Τα διατροφικά νέα της εβδομάδας 23-29 Ιανουαριου 2017
1. Ακρυλαμίδιο: ουσία που παράγεται με το μεγείρεμα αμυλούχων τροφών σε υψηλές θερμοκρασίες, που έχουν μαυρίσει. Αν και στα ζώα είναι παράγοντας κινδύνου για καρκίνο, στους ανθρώπους δεν έχουμε σαφή δεδομένα. Για να μειώστε την πρόσληψή του απογύγετε τη συχνή κατανάλωση έτοιμων προϊόντων, όπως πατατάκια και μπισκότα, ενώ μαγειρέψτε τις πατάτες και ψήστε το ψωμί μέχρι να ροδίσουν, όχι να μαυρίσουν! https://www.newscientist.com/article/2118565-are-potatoes-now-a-cancer-r...
2.Δίαιτες κατά του καρκίνου και μαγικές τροφές που νικούν τον καρκίνο δυστυχώς δεν υπάρχουν, όσο και αν κάποιοι θέλουν να πείσουν το ανυποψίαστο κοινό. Ακόμα και τα "φυσικά" συμπληρώματα διατροφής μπορούν να αλληλεπιδράσουν με τη φαρμακευτική αγωγή ή τη χημειοθεραπεία και καλό είναι να σταματά η χρήση τους πριν την αγωγή! Δεν υπάρχει ειδική διατροφή για να γιατρευτεί ο καρκίνος. Είναι μια πολύπλοκη ασθένεια, της οποίας η λύση δεν βρίσκεται σε απλουστευμένες προτάσεις. Η διατροφή είναι σύμμαχος στην αντιμετώπιση, αλλά από μόνη της δεν επαρκεί για την θεραπεία! https://www.theguardian.com/lifeandstyle/2017/jan/16/everything-you-want...
3. Διαβάστε το άρθρο μου πάνω στο clean eating και άλλα άρθρα μου στην εφημερίδα ΕΜΠΡΟΣ, κάθε Πέμπτη! http://www.emprosnet.gr/blogs/diaitologika/90637-kathari-diatrofi-ti-kry...
4. Αλάτι Ιμαλαϊων: είναι καλύτερο από το κοινό αλάτι; Αν και κατά καιρούς ακούμε πόσο πιο υγιεινή επιλογή είναι το ροζ αλάτι σε σχέση με το γνωστό μας επιτραπέζιο αλάτι, στην πραγματικότητα οι διαφορές μεταξύ τους είναι μηδαμηνές. Επιλέξτε το αλάτι που σας αρέσει πιο πολύ, αλλά μην ξεχνάτε ότι η υπερκατανάλωση αλατιού, οποιουδήποτε χρώματος δεν είναι ευεργετική για τον οργανισμό μας, και συνδέεται με την υπέρταση, τα καρδιαγγειακά νοσήματα, την ηπατική και νεφρική νόσο, καθώς και την οστεοπόρωση. http://www.medicalnewstoday.com/articles/315081.php
Τα διατροφικά νέα της εβδομάδας 14-20 Μαΐου 2017
1. Η παιδική παχυσαρκία τετραπλασιάζει τον κίνδυνο για διαβήτη τύπου 2, όπως φάνηκε ύστερα από μελέτη με πάνω από 350,000 παιδιά-συμμετέχοντες! Αν και παλαιότερα ο διαβήτης τύπου 2 εμφανιζόταν στην ενήλικο ζωή, τώρα βλέπουμε και παιδιά με αυτόν τον τύπο διαβήτη. Μάλιστα, το 2013 πάνω από 33 ανά 100.000 παιδιά εμφάνισαν διαβήτη τύπου 2 στο Ην. Βασίλειο. Το υγιές σωματικό βάρος και οι υγιείς διατροφικές συνήθειες παίζουν σημαντικό ρόλο στην πρόληψη του διαβήτη τύπου 2. http://www.medscape.com/viewarticle/879125
2. Ας φτιάξουμε σπιτικές μπάρες βρώμης με αμύγδαλα που δεν χρειάζονται ψήσιμο! http://mantzorou.gr/el/blog/mpares-dimitriakon-me-vromi-kai-amygdala
3. Όλο και περισσότεροι ακολουθούν vegan διατροφή, δηλαδή αποκλείουν όλες τις ζωικές τροφές από τη διατροφή τους, συμπεριλαμβανομένων και των γαλακτοκομικών προϊόντων και των αυγών.
