Ψύλλιο και Υγεία: Πέρα από τα όρια της δυσκοιλιότητας
Το ψύλλιο (psyllium) είναι ένα είδος φυτικών ινών, αραβοξυλάνης, από το πίτουρο των σπόρων του φυτού Plantago ovata ή ispaghula. Είναι γνωστό για την καθαρτική του δράση, ενώ παράλληλα, φαίνεται να έχει πληθώρα θετικών επιδράσεων στην υγεία, και πέρα από το γαστρεντερικό και τη δυσκοιλιότητα!
Το ψύλλιο έχει τη δυνατότητα να κατακρατά νερό, παίρνοντας μορφή γέλης, και έτσι να αυξάνει τον όγκο και τη μαλακότητα των κοπράνων. Επίσης, έχει πρεβιοτική δράση, γεγονός που σημαίνει οτι αποτελεί τροφή για “καλά” βακτήρια του εντέρου. Οι θετικές αλλαγές στη μικροχλωρίδα του εντέρου δεν επηρεάζουν μόνο την εντερική υγεία, αλλά και το ανοσοποιητικό και την ψυχική υγεία και την μεταβολική υγεία!
Ψύλλιο και γαστρεντερική υγεία
Αναλυτικότερα, μια πρόσφατη μελέτη έδειξε οτι η χρήση του 21 γραμμαρίων psyllium οδήγησε σε θετικές επιδράσεις στην εντερική μικροχλωρίδα και ειδικά στα άτομα με δυσκοιλιότητα ή δυσκοιλιότητα λόγω Συνδρόμου Ευερέθιστου Εντέρου. Μάλιστα, η δόση που συστήνεται για άτομα με Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου είναι τα 20 γραμμάρια ψυλλίου ημερησίως, και συστήνεται και για την αντιμετώπιση της δυσκοιλιότητας, αλλά και της διάρροιας, λόγω του συνδρόμου.
Ψύλλιο και μεταβολική υγεία
Αναφορικά με την επίδραση του ψυλλίου πέρα από τη δυσκοιλιότητα, φαίνεται να βοηθά και στον γλυκαιμικό έλεγχο (έλεγχο γλυκόζης αίματος), στην βελτίωση των επιπέδων της χοληστερόλης, καθώς και στο σωματικό βάρος σε άτομα με διαβήτη τύπου 2. Ακόμη, άτομα με προ-διαβήτη ενδέχεται να δουν μικρή βελτίωση στα επίπεδα γλυκόζης, μετά από χρήση ψυλλίου. Ακόμη και 5 γραμμάρια ημερησίως φαίνεται να αρκούν για να δει ένας ασθενής με διαβήτη βελτίωση στον γλυκαιμικό έλεγχο. 7 γραμμάρια ημερησίως μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο για καδιαγγειακή νόσο ως μέρος μιας διατροφής χαμηλή σε κορεσμένα λιπαρά και χοληστερόλη.
Επίσης, η προσθήκη του ψυλλίου στη διατροφή (36 γρ/ημέρα χωρισμένα σε 3 δόσεις), και δη σε ένα υγιεινό πρότυπο διατροφής βρέθηκε σε μελέτες οτι οδηγεί σε θετικά αποτελέσματα σε πολλούς παράγοντες της μεταβολικής υγείας, όπως στη χοληστερόλη, τα τριγλυκερίδια και την ινσουλίνη, αλλά και στο σωματικό βάρος και λίπος.
Είναι προτιμότερο να ξεκινήστε με μικρές δόσεις psyllium και να αυξάνετε σταδιακά, από 1/2 κουταλιά σούπας (3 γρ) σε 3 κουταλιές της σούπας ημερησίως. Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δώσει κανείς στην επαρκέστατη πρόσληψη υγρών με το ψύλλιο, περί το 1 ποτήρι υγρών ανά 5 γραμμάρια ψυλλίου, για την σωστή δράση του, καθώς σε αντίθετη περίπτωση θα εντείνει το πρόβλημα της δυσκοιλιότητας.
Τέλος, το ψύλλιο χρησιμοποιείτε σε συνταγές χωρίς γλουτένη, για να βελτιώσει τα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά της ζύμης.
Σε περίπτωση αλλεργικής αντίδρασης, μετεωρισμού, στομαχικού άλγους επικοινωνήστε με τον ιατρό σας.
Μην χρησιμοποιείστε το ψύλλιο σε περίπτωση που πάσχετε από Ιδιοπαθή Φλεγμονώδη Νόσο Εντέεου, εντερική απόφραξη, νεφρική νόσο.
