Πόσο σημαντική είναι η βιταμίνη του ήλιου;
H βιταμίνη D, η βιταμίνη του ήλιου, είναι μια λιποδιαλυτή βιταμίνη με δράση ορμόνης που ενεργοποιείται στο σώμα μας, ύστερα από ήπια έκθεσή μας στον ήλιο, ενώ τη βρίσκουμε και σε ορισμένα τρόφιμα, εμπλουτισμένα και μη, και σε συμπληρώματα διατροφής. Τα επίπεδα της βιταμίνης D ελέγχονται εύκολα, μέσω αιματολογικών εξετάσεων και είναι σημαντικός ο ετήσιος έλεγχος τους.
Κρίνεται ότι η έκθεση στον ήλιο για πέντε με 30 λεπτά δύο φορές την εβδομάδα, αρκούν για την παραγωγή βιταμίνης D από το σώμα μας. Η εποχή, το νέφος, η συννεφιά, η υπερβολική χρήση αντηλιακών, η ώρα της έκθεσης στον ήλιο, και η μελανίνη είναι από τους παράγοντες που επηρεάζουν τη σύνθεση της βιταμίνης D στο σώμα μας. Το χειμώνα είναι πιο δύσκολη η έκθεσή μας στον ήλιο, επομένως τα επίπεδα της βιταμίνης D μειώνονται την εποχή αυτή.
Τα άτομα υψηλού κινδύνου για έλλειψη βιταμίνης D, είναι τα άτομα με περιορισμένη έκθεση στον ήλιο, άτομα με σκούρο δέρμα, άτομα που χρησιμοποιούν υπερβολική ποσότητα αντηλιακών, έγκυες και θηλάζουσες, μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες, βρέφη που θηλάζουν και παιδιά, άτομα άνω των 50 ετών που έχουν μειωμένη ικανότητα σύνθεσης βιταμίνης D, καθώς και άτομα με σύνδρομα δυσαπορρόφησης, και ηπατική ή νεφρική νόσο.
Η βιταμίνη D φαίνεται να επηρεάζει πληθώρα ανθρώπινων γονιδίων, των οποίων η έκφραση επηρεάζεται με την έλλειψη της βιταμίνης. H έλλειψη της βιταμίνης μπορεί να οδηγήσει σε ραχίτιδα στα παιδιά, οστεομαλακία και οστεοπόρωση σε ενήλικες.
Ο ρόλος της βιταμίνης D στο σώμα μας είναι η απορρόφηση και ομοιόσταση του ασβεστίου, η απορρόφηση του φωσφόρου και η διατήρηση της υγείας των οστών και των δοντιών, η υποστήριξη του ανοσοποιητικού συστήματος, ενώ παίζει ρόλο και στην κυτταρική ανάπτυξη.
Τα τελευταία χρόνια, μάλιστα, όλο και αυξάνεται η βιβλιογραφία που υποστηρίζει την ευεργετική της δράση στην πρόληψη και θεραπεία ασθενειών, όπως διάφοροι τύποι καρκίνου, καρδιαγγειακά νοσήματα, υπέρταση, διαβήτη τύπου 1 και 2, ρευματοειδή αρθρίτιδα και η σκλήρυνση κατά πλάκας.
Μάλιστα, έρευνες δείχνουν ότι η βιταμίνη D μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο για διαβήτη τύπου 2, μέσω της δράσης της στη ρύθμιση της έκκρισης ινσουλίνης και της ανοχής στη γλυκόζη. Αναφορικά με την πρόληψη του καρκίνου, φαίνεται ότι η βιταμίνη D παίζει σημαντικό ρόλο στην κυτταρική ανάπτυξη και την επικοινωνία μεταξύ των κυττάρων.
Η βιταμίνη D, έχοντας ρόλο ορμόνης, μπορεί να μειώσει το ρυθμό ανάπτυξης του καρκίνου και την αιμάτωση των όγκων, μέσω μείωσης της ανάπτυξης νέων αγγείων.
Αν και ζούμε σε μια από τις πιο ηλιόλουστες χώρες του κόσμου, κατέχουμε τα πρωτεία στην έλλειψη βιταμίνης D στην Ευρώπη, σύμφωνα με έρευνα της Ελληνικής Εταιρίας Μελέτης Μεταβολισμού των Οστών! Λόγω του ότι η κύρια πηγή βιταμίνης D είναι ο ήλιος, η συνετή έκθεση στον ήλιο, ειδικά τώρα το καλοκαίρι είναι κλειδί στη βελτίωση των επιπέδων της βιταμίνης στον οργανισμό μας.
