Πώς η οικογένεια θα βοηθήσει το υπέρβαρο παιδί; (Μέρος Α΄)
Το αυξημένο σωματικό βάρος στα παιδιά αποτελεί ένα από τα σοβαρότερα προβλήματα δημόσιας υγείας ανά τον κόσμο. Τα παιδιά που εμφανίζουν αυξημένο σωματικό βάρος έχουν περισσότερες πιθανότητες να συνεχίσουν να έχουν υπερβάλλον σωματικό βάρος ως έφηβοι και ως ενήλικες. Το υπέρβαρο και η παχυσαρκία έχουν αντίκτυπο στην ψυχική και σωματική υγεία των ατόμων, καθώς και η ποιότητα της ζωής μπορεί να υποβαθμιστεί ήδη από την παιδική ηλικία. Επομένως, κρίνεται αναγκαία η αντιμετώπιση του υπέρβαρου και της παχυσαρκίας στα παιδιά.
Πώς θα οργανωθεί η οικογένεια για να βοηθήσει το παιδί; Αρχικά, είναι σημαντική η αναγνώριση του προβλήματος. Λίγοι είναι οι γονείς που μπορούν να αναγνωρίσουν ότι το παιδί τους έχει αυξημένο βάρος, ενώ 1 στους 100 γονείς μπορεί να αναγνωρίσει την παχυσαρκία στο παιδί. Λόγω των διαφορετικών ορίων για το παιδικό υπέρβαρο και την παχυσαρκία, σε σχέση με τους ενήλικες, και της διαστρεβλωμένης εικόνας για το φυσιολογικό και το υπέρβαρο παιδί, το πολύ σοβαρό πρόβλημα του αυξημένου σωματικού βάρους δυστυχώς παραβλέπεται ή αγνοείται. Είναι απαραίτητη η παρακολούθηση του βάρους των παιδιών.
Η βελτίωση του τρόπου ζωής των παιδιών που χρειάζεται για την αντιμετώπιση του προβλήματος του αυξημένου σωματικού βάρους είναι οικογενειακή υπόθεση. Καταρχάς, γνωρίζουμε ότι τα παιδιά με υπέρβαρους ή παχύσαρκους γονείς έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να είναι υπέρβαρα ή παχύσαρκα. Έτσι, βελτιώνοντας το περιβάλλον του παιδιού, δηλαδή τη διατροφή όλης της οικογένειας, γονέων και αδερφών, μπορούμε να βοηθήσουμε ουσιαστικά το παιδί στην αντιμετώπιση του προβλήματος του αυξημένου βάρους. Πολλά παιδιά είναι υπό την επίβλεψη των παππούδων και φαίνεται ότι τα παιδιά εκείνα έχουν υψηλότερο βάρος σε σχέση με τα παιδιά που δεν μεγαλώνουν με τον παππού και τη γιαγιά, επομένως πρέπει εκείνοι να ενημερωθούν και να πάρουν μέρος στη βελτίωση της διατροφής και του βάρους των παιδιών! Συνεπώς, είναι απαραίτητο να ξεκινά και να προωθείται ένας υγιεινός τρόπος διατροφής από την οικογένεια, η οποία αποτελεί πρότυπο!
Το τι βάζουμε στο καλάθι του σούπερ μάρκετ αντανακλά το τι θα βάλουμε στο σώμα μας. Είναι καλό να εφοδιαστούμε με φρούτα, λαχανικά, γαλακτοκομικά με χαμηλά λιπαρά και προϊόντα ολικής άλεσης. Ειδικά για τα συσκευασμένα τρόφιμα όπως και για τα δημητριακά είναι απαραίτητο να διαβάζουμε τις ετικέτες τροφίμων και να δίνουμε έμφαση στην ποσότητα της μιας μερίδας. Το γεγονός ότι ένα τρόφιμο διαφημίζεται ως κατάλληλο για παιδιά ή χωρίς ζάχαρη ή ως «διαίτης» δεν σημαίνει ότι έτσι είναι ή ότι είναι η καλύτερη επιλογή! Επίσης, σημαντικό είναι να μην υπάρχουν σνακ-πειρασμοί στο σπίτι πλούσια σε λιπαρά, ζάχαρη και αλάτι, αλλά να υπάρχουν σε εμφανές και εύκολα προσβάσιμο σημείο τρόφιμα όπως φρούτα, λαχανικά και γιαούρτι.