Πώς θα χρησιμοποιήσουμε το ψύλλιο στη διατροφή μας;
- Σκέτο ως συμπλήρωμα με υγρά πχ. νερό ή χυμό
- Στο χυλό βρώμης και σε μπάρες
- Σε γλυκίσματα
- Σε smoothies
- Σε ψωμί και κρακερ
- Σε μπισκότα (έχει χρησιμοποιηθεί έτσι σε μελέτες!)
- Στο γιαούρτι
- To ψύλλιο μπορεί να αντικαταστήσει το αυγό σε συνταγές με την παρακάτω αναλογία: ανακατεύοντας 1 κουταλάκι του γλυκού ψύλλιο σε 3 κουταλιές σούπας νερό και αφήνοντας το μίγμα γα 10-15 λεπτά να δέσει
Δοσολογία
Ηλικία |
Δοσολογία |
Ενήλικες με δυσκοιλιότητα ή Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου |
1-2 κουταλιές του γλυκού, 1 με 3 φορές ημερησίως |
Παιδιά κάτω των 12 ετών |
1,25-15 γραμμάρια ημερησίως χωρισμένο μέσα στη μέρα |
Παιδιά άνω των 12 ετών και Ενήλικες |
2.5 με 30 γραμμάρια ημερησίως χωρισμένο μέσα στη μέρα |
Πηγές:
- Jalanka J, Major G, Murray K, Singh G, Nowak A, Kurtz C, Silos-Santiago I, Johnston JM, de Vos WM, Spiller R. The Effect of Psyllium Husk on Intestinal Microbiota in Constipated Patients and Healthy Controls. Int J Mol Sci. 2019 Jan 20;20(2):433. doi: 10.3390/ijms20020433. PMID: 30669509; PMCID: PMC6358997.
- Kumar A, Kumar N, Vij JC, Sarin SK, Anand BS. Optimum dosage of ispaghula husk in patients with irritable bowel syndrome: correlation of symptom relief with whole gut transit time and stool weight. Gut. 1987;28(2):150-155. doi:10.1136/gut.28.2.150
- Soltanian N, Janghorbani M. Effect of flaxseed or psyllium vs. placebo on management of constipation, weight, glycemia, and lipids: A randomized trial in constipated patients with type 2 diabetes. Clin Nutr ESPEN. 2019 Feb;29:41-48. doi: 10.1016/j.clnesp.2018.11.002. Epub 2018 Nov 17. PMID: 30661699.
- Abutair AS, Naser IA, Hamed AT. Soluble fibers from psyllium improve glycemic response and body weight among diabetes type 2 patients (randomized control trial). Nutr J. 2016 Oct 12;15(1):86. doi: 10.1186/s12937-016-0207-4. PMID: 27733151; PMCID: PMC5062871.
- Gibb RD, McRorie JW Jr, Russell DA, Hasselblad V, D'Alessio DA. Psyllium fiber improves glycemic control proportional to loss of glycemic control: a meta-analysis of data in euglycemic subjects, patients at risk of type 2 diabetes mellitus, and patients being treated for type 2 diabetes mellitus. Am J Clin Nutr. 2015 Dec;102(6):1604-14. doi: 10.3945/ajcn.115.106989. Epub 2015 Nov 11. PMID: 26561625.
- Ziai SA, Larijani B, Akhoondzadeh S, Fakhrzadeh H, Dastpak A, Bandarian F, Rezai A, Badi HN, Emami T. Psyllium decreased serum glucose and glycosylated hemoglobin significantly in diabetic outpatients. J Ethnopharmacol. 2005 Nov 14;102(2):202-7. doi: 10.1016/j.jep.2005.06.042. Epub 2005 Sep 8. PMID: 16154305.
- Pal S, Khossousi A, Binns C, Dhaliwal S, Ellis V. The effect of a fibre supplement compared to a healthy diet on body composition, lipids, glucose, insulin and other metabolic syndrome risk factors in overweight and obese individuals. Br J Nutr. 2011 Jan;105(1):90-100. doi: 10.1017/S0007114510003132. Epub 2010 Aug 23. PMID: 20727237.
Μπισκότα ολικής άλεσης με βρώμη και cranberries
Μπισκότα ολικής άλεσης με βρώμη και cranberries
Θα χρειαστείτε:
- 2 φλ. αλεύρι ολικής άλεσης
- 1 κ.γ. baking powder
- 1 κ.γ. σόδα
- 1/4 κ.γ. αλάτι
- 1 φλ. βούτυρο λιωμένο (250 γρ)
- 1/2 φλ. ζάχαρη λευκή (100 γρ)
- 1/2 φλ. ζάχαρη καστανή (100 γρ)
- 2 αυγά
- 1 βανιλίνη
- 2 1/2 φλ. νιφάδες βρώμης (375 γρ)
- 180 γρ σταγόνες κουβερτούρας
- 1 φλ. cranberries
Εκτέλεση
1. Προθερμάνετε τον φούρνο στους 180 βαθμούς
2. Σε ένα μπολ αναμείξτε το αλεύρι με το baking powder, τη σόδα και το αλάτι.
