"Το καρπούζι παχαίνει και έχει πολλή ζάχαρη". Μια φράση που ακουμε συχνά τετοια εποχη!
Πολλοί θεωρούν οτι λόγω της γλυκιάς γεύσης το καρπούζι έχει πολλή ζάχαρη & αρκετές θερμίδες, με αποτέλεσμα να "παχαίνει".
Στην πραγματικότητα, κάτι τέτοιο δεν ισχύει, καθώς δεν υπάρχει κάποιο τρόφιμο του οποίου η κατανάλωση οδηγεί αυτομάτως σε αυξηση του βαρους.
Γνωρίζετε ποιά είναι τα υποκατάστατα της ζάχαρης;
200 γραμμάρια καρπουζιού αποδίδουν μόλις 60 θερμίδες, ενώ τα σάκχαρα των φρούτων δεν ανήκουν στην κατηγορία των ελεύθερων σακχάρων (ζάχαρη)! Μαλιστα, ενώ το καρπουζι έχει υψηλό γλυκαιμικό δείκτη, έχει χαμηλό γλυκαιμικό φορτίο, και είναι καλή επιλογη για άτομα άτομα με διαβήτη!
Μάλιστα, το καρπούζι, όπως και όλα τα φρούτα & τα λαχανικά περιέχουν και μεγάλο ποσοστό νερού, το οποίο συμβάλλει στην ενυδάτωση μας!
Δυστυχώς, διατροφικοί μύθοι γύρω από φρούτα & λαχανικά, τα οποία υποτίθεται οτι παχαίνουν κυκλοφορούν εδώ και χρόνια, και ας έχουν καταριφθεί! Το γεγονός αυτό οδηγεί σε μη υγιή σχέση με το φαγητό και χωρίς λόγο αποφυγή θρεπτικών τροφίμων!
Απολαύστε τα φρούτα και τα λαχανικά άφοβα, με στόχο την κατανάλωση τουλάχιστον 5 μερίδων φρούτων & λαχανικών την ημέρα!
Επίπεδα γλυκόζης στο αίμα: τι είναι η γλυκόζη, ποια είναι τα φυσιολογικά επίπεδα στο αίμα, τι συμβαίνει αν είναι αυξημένη, πως την ελέγχω, και ποιες τροφές τη ρίχνουν;
Η γλυκόζη είναι ένα απλό σάκχαρο και αποτελεί την πρωταρχική πηγή ενέργειας για τον ανθρώπινο οργανισμό. Τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα διατηρούνται σε ένα συγκεκριμένο εύρος για την υγιή λειτουργία του οργανισμού.
Η γλυκόζη προέρχεται από τα διάφορα τρόφιμα που περιέχουν υδατάνθρακες (πχ. ψωμί, φρούτα, ζυμαρικά, όσπρια, κ.α.). Οι σύνθετοι υδατάνθρακες που περιέχονται σε αυτά μετατρέπονται σε γλυκόζη κατά τη διάρκεια της πέψης και της απορρόφησης. Παράλληλα, όντας το κύριο καύσιμο του οργανισμού, το σώμα, μέσω της γλυκονεογένεσης μπορεί να παράξει μόνο του γλυκόζη.
Σύμφωνα με την American Diabetes Association, τα φυσιολογικά επίπεδα γλυκόζης στο αίμα σε άτομα που δεν έχουν Σακχαρώδη Διαβήτη είναι τα εξής:
- Νηστεία (π.χ. πριν από το πρωινό): 70 – 100 mg/dL
- Μετά από γεύματα(2 ώρες μετά): Λιγότερο από 140 mg/dL
Στους ασθενείς με διαβήτη, οι στόχοι γλυκαιμίας είναι ελαφρώς διαφορετικοί:
- Νηστεία και πριν από τα γεύματα: 80 – 130 mg/dL
- Μετά από γεύματα (2 ώρες μετά): Λιγότερο από 180 mg/dL
Η παρατεταμένη αυξημένη γλυκόζη αίματος (υπεργλυκαιμία) είναι δείγμα αυξημένου κινδύνου ανάπτυξης σακχαρώδους διαβήτη, όπου το σώμα δεν μπορεί να ρυθμίσει τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα. Με την πάροδο του χρόνου, ο αρρύθμιστος διαβήτης μπορεί να προκαλέσει σοβαρές επιπλοκές, όπως καρδιαγγειακά νοσήματα, νεφρική νόσο, νευροπάθεια, και μικρο-αγγειακές βλάβες στα μάτια.
