Clinical Evidence of Low-Carbohydrate Diets against Obesity and Diabetes Mellitus
Pavlidou, Eleni, Sousana K. Papadopoulou, Aristeidis Fasoulas, Maria Mantzorou, and Constantinos Giaginis. 2023. "Clinical Evidence of Low-Carbohydrate Diets against Obesity and Diabetes Mellitus" Metabolites 13, no. 2: 240. https://doi.org/10.3390/metabo13020240
The popularity of low-carbohydrate diets (LCDs) in the last few decades has motivated several research studies on their role in a variety of metabolic and non-morbid conditions. The available data of the results of these studies are put under the research perspective of the present literature review of clinical studies in search of the effects of LCDs on Obesity and Diabetes Mellitus. The electronic literature search was performed in the databases PubMed, Cochrane, and Embase. The literature search found seven studies that met the review’s inclusion and exclusion criteria out of a total of 2637 studies. The included studies involved randomized controlled trials of at least 12 weeks’ duration, in subjects with BMI ≥ 25 kg/m2, with dietary interventions. The results of the study on the effects of LCDs on obesity showed their effectiveness in reducing Body Mass Index and total body fat mass. In addition, LCDs appear to cause drops in blood pressure, low-density lipoprotein (LDL), and triglycerides, and seem to improve high-density lipoprotein (HDL) values. Regarding the effectiveness of LCDs in Diabetes Mellitus, their effect on reducing insulin resistance and fasting blood glucose and HbA1c values are supported. In conclusion, the results suggest the critical role of LCDs to improve the health of people affected by obesity or diabetes.
Κλινικές αποδείξεις δίαιτας χαμηλών υδατανθράκων κατά της παχυσαρκίας και του σακχαρώδους διαβήτη
Η δημοτικότητα των δίαιτων χαμηλών υδατανθράκων (LCD) τις τελευταίες δεκαετίες έχει παρακινήσει αρκετές ερευνητικές μελέτες σχετικά με το ρόλο τους σε μια ποικιλία μεταβολικών και μη-νοσηρών καταστάσεων. Τα διαθέσιμα δεδομένα των αποτελεσμάτων αυτών των μελετών τίθενται υπό ανάλυση στην παρούσα βιβλιογραφική ανασκόπηση κλινικών μελετών για την αναζήτηση των επιδράσεων των LCD στην Παχυσαρκία και τον Σακχαρώδη Διαβήτη.
Η βιβλιογραφική αναζήτηση πραγματοποιήθηκε στις βάσεις δεδομένων PubMed, Cochrane και Embase. Η βιβλιογραφική αναζήτηση βρήκε επτά μελέτες που πληρούσαν τα κριτήρια συμπερίληψης και αποκλεισμού της ανασκόπησης σε σύνολο 2637 μελετών. Οι συμπεριλαμβανόμενες μελέτες αφορούσαν τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες δοκιμές διάρκειας τουλάχιστον 12 εβδομάδων, σε άτομα με ΔΜΣ ≥ 25 kg/m2, με διαιτητικές παρεμβάσεις.
Τα αποτελέσματα της μελέτης για τις επιπτώσεις των LCD στην παχυσαρκία έδειξαν την αποτελεσματικότητά τους στη μείωση του Δείκτη Μάζας Σώματος και της συνολικής μάζας σωματικού λίπους. Επιπλέον, οι δίαιτες LCD φαίνεται να οδηγούνσε μειώσεις της αρτηριακής πίεσης, της λιποπρωτεΐνης χαμηλής πυκνότητας (LDL) και των τριγλυκεριδίων και φαίνεται να βελτιώνουν τις τιμές της λιποπρωτεΐνης υψηλής πυκνότητας (HDL). Όσον αφορά την αποτελεσματικότητα των LCD στον Σακχαρώδη Διαβήτη, υποστηρίζεται η επίδρασή τους στη μείωση της αντίστασης στην ινσουλίνη και των τιμών γλυκόζης αίματος νηστείας και HbA1c.
Συμπερασματικά, τα αποτελέσματα υποδηλώνουν τον κρίσιμο ρόλο των LCD στη βελτίωση της υγείας των ατόμων που πάσχουν από παχυσαρκία ή διαβήτη, βραχυπρόθεσμα.
Το άρθρο είναι ελεύθερο προς ανάγνωση στη σελίδα του επιστημονικού περιοδικού εδώ. Τα πνευματικά δικαιώματα ανήκουν στους συγγραφείς.
Η δίαιτα χωρίς γλουτένη
Οι δίαιτες χωρίς γλουτένη είναι από τις πιο δημοφιλείς των ημερών, με πολλούς διάσημους να τις ακολουθούν.
Έτσι, όλο και περισσότεροι παρασύρονται και τις υιοθετούν χωρίς να γνωρίζουν τι πραγματικά είναι η γλουτένη αλλά ούτε και τις συνέπειες μιας δίαιτας που την αποκλείει.
