Πώς θα εντάξουμε τα ζυμαρικά στη διατροφή μας;
Τα ζυμαρικα, όπως και άλλες πηγές υδατανθράκων έχουν αδίκως δαιμονοποιηθεί οτι αυξάνουν το σωματικό βάρος, με αποτέλεσμα πολλοί να αποφεύγουν την κατανάλωσή τους. Στην πραγματικότητα, όχι μόνο δεν παχαίνουν (κανένα τρόφιμο δεν μας παχαίνει), αλλά ένα πλήρες γεύμα αποτελείται από πηγή υδατανθράκων, πηγή πρωτεΐνης και λαχανικά. Τα ζυμαρικά μπορούν να είναι μέρος μιας υγιεινής διατροφής, καταλαμβάνοντας τη θέση της πηγής υδατανθράκων στο πιάτο μας.
Ποιοί είναι οι καλύτεροι τρόποι να βάλουμε τα ζυμαρικά στη διατροφή μας;
1. Επιλέγουμε ζυμαρικά ολικής άλεσης. Τα προϊόντα ολικής άλεσης είναι πιο πλούσια σε φυτικές ίνες, επομένως και πιο χορταστικά σε σχέση με τα λευκά ζυμαρικά, ενώ είναι και πιο θρεπτικά, με υψηλότερες συγκεντρώσεις Μαγνησίου, Χαλκού και Φωσφόρου και βιταμίνες του συμπλέγματος Β.
2. Επιλέγουμε ζυμαρικά με περισσότερη πρωτεΐνη ή ζυμαρικά από όσπρια. Πολλοί παρατηρούν οτι δεν χορταίνουν με ζυμαρικά, και καταλήγουν να καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες ζυμαρικών. Η πρωτεΐνη είναι το θρεπτικό συστατικό που μας χορταίνει περισσότερο, συνεπώς επιλέγοντας τα ζυμαρικά με περισσότερη πρωτεϊνη, αυξάνουμε τα επίπεδα κορεσμού. Μάλιστα, τα ζυμαρικά από 100% όσπρια είναι πλούσια σε πρωτεΐνες και φυτικές ίνες, ενώ έχουν τις ίδιες θερμίδες με τα συμβατικά ζυμαρικά!
Πότε ήταν η τελευταία φορά που ελέγξατε τη σύσταση του σώματός σας;
3. Η σάλτσα παίζει ρόλο στη μακαρονάδα. Πληθώρα συνδυασμών μπορούμε να σκεφτούμε για τα ζυμαρικά, από κόκκινη σάλτσα με κιμά, εως λευκή σάλτσα με κρέμα γάλακτος και σάλτσα πέστο. Οι περισσότερες σάλτσες είναι πλούσιες σε λιπαρά, με αποτέλεσμα να αυξάνεται αρκετά το θερμιδικό περιεχόμενο του πιάτου, χωρίς να αυξάνεται και ο όγκος. Επιλέγουμε να συνδυάζουμε πιο συχνά τα ζυμαρικά με κόκκινη σάλτσα λαχανικών ή/και μανιταριών, με προσοχή στην ποσότητα ελαιολάδου. Μάλιστα, προσθέτοντας σάλτσα με αρκετά λαχανικά, άρα και φυτικές ίνες διευκολύνουμε τον κορεσμό.
4. Τα ζυμαρικά δεν χρειάζεται να τσιγαριστούν με καυτό ελαιόλαδο ή βούτυρο για να είναι γευστικά. Πολλοί προσθέτουν σχετικά μεγάλη ποσότητα λιπαρών και θερμίδων στα ζυμαρικά, ρίχνοντας ελαιόλαδο ή βούτυρο μετά το βράσιμο. Εφόσον στα ζυμαρικά θα πρστεθεί κάποια σάλτσα ή/και πηγή πρωτεϊνης (πχ. γαρίδες, κοτόπουλο, κρέας, τυρί), δεν χρειάζεται να προστεθεί έξτρα ελαιολαδο ή βούτυρο.
5. Δοκιμάστε διαφορετικές συνταγές με τα ζυμαρικά. Πέρα από τις κλασσικές συνταγές, ας δοκιμάσουμε να βάλουμε τα ζυμαρικά στη σαλάτα, δημιουργώντας μακαρονοσαλάτες. Τα ζυμαρικά (πχ. πέννες) μπορούν να προστεθούν σε λαχανικά της επιλογής μας (μαρούλι, ντομάτα, αγγούρι, ρόκα κ.α.) και ως πηγή πρωτεΐνης να μπει τυρί ή κοτόπουλο! Ειδικά τους καλοκαιρινούς μήνες αποτελούν μια δροσιστική επιλογή πλήρους γεύματος!