Μπορεί ένα παιδί να ακολουθήσει vegan διατροφή, χωρίς αντίκτυπο στην υγεία και την κατάσταση θρέψης του;
Όπως ειπώθηκε στην πεντηκοστή ετήσια συνεδρίαση της European Society of Paediatric Gastroenterology, Hepatology and Nutrition (ESPGHAN) παιδιά που ακολουθούν vegan διατροφή χωρίς παρακολούθηση από ιατρό και διαιτολόγο βρίσκονται σε υψηλότερο για διατροφικές ελλείψεις, όπως ελλειψη βιταμίνης Β12, ασβεστίου, ψευδαργύρου, και πρωτεϊνών υψηλής βιολογικής αξίας, με σοβαρό αντίκτυπο στην υγεία. Μελέτες έχουν δείξει ότι παιδιά που ακολουθούν vegan διατροφή έχουν χαμηλότερο βάρος και ύψος από παιδιά που καταναλώνουν ζωικά προϊόντα ή ακολουθούν χορτοφαγική (vegeterian) διατροφή. Επιπλέον, και η vegan διατροφή της μητέρας παίζει σημαντικό ρόλο για βρέφη που θηλάζουν, καθώς ενδέχεται η μητέρα να παρουσιάζει χαμηλά επίπεδα θρεπτικών συστατικών, με αποτέλεσμα το μητρικό γάλα να είναι ελλειπές σε ορισμένα θρεπτικά συστατικά. Ακόμη, τα εναλλακτικά γάλατα (γάλα ρυζιού, αμυγδάλου, καρύδας κτλ.) αν και τα ονομάζουμε γάλατα είναι ροφήματα και η θρεπτική τους αξία δεν συγκρίνεται με αυτή του γάλακτος. Επομένως, είναι απαραίτητη η συμπληρωματική αγωγή σε μητέρες και παιδιά που ακολουθούν vegan διατροφή, όπως και η στενή παρακολούθηση από ιατρό και διαιτολόγο, ώστε να αποφευχθούν οι σοβαρές συνέπειες των διατροφικών ελλείψεων.
Μια χορτοφαγική διατροφή με γαλακτοκομικά (και αυγό) είναι πιο πλήρης και ασφαλής για τα παιδιά.
http://www.medicalnewstoday.com/releases/317456.php
4. Η παχυσαρκία παιδιών και ενηλίκων αποτελεί ένα από τα πιο σημαντικά προβλήματα δημόσιας υγείας της εποχής μας, με μεγάλο κόστος στην ψυχική και σωματική υγεία, και όχι μόνο. Παράλληλα, η ενασχόληση με την εικόνα του σώματός μας μας απασχολεί, ανεξαρτήτου Δείκτη Μάζας Σώματος. Πολλές φορές ακούμε άτομα με φυσιολογικό βάρος να προσέχουν τη διατροφή τους, ή αντίθετα ακούμε για άτομα με χαμηλό ή φυσιολογικό σωματικό βάρος να “τρώνε ό,τι θέλουν, χωρίς να παχαίνουν”. Τι γίνεται λοιπόν με τα άτομα με φυσιολογικό βάρος; Πρέπει να προσέχουν τη διατροφή τους;
http://mantzorou.gr/el/blog/giati-kai-oi-adynatoi-prepei-na-prosehoyn-ti...
5. Η διατροφή χωρίς γλουτένη είναι η θεραπεία για την κοιλιοκάκη (coeliac disease), ενώ παράλληλα διαφημίζεται ότι τα προϊόντα χωρίς γλουτένη είναι πιο υγιεινά από τα συμβατικά. Μια μελέτη έδειξε ότι 654 προϊόντα χωρίς γλουτένη δεν είναι πιο υγιεινά από τα αντίστοιχα συμβατικά προϊόντα, καθώς περιέχουν περισσότερα λιπαρά και κορεσμένα λιπαρά, περισσότερες θερμίδες και λιγότερη πρωτεΐνη. Τα άτομα με κοιλιοκάκη πρέπει να ακολουθούν διατροφή χωρίς γλουτένη, καθώς αυτός είναι ο τρόπος αντιμετώπισης της νόσου, αλλά άτομα χωρίς τη νόσο καλό είναι να προτιμούν τα συμβατικά τρόφιμα. Παράλληλα, είναι σημαντικό να βελτιωθεί η διατροφική αξία των προϊόντων χωρίς γλουτένη, έτσι ώστε τα άτομα με κοιλιοκάκη να μπορούν να έχουν εξίσου θρεπτικές επιλογές στη διατροφή τους!
