Διατροφή και ψυχική υγεία: Μπορούμε να επηρεάσουμε την ψυχολογική μας κατάσταση μέσω της διατροφής;
Όταν μιλάμε για διατροφή και ψυχική υγεία, στο μυαλό μας έρχονται συνήθως οι διατροφικές διαταραχές. Οι διατροφικές μας επιλογές όμως φαίνεται να σχετίζονται με την ψυχολογική μας κατάσταση, πέρα από τις ψυχογενείς διατροφικές διαταραχές. Τα τελευταία χρόνια, μάλιστα, τα επιστημονικά δεδομένα που υποδεικνύουν ότι η διατροφή επηρεάζει τόσο τη σωματική όσο και τη ψυχική υγεία έχουν αυξηθεί. Ελλείψεις θρεπτικών συστατικών, η ποιότητα της διατροφής που ακολουθούμε, καθώς και η μικροχλωρίδα του εντέρου μελετώνται αυτή την περίοδο πιο πολύ και σε βάθος, με τα αρχικά αποτελέσματα να είναι ιδιαίτερα εντυπωσιακά!
Η έρευνα δείχνει ότι διατροφικοί παράγοντες που ενδέχεται να διαμορφώνουν βιοδείκτες που σχετίζονται με την κατάθλιψη, διέπουν και την παχυσαρκία και τον σακχαρώδη διαβήτη. Πρόσφατες μελέτες δείχνουν ότι μεσολαβητές ενεργειακής ομοιόστασης και διάθεσης συνδέουν τον γαστρεντερικό σωλήνα με τον εγκέφαλο.
Η υγιεινή διατροφή, με τρόφιμα όπως το ελαιόλαδο, τα ψάρια, τα φρούτα, τα λαχανικά και οι ξηροί καρποί, τα όσπρια, τα πουλερικά, τα γαλακτοκομικά και το μη επεξεργασμένο κρέας σχετίζεται όχι μόνο με χαμηλότερο κίνδυνο εμφάνισης κατάθλιψης. Σε Έλληνες ηλικιωμένους, όπου η κατάθλιψη απαντάται συχνά, η προσκόλληση στη Μεσογειακή Διατροφή σχετιζόταν με μειωμένο κίνδυνο εμφάνισης κατάθλιψης, και χαμηλής γνωστικής λειτουργίας (άνοια), γεγονός με ιδιαίτερη σημασία για την δημόσια και προσωπική υγεία! Παρόμοιες μελέτες σε ενήλικες επιβεβαιώνουν τη συσχέτιση αυτή. Αντιστρόφως, μη-υγιεινά πρότυπα διατροφής σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο κατάθλιψης. Ενθαρρυντικά όμως είναι και τα αποτελέσματα μιας έρευνας που μελέτησε την επίδραση της διατροφής στα συμπτώματα της κατάθλιψης. Η έρευνα έγινε σε άτομα με κατάθλιψη και έδειξε θετική έκβαση στα καταθλιπτικά συμπτώματα μετά από προσκόλληση στη Μεσογειακή Διατροφή και συμπληρωματική αγωγή ιχθυελαίων!.
Επιπλέον, συγκεκριμένα θρεπτικά συστατικά όπως το ασβέστιο, το χρώμιο, το φολικό οξύ, τα πολυακόρεστα λιπαρά οξέα, η βιταμίνες D και B12, ο ψευδάργυρος, το μαγνήσιο και η D-σερίνη έχουν μελετηθεί ως συμπληρωματική αγωγή κατά της κατάθλιψης.
Τέλος, το έντερό μας θεωρείται ο «δεύτερος εγκέφαλος», όχι μόνο νευρολογικά, αλλά και μέσω του άξονα «επικοινωνίας» εντέρου-εγκεφάλου. Μάλιστα, κάποιες αρχικές μελέτες σε ζώα και ανθρώπους δείχνουν ότι αλλαγές στην μικροχλωρίδα του εντέρου, η οποία σχετίζεται άρρηκτα με τη διατροφή μας, επιδρούν στη λειτουργία του εγκεφάλου, τη συμπεριφορά, καθώς και το βάρος μας. Η εντερική μικροχλωρίδα φαίνεται να σχετίζεται επίσης με τον κίνδυνο εμφάνισης διαταραχών ψυχικής υγείας, όπως κατάθλιψη, αγχώδης διαταραχή και νευρογενή ανορεξία.