Κανένα τρόφιμο δεν αποκλείεται από μια υγιεινή διατροφή. Απολαύστε τα ζυμαρικά σας και χορτάστε καλύτερα με τα παραπάνω tips.
Δείτε το σχετικό βίντεό μου στο YouTube εδώ:
Πηγές
Whole Grains, Refined Grains, and Dietary Fiber
Protein, Weight Management, and Satiety
Πώς μπορούμε να μειώσουμε την πρόσληψη θερμίδων κάνοντας μικρές αλλαγές;
Το ισοζύγιο ενέργειας είναι οδηγός στην πρόσληψη, απώλεια και διατήρηση του σωματικού βάρους. Η ισορροπία στην πρόσληψη και την κατανάλωση ενέργειας είναι το κλειδί στη διατήρηση του σωματικού βάρους, ενώ με αλλαγή στην ισορροπία αυτή έρχεται η μείωση ή η αύξηση του βάρους.
Η ενέργεια μετριέται σε θερμίδες και οι θερμίδες «μεταφράζονται» σε ποσότητα τροφίμων, επομένως εάν τρώμε περισσότερο απ’ ότι χρειάζεται ο οργανισμός μας για τις λειτουργίες του και τις καθημερινές δραστηριότητες το σωματικό βάρος αυξάνεται, ενώ αντίθετα όταν τρώμε λιγότερες θερμίδες το βάρος μειώνεται.
Μικρές αλλαγές στην ισορροπία αυτή μακροπρόθεσμα έχουν αντίκτυπο στο σωματικό βάρος. Ο τρόπος μαγειρέματος και τα συστατικά, το σερβίρισμα και τα συνοδευτικά μπορούν να διαμορφωθούν έτσι ώστε να «φύγουν» θερμίδες από το πιάτο, χωρίς να το καταλάβει κανείς.
- Οι τηγανητές πατάτες είναι η αδυναμία αρκετών ανθρώπων. Μετά το τηγάνισμα προσπαθήστε να αφαιρέσετε όσο πιο πολύ λάδι μπορείτε πριν τις βάλετε σε πιατέλα με απορροφητικό χαρτί. Επίσης, το σερβίρισμα σε ένα μικρότερο μπολ ξεγελάει το μάτι!
- Πολλές φορές η ποσότητα λαδιού που προστίθεται στο φαγητό και στις σαλάτες είναι υπερβολική, με αποτέλεσμα το θερμιδικό περιεχόμενο να αυξάνεται κατακόρυφα. Προσθέστε μια κουταλιά της σούπας για κάθε άτομο που θα καταναλώσει το φαγητό ή τη σαλάτα ή φτιάξτε dressing με λεμόνι ή ξύδι.
- Η πρωτεΐνη είναι το πιο χορταστικό θρεπτικό συστατικό. Πηγές πρωτεΐνης είναι τα αυγά, τα ψάρια, το κρέας και τα πουλερικά, τα όσπρια και τα γαλακτοκομικά. Προσθέστε μια πηγή πρωτεΐνης σε κάθε γεύμα σας.
- Αφαιρέστε την πέτσα και το εμφανές λίπος από το κρέας και τα πουλερικά, και προτιμήστε γαλακτοκομικά χαμηλά σε λιπαρά. Τα γιαούρτια με γεύσεις περιέχουν αρκετή ζάχαρη, οπότε είναι προτιμότερο να διαλέξετε απλό γιαούρτι και να προσθέσετε εσείς τα φρούτα.
- Εάν η σούπα είναι στο μενού, προσθέστε στις μερίδες περισσότερο ζωμό, απ’ ότι συνήθως για να ξεγελάσετε το μάτι και να χορτάσετε πιο γρήγορα.
- Στο εμπόριο κυκλοφορούν πλέον σάλτσες, όπως κέτσαπ, μουστάρδα, μαγιονέζα και άλλες με λιγότερη ζάχαρη, αλάτι και λιπαρά, χωρίς μεγάλη διαφορά στη γεύση.