http://www.medicalnewstoday.com/articles/317400.php
Τέσσερις τρόποι να σαμποτάρετε την προσπάθειά σας να τρώτε σωστά
Όλοι γνωρίζουμε ότι η υγιεινή διατροφή είναι αρωγός στην διασφάλιση της υγείας μας. Η προσκόλληση σε ένα υγιεινό πρόγραμμα διατροφής σχετίζεται με σημαντικά χαμηλότερο κίνδυνο εμφάνισης χρόνιων ασθενειών και πρόωρου θανάτου. Πολλές φορές νομίζουμε ότι το να τρώμε σωστά είναι δύσκολο και ενέχει αρκετούς περιορισμούς που μας στερούν την απόλαυση του φαγητού. Στην πραγματικότητα, όμως, η προσκόλληση στην υγιεινή διατροφή είναι πιο απολαυστική, και πιο γευστική από την προσκόλληση σε μια «δυτικού» τύπου διατροφή.
Ας δούμε τέσσερις πεποιθήσεις που σαμποτάρουν την προσπάθειά μας να τρώμε υγιεινά!
1. Η υγιεινή διατροφή ισούται με περιορισμούς σε τρόφιμα. Κανένα τρόφιμο δεν απαγορεύεται, εκτός και αν υπάρχει ιατρικός λόγος, όπως κάποια αλλεργία. Όλα τα τρόφιμα μάς παρέχουν ενέργεια και θρεπτικά συστατικά, με κάποια τρόφιμα να είναι πιο θρεπτικά, και άλλα λιγότερο θρεπτικά. Σκοπός είναι η ισορροπία στην κατανάλωση των τροφίμων. Δηλαδή, ναι μεν το πορτοκάλι είναι πιο υγιεινό από μια πάστα, αλλά δεν μπορούμε να ζήσουμε αποκλειστικά με κανένα από τα δύο. Θα φάμε καθημερινά 2 με 3 μερίδες φρούτων, και μια φορά την εβδομάδα μπορούμε να απολαύσουμε το αγαπημένο μας γλυκό! Ακόμη και όταν δεν είναι εύκολο να έχουμε έλεγχο στον τρόπο μαγειρέματος και στα διαθέσιμα φαγητό, όπως στις διακοπές, πρέπει να σκεφτόμαστε ότι ο στόχος δεν είναι η τελειότητα, αλλά το να κάνουμε τις καλύτερες επιλογές, δεδομένων των συνθηκών!
2. Η υγιεινή διατροφή βοηθά μόνο τα άτομα με υπερβάλλον σωματικό βάρος. Πολλές φορές λέμε ή σκεφτόμαστε ότι ο/η τάδε είναι αδύνατος/η, άρα γιατί να προσέξει; Δεν έχει τόση σημασία το σωματικό βάρος, όταν η διατροφή δεν παρέχει τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά σε επαρκείς ποσότητες, ενώ γίνεται υπερκατανάλωση κορεσμένων και τρανς λιπαρών, ελευθέρων σακχάρων και Νατρίου. Η προσκόλληση στην υγιεινή διατροφή είναι ευεργετική για όλους.
3. Πρέπει να τρώμε αυστηρά 3 γεύματα και 2 σνακ την ημέρα, ανά 3 ώρες. Φυσικά, είναι καλό να ακολουθούμε το πλάνο αυτό, έτσι ώστε να παρέχουμε ενέργεια και θρεπτικά συστατικά στον οργανισμό μας, χωρίς να μένουμε νηστικοί και πολύ πεινασμένοι για ώρες. Αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να είμαστε με το ρολόι πάνω από το φαγητό και να τρώμε όλο το φαγητό μας. Είναι απαραίτητο να ακούμε τον οργανισμό μας και να τρώμε όταν πεινάμε (που συνήθως είναι ανά 3-4 ώρες), ενώ όταν είμαστε ικανοποιημένοι με την ποσότητα φαγητού που φάγαμε, χωρίς να έχουμε «σκάσει στο φαΐ», καλό είναι να σταματάμε, ακόμη και αν δεν έχουμε τελειώσει το πιάτο μας. Μπορούμε να βάλουμε το φαγητό που περίσσεψε στο ψυγείο και να το φάμε αργότερα, όταν πεινάσουμε!