Η γλουτένη είναι μία ομάδα πρωτεϊνών που βρίσκεται στο σιτάρι, το κριθάρι και τη σίκαλη και δίνει ελαστικότητα στη ζύμη, όταν το αλεύρι αναμειχθεί με νερό. Η γλουτένη βρίσκεται σε τρόφιμα όπως το ψωμί, τα μακαρόνια, τα μπισκότα, τα δημητριακά, τη μπύρα, αλλά προστίθεται σε μαλακά τυριά, χυμούς εμπορίου και άλλα τρόφιμα, ενώ η επιμόλυνση από άλλες τροφές που παρασκευάζονται στο ίδιο εργοστάσιο είναι πιθανή.
Στις δίαιτες χωρίς γλουτένη αποκλείονται πλήρως τρόφιμα τα οποία περιέχουν ή ενδέχεται να περιέχουν γλουτένη.
Οι δίαιτες αυτές προορίζονται αποκλειστικά και μόνο για άτομα διαγνωσμένα από το γιατρό τους με την αυτοάνοση νόσο κοιλιοκάκη ή με ερπητοειδή δερματίτιδα. Τα άτομα αυτά πρέπει να ακολουθούν εφ’ όρου ζωής την εν λόγω δίαιτα, ώστε να βελτιωθούν τα συμπτώματα και τα ιστολογικά ευρήματα.
Επιπλέον, διφορούμενες απόψεις υπάρχουν σχετικά με την ευαισθησία στη γλουτένη, χωρίς κοιλιοκάκη. Εδώ υπάρχει όμοια συμπτωματολογία με την κοιλιοκάκη, χωρίς όμως τα αντίστοιχα κλινικά ευρήματα.
Πολλοί είναι εκείνοι που «αυτοδιαγιγνώσκουν» την ευαισθησία και ακολουθούν τη δίαιτα χωρίς γλουτένη.
Συνιστάται σε άτομα που υποψιάζονται ότι έχουν κοιλιοκάκη να μην αποφεύγουν την κατανάλωση προϊόντων με γλουτένη μέχρι να επισκεφτούν το γιατρό τους, για να αποκλειστεί το ενδεχόμενο ψευδώς αρνητικών αποτελεσμάτων.
Η γλουτένη έχει κατηγορηθεί για την αύξηση βάρους σε άτομα που την καταναλώνουν! Είναι πρωτεΐνη και, όπως όλες οι πρωτεΐνες, αποδίδει τέσσερις θερμίδες ανά γραμμάριο, ενώ σύμφωνα με την ανθρώπινη φυσιολογία δεν μπορεί από μόνη της να οδηγήσει σε πρόσληψη βάρους ή παχυσαρκία.
Αν και οι δίαιτες χωρίς γλουτένη προωθούνται -χωρίς επιστημονική βάση- για την απώλεια βάρους, τα ειδικά, ακριβά προϊόντα χωρίς γλουτένη, όπως ψωμί, μακαρόνια, γλυκά κ.ά., περιέχουν μεγαλύτερο ποσοστό λίπους από τα συμβατικά προϊόντα, επομένως και περισσότερες θερμίδες.
Συνεπώς, είναι οξύμωρο να γίνεται η παραπάνω αντικατάσταση με σκοπό την απώλεια βάρους. Η δίαιτα είναι ακατάλληλη για άτομα που δεν πάσχουν από τη νόσο, καθώς οδηγεί σε έλλειψη θρεπτικών συστατικών.
Επιπλέον, πολλοί ισχυρίζονται ότι η γλουτένη προκαλεί καρκίνο. Τα άτομα που πάσχουν από κοιλιοκάκη όντως έχουν αυξημένες πιθανότητες για ανάπτυξη καρκίνου του παχέος εντέρου, εάν δεν ακολουθούν τη δίαιτα χωρίς γλουτένη. Αντιθέτως, τα τρόφιμα στα οποία υπάρχει γλουτένη είναι πλούσια σε φυτικές ίνες, οι οποίες μειώνουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του παχέος εντέρου.
Συνεπώς, εάν δεν υπάρχει διαγνωσμένη κοιλιοκάκη από γιατρό, η αποφυγή της από τη δίαιτα κάθε άλλο παρά θετικό αποτέλεσμα μπορεί να φέρει.
Τα άτομα που πάσχουν πρέπει να παρακολουθούνται από το γιατρό και το διαιτολόγο τους, για να αποφευχθούν οι αρνητικές συνέπειες της δίαιτας αυτής. Όσον αφορά στο αδυνάτισμα, η λύση βρίσκεται σε μια υγιή και ισορροπημένη διατροφή, όπου καμία τροφή δεν απαγορεύεται.
Τραχανάς: ένα θρεπτικό πιάτο γεμάτη θαλπωρή
Ο τραχανάς αποτελεί παραδοσιακό τρόφιμο στη Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή. Υπάρχουν διάφορετικά είδη τραχανά, γλυκός, ξινός, ακόμη και νηστίσιμος/vegan, ανάλογα με τον τρόπο με τον οποίο φτιάχνεται. Ο τραχανάς μπορεί να είναι σε σχήμα μεγάλων ή μικρών κόκκων, ή σε σχήμα χάχλας (σαν βάρκα ή φωλιά).