- Οι φυτικές ίνες θα σας βοηθήσουν να χορτάσετε πιο γρήγορα και να μείνετε χορτάτοι για περισσότερη ώρα. Συνοδεύστε τα γεύματά σας με σαλάτα (ωμή ή βραστή) και να προτιμάτε τα προϊόντα ολικής άλεσης, όπως μαύρο ψωμί, μακαρόνια ολικής άλεσης και μαύρο ρύζι. Η αντικατάσταση των δημητριακών πρωινού που περιέχουν ζάχαρη με βρώμη ή δημητριακά ολικής άλεσης χωρίς πρόσθετη ζάχαρη θα σας κρατήσουν χορτάτους για περισσότερη ώρα.
Το φαγητό είναι απόλαυση, όμως η υπερφαγία είναι ένας από τους παράγοντες που οδηγούν στην πρόσληψη βάρους. Η μείωση του υπερβάλλοντος λίπους και των πρόσθετων σακχάρων στα τρόφιμα είναι από τα πιο επίκαιρα θέματα στην βελτίωση της διατροφής και στην πρόληψη και αντιμετώπιση της παχυσαρκίας.
Nutritional Status Is Associated with Health-Related Quality of Life, Physical Activity, and Sleep Quality: A Cross-Sectional Study in an Elderly Greek Population
Papadopoulou, Sousana K., Maria Mantzorou, Gavriela Voulgaridou, Eleni Pavlidou, Konstantinos Vadikolias, Georgios Antasouras, Theofanis Vorvolakos, Evmorfia Psara, Georgios K. Vasios, Aspasia Serdari, Efthymios Poulios, and Constantinos Giaginis. 2023. "Nutritional Status Is Associated with Health-Related Quality of Life, Physical Activity, and Sleep Quality: A Cross-Sectional Study in an Elderly Greek Population" Nutrients 15, no. 2: 443. https://doi.org/10.3390/nu15020443
This study aims to explore the associations between nutritional status and health-related quality of life, physical activity, and sleep quality in older exclusively Caucasian adults from Greec who were free of any severe disease. This is a cross-sectional study. Mini Nutritional Assessment was used to assess nutritional status, health-related quality of life was assessed using the Short Form Healthy Survey questionnaire, sleep quality was assessed using the Pittsburgh Sleep Quality Index, and physical activity levels were assessed via the International Physical Activity Questionnaire. 3405 community-dwelling men and women, over 65 years old from14 different Greek regions were enrolled. Ten-point four percent (10.4%) of the participants were classified as malnourished, while 35.6% were “at risk of malnutrition”. A better nutritional status was significantly and independently associated with higher physical activity levels (p = 0.0011) and better quality of life (p = 0.0135), as well as better sleep quality (p = 0.0202). In conclusion, our study highlights the interrelationships between a good nutritional status, a high-quality sleep, active lifestyle, and good quality of life. Further interventional studies are needed to clarify the associations, and test the feasibility of improving the nutritional status, physical activity levels and sleep quality of the elderly, and the impact of these changes on quality of life, and healthy ageing in races beyond Caucasian populations. Public health strategies and policies should be recommended to inform older adults for the necessity to improve their nutritional status and lifestyle habits to improve their health status and to obtain better life expectancy.
Η Διατροφική Κατάσταση Συσχετίζεται με την Ποιότητα Ζωής που Σχετίζεται με την Υγεία, την Φυσική Δραστηριότητα και την Ποιότητα του Ύπνου
Η μελέτη αυτή έχει ως στόχο να εξετάσει τις συσχετίσεις μεταξύ της διατροφικής κατάστασης και της ποιότητας ζωής που σχετίζεται με την υγεία, της σωματικής δραστηριότητας και της ποιότητας ύπνου σε ηλικιωμένους αποκλειστικά καυκάσιους ενήλικες από την Ελλάδα, οι οποίοι δεν είχαν κάποια σοβαρή νόσο. Το Mini Nutritional Assessment χρησιμοποιήθηκε για την αξιολόγηση της διατροφικής κατάστασης, η ποιότητα ζωής που σχετίζεται με την υγεία αξιολογήθηκε χρησιμοποιώντας το ερωτηματολόγιο Short Form Healthy Survey, η ποιότητα ύπνου αξιολογήθηκε χρησιμοποιώντας το εργαλείο Pittsburgh Sleep Quality Index και τα επίπεδα σωματικής δραστηριότητας αξιολογήθηκαν μέσω του International Physical Activity Questionnaire. Συμμετείχαν 3405 άνδρες και γυναίκες πάνω από 65 ετών, που διέμεναν στην κοινότητα και προήρχονταν από 14 διαφορετικές περιοχές της Ελλάδα.