Επίσης, καλό είναι να συμπεριλαμβάνουμε στη διατροφή μας τρόφιμα - πηγές της βιταμίνης D, όπως ο σολομός, ο τόνος, οι σαρδέλες, τα αυγά, και εμπλουτισμένα τρόφιμα, όπως γάλα και μαργαρίνες. Σε περίπτωση, όμως έλλειψης της βιταμίνης D, η λήψη ενός συμπληρώματος διατροφής είναι απαραίτητη!
Απολαύστε λοιπόν τον ήλιο, συνετά, με στόχο όχι μόνο το μαύρισμα, αλλά την ενεργοποίηση της βιταμίνης D, και ζητήστε να ελεγχθεί και η βιταμίνη D όταν κάνετε αιματολογικές εξετάσεις.
Τα διατροφικά νέα της εβδομάδας 11-15 Σεπτέμβρη 2017
1. Τα γλυκά είναι πειρασμός για μεγάλους και μικρούς! Πώς μπορούμε να βοηθήσουμε ένα παιδί να κάνει καλύτερες επιλογές, και να μην τρώει συνεχώς γλυκά;
Διαβάστε το άρθρο μου εδώ!
2. Μετά τις καλοκαιρινές διακοπές σκεφτόμαστε πώς θα μπούμε ξανά σε φόρμα! Συνεχώς ακούμε για δίαιτες "αποτοξίνωσης", αλλά μήπως δεν είναι η λύση που χρειαζόμαστε; Διαβάστε εδώ γιατί ο οργανισμός μας δεν χρειάζεται "αποτοξίνωση"!
3. Η δίαιτα χωρίς γλουτένη συνεχίζει να ακολουθείται από άτομα που δεν έχουν κοιλιοκάκη, καθώς διαφημίζεται ως μέσο βελτίωσης της υγείας. Όμως, η έρευνα μέχρι τώρα έχει δείξει τα αντίθετα αποτελέσματα στην υγεία για τα άτομα που δεν χρειάζεται να αφαιρέσουν από τη διατροφή τους τη γλουτένη. Μια νέα μελέτη αναλύει τα προϊόντα χωρίς γλουτένη και τα συγκρίνει με τα συμβατικά. Τα αποτελέσματα έχουν εξής:
Τα προϊόντα χωρίς γλουτένη, σε σχέση με τα συμβατικά:
- Περιέχουν περισσότερο αλάτι, λιγότερες πρωτεΐνες και φυτικές ίνες
- Είναι κατά 159% πιο ακριβά
- Το ψωμί και το αλεύρι χωρίς γλουτένη έχουν περισσότερο λίπος, κορεσμένο λίπος, ζάχαρη και αλάτι από τα συμβατικά
- Τα κράκερς χωρίς γλουτένη έχουν περισσότερα λιπαρά και ζάχαρη σε σχέση με τα συμβατικά
Θυμηθείτε μια έρευνα που δημοσιεύτηκε την άνοιξη και έδειξε ότι 654 προϊόντα χωρίς γλουτένη που μελετήθηκαν δεν είναι πιο υγιεινά από τα αντίστοιχα συμβατικά προϊόντα, καθώς περιέχουν περισσότερα λιπαρά και κορεσμένα λιπαρά, περισσότερες θερμίδες και λιγότερη πρωτεΐνη.
4. Αλάτι: Σε όλους μας αρέσει, αλλά πρέπει να χρησιμοποιείται με μέτρο, ακόμη και αν δεν έχουμε υπέρταση!
Συνιστάται η κατανάλωση αλατιού να μην ξεπερνά τα 5 γραμμάρια την ημέρα, αλλά καθημερινά φαίνεται ότι καταναλώνουμε πολύ μεγαλύτερη ποσότητα! Η υπερκατανάλωση αλατιού είναι από τις κυριότερες αιτίες υπέρτασης, και ανεξάρτητος παράγοντας κινδύνου για στεφανιαία νόσο και εγκεφαλικό.
Ο ρόλος της υπερκατανάλωσης αλατιού στην ανακοπή δεν είναι σαφής. Μια νέα έρευνα όμως αναδυκνείει το ρόλο του αλατιού στον κίνδυνο ανακοπής. Η έρευνα με 4.630 συμμετέχοντες ηλικίας 25 - 64 ετών που παρακολουθήθηκαν για 12 έτη έδειξε ότι άτομα που κατανάλωναν πάνω από 13,7 γρ αλατιού την ημέρα βρισκόντουσαν σε διπλάσιο κίνδυνο για ανακοπή, σε σχέση με άτομα που κατανάλωναν κάτω από 6,8 γραμμάρια την ημέρα. Μάλιστα, ο αυξημένος κίνδυνος για ανακοπή ήταν ανεξάρτητος της παρουσίας υπέρτασης.
Δηλαδή είτε κάποιος έχει, είτε δεν έχει υπέρταση, αν υπερκαταναλώνει αλάτι βρίσκεται σε διπλάσιο κίνδυνο για ανακοπή!
https://www.medicalnewstoday.com/articles/319194.php
5. Πολλοί διάσημοι και influencers των κοινωνικών μέσων δικτύωσης διαφημίζουν διάφορα προϊόντα "αδυνατίσματος", από τσάγια μέχρι χυμούς και δίαιτες.