4. Η υγιεινή διατροφή είναι βαρετή και τα φαγητά άγευστα! Η υγιεινή διατροφή, όμως, μόνο άγευστη ή άχρωμη δεν είναι! Πληθώρα χρωματιστών λαχανικών και φρούτων από τοπικούς παραγωγούς, μυρωδικά και μπαχαρικά που δίνουν άλλη διάσταση στο πιάτο, καλομαγειρεμένο κρέας, κοτόπουλο με πατάτες στο φούρνο και ψητό ψάρι με μπόλικο λεμόνι και μυρωδικά, καλοζυμωμένο ψημένο ψωμί με λίγο λάδι και ρίγανη, ζεστή σούπα οσπρίων για το χειμώνα, γιαούρτι με μέλι και καρύδια, και πολλά άλλα αλμυρά και γλυκά εδέσματα είναι αυτά που χαρακτηρίζουν την υγιεινή διατροφή, ειδικά στην Ελλάδα. Μήπως πρέπει να φανταζόμαστε τα παραπάνω φαγητά όταν σκεφτόμαστε την υγιεινή διατροφή;
Η προσκόλληση σε ένα υγιεινό πρότυπο διατροφής δεν είναι δύσκολο! Ειδικά στην Ελλάδα είναι εύκολο, γευστικό και πιο φθηνό να ακολουθούμε τη Μεσογειακή Διατροφή, ένα από τα πιο υγιεινά και μελετημένα πρότυπα διατροφής στον κόσμο!
Ο,τι θες να μάθεις για το τόφου
Το τόφου (tofu) αποτελεί προϊόν φασολιών σόγιας, και συγκεκριμένα προέρχεται από συμπυκνωμένο γάλα σόγιας. Το τόφου αποτελεί μια εξαιρετική πηγή πρωτεΐνης για χορτοφάγους και αυστηρά χορτοφάγους (vegan), με όλα τα απαραίτητα αμινοξέα, καθιστώντας το πηγή πρωτεΐνης υψηλής βιολογικής αξίας.
Το τόφου δεν έχει ιδιαίτερη γεύση, αλλά παίρνει τη γεύση των άλλων υλικών με τα οποία συνοδεύεται χάρη στη σπογγώδη μορφή του, ενώ ο τρόπος παρασκευής του επίσης επηρεάζει και την τελική γεύση. Στο εμπόριο πιο συχνά θα βρει κανεις το μαλακό τόφου (silken tofu), το οποίο πωλείται βυθισμένο σε υγρό και το σκληρό τόφου (firm tofu). Κάθε είδος έχει και διαφορετικές μαγειρικές χρήσεις. Το τόφου πωλείται και καπνιστό και μαριναρισμένο με μπαχαρικά και σως, ενώ χρησιμοποιείται συχνά σε νηστίσιμα πιάτα και προϊόντα.
Ποιά είναι η διατροφική του αξία;
Τα 100 γρ τόφου αποδίδουν 700 θερμίδες, και περιέχονται 8 γραμμάρια πρωτεΐνης, 2 γραμμάρια υδατανθράκων, 1 γραμμάριο φυτικών ινών και 4 γραμμάρια λιπαρών, ενώ η ποσότητα αυτή προσδίδει περί το 30% του Μαγγάνιου, το 20% του Ασβεστίου, το 14% του Σεληνίου, το 9% του Σιδήρου το 6% του Ψευδαργύρου και το 9% του Μαγνησίου που χρειάζεται ο οργανισμός ημερησίως, μεταξύ άλλων θρεπτικών συστατικών. Ανάλογα με τον τρόπο παρασκευής, μπορεί να περιέχει περισσότερο Ασβέστιο ή Μαγνήσιο. Επιπλέον, το τόφου περιέχει 20,2–24,7mg ισοφλαβόνες ανά 100 γραμμάρια, οι οποίες δρουν ευεργετικά στην υγεία και δρουν ως φυτο-οιστρογόνα.
Ποιά είναι τα οφέλη του τόφου στην υγεία;
Αν και η σόγια έχει "κακή φήμη", στην πραγματικότητα είναι μια εξαιρετική επιλογή τροφής, με οφέλη για την υγεία.
Η κατανάλωση της σόγιας και των προϊόντων της σχετίζεται με χαμηλότερο κίνδυνο για καρκίνο του μαστού, ενδεχομένως λόγω της επίδρασης των ισοφλαβονών, και δη κατά την παιδική και εφηβική ηλικία. Επίσης, θετική είναι η επίδραση της σόγιας και των προϊόντων της στην πρόληψη του καρκίνου του ενδομητρίου, του προστάτη, αλλά και καρκίνων του γαστρεντερικού συστήματος. Μάλιστα, οι ισοφλαβόνες είναι εκείνες που φαίνεται να έχουν την θετική επίδραση.