Ειδικά στην περίπτωση που το παιδί παρακολουθείται από διαιτολόγο-διατροφολόγο είναι σημαντικό όλη η οικογένεια να τρώει το ίδιο φαγητό. Φυσικά και ο τρόπος μαγειρέματος παίζει ρόλο στο θρεπτικό και θερμιδικό περιεχόμενο του πιάτου. Καλό είναι να αποφεύγονται τα τηγανητά και τα τσιγαρισμένα φαγητά, καθώς και το πρόχειρο φαγητό, ενώ το ελαιόλαδο στο φαγητό και η ζάχαρη σε σνακ και γλυκά πρέπει να χρησιμοποιούνται με φειδώ.
Ιδιαίτερα σημαντικό είναι να μην υπάρχει πίεση και να μη δημιουργούνται ενοχές στο παιδί, καθώς αυτό μπορεί να φέρει τα αντίθετα αποτελέσματα. Χρειάζεται υπομονή, επιμονή και χρόνο για να βελτιωθούν οι διατροφικές συνήθειες όλων μας, πόσω μάλλον των παιδιών!
Η οικογένεια είναι αυτή με τη μεγαλύτερη επιρροή στο βάρος και τις διατροφικές συνήθειες των παιδιών. Με καλή οργάνωση της καθημερινότητας και των πιθανών διατροφικών επιλογών μπορεί ένα υπέρβαρο ή παχύσαρκο παιδί να βοηθηθεί έτσι ώστε να βελτιώσει το βάρος και την ποιότητα της διατροφής του.
Γιατί χάνω αργά; Μήπως δεν έχει νόημα;
Γιατί χάνω αργά; Μήπως δεν έχει νόημα;
Η απώλεια βάρους είναι μια σχετικά μακροχρόνια διαδικασία, η οποία απαιτεί προσπάθεια, παρά τους ισχυρισμούς για “γρήγορη, χωρίς κόπο” απώλεια βάρους που συνοδεύουν τις περιοριστικές δίαιτες εξπρές. Σίγουρα δεν χρειάζεται η προσπάθεια να είναι σαν μαρτύριο, αλλά για να δούμε την αλλαγή πρέπει να κάνουμε κάτι διαφορετικό από αυτό που κάναμε πριν.
Η απώλεια λίπους εξαρτάται αποκλειστικά και μόνο από το αρνητικό ισοζύγιο ενέργειας. Δηλαδή, για την απώλεια λίπους θα πρέπει η πρόσληψη θερμίδων να είναι λιγότερη από την κατανάλωση θερμίδων. Έτσι, το σώμα μας θα χρησιμοποιήσει το ήδη αποθηκευμένο λίπος! Συνεπώς, αν βρισκόμαστε σε αρνητικό ισοζύγιο ενέργειας, ανεξαρτήτως της ένδειξης της ζυγαριάς θα υπάρξει απώλεια λίπους!
Σχεδόν όλοι, αν όχι όλοι, οι διαιτώμενοι θα έρθουν αντιμέτωποι με τη μη απώλεια ή μικρή αύξηση του βάρους κατά τη διάρκεια της προσπάθειάς τους, και αυτό είναι απολύτως φυσιολογικό. Παράλληλα, ο ρυθμός μείωσης του βάρους μπορεί να μην είναι ο ιδανικός ρυθμός που έχουν πλάσει οι διάφορες διαφημίσεις!
“Μα τα έκανα όλα σωστά, γιατί δεν έχασα τόσο όσο περίμενα;”
Καταρχάς, είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι το βάρος μας έχει καθημερινές αυξομειώσεις, μέρα με τη μέρα και μέσα στη μέρα. Οι αυξομειώσεις μπορεί να οφείλονται σε μεγαλύτερο όγκο τροφής, μεγάλη πρόσληψη Νατρίου (αλατιού), φαρμακευτική αγωγή, τον κύκλο της έμμηνου ρύσης και σε άλλες ορμονικές αλλαγές, και οδηγούν σε αυξομειώσεις στα υγρά του σώματος. Επιπλέον, άτομα με δυσκοιλιότητα και σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου μπορεί να δυσκολευτούν να δουν αλλαγή στη ζυγαριά και στα ρούχα, λόγω φουσκώματος.