Δεν σημαίνει όμως ότι α) έχουν γνώσεις διατροφής β) ότι πραγματικά χρησιμοποιούν το προϊόν ή ακολουθούν τη δίαιτα!
Απλά, πληρώνονται για να κάνουν μια διαφήμιση!
https://www.facebook.com/syattfitness/photos/a.321199917936102.76097.220...
Ανορθόδοξες δίαιτες: Μέρος Ζ΄
Πολλοί άνθρωποι είναι διατεθειμένοι να δοκιμάσουν οτιδήποτε τους υπόσχεται μείωση του βάρους και βελτίωση της υγείας τους, καθώς θέλουν να νιώσουν και να είναι καλύτερα. Αυτήν την ανάγκη για βελτίωση της εικόνας και της υγείας των ανθρώπων εκμεταλλεύονται άτομα και εταιρείες που προωθούν προϊόντα και προγράμματα αδυνατίσματος.
Τι θα λέγατε, όμως, για ένα πρόγραμμα που θα σας βοηθήσει να χάσετε 3 κιλά την εβδομάδα, τρώγοντας σοκολάτα και πίνοντας κρασί;
Μια νέα δίαιτα, η Sirtfood Diet, όπως είναι γνωστή και από το ομώνυμο βιβλίο, δημιουργήθηκε με σκοπό να αυξήσει τα επίπεδα και τη δράση των σιρτουινών, ενζύμων που παίρνουν μέρος σε διάφορες λειτουργίες στο σώμα μας, συμπεριλαμβανομένου και του μεταβολισμού. Ο περιορισμός της ενεργειακής πρόσληψης σε συνδυασμό με άσκηση φαίνεται να βοηθάει στην παραγωγή τους, ενώ οι πολυφαινόλες φαίνεται να αυξάνουν τη δράση τους.
Το βιβλίο με τις οδηγίες γι’ αυτό το πρόγραμμα διατροφής βασίζεται σε μια πιλοτική έρευνα με 40 άτομα που γυμνάζονταν σε γυμναστήριο μιας πολύ ακριβής περιοχής του Λονδίνου, οι οποίοι για 7 ημέρες ακολούθησαν μια διατροφή χαμηλή σε θερμίδες, ενώ συνέχιζαν το πρόγραμμα γυμναστικής τους. Το διατροφικό τους πρόγραμμα περιλάμβανε τρόφιμα -«sirt foods»- που θεωρητικά αυξάνουν τα ένζυμα και τη δράση των σιρτουινών, όπως κρασί, σοκολάτα, λαχανίδα, εσπεριδοειδή, πράσινο τσάι, μήλα και άλλα. Τις 3 πρώτες ημέρες προσελάμβαναν 1.000 θερμίδες από 3 χυμούς και ένα γεύμα και 1.500 θερμίδες για τις υπόλοιπες 4 ημέρες από 2 χυμούς και 2 γεύματα.
Τα άτομα όντως έχασαν κατά μέσο όρο 3 κιλά λίπους την εβδομάδα. Όμως, ο σχεδιασμός της έρευνας έχει αρκετούς περιορισμούς, ενώ δεν υπάρχουν αρκετά επιστημονικά δεδομένα, ώστε να αποδοθεί η απώλεια του βάρους σε αύξηση των σιρτουινών.
Αναλυτικά, η πλειοψηφία των ατόμων θα χάσει βάρος ακολουθώντας μια διατροφή χαμηλή σε θερμίδες και εντατική άσκηση, επομένως η απώλεια βάρους είναι από τα πιο αναμενόμενα αποτελέσματα και δεν προκαλεί εντύπωση! Μάλιστα, λαμβάνοντας υπόψη ότι από τα 40 άτομα που πήραν μέρος, οι 2 ήτανε παχύσαρκοι και οι 15 υπέρβαροι, περιμένουμε τα υπέρβαρα και παχύσαρκα άτομα να έχουν χάσει το περισσότερο βάρος, εφόσον οι ενεργειακές τους ανάγκες θα είναι ιδιαίτερα υψηλές.
Έτσι, αυξάνεται ο μέσος όρος απώλειας βάρους για όλα τα άτομα που λαμβάνουν μέρος στο πείραμα! Να σημειωθεί πως ο υγιεινός ρυθμός απώλειας βάρους είναι 0,5 με 1 κιλό την εβδομάδα! Επιπλέον, στη μελέτη δεν μετρήθηκαν τα επίπεδα σιρτουινών πριν, κατά τη διάρκεια και μετά το πείραμα, ενώ δεν γνωρίζουμε ποιο θα ήταν το αποτέλεσμα στην περίπτωση που τα άτομα προσελάμβαναν τις ίδιες θερμίδες από μη «sirt foods».