Πώς φτιάχνεται ο τραχανάς;
Για την κλασσική συνταγή χρησιμοποιείται γάλα ή ξινόγαλα (για τον ξινό τραχανά) και αλεύρι είτε με σιμιγδάλι ή πλιγούρι. Μπορεί να καταναλωθεί και από χορτοφάγους. Μερικές συνταγές προσθέτουν και λαχανικά και μπαχαρικά. Το μιγμα που φτιάχνεται κοσκινίζεται και αποξηρένεται, με αποτέλεσμα τη χαρακτηριστική γεύση και την διατηρησιμότητα του τραχανά. Ο τραχανάς διατηρείται ιδανικά σε αεροστεγές δοχείο στο ψυγείο ή σε σκιερό μέρος.
Ποιά η διατροφική αξία του τραχανά;
Ο τραχανάς προσδίδει κοντά στις 400 kcal ανά 100 γραμμάρια, 53 γραμμάρια υδατανθράκων, 12 γραμμάρια λιπαρών και 16 γραμμάρια πρωτεϊνης, και 1 γραμμάριο φυτικών ινών. Χάρη στο γάλα που περιέχει ο τραχανάς αποτελεί πηγή Ασβεστίου, ενώ περιέχει και Μαγνήσιο, Σελήνιο, Φώσφορο και Χρώμιο.
Πώς καταναλώνεται ο τραχανάς;
Σε γενικές γραμμές, ο τραχανάς αποτελεί ένα κλασσικό πιάτο comfort food στην Ελλάδα.
Ο τραχανάς συνήθως μαγειρεύεται με νερό ή γάλα σε σούπα, ενώ μπορεί να γίνει και πηχτός με λαχανικά και μανιτάρια ως τραχανώτο (αντίστοιχα με το ρυζότο). Οι χάχλες πέρα από το οτι μπορούν να θρυματιστούν και να γίνουν σούπα, μπορούν να γεμιστούν με λαχανικά και τυρί και να ψηθούν στο φούρνο.
Μπορεί κάποιος να φάει τραχανά ενώ είναι σε πρόγραμμα απώλειας βάρους;
Αν και πολλοί θεωρούν οτι ο τραχανάς “παχαίνει” αποτελεί μια πολύ καλή επιλογή για γεύμα, ειδικά αν συνοδευτεί με πηγή πρωτεΐνης, όπως τυρί φέτα, γιαούρτι, ή βραστό κοτοπουλο ή ψάρι.
Φακές με αγκινάρες
Τώρα που έχουμε αγκινάρες γιατί να μην τις συνοδεύσουμε με τις αγαπημένες μας φακές; Το χορταστικό αυτό πιάτο είναι πλούσιο σε φυτικές ίνες, πρεβιοτικά*, και πρωτεΐνη!
Τι θα χρειαστείτε για 6 μερίδες :
- 1 1/2 φλ. νερό
- 2 μέτρια κρεμμύδια κομμένα σε κύβους
- 2-3 σκελίδες σκόρδου
- 2 κ.γ. κύμινο
- 1 κ.γ. κόλιανδρο σε σκόνη
- 1 φλιτζ. φακές μουλιασμένες και στραγγισμένες
- 1 φύλλο δάφνης
- 2 κ.σ. χυμό λεμονιού
- 500 γρ ντομάτες
- 1 1/2 φλ. αγκινάρες
- 1/4 κ.γ. μπούκοβο
- Αλάτι και πιπέρι
- 12 κ.γ. ελαιόλαδο
Εκτέλεση:
- Σωτάρετε τα κρεμμύδια με λίγο νερό σε μια κατσαρόλα μέχρι να μαλακώσουν (για 7 λεπτά)
- Προσθέστε το κύμινο, το σκόρδο, και τον κόλιανδρο και μαγειρέψτε για 2 λεπτά.
- Προσθέστε το νερό, τις φακές, τη δάφνη, το χυμό λεμόνι, τη ντομάτα, τις αγκινάρες, και το μπούκοβο και αφήστε τα να βράσουν.
- Χαμηλώστε τη φωτιά και μαγειρέψτε τα για 30 λεπτά μέχρι να μαλακώσουν οι φακές. Εαν χρειαστεί προσθέστε νερό.
- Αφαιρέστε το φύλλο δάφνης και σερβίρετε σκέτο ή πάνω σε ρύζι.
*Διαβάστε για τα προβιοτικά και τα πρεβιοτικά εδώ:
Προβιοτικά: τα οφέλη στην υγεία μας: http://www.mantzorou.gr/el/blog/proviotika-ta-ofeli-stin-ygeia-mas
Πρεβιοτικά: τα οφέλη στην υγεία μας: http://www.mantzorou.gr/el/blog/previotika-ta-ofeli-stin-ygeia-mas