Ο ρυθμός απώλειας βάρους δεν είναι πλήρως στο χέρι μας!!!
Εξαρτάται κυρίως από τον βασικό μεταβολικό ρυθμό μας (που με τη σειρά του εξαρτάται από άλλους παράγοντες), την κίνηση που έχουμε κάθε μέρα, αλλά μπορεί να επηρεαστεί και από τον ύπνο μας, τις ορμόνες, και τη μικροχλωρίδα του εντέρου μας!
Επίσης, οι άνθρωποι υποεκτιμούμε την πρόσληψη τροφής και θερμίδων. Δηλαδή, τρώμε περισσότερες θερμίδες από αυτές που νομίζουμε ότι τρώμε, και το γεγονός αυτό έχει καταγραφεί και σε μελέτες. Είτε είναι μεγαλύτερη η μερίδα, περισσότερο το ελαιόλαδο ή τα κουλουράκια με τον καφέ, το κερασμένο γλυκισμα, το φαγητό των παιδιών που περίσσεψε, η μπουκίτσα που δοκιμάσαμε, συνολικά μπορεί αυτές οι μικρές αποκλίσεις να μας οδηγήσουν σιγά σιγά μακριά από την προβλεπόμενη απώλεια βάρους, χωρίς καν να το καταλάβουμε!
Τέλος, ας μην ξεχνάμε οτι η ζωή δεν πάει πάντα με το πρόγραμμα διατροφής μας. Θα βγούμε έξω για φαγητό, θα πάμε διακοπές και θα ευχαριστηθούμε το φαγητό και τα γλυκίσματα των εορτών. Σε αυτές τις περιπτώσεις είναι λογικό ότι θα καταναλώσουμε και θα απολαύσουμε μεγαλύτερη ποσότητα τροφής απ΄ότι συνήθως, και ενδέχεται να μην χάσουμε βάρος ή να μην χάσουμε τόσο όσο θα θέλαμε.
Η απώλεια βάρους δεν είναι γραμμική!
Δεν χάνουμε κάθε φορά με τον ίδιο ρυθμό, και αυτό είναι φυσιολογικό! Δεν σημαίνει ότι επειδή χάσαμε λιγότερο μια φορά, θα χάνουμε πάντα με αυτόν τον ρυθμό!
Οι ρεαλιστικοί στόχοι & προσδοκίες, η ενημέρωση και εκπαίδευση γύρω από τη διατροφή, τις φυσιολογικές αυξομειώσεις του βάρους & το ισοζύγιο ενέργειας μας βοηθούν να έχουμε καλύτερη εικόνα της κατάστασης και της προόδου μας! Επίσης, η επίλυση προβλημάτων σε συνεργασία με τον διαιτολόγο-διατροφολόγο αποτελούν από τα πιο σημαντικά κομμάτια της διατροφικής συμβουλευτικής στην αντιμετώπιση και πρόληψη ολισθημάτων.
"Μα θέλω να χάσω πιο γρήγορα!"
Εστίασε στο τι μπορείς να κάνεις! Από λίγη κίνηση παραπάνω, και προγραμματισμό γευμάτων από πριν, έως και ποιοτικότερο ύπνο, κάθε αλλαγή μετράει!
Η απώλεια και η διατήρηση της απώλειας βάρους είναι μια διαδικασία, η οποία απαιτεί ενεργητική προσπάθεια, βελτίωση συνηθειών και απόκτηση νέων δεξιότητων.
Δεν θα δούμε κάθε φορά μείωση στη ζυγαριά, αλλά αν δεν επιμείνουμε, δεν αναγνωρίσουμε τους λόγους που οδηγήσαν στην μη απώλεια ή πιο αργή απώλεια, τότε δεν θα φτάσουμε ποτέ στον στόχο μας!
Σημαντικό φυσικά είναι να πούμε και ότι η ζυγαριά δεν είναι το καλύτερο εργαλείο αναγνώρισης του αποτελέσματος! Η ζυγαριά είναι ένα εργαλείο που λίγοι γνωρίζουν να χρησιμοποιήσουν!
Αντί για τη ζυγαριά, παρατηρείστε πώς νιώθετε, πόσο πιο εύκολα κινείστε, πώς κάθονται τα ρούχα σας, πώς έχουν βελτιωθεί οι εξετάσεις σας!