Παράλληλα, οι μελέτες πάνω στη δράση των σιρτουινών έχουν γίνει είτε σε κύτταρα, είτε σε πειραματόζωα, τα οποία λάμβαναν πάρα πολύ υψηλές δόσεις πολυφαινολών, ενώ δεν είναι γνωστή η ποσότητα πολυφαινολών που χρειάζεται ένας άνθρωπος ώστε να έχει σημαντική αύξηση σιρτουινών στο σώμα του.
Το πείραμα, αν και είχε επιθυμητά αποτελέσματα, αυτά δεν μπορούν να βασιστούν στη δράση των σιρτουινών, ενώ η πληθώρα των περιορισμών της μελέτης αναδεικνύει τον κακό σχεδιασμό και τη χαμηλή ποιότητα της έρευνας, της οποίας τα συμπεράσματα είναι απολύτως υποθετικά. Χρειάζονται επιπλέον μελέτες, ειδικά σε ανθρώπους, για να διαλευκανθεί η δράση των ενζύμων αυτών και ο τρόπος με τον οποίο μπορούμε να τα χρησιμοποιήσουμε με ασφάλεια για απώλεια βάρους.
Παγκόσμια Ημέρα Διατροφής 2019
Σήμερα είναι η Παγκόσμια Ημέρα Διατροφής. Στόχος είναι η εξάλλειψη της πείνας #zerohunger, ενώ έμφαση δίνεται στην υγιεινή διατροφή για όλους, και τη σημασία της προστασίας του περιβάλλοντος.
Η υγιεινή διατροφή είναι απαραίτητη για όλους μας, και παρέχει επαρκές, ασφαλές & θρεπτικό φαγητό, με ποικιλία τροφίμων, που οδηγεί σε δραστήριο τρόπο ζωής και μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης νόσων. Περιλαμβάνει κυρίως φρούτα, λαχανικά, όσπρια, ξηρούς καρπούς & σπόρους, προϊόντα ολικής άλεσης και τρόφιμα χαμηλά σε (κορεσμένα) λιπαρά, ελεύθερα σάκχαρα και αλάτι.
Η διατροφή και ο τρόπος ζωής του ανθρώπου έχει αλλάξει τις τελελυταίες δεκαετίες, και σήμερα ακόμα και σε αναπτυσσόμενες χώρες η πείνα και η παχυσαρκία, τα δύο άκρα της δυσθρεψίας, συνυπάρχουν. Παράλληλα, οι διατροφικές μας συνήθειες δεν ευνοούν την προστασία του περιβάλλοντος, και την ποικιλία στις καλλιέργειες.
Πάνω από 670 εκ. ενήλικες & 120 εκ. παιδιά ηλικίας 5-19 ετών κατατάσσονται στην κλίμακα της παχυσαρκίας, ενώ πάνω από 40 εκ. παιδιά κάτω των 5 έχουν υπερβάλλον σωματικό βάρος. Παράλληλα, 820 εκ άτομα υποφέρουν λόγω πείνας.
Η παχυσαρκία έχει και οικονομικό κόστος! 2 τρισεκατομμύρια δολλάρια είναι το κόστος της παχυσαρκίας στις ΗΠΑ, ενώ ο καθιστικός τρόπος ζωής και οι μη υγιεινές διατροφικές συνήθειες αποτελούν την νούμερο 1 αιτία αναπηρίας και θανάτου παγκοσμίως.
Ένα μεγάλο πρόβλημα είναι ότι το θρεπτικό φαγητό δεν είναι οικονομικά προσιτό ή/και διαθέσιμο σε όλους!
- Εμείς τι μπορούμε να κάνουμε;
1. Να ακολουθήσουμε μια διατροφή στα πρότυπα της υγιεινής διατροφής (πχ. Μεσογειακή Διατροφή)
2. Να επιλέξουμε ποικιλία εποχικών τοπικών τροφίμων, να καταναλώσουμε ψάρι βιώσιμης αλιειας & να μειώσουμε την σπατάλη τροφίμων και πόρων (πχ. μείωση χρήσης περιττών συσκευασιών)
3. Να μαγειρεύουμε στο σπίτι πιο συχνά, να διαβάζουμε τις ετικέτες τροφίμων & να επιλέγουμε πιο θρεπτικά τρόφιμα, να ασκούμαστε τακτικά
4. Να γίνουμε ενσυνείδητοι καταναλωτές, και να αναδεικνύουμε την ανάγκη για θρεπτικό φαγητό & την προστασία του περιβάλλοντος.
Πηγές:
1. FAO διαβάστε εδώ & εδώ
2. Mediterranean Diet: From a Healthy Diet to a Sustainable Dietary Pattern