Nutritional Status Is Associated with Health-Related Quality of Life, Physical Activity, and Sleep Quality: A Cross-Sectional Study in an Elderly Greek Population
Papadopoulou, Sousana K., Maria Mantzorou, Gavriela Voulgaridou, Eleni Pavlidou, Konstantinos Vadikolias, Georgios Antasouras, Theofanis Vorvolakos, Evmorfia Psara, Georgios K. Vasios, Aspasia Serdari, Efthymios Poulios, and Constantinos Giaginis. 2023. "Nutritional Status Is Associated with Health-Related Quality of Life, Physical Activity, and Sleep Quality: A Cross-Sectional Study in an Elderly Greek Population" Nutrients 15, no. 2: 443. https://doi.org/10.3390/nu15020443
This study aims to explore the associations between nutritional status and health-related quality of life, physical activity, and sleep quality in older exclusively Caucasian adults from Greec who were free of any severe disease. This is a cross-sectional study. Mini Nutritional Assessment was used to assess nutritional status, health-related quality of life was assessed using the Short Form Healthy Survey questionnaire, sleep quality was assessed using the Pittsburgh Sleep Quality Index, and physical activity levels were assessed via the International Physical Activity Questionnaire. 3405 community-dwelling men and women, over 65 years old from14 different Greek regions were enrolled. Ten-point four percent (10.4%) of the participants were classified as malnourished, while 35.6% were “at risk of malnutrition”. A better nutritional status was significantly and independently associated with higher physical activity levels (p = 0.0011) and better quality of life (p = 0.0135), as well as better sleep quality (p = 0.0202). In conclusion, our study highlights the interrelationships between a good nutritional status, a high-quality sleep, active lifestyle, and good quality of life. Further interventional studies are needed to clarify the associations, and test the feasibility of improving the nutritional status, physical activity levels and sleep quality of the elderly, and the impact of these changes on quality of life, and healthy ageing in races beyond Caucasian populations. Public health strategies and policies should be recommended to inform older adults for the necessity to improve their nutritional status and lifestyle habits to improve their health status and to obtain better life expectancy.
Η Διατροφική Κατάσταση Συσχετίζεται με την Ποιότητα Ζωής που Σχετίζεται με την Υγεία, την Φυσική Δραστηριότητα και την Ποιότητα του Ύπνου
Η μελέτη αυτή έχει ως στόχο να εξετάσει τις συσχετίσεις μεταξύ της διατροφικής κατάστασης και της ποιότητας ζωής που σχετίζεται με την υγεία, της σωματικής δραστηριότητας και της ποιότητας ύπνου σε ηλικιωμένους αποκλειστικά καυκάσιους ενήλικες από την Ελλάδα, οι οποίοι δεν είχαν κάποια σοβαρή νόσο. Το Mini Nutritional Assessment χρησιμοποιήθηκε για την αξιολόγηση της διατροφικής κατάστασης, η ποιότητα ζωής που σχετίζεται με την υγεία αξιολογήθηκε χρησιμοποιώντας το ερωτηματολόγιο Short Form Healthy Survey, η ποιότητα ύπνου αξιολογήθηκε χρησιμοποιώντας το εργαλείο Pittsburgh Sleep Quality Index και τα επίπεδα σωματικής δραστηριότητας αξιολογήθηκαν μέσω του International Physical Activity Questionnaire. Συμμετείχαν 3405 άνδρες και γυναίκες πάνω από 65 ετών, που διέμεναν στην κοινότητα και προήρχονταν από 14 διαφορετικές περιοχές της Ελλάδα.
Το 10,4% των συμμετεχόντων χαρακτηρίστηκαν ως υποσιτισμένοι, ενώ το 35,6% βρέθηκε σε «κίνδυνο υποσιτισμού». Η καλύτερη κατάσταση θρέψης συσχετίζεται σημαντικά και ανεξάρτητα με υψηλότερα επίπεδα φυσικής δραστηριότητας (p = 0,0011) και καλύτερη ποιότητα ζωής (p = 0,0135), καθώς και καλύτερη ποιότητα ύπνου (p = 0,0202). Συνολικά, η μελέτη μας υπογραμμίζει τις αλληλεπιδράσεις μεταξύ της καλής κατάσταση θρέψης, της υψηλής ποιότητας ύπνου, του ενεργού τρόπου ζωής και της καλής ποιότητας ζωής. Επιπλέον μελέτες παρέμβασης είναι απαραίτητες για να διευκρινιστούν οι συσχετίσεις και να δοκιμαστεί η εφικτότητα βελτίωσης της κατάστασης θρέψης, των επιπέδων φυσικής δραστηριότητας και της ποιότητας ύπνου των ηλικιωμένων, και ο αντίκτυπος αυτών των αλλαγών στην ποιότητα ζωής και την υγιή γήρανση σε πληθυσμούς πέρα από τους Καυκάσιους πληθυσμούς.