Συνεπώς, η βιβλιογραφία ολοένα και αυξάνεται για την σχέση διατροφής και ψυχικής υγείας. Μια υγιεινή διατροφή, λοιπόν, και δη η Μεσογειακή Διατροφή, φαίνεται να είναι σύμμαχός μας για μια καλή ψυχική υγεία!!!
Τα διατροφικά νέα της εβδομάδας 19-23 Μαρτίου 2018
1. Πριν λίγες μέρες ανέφερα την έλλειψη εγκυρότητας των εμπορικών τεστ διατροφογεννετικής.
Συνοπτικά, η διατροφογεννετική, η διατροφή προσαρμοσμένη στα γονίδιά μας, αν και είναι ένας πολλά υποσχόμενος και πάρα πολύ ενδιαφέρον ανερχόμενος κλάδος, είναι ακόμη στα αρχικά του βήματα, και θα μας πάρει χρόνια να μπορέσουμε να χρησιμοποιούμε σωστά τη διατροφογεννετική στην καθημερινή κλινική πράξη.
Στο παρακάτω άρθρο ο Angry Chef Anthony Warner αναλύει ακριβώς αυτό. Ό,τι αν και είμαστε σε θέση να αναλύσουμε όλο το γονίδωμά μας, σε λιγότερο από 1 ώρα με 1000 ευρώ περίπου, δεν είμαστε σε θέση να ανάγουμε τα αποτελέσματα στην πρόληψη νόσων και κατάρτιση εξατομικευμένης διατροφής, ακόμα!
Όπως αναφέρει στο άρθρο του "But for now even leading geneticists can’t tell what colour your eyes are from your DNA, let alone suggest what food you should be eating. The best advice is to save your money and try to eat well."
Δηλαδή, "οι γενετιστές δεν μπορούν να βρουν το χρώμα των ματιών από το DNA, πόσο μάλλον να συστήσουν εξατομικευμένη διατροφή. Η καλύτερη συμβουλή είναι κρατήστε τα λεφτά σας και φάτε υγιεινά"!
Μάλιστα, το 2010 στην Αμερική έγινε έρευνα για εταιρείες που είχαν υπηρεσίες διατροφογενετικής, και καταδίκασαν τα παραπλανητικά αποτελέσματα και τις παραπλανητικές πρακτικές μάρκετινγκ.
Παράλληλα, δεν βρήκαν επιστημονική βάση για τους ισχυρισμούς ότι μπορούν να συστήσουν εξατομικευμένα συμπληρώματα διατροφής ανάλογα με το DNA.
Τέλος, να σας υπενθυμίσω τη μετα-ανάλυση των Pavlidis et al. (https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26348710) του 2015 που συμπεραίνει ότι η χρήση των εμπορικών τεστ διατροφογεννετικής δεν συστήνεται!
Διαβάστε επίσης το άρθρο μου πάνω στα τεστ διατροφογεννετικής εδώ.
2. Ας θυμηθούμε μια αγαπημένη, εύκολη συνταγή για chia seed pudding που γίνεται σε λίγα λεπτά, ενώ γίνεται και νηστίσιμη, με χρήση υποκατάστατου γάλακτος (πχ. γάλα αμυγδάλου ή καρύδας)!
Τα chia seeds είναι πηγή ω-3 λιπαρών οξέων!
3. Διατροφή στην εγκυμοσύνη. Διαβάστε στο για τη σημαντικότητα της διατροφής στην εγκυμοσύνη, καθώς και πόσα κιλά να πάρει η έγκυος και πόσο πρέπει να τρώει!