Κλείστε το δια ζώσης ή εξ' αποστάσεως ραντεβού σας εδώ!
Διαλλειματική νηστεία: τι μας λέει η έρευνα;
Η διαλλειματική νηστεία, ή στα αγγλικά intermittent fasting, είναι μια ομάδα πρακτικών διατροφής, όπου η σίτιση δεν είναι σε τακτά χρονικά διαστήματα, αλλά σε περιόδους ημερών ή ωρών. Δηλαδή, τα άτομα είτε τρώνε 8 ώρες τη μέρα (πχ. 8:16) ή διαννείμουν την ενέργεια που καταναλώνουν κυρίως σε μερικές μέρες της εβδομάδας (πχ. 5:2). Η πρακτικές αυτές πολλές φορές συγκρίνονται με το Ραμαζάνι. Η διαλλειματική νηστεία έχει γίνει της μόδας, ειδικά για την απώλεια βάρους. Όμως τι έχει να μας πει η έρευνα σχετικά με την επίδρασή της στην υγεία και την απώλεια βάρους;
Αρχικά, είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι δεν υπάρχουν μελέτες που να διαρκούν επαρκές χρονικό διάστημα, ενώ ταυτόχρονα λίγα άτομα έχουν πάρει μέρος στις μελέτες αυτές, καθώς και ο σχεδιασμός των μελετών δεν ευδοκιμεί τη σύγκριση μεταξύ τους, γεγονός που οδηγεί σε μη σαφή και μη ισχυρά συμπεράσματα.
Σχετικά με τη νηστεία ανά μέρα, τα δεδομένα είναι ασαφή σχετικά με μεταβολικούς βιοδείκτες, ενδεχομένως γιατί στις μελέτες έλαβαν μέρος υγιή άτομα. Αντίθετα, η πείνα φάνηκε αυξημένη και η διάθεση χαμηλή τις ημέρες της νηστείας.
Αναφορικά με τις διαιτες όπου για 2 μερες η ενεργειακη προσληψη ειναι αρκετα χαμηλή (μόλις το 25% των απαιτούμενων θερμίδων), σε άτομα με υπερβάλλον σωματικό βάρος φάνηκε αναμενόμενη απώλεια βάρους, η οποία όμως δεν διαφέρει από την αναμενόμενη απώλεια βάρους μιας τυπικής υποθερμιδικής διατροφής. Οι βιοδείκτες έδειξαν μικρή ή καμία βελτίωση, η οποία βεβαια μπορεί να οφείλεται στην απώλεια βάρους, και όχι σε ανωτερότητα της διαλλειματικής νηστείας.
Συστηματικές ανασκοπίσεις και μετα-αναλύσεις μελετών δείχνουν ότι δεν υπερέχει αυτού του τύπου η διαλλειματική νηστεία, από την τυπική υποθερμιδική διατροφή, είτε για την απώλεια βάρους, είτε για τους καρδιομεταβολικούς δείκτες.
Τέλος, η πλέον γνωστή μέθοδος διαλλειματικής νηστείας είναι εκείνη όπου τα άτομα καταναλώνουν την τροφή τους μέσα σε 8 ώρες του 24ώρου (πχ. 12:00- 20:00). Στην πράξη, δεν διαφέρει από την παράλλειψη του πρωινού (και την κατανάλωση του βραδινού σχετικά νωρίς για τον Έλληνα)! Σε μια μελέτη 6 εβδομάδων, δεν παρατητήθηκε όφελος σχετικά με την αλλαγή στο σωματικό βάρος, και ούτε στον γλυκαιμικό έλεγχο, τα λιπίδια, και τους δείκτες φλεγμονής σε σχέση με την ομάδα ελέγχου που έτρωγε κανονικά.
Κάθε νηστεία προ εξετάσεων θα έχει θετικό αποτέλεσμα σε βιοδείκτες. Για το λόγο αυτό μένουμε και νηστικοί πριν από αιματολογικές εξετάσεις. Επίσης, σε άτομα με δυσλιπιδαιμία ή μη ελεγχόμενες τιμές γλυκόζης, αναμένεται βελτίωση μετά από διατροφική παρέμβαση, δη σε μια σημαντική αλλαγή στον τρόπο σίτισης. Γενικά, η μέχρι τώρα υπάρχει έλλειψη ισχυρών αποτελεσμάτων για τη διαλλειματική νηστεία, ειδικά σε σχέση με την τυπική διατροφή. Σε ζωικά μοντέλα και σε κύτταρα (σε μελέτες in vitro - όχι σε οργανισμούς) μπορεί να παρατηρούνται θετικές επιδράσεις, οι οποίες όμως δεν μεταφράζονται στον άνθρωπο!