Πώς ελέγχουμε τα επίπεδα γλυκόζης μέσω της διατροφής;
Η διατροφή παίζει ζωτικό ρόλο στη ρύθμιση των επιπέδων γλυκόζης στο αίμα. Ακολουθώντας μια ισορροπημένη, υγιεινή διατροφή, μπορεί κανείς να ελέγξει τα επίπεδα γλυκόζης του αίματος, με στόχο την πρόληψη και την αντιμετώπιση του σακχαρώδους διαβήτη τύπου ΙΙ.
Τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα ανεβαίνουν με την πρόσληψη υδατανθράκων. Στην περίπτωση του προ-διαβήτη και του διαβήτη, τα επίπεδα γλυκόζης παραμένουν υψηλά για περισσότερη ώρα. Στόχος, συνεπώς, είναι η καθυστέρηση της απορρόφησης των υδατανθράκων στην κυκλοφορία του αίματος, για σταδιακή αύξηση των τιμών γλυκόζης στο αίμα.
Αυτό επιτυγχάνεται με τις παρακάτω μεθόδους:
1. Συνδυασμός των πηγών υδατανθράκων με πηγές “καλών” λιπαρών ή/και πρωτεΐνης (πχ. φρούτο και ξηροί καρποί, φρούτο και γιαούρτι). Στο επίπεδο του γεύματος, συστήνεται η κατανάλωση πλήρων γευμάτων που περιέχουν λαχανικά, πηγή πρωτεΐνης και πηγή σύνθετων υδατανθράκων, με χρήση καλών λιπαρών, όπως εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο (πχ. πράσινη σαλάτα με κοτόπουλο και πατάτες).
2. Περιορισμός της υπερκατανάλωσης ελευθέρων και πρόσθετων σακχάρων, όπως γλυκίσματα και γλυκά σνακ, και ροφήματα με ζάχαρη (χυμοί, αναψυκτικά).
3. Αύξηση της κατανάλωσης φυτικών ινών. Οι φυτικές ίνες βοηθούν στην επιβράδυνση της απορρόφησης της γλυκόζης από το σώμα, βοηθώντας έτσι στη διατήρηση πιο σταθερού εύρους επιπέδων γλυκόζης στο αίμα, ενώ βελτιώνουν και τον κορεσμό.
Φυσικά, στα πλαίσια του συνόλου της διατροφής, μια διατροφή όπως η Μεσογειακή Διατροφή φαίνεται να έχει μακροπρόθεσμα θετικό αποτέλεσμα στον έλεγχο των επιπέδων σακχάρου του αίματος, καθώς και στην μείωση του κινδύνου εμφάνισης των επιπλοκών της νόσου, όπως τα καρδιαγγειακά νοσήματα, μέσω του ελέγχου των λιπιδίων του αίματος και της αρτηριακής πίεσης.
Παράλληλα, η απώλεια και διατήρηση της απώλειας βάρους της τάξης του 10% του αρχικού βάρους συμβάλλει στην βελτίωση της ρύθμισης της γλυκόζης του αίματος, τη μείωση της ινσουλινο-αντίστασης, ακόμη και την ύφεση του διαβήτη.
Υπάρχουν τρόφιμα που ρίχνουν τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα;
Δεν υπάρχουν τρόφιμα που ρίχνουν τα επίπεδα γλυκόζης. Τα τρόφιμα που έχουν χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη, όμως, οδηγούν σε ομαλή αύξηση της γλυκόζης του αίματος. Τέτοια τρόφιμα είναι τα δημητριακά/σιτηρά ολικής άλεσης, τα φρούτα και τα λαχανικά, τα όσπρια και οι ξηροί καρποί.