4.Μιας που μιλήσαμε για τη διατροφή στην εγκυμοσύνη, ας θυμηθούμε τον διαβήτη κύησης, που απασχολεί όλο και περισσότερες εγκύους τα τελευταία χρόνια!
5.Ο καρκίνος είναι από τις πιο κοινές και … τρομακτικές νόσους, σήμερα.
Ένας μεγάλος αριθμός διαγνώσεων μπορούν να προληφθούν με αλλαγή του τρόπου ζωής!!!
Οι αλλαγές έχουν να κάνουν με τη διακοπή καπνίσματος, την διατήρηση φυσιολογικού σωματικού βάρους, με κατανάλωση λιγότερου αλκοόλ, με διατροφή πλούσια σε φυτικές ίνες και φτωχή σε κόκκινο κρέας, και με το θηλασμό, μεταξύ άλλων!
Veganuary: πώς θα δοκιμάσεις τον βιγκανισμό τον Ιανουάριο
Ο Ιανουάριος είναι ο μήνας που έχει καθιερωθεί η δοκιμή της vegan διατροφής, γνωστή και ως Veganuary
Είναι ένας τρόπος να δοκιμάσει κανείς τη βίγκαν διατροφή και να μειώσει και την κατανάλωση ζωικών τροφίμων, ειδικά μετα τις γιορτές!
Πώς θα διευκολύνουμε τη δοκιμή αυτή;
1.Κάνουμε λίστα με ποικιλια από φαγητά (για πρωινο, μεσημεριανό, βραδινό και σνακ) που είναι αυστηρά χορτοφαγικά και ήδη τρώμε ή θέλουμε να δοκιμάσουμε!
2. Επιβεβαιωνουμε & καταγράφουμε την προσβασιμότητα μας σε διάφορα vegan σνακ και γευματα (στο σουπερμάρκετ & σε εστιατόρια), καθώς και τρόφιμα όπως υποκατάστατα γάλακτος.
3. Προγραμματίζουμε όλα τα γευματα και τα σνακ για τις επόμενες μέρες, καθώς δεν είναι παντα εύκολο να έχουμε άμεση προσβαση σε vegan θρεπτικές επιλογές, και για να αποφύγουμε τη μονοτονία στη διαφορετικη αυτή διατροφή!
4. Δεν αμελουμε την επαρκή προσληψη πρωτεΐνης, και επιλέγουμε να ακολουθουμε τη μέθοδο του vegan πιάτου. Ως πηγές πρωτεΐνης έχουμε κυρίως τα όσπρια και τα παραγωγα τους, πχ. σόγια, tempeh, tofu, καθώς και υποκατάστατα κρέατος (πχ. beyond meat).
5. Δίνουμε έμφαση στα μικροθρεπτικα συστατικά όπως βιταμίνη Β12 (διατροφική μαγιά, συμπλήρωμα, εμπλουτισμένα προϊόντα), και στα ω-3 λιπαρά (ξηροί καρποί και σπόροι)
6. Δεν είμαστε αυστηροί με τον εαυτό μας! Δεν είναι (παντα) ευκολο να ακολουθήσουμε την βιγκαν διατροφή! Μπορεί να μην έχουμε διαθέσιμο vegan πιάτο, να ξεχαστουμε ή να δυσκολευτουμε! Αν κάτι μας δυσκολεύει, μπορούμε να ρωτήσουμε τον διαιτολόγο μας ή κάποιον φίλο vegan!
Θα βρείτε πολλες ιδέες και συμβουλές στο www.veganuary.com & στο vegansociety.com
Ωραίες συνταγές θα βρείτε και εδώ στη σελίδα μου!