Εν κατακλείδι, δεν έχουμε δεδομένα για σαφή συμπεράσματα σχετικά με τις διάφορες πρακτικές της διαλλειματικής νηστείας, αλλά αναμένουμε υψηλής ποιότητας μελέτες στο μέλλον να διαλευκάνουν τη χρησιμότητά τους και τους πιθανούς κινδύνους. Αναφορικά με την απώλεια βάρους, μια οποιαδήποτε υποθερμιδική διατροφή θα οδηγήσει έστω βραχυπρόθεσμα σε απώλεια βάρους. Σίγουρα, κάποιοι προτιμούν να τρώνε τα γεύματά τους εντός 8 ωρών, ή για κάποιους η διελλειματική νηστεία είναι μια βιώσιμη μέθοδος απώλειας βάρους, αρκεί οι θερμίδες που λαμβάνονται να είναι χαμηλότερες των ενεργειακών απαιτήσεων του οργανισμού. Η ποιότητα της διατροφής είναι βαρυσήμαντη, και είναι ακρογωνιαίος λίθος για την υγεία μας.
Cookies με ψύλλιο, βρώμη, chia seeds, cranberries & καρύδια
Cookies με ψύλλιο, βρώμη, chia seeds, cranberries & πεκαν
Cookies με 5 γραμμάρια ψυλλίου το καθένα, ιδανικό για άτομα με δυσκοιλιότητα, και άτομα που θέλουν να αυξήσουν την πρόσληψη φυτικών ινών και ω-3 λιπαρών στην ημέρα τους.
Οι σπόροι chia, και τα καρύδια αποτελούν καλές πηγές ω-3 λιπαρών οξέων, ενώ η βρώμη και το psyllium husk είναι εξαιρετικές πηγές φυτικών ινών.
Μάθετε για την ευεργετική επίδραση του ψυλλίου στην γαστρεντερική και μεταβολική υγεία εδώ!
Τι θα χρειαστείτε για 12 cookies:
- 1/3 φλιτζανιού μέλι (ή σιρόπι σφενδάμου για άτομα που ακολουθούν vegan διατροφή ή τη low FODMAP diet)
- 1/3 φλιτζανιού φυστικοβούτυρο
- 12 κουταλιές γλυκού (70 γρ) ψύλλιο (psyllium husk)
- 2 κουταλιές σούπας σπόρους chia
- 1 φλιτζάνη νιφάδες βρώμης
- 1 βανιλίνη
- 1/2 φλιτζάνι cranberries
- 1/4 φλιτζανιού ψιλοκομμένα πεκάν (ή καρύδια)
Εκτέλεση:
- Σε ένα μικρό μπολ αναμείξτε καλά το μέλι/σιρόπι και το φυστικοβούτυρο (μπορείτε και να τα ζεστάνετε για να αναμειχθούν καλύτερα)
- Σε ένα μπολ αναμείξτε όλα τα υπόλοιπα υλικά καλά
- Αναμείξτε το μίγμα με το μέλι και το φυστικοβούτυρο στο μπολ με τα υπόλοιπα υλικά και ανακατέψτε καλα.
- Σχηματίστε 12 μπαλάκια και πατήστε τα να γίνουν μπισκότα.
- Αφήστε τα μπισκότα για 45 λεπτά στην κατάψυξη να δέσουν, και μεταφέρετέ τα ύστερα σε αεροστεγές δοχείο στο ψυγείο.
Καλή απόλαυση!
Σημειώσεις:
- Θυμηθείτε να πιείτε και 1 ποτήρι υγρών (πχ. νερό, τσάι, καφέ) με κάθε μπισκότο.
- Η συνταγή είναι καλή και για άτομα που ακολουθούν τη low FODMAP diet λόγω Συνδρόμου Ευερέθιστου Εντέρου. Τα cranberries είναι low FODMAP μέχρι την ποσότητα των 9 γραμμαρίων.