Οι δημόσιες στρατηγικές και πολιτικές υγείας θα πρέπει να συστήνουν στους ηλικιωμένους την ανάγκη βελτίωσης της διατροφικής τους κατάστασης και των συνηθειών τους ώστε να βελτιωθεί η υγεία τους και να επιτευχθεί μεγαλύτερο προσδόκιμο ζωής.
Το άρθρο είναι ελεύθερο προς ανάγνωση στη σελίδα του επιστημονικού περιοδικού εδώ. Τα πνευματικά δικαιώματα ανήκουν στους συγγραφείς.
Γιατί να επισκεφτεί κάποιος έναν διαιτολόγο;
H διατροφή είναι από τα πιο επίκαιρα θέματα. Η τηλεόραση, τα περιοδικά, οι εφημερίδες, διάφορα μπλογκ και ιστοσελίδες, μοντέλα, ηθοποιοί και παρουσιαστές παρέχουν πληθώρα συνταγών μαγειρικής και συμβουλών διατροφής.
Τα τελευταία χρόνια επανήλθαν στη «διατροφική μόδα» ιδιαίτερα συστατικά και εδέσματα, ενώ ολοένα και περισσότερα "superfoods" κάνουν την εμφάνισή τους. Επιπλέον, η απώλεια βάρους και η βελτίωση της φυσικής κατάστασης απασχολεί αρκετούς, παρά τα αυξημένα επίπεδα παχυσαρκίας στη χώρα μας.
Τι μπορεί να κάνει ένας κλινικός διαιτολόγος για να βοηθήσει τα άτομα που θέλουν να ελέγξουν το βάρος τους;
Με την πληθώρα πληροφοριών που υπάρχουν αναρωτιέται κανείς γιατί να επισκεφτεί έναν διαιτολόγο, ενώ μπορεί μόνος του να ακολουθήσει μια δίαιτα από περιοδικό ή το διαδίκτυο.
Οι δίαιτες που κυκλοφορούν κατά πάσα πιθανότητα θα οδηγήσουν σε απώλεια σωματικού βάρους, εφόσον παρέχουν λιγότερες θερμίδες από όσες χρειάζεται ο οργανισμός για να διατηρηθεί στο ίδιο σωματικό βάρος. Παρ’ όλα αυτά, η πλειοψηφία των ατόμων που ακολουθούν τέτοιου είδους δίαιτες είτε παρατούν σύντομα την προσπάθεια, είτε ύστερα από μια παροδική απώλεια βλέπουν με απογοήτευση τα... κιλά να επανέρχονται!
Τα φαινόμενα αυτά οφείλονται στο γεγονός ότι οι δίαιτες εκείνες συχνά είναι αρκετά στερητικές, δε λαμβάνουν υπόψη τις ανάγκες και τις ιδιαιτερότητες του κάθε ατόμου, ενώ δεν απευθύνονται σε άτομα που πάσχουν από νοσήματα. Επιπλέον, δεν είναι λίγες οι φορές που συμβουλές διατροφής δίνουν άτομα άσχετα με την επιστημονική προσέγγιση της διατροφής.
Αντιθέτως, ο κλινικός διαιτολόγος έχει εκπαιδευτεί στη διαιτολογία και τη διατροφή, γνωρίζει καλά τα οφέλη της ισορροπημένης διατροφής στην υγεία και καθοδηγεί το άτομο στη βελτίωση του τρόπου ζωής του μέσω υγιεινής διατροφής και τακτικής άσκησης, με απώτερο στόχο την καλή υγεία και τη βελτιωμένη ποιότητα ζωής.
Ο διαιτολόγος σχεδιάζει εξατομικευμένη διαιτητική φροντίδα, λαμβάνοντας υπόψη τις ανάγκες, το καθημερινό πρόγραμμα, τον τρόπο ζωής, τις διατροφικές συνήθειες, το ιατρικό ιστορικό και τους στόχους του κάθε ατόμου. Ύστερα από την ανάλυση του μεταβολισμού και της σύστασης σώματος, ο διαιτολόγος σε συνεργασία με τον ίδιο τον ενδιαφερόμενο θέτει τους διατροφικούς στόχους και συντάσσει το πλάνο διατροφής, το οποίο ο ενδιαφερόμενος πρώτιστα θα το πιστέψει και κατόπιν θα το ακολουθήσει χωρίς να αγχώνεται και κυρίως χωρίς να στερείται.