Επίσης, το ξύδι έχει προταθεί ως ένα πιθανό φυσικό μέσο για τη μείωση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα. Μερικές μικρές μελέτες έχουν υποστηρίξει την θεωρία ότι μπορεί να επιβραδύνει την απορρόφηση των υδατανθράκων, οδηγώντας έτσι σε μια πιο αργή και σταθερή αύξηση των επιπέδων γλυκόζης στο αίμα, και να αυξήσει την ευαισθησία των κυττάρων στην ινσουλίνη, την ορμόνη που ρυθμίζει την απορρόφηση της γλυκόζης από τα κύτταρα. Ωστόσο, παρόλο που υπάρχουν ορισμένες ανεξάρτητες μελέτες που υποστηρίζουν αυτά τα ευρήματα, τα δεδομένα είναι περιορισμένα. Οι περισσότερες μελέτες έχουν πραγματοποιηθεί σε μικρό αριθμό συμμετεχόντων και οι αποτελέσματα είναι αντικρουόμενα.
Συνοψίζοντας, ο έλεγχος των επιπέδων σακχάρου στο αίμα απαιτεί προσεκτική παρακολούθηση και διαχείριση με τη βοήθεια της διατροφής, της φυσικής δραστηριότητας και τη χρήση φαρμάκων σε άτομα με διαβήτη. Ο στόχος είναι να διατηρηθούν φυσιολογικά επίπεδα σακχάρου στο αίμα για την επίτευξη και διατήρηση της υγείας και της ευεξίας. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι ο έλεγχος των επιπέδων σακχάρου στο αίμα πρέπει να γίνεται υπό την καθοδήγηση διεπιστημονικής ομάδας ιατρού (αναφορικά με την φαρμακοθεραπεία) και διαιτολόγου-διατροφολόγου (αναφορικά με την διατροφή) και να λαμβάνονται υπόψη οι ατομικές ανάγκες και αρέσκειες του κάθε ατόμου.
Χρήσιμες Πηγές
- American Diabetes Association; Standards of Care in Diabetes—2023 Abridged for Primary Care Providers. Clin Diabetes 2 January 2023; 41 (1): 4–31. https://doi.org/10.2337/cd23-as01
- American Heart Association. (2018). Added Sugars. [Online] Available at: https://www.heart.org/en/healthy-living/healthy-eating/eat-smart/sugar/a...
- Johnston, C. S., Kim, C. M., & Buller, A. J. (2004). Vinegar improves insulin sensitivity to a high-carbohydrate meal in subjects with insulin resistance or type 2 diabetes. Diabetes Care, 27(1), 281-282.
- Liatis, S., Grammatikou, S., Poulia, K. A., Perrea, D., Makrilakis, K., & Diakoumopoulou, E. (2010). Vinegar reduces postprandial hyperglycaemia in patients with type II diabetes when added to a high, but not to a low, glycaemic index meal. European Journal of Clinical Nutrition, 64(7), 727-732.
Πρόσθετη ζάχαρη και παχυσαρκία
Η ζάχαρη αποτελεί συστατικό της διατροφής μας, καθώς υπάρχει σε πολλά τρόφιμα, ακόμη κι αν δεν το γνωρίζουμε. Έχει ενοχοποιηθεί ως κύρια αιτία για τη φθορά των δοντιών, ενώ η έρευνα έχει δείξει ότι η αυξημένη κατανάλωση ζάχαρης συμβάλλει στην αύξηση του σωματικού βάρους, ειδικά όταν πρόκειται για ποτά με πρόσθετη ζάχαρη.
Ιδιαίτερα σε άτομα με υπερβάλλον σωματικό βάρος που κάνουν καθιστική ζωή, η υπερβολική κατανάλωση ζάχαρης μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακών νοσημάτων, σακχαρώδους διαβήτη και άλλων παθήσεων. Η αποφυγή τους μπορεί να βοηθήσει στην απώλεια βάρους.