Clinical Evidence of Low-Carbohydrate Diets against Obesity and Diabetes Mellitus
Pavlidou, Eleni, Sousana K. Papadopoulou, Aristeidis Fasoulas, Maria Mantzorou, and Constantinos Giaginis. 2023. "Clinical Evidence of Low-Carbohydrate Diets against Obesity and Diabetes Mellitus" Metabolites 13, no. 2: 240. https://doi.org/10.3390/metabo13020240
The popularity of low-carbohydrate diets (LCDs) in the last few decades has motivated several research studies on their role in a variety of metabolic and non-morbid conditions. The available data of the results of these studies are put under the research perspective of the present literature review of clinical studies in search of the effects of LCDs on Obesity and Diabetes Mellitus. The electronic literature search was performed in the databases PubMed, Cochrane, and Embase. The literature search found seven studies that met the review’s inclusion and exclusion criteria out of a total of 2637 studies. The included studies involved randomized controlled trials of at least 12 weeks’ duration, in subjects with BMI ≥ 25 kg/m2, with dietary interventions. The results of the study on the effects of LCDs on obesity showed their effectiveness in reducing Body Mass Index and total body fat mass. In addition, LCDs appear to cause drops in blood pressure, low-density lipoprotein (LDL), and triglycerides, and seem to improve high-density lipoprotein (HDL) values. Regarding the effectiveness of LCDs in Diabetes Mellitus, their effect on reducing insulin resistance and fasting blood glucose and HbA1c values are supported. In conclusion, the results suggest the critical role of LCDs to improve the health of people affected by obesity or diabetes.
Κλινικές αποδείξεις δίαιτας χαμηλών υδατανθράκων κατά της παχυσαρκίας και του σακχαρώδους διαβήτη
Η δημοτικότητα των δίαιτων χαμηλών υδατανθράκων (LCD) τις τελευταίες δεκαετίες έχει παρακινήσει αρκετές ερευνητικές μελέτες σχετικά με το ρόλο τους σε μια ποικιλία μεταβολικών και μη-νοσηρών καταστάσεων. Τα διαθέσιμα δεδομένα των αποτελεσμάτων αυτών των μελετών τίθενται υπό ανάλυση στην παρούσα βιβλιογραφική ανασκόπηση κλινικών μελετών για την αναζήτηση των επιδράσεων των LCD στην Παχυσαρκία και τον Σακχαρώδη Διαβήτη.
Η βιβλιογραφική αναζήτηση πραγματοποιήθηκε στις βάσεις δεδομένων PubMed, Cochrane και Embase. Η βιβλιογραφική αναζήτηση βρήκε επτά μελέτες που πληρούσαν τα κριτήρια συμπερίληψης και αποκλεισμού της ανασκόπησης σε σύνολο 2637 μελετών. Οι συμπεριλαμβανόμενες μελέτες αφορούσαν τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες δοκιμές διάρκειας τουλάχιστον 12 εβδομάδων, σε άτομα με ΔΜΣ ≥ 25 kg/m2, με διαιτητικές παρεμβάσεις.
Τα αποτελέσματα της μελέτης για τις επιπτώσεις των LCD στην παχυσαρκία έδειξαν την αποτελεσματικότητά τους στη μείωση του Δείκτη Μάζας Σώματος και της συνολικής μάζας σωματικού λίπους. Επιπλέον, οι δίαιτες LCD φαίνεται να οδηγούνσε μειώσεις της αρτηριακής πίεσης, της λιποπρωτεΐνης χαμηλής πυκνότητας (LDL) και των τριγλυκεριδίων και φαίνεται να βελτιώνουν τις τιμές της λιποπρωτεΐνης υψηλής πυκνότητας (HDL). Όσον αφορά την αποτελεσματικότητα των LCD στον Σακχαρώδη Διαβήτη, υποστηρίζεται η επίδρασή τους στη μείωση της αντίστασης στην ινσουλίνη και των τιμών γλυκόζης αίματος νηστείας και HbA1c.
Συμπερασματικά, τα αποτελέσματα υποδηλώνουν τον κρίσιμο ρόλο των LCD στη βελτίωση της υγείας των ατόμων που πάσχουν από παχυσαρκία ή διαβήτη, βραχυπρόθεσμα.
Το άρθρο είναι ελεύθερο προς ανάγνωση στη σελίδα του επιστημονικού περιοδικού εδώ. Τα πνευματικά δικαιώματα ανήκουν στους συγγραφείς.