Το 10,4% των συμμετεχόντων χαρακτηρίστηκαν ως υποσιτισμένοι, ενώ το 35,6% βρέθηκε σε «κίνδυνο υποσιτισμού». Η καλύτερη κατάσταση θρέψης συσχετίζεται σημαντικά και ανεξάρτητα με υψηλότερα επίπεδα φυσικής δραστηριότητας (p = 0,0011) και καλύτερη ποιότητα ζωής (p = 0,0135), καθώς και καλύτερη ποιότητα ύπνου (p = 0,0202). Συνολικά, η μελέτη μας υπογραμμίζει τις αλληλεπιδράσεις μεταξύ της καλής κατάσταση θρέψης, της υψηλής ποιότητας ύπνου, του ενεργού τρόπου ζωής και της καλής ποιότητας ζωής. Επιπλέον μελέτες παρέμβασης είναι απαραίτητες για να διευκρινιστούν οι συσχετίσεις και να δοκιμαστεί η εφικτότητα βελτίωσης της κατάστασης θρέψης, των επιπέδων φυσικής δραστηριότητας και της ποιότητας ύπνου των ηλικιωμένων, και ο αντίκτυπος αυτών των αλλαγών στην ποιότητα ζωής και την υγιή γήρανση σε πληθυσμούς πέρα από τους Καυκάσιους πληθυσμούς.
Οι δημόσιες στρατηγικές και πολιτικές υγείας θα πρέπει να συστήνουν στους ηλικιωμένους την ανάγκη βελτίωσης της διατροφικής τους κατάστασης και των συνηθειών τους ώστε να βελτιωθεί η υγεία τους και να επιτευχθεί μεγαλύτερο προσδόκιμο ζωής.
Το άρθρο είναι ελεύθερο προς ανάγνωση στη σελίδα του επιστημονικού περιοδικού εδώ. Τα πνευματικά δικαιώματα ανήκουν στους συγγραφείς.
Εσείς από πού λαμβάνετε συμβουλές για τη διατροφή σας;
Στις 24 Αυγούστου με υπουργική απόφαση καταστήθηκε παράνομη η διεξαγωγή του βιοσυντονισμού και των τεστ δυσανεξίας, εφόσον δεν υπάρχουν επιστημονικά δεδομένα που να υποστηρίζουν τους ισχυρισμούς πάνω στους οποίους βασίζονται, ενώ και ο τρόπος λειτουργίας του ανθρώπινου οργανισμού δεν συνάδει με εκείνους τους ισχυρισμούς.
Αν και μπορούμε να ελπίζουμε ότι οι απάτες των τεστ δυσανεξίας και του βιοσυντονισμού έφτασαν στο τέλος τους, υπάρχουν αρκετές πηγές παραπληροφόρησης του κοινού που πρέπει να ελεγχθούν, συμπεριλαμβανομένων και μη επιστημονικά τεκμηριωμένων διατροφικών συμβουλών από ΜΜΕ και μέσα κοινωνικής δικτύωσης, με πηγές άτομα δίχως επίσημη πανεπιστημιακή εκπαίδευση πάνω στην επιστήμη της διαιτολογίας, με αποτέλεσμα να τίθεται σε κίνδυνο η υγεία των ατόμων.
Με την πληθώρα πληροφοριών που είναι διαθέσιμη σήμερα μερικές φορές είναι δύσκολο να καταλάβει κάποιος πότε μια πληροφορία είναι έγκυρη. Τι πρέπει να προσέχουμε;
1. Οι συμβουλές αποτελούν γρήγορη λύση στο πρόβλημα, πχ. στο αυξημένο σωματικό βάρος. Δυστυχώς, υπάρχουν μαγικές, γρήγορες λύσεις με μακροπρόθεσμα αποτελέσματα!
2. Οι ισχυρισμοί είναι πολύ καλοί για να είναι αληθινοί. Πέρα από τις διαφημίσεις προϊόντων, όπου η υπερβολή είναι αναμενόμενη, έχει παρατηρηθεί ότι αποτελέσματα επιστημονικών περιοδικών έχουν παραφραστεί από αρθρογράφους περιοδικών, με αποτέλεσμα τη διαστρέβλωσή τους, ενώ πολλές φορές γίνεται άλογη γενίκευση των συμπερασμάτων.