Πέρα από τον κακρίνο, οι ισοφλαβόνες έχουν θετική επίδραση και στα καρδιαγγειακά νοσήματα, με πολλές έρευνες να έχουν εστιάσει σε γυναίκες στην εμμηνόπαυση, ενώ η κατανάλωση ισοφλαβονών σόγιας φαίνεται να έχει αντι-αθηρωματική δράση, και να βοηθά στην πρόληψη στεφανιαίας νόσου, αλλά και της άνοιας.
Επίσης, σε γυναίκες με Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών η κατανάλωση σόγιας και των προϊόντων της φαίνεται να βοηθούν στην απώλεια βάρους, στον έλεγχο της γλυκόζης και των λιπιδίων. Παρομοίως, και άλλες μελέτες σε γυναίκες και άντρες, δείχνουν θετικά αποτελέσματα στο βάρος, και τα λιπίδια του αίματος.
Αναφορικά με τον σακχαρώδη διαβήτη, πρόσφατη μετα-ανάλυση μελετών έδειξε οτι η κατανάλωση σόγιας, τόφου και ισοφλαβονών σόγιας σχετίζεται με χαμηλότερο κίνδυνο εμφάνισης σακχαρώδη διαβήτη τύπου ΙΙ.
Συνεπώς, η έρευνα αναδεικνύει την κατανάλωση σόγιας και των προϊόντων της ως ωφέλιμη στην υγεία γυναικών και ανδρών, όλων των ηλικιών.
Ποιός πρέπει να προσέξει την κατανάλωσή του;
Στην Ελλάδα, προληπτικά, δεν συστήνεται η κατανάλωση σόγιας και των προϊόντων τους από έγκυες γυναίκες.
Πηγές:
- Murphy PA et al. Isoflavones in retail and institutional soy foods. J Agric Food Chem. 1999 Jul;47(7):2697-704. doi: 10.1021/jf981144o.
- Zaheer K, Humayoun Akhtar M. An updated review of dietary isoflavones: Nutrition, processing, bioavailability and impacts on human health. Crit Rev Food Sci Nutr. 2017 Apr 13;57(6):1280-1293. doi: 10.1080/10408398.2014.989958
- Mourouti N et al. Diet and breast cancer: a systematic review. Int J Food Sci Nutr. 2015 Feb;66(1):1-42. doi: 10.3109/09637486.2014.950207.
- Messina M. Impact of Soy Foods on the Development of Breast Cancer and the Prognosis of Breast Cancer Patients. Forsch Komplementmed. 2016;23(2):75-80. doi: 10.1159/000444735.
- van Die MD et al. Soy and soy isoflavones in prostate cancer: a systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. BJU Int. 2014 May;113(5b):E119-30. doi: 10.1111/bju.12435.
- Tse G, Eslick GD. Soy and isoflavone consumption and risk of gastrointestinal cancer: a systematic review and meta-analysis. Eur J Nutr. 2016 Feb;55(1):63-73. doi: 10.1007/s00394-014-0824-7.
- Sathyapalan T et al. Soy isoflavones improve cardiovascular disease risk markers in women during the early menopause. Nutr Metab Cardiovasc Dis. 2018 Jul;28(7):691-697. doi: 10.1016/j.numecd.2018.03.007.
- Sekikawa Α et al. Effect of S-equol and Soy Isoflavones on Heart and Brain. Curr Cardiol Rev. 2019;15(2):114-135. doi: 10.2174/1573403X15666181205104717.
- Karamali M et al. The effect of dietary soy intake on weight loss, glycaemic control, lipid profiles and biomarkers of inflammation and oxidative stress in women with polycystic ovary syndrome: a randomised clinical trial. J Hum Nutr Diet. 2018 Aug;31(4):533-543. doi: 10.1111/jhn.12545.
- Ruscica M et al Effect of soy on metabolic syndrome and cardiovascular risk factors: a randomized controlled trial. Eur J Nutr. 2018 Mar;57(2):499-511. doi: 10.1007/s00394-016-1333-7. Epub 2016 Oct 18. PMID: 27757595.
- Tang J et al. Legume and soy intake and risk of type 2 diabetes: a systematic review and meta-analysis of prospective cohort studies. Am J Clin Nutr. 2020 Mar 1;111(3):677-688. doi: 10.1093/ajcn/nqz338.
- Ollberding NJ et al. Legume, soy, tofu, and isoflavone intake and endometrial cancer risk in postmenopausal women in the multiethnic cohort study. J Natl Cancer Inst. 2012 Jan 4;104(1):67-76. doi: 10.1093/jnci/djr475.