Επιπλέον, σε περίπτωση που κάποιος πάσχει από κάποιο νόσημα ο κλινικός διαιτολόγος παρέχει την απαραίτητη διαιτητική αντιμετώπιση με στόχο την επίτευξη ή/και διατήρηση μιας καλής κατάστασης θρέψης, την ελαχιστοποίηση των συμπτωμάτων της ασθένειας και των παρενεργειών της φαρμακευτικής αγωγής.
Φυσικά, η δουλειά του διαιτολόγου δεν τελειώνει εκεί που ένα πρόγραμμα διατροφής αρχίζει! Για να επιτευχθεί απώλεια σωματικού βάρους και να διατηρηθεί αυτή η απώλεια χρειάζεται βελτίωση του τρόπου ζωής και της σχέσης με το φαγητό μέσω διατροφικής συμβουλευτικής, όπου ο διαιτολόγος προπονεί, καθοδηγεί και στηρίζει το άτομο για την επίτευξη των στόχων του.
Καταλαβαίνουμε, λοιπόν, πως η έγκυρη επιστημονική γνώση και η εξατομίκευση που προσφέρει ο διαιτολόγος είναι τα στοιχεία που παίζουν κεντρικό ρόλο στο να καταφέρει κάποιος να ελέγξει το βάρος του ή τα σχετιζόμενα με τη διατροφή συμπτώματα μιας ασθένειας.
Ψάρι με αυγό ή τυρί: Όντως δεν πρέπει να συνδυάζονται; Τι ισχύει;
Το θέμα της ταυτόχρονης κατανάλωσης γαλακτοκομικών και ψαριού ή αυγού και ψαριού είναι ένα ενδιαφέρον ζήτημα, με πολλούς να θεωρούν ότι η ταυτόχρονη κατανάλωση των παραπάνω τροφίμων οδηγεί σε τροφικές αλλεργίες ή δηλητηριάσεις.
Γενικότερα, όσον αφορά την τροφική δηλητηρίαση, αυτή προέρχεται από την από την κατανάλωση μολυσμένης τροφής. Τα κύρια στάδια περιλαμβάνουν την εισαγωγή του παθογόνου ή της τοξικής ουσίας, την παραγωγή τοξινών ή άλλων βλαβερών συστατικών, την αντίδραση του ανοσολογικού συστήματος και την εμφάνιση κλινικών συμπτωμάτων. Ο οργανισμός ανταποκρίνεται στην παρουσία του παθογόνου ή της τοξικής ουσίας, προσπαθώντας να την απομακρύνει. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει αντιδράσεις όπως ο εμετός, η διάρροια και ο πυρετός, οι οποίες είναι μηχανισμοί για την απόρριψη των βλαβερών ουσιών. Οι αντιδράσεις αυτές καθιστούν εμφανείς τα συμπτώματα της τροφικής δηλητηρίασης, τα οποία μπορούν να περιλαμβάνουν πόνο στην κοιλιά, εμετό, διάρροια, πυρετό και γενική αδιαθεσία.
Όσον αφορά τις αλλεργικές αντιδράσεις, σίγουρα χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή στην αποφυγή κατανάλωσης των αλλεργιογόνων τροφών από το άτομο, προσέχοντας και για τυχόν επιμολύνσεις από τα αλλεργιογόνα. Από την άλλη, υπάρχει η περίπτωση της διασταυρούμενης αλλεργίας όπου ένα άτομο που είναι αλλεργικό σε μία ουσία εμφανίζει αλλεργικές αντιδράσεις και σε άλλες, διαφορετικές ουσίες που έχουν παρόμοιες μοριακές δομές. Όταν μιλάμε για τρόφιμα όπως γαλακτοκομικά, αυγά και ψάρια, το θέμα της διασταυρούμενης αλλεργίας γίνεται ειδικά σημαντικό. Αυτά τα τρόφιμα περιλαμβάνουν πρωτεΐνες που μπορεί να έχουν μοριακή ομοιότητα με πρωτεΐνες σε άλλες πηγές τροφής ή ακόμα και σε περιβαλλοντικά αλλεργιογόνα. Σε αυτό το πλαίσιο, είναι δυνατόν κάποιος που έχει αλλεργία σε αυγά να εμφανίσει αλλεργικές αντιδράσεις και στο ψάρι ή τα γαλακτοκομικά, αν και αυτό δεν είναι κατ’ ανάγκη ο κανόνας. Εάν υπάρχει ανησυχία για διασταυρούμενες αλλεργίες, είναι σημαντικό να διεξαχθούν επιπλέον εξετάσεις για αλλεργία σε άλλα τρόφιμα.