3. Οι συμβουλές στηρίζονται σε μια μελέτη. Μια έρευνα ίσον καμία στην επιστήμη, καθώς χρειάζονται αρκετές έρευνες πάνω σε ένα θέμα ώστε να μπορέσει η επιστημονική κοινότητα να καταλήξει σε ένα σαφές συμπέρασμα.
4. Ισχυρισμοί, χωρίς αμφιβολίες. Η επιστήμη εξελίσσεται συνεχώς. Έτσι, ακόμη και τα σαφή συμπεράσματα χρήζουν περαιτέρω διερεύνησης, με νέες μελέτες, που βοηθούν στην αποσαφήνιση των κενών των προηγούμενων ερευνών.
5. Δηλώσεις που έρχονται σε αντίφαση με συστάσεις από αξιόπιστες επιστημονικές οργανώσεις. Δεν είναι σπάνιο φαινόμενο η προσκόλληση και η διάδοση ισχυρισμών που ουδεμία σχέση έχουν με τη φυσιολογία του οργανισμού μας και τις συστάσεις από παγκόσμιους οργανισμούς.
6. «Καλά» και «κακά» ή «απαγορευμένα» τρόφιμα. Δεν υπάρχουν καλά ή κακά τρόφιμα, μόνο υγιεινή ή μη διατροφή. Μια ισορροπημένη διατροφή περιέχει τρόφιμα πλούσια σε λίπος, ζάχαρη και αλάτι, όπως σοκολάτα ή παγωτό, αλλά σε μικρή ποσότητα και λιγότερο συχνά.
7. Ισχυρισμοί που βασίζονται σε ευχαριστημένους πελάτες ή επωνύμους, χωρίς να παρουσιάζονται με έγκυρα επιστημονικά δεδομένα. Δεν είναι λίγοι οι επώνυμοι που πληρώνονται αδρά για να διαφημίσουν προϊόντα, χωρίς όμως οι ίδιοι να έχουν επιστημονικές γνώσεις πάνω στη διατροφή!
Ποιες μπορεί όμως να είναι οι έγκυρες πηγές ενημέρωσης; Σε ιστοσελίδες διεθνώς αναγνωρισμένων πανεπιστημίων, κρατικών και μη κερδοσκοπικών οργανισμών, θα βρείτε έγκυρα άρθρα από επιστήμονες και ερευνητές, καθώς και συστάσεις πάνω στην υγεία και τη διατροφή.
Όταν διαβάζετε κάποιο βιβλίο ή άρθρο, βεβαιωθείτε ότι ο συγγραφέας είναι διαιτολόγος-διατροφολόγος. Για την Ελλάδα μπορείτε να βρείτε τη λίστα με τους διαιτολόγους με άδεια ασκήσεως επαγγέλματος στην ιστοσελίδα του Πανελλήνιου Συλλόγου Διαιτολόγων-Διατροφολόγων (www.hda.gr).
Στο εξωτερικό οι διαιτολόγοι έχουν δίπλα από το όνομά τους τον τίτλο RD ή RDN, ενώ οι εγγεγραμμένοι διατροφολόγοι στο Ην. Βασίλειο θα πρέπει να έχουν τον τίτλο RNutr ή ANutr. Ειδικά στην τηλεόραση βεβαιωθείτε ότι ο ομιλητής δεν έχει σκοπό να διαφημίσει ένα προϊόν. Με λιγοστές εξαιρέσεις για συγκεκριμένους πληθυσμούς, δεν συστήνεται η πρόσληψη συμπληρωμάτων διατροφής, αλλά μια ισορροπημένη διατροφή.
Η παραπληροφόρηση στον τομέα της διαιτολογίας ολοένα και αυξάνεται τα τελευταία χρόνια. Η έλλειψη ελέγχου των τίτλων που χρησιμοποιούνται από άτομα χωρίς αναγνωρισμένες γνώσεις διαιτολογίας ή με τίτλους από ολιγοήμερα διαδικτυακά σεμινάρια έχει συμβάλλει στην περαιτέρω παραπλάνηση του κοινού ανά τον κόσμο, με αποτέλεσμα να τίθεται σε κίνδυνο η υγεία του κοινού, με την αύξηση των κρουσμάτων νευρικής ορθορεξίας, μέσω του κινήματος του clean eating.