Στη φύση τα σάκχαρα υπάρχουν στο γάλα, στα φρούτα και στα λαχανικά, μαζί με βιταμίνες, μέταλλα και φυτικές ίνες, όχι όμως και στα επεξεργασμένα τρόφιμα! Για παράδειγμα, τα αναψυκτικά με πρόσθετη ζάχαρη, συνήθως περιέχουν μεγάλες ποσότητες σακχάρων, αυξάνοντας έτσι το θερμιδικό περιεχόμενο και την πρόσληψη ζάχαρης, χωρίς να έχουν ιδιαίτερη θρεπτική αξία. Επίσης, δε βοηθούν στο αίσθημα κορεσμού όσο οι στερεές τροφές, με αποτέλεσμα την κατανάλωση επιπλέον τροφής και θερμίδων που μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση βάρους.
Yπάρχουν πολλές κρυφές πηγές ζάχαρης, που συμβάλλουν στην αυξημένη κατανάλωσή της. Για παράδειγμα, η κέτσαπ και η μουστάρδα, το ψωμί και τα γιαούρτια με γεύσεις περιέχουν ζάχαρη. Τα ενεργειακά ποτά, τα έτοιμα milkshakes, τα φρουτοποτά και τα αναψυκτικά μπορεί να περιέχουν μέχρι και 18 κουταλιές του γλυκού ζάχαρη!
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας τονίζει ότι η ημερήσια κατανάλωση ζάχαρης δεν πρέπει να ξεπερνά το 5%, το οποίο μεταφράζεται σε 25 γρ. (έξι κουταλιές του γλυκού) για τις γυναίκες και σε 35 γρ. (οκτώ κουταλιές του γλυκού) για τους άνδρες την ημέρα. Εξάλλου και στην πυραμίδα της Μεσογειακής Διατροφής, τα γλυκά, τα αναψυκτικά και τα προϊόντα που είναι πλούσια σε ζάχαρη, λίπος και αλάτι βρίσκονται στην κορυφή, που σημαίνει ότι πρέπει να καταναλώνονται σπάνια και με μέτρο.
Πώς όμως μπορεί να εφαρμοστεί αυτό;
1. Μειώστε την ποσότητα ζάχαρης που προσθέτετε σε τρόφιμα, όπως δημητριακά. Για πιο γλυκιά γεύση μπορείτε να βάλετε φρέσκα ή αποξηραμένα φρούτα στο γιαούρτι και το γάλα.
2. Στο τσάι και τον καφέ προσθέστε γλυκαντικά, αντί για ζάχαρη ή σιρόπι.
3. Μειώστε την ποσότητα ζάχαρης σε γλυκά που φτιάχνετε. Εναλλακτικά, αναμείξτε ζάχαρη με γλυκαντικά ή χρησιμοποιήστε μόνο γλυκαντικά. Οι χουρμάδες και η μπανάνα λειτουργούν ως γλυκαντικά και ταιριάζουν πολύ στα γλυκά.
4. Τα μπαχαρικά, όπως το ginger, το μοσχοκάρυδο και η κανέλα μπορούν να προστεθούν σε συνταγές ως βελτιωτικά γεύσης.
5. Προτιμήστε ποτά και αναψυκτικά χωρίς ζάχαρη. Το νερό είναι φυσικά η καλύτερη επιλογή.
6. Ειδικά για τα παιδιά προτιμήστε το γάλα ή το νερό αντί για αναψυκτικά, ενώ ακόμα και το γάλα με κακάο είναι προτιμότερη επιλογή από τα αναψυτκικά.
Μικρές αλλαγές στην καθημερινή ζωή μπορεί να φέρουν μεγάλα αποτελέσματα με την πάροδο του χρόνου στο σωματικό βάρος και ιδιαίτερα στην υγεία και την ευεξία.Καμία τροφή δεν απαγορεύεται, πρέπει όμως να υπάρχει μέτρο και σύνεση στην κατανάλωση κάποιων τροφίμων για την επίτευξη μιας ισορροπημένης διατροφής.