Στην επιστημονική βιβλιογραφία, δεν υπάρχουν πολλές μελέτες που να εξετάζουν ειδικά την ταυτόχρονη κατανάλωση αυτών των τροφίμων. Ωστόσο, είναι γνωστό ότι τα γαλακτοκομικά προϊόντα είναι πλούσια σε Ασβέστιο, ενώ το ψάρι είναι πλούσιο σε πρωτεΐνη, Ωμέγα-3 λιπαρά οξέα και άλλα θρεπτικά συστατικά, όπως το Σελήνιο. Το αυγό είναι μια εξαιρετική πηγή πρωτεϊνών, βιταμινών και μετάλλων.
Αναφορικά με την επιρροή στην απορρόφηση θρεπτικών συστατικών, ενώ τα γαλακτοκομικά (το Ασβέστιο) μπορούν να επηρεάσουν την απορρόφηση του Σιδήρου, αυτό δεν φαίνεται να είναι πρόβλημα όσον αφορά την κατανάλωση του ψαριού, που έχει αιμικό Σίδηρο με υψηλή βιοδιαθεσιμότητα, και ειδικά σε άτομα που δεν έχουν χαμηλά επίπεδα Σιδήρου. Στην περίπτωση των αυγών, και πάλι η κατανάλωσή τους δεν φαίνεται να παρουσιάζει συνέργειες ή αντιδράσεις με το ψάρι που θα ήταν ανησυχητικές, εκτός φυσικά εάν υπάρχουν ειδικές διατροφικές ανάγκες ή περιορισμοί στο άτομο.
Συνοψίζοντας, δεν υπάρχει ισχυρή επιστημονική βάση που να αναφέρει ότι η ταυτόχρονη κατανάλωση γαλακτοκομικών και ψαριού ή αυγού και ψαριού αντενδείκνυται. Μάλιστα, πολλά εδέσματα ανά τον κόσμο, όπως η ψαρόπιτα, οι γαρίδες σαγανάκι, ο συνδυασμός σολομού με τυρί κρέμα, και άλλα, συνδυάζουν τα τρόφιμα αυτά!
Muffins μπανάνας
Banana muffins ιδανικά για πρωινό & σνακ!
Αν θέλετε μια γρήγορη και εύκολη συνταγή δοκιμάστε να φτιάξτε muffins μπανάνας με υλικά που έχετε στο σπίτι.
Η συνταγή γίνεται ακόμα πιο γρήγορα αν έχετε μεγάλο μπλέντερ για να ανακατέψτε όλα τα υλικά.
Η μείωση της πρόσληψης ζάχαρης (δηλαδή ελευθέρων σακχάρων, όπως ζάχαρη, μέλι, σιρόπι αγαύης, ζάχαρη καρύδας κ.α.) αποτελεί πυλώνα βελτίωσης της ποιότητας της διατροφής. Ένας καλός τρόπος μείωσης της πρόσληψης σακχάρων είναι η χρήση φρούτων (εδώ μπανάνα) & μπαχαρικών (εδώ κανέλα) σε γλυκές συνταγές. Η συνταγή muffins μπανάνας, πέρα από τη λίγη επικάλυψη ζάχαρης και τις 3 κ.σ. μέλι παίρνει τη γλυκύτητα της από τις ώριμες μπανάνες.
Τι θα χρειαστείτε για 10 μαφιν:
- 2 ώριμες μπανάνες
- 2 αυγά
- 3 κ.σ. μέλι
- 1 βανιλινη
- 1 κ.γ. baking powder
- 1 φλ. τριμμένο καρύδι στο μπλεντερ
- 2/3 φλ. αλεύρι βρώμης
- 1 κ.γ. κανέλα
Για την επικάλυψη:
- 2 κ.γ. ζάχαρη
- 1 κ.γ. κανέλα
Εκτέλεση:
- Προθερμάνετε το φούρνο στου; 170 βαθμούς
- Στο μπλέντερ ή με 1 πιρούνι λιώστε τις μπανάνες
- Προσθέστε τα 2 αυγά και αναμείξτε
- Προσθέστε τα υπόλοιπα υλικά και αναμείξτε
- Χωρίστε το μίγμα σε 10 θήκες για μαφιν
- Ανακατέψτε τη ζάχαρη & την κανέλα και πασπαλίστε πάνω από το μίγμα
- Ψήστε για 30 λεπτά στους 170 βαθμους
- Καλή απόλαυση!