3. Σε ένα μεγάλο μπολ ρίχνετε το βούτυρο και τη ζαχαρη και αναμειγνύετε καλά με το μίξερ χειρός. Μετά προσθέτετε ένα-ένα τα αυγά.
4. Μειώνετε ταχύτητα στο μίξερ και προσθέτετε τη βανίλια και το μίγμα αλεύρου, και τις νιφάδες βρώμης
5. Προσθέτετε τα κομμάτια σοκολάτας και cranberries και ανακατεύετε ελαφρώς
6.Πλάθετε τη ζύμη σε μικρά μπισκότα και τοποθετήτε σε ταψί με λαδοκολλα, σε απόσταση το ένα μπισκότο από το άλλο.
7. Ψήνετε για 10 λεπτά να ροδίσουν και έπειτα τα αφήνετε να κρυώσουν εντελώς.
Καλή απόλαυση!
Τι κάνω ως διαιτολόγος-διατροφολόγος;
Η Δρ Ειρήνη Δημίδη είχε προτείνει σε συναδέλφους, για την ενημέρωση του κοινού, να αναφέρουμε τι κάνουμε ως διαιτολόγοι-διατροφολογοι!
Ως διαιτολόγος-διατροφολόγος:
1. Διατηρώ διαιτολογικό γραφείο, όπου ασχολούμαι πέρα από τον έλεγχο του σωματικού βάρους, και με την διαιτολογική παρέμβαση σε ασθενείς με χρόνιες νόσους, όπως καρκινο, διαβητη, νεφροπαθειες κ.α.
2. Αρθρογραφώ για την τοπικη εφημερίδα ΕΜΠΡΟΣ, στη στηλη μου ΔΙΑΤΟλογικά και αναρτώ κείμενα στην ιστοσελίδα μου www.mantzorou.gr kai στους λογαριασμούς μου στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης facebook και instagram.
3. Δίνω ομιλίες σε σχολεία & στο κοινό σχετικά με τη διατροφή
4. Στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου εκπονώ τη διδακτορική μου διατριβή. Η έρευνά μου σχετίζεται με την κατάσταση θρεψης σε ασθενείς με καρκίνο του μαστού
5. Λαμβάνω μέρος στην εκπόνηση ερευνών του Παν/μίου Αγαίου, καθώς και στη συγγραφή επιστημονικών άρθρων ανασκόπισης & κλινικών μελετών
6. Παρουσιάζω τα αποτελέσματα της έρευνάς μου και των άλλων ερευνών σε εθνικά & διεθνή επιστημονικά συνέδρια
Maternal Gestational Diabetes Is Associated with High Risk of Childhood Overweight and Obesity: A Cross-Sectional Study in Pre-School Children Aged 2–5 Years
Mantzorou, Maria, Dimitrios Papandreou, Eleni Pavlidou, Sousana K. Papadopoulou, Maria Tolia, Maria Mentzelou, Antigoni Poutsidi, Georgios Antasouras, Georgios K. Vasios, and Constantinos Giaginis. 2023. "Maternal Gestational Diabetes Is Associated with High Risk of Childhood Overweight and Obesity: A Cross-Sectional Study in Pre-School Children Aged 2–5 Years" Medicina 59, no. 3: 455. https://doi.org/10.3390/medicina59030455
Background and Objectives: Childhood obesity is a global public health concern with long-term and serious health implications. An important factor for childhood obesity is maternal gestational diabetes mellitus (GDM), which in turn impacts maternal and offspring long-term health. This study aimed to investigate the associations between maternal GDM and childhood weight status and multiple anthropometric and sociodemographic factors and perinatal outcomes. Materials and Methods: A total of 5348 children aged 2–5 years old and their paired mothers took part in the study. Questionnaires were utilized to evaluate the sociodemographic factors and perinatal outcomes as well as smoking habits, educational level, economic status, age, and parity status. Children’s anthropometric parameters were measured, and maternal medical history, preterm birth records, and anthropometric measures during pregnancy were retrieved by their medical records. Results: Overall, 16.4% of the children aged at 2–5 years were overweight, and 8.2% of them were affected by obesity, leading to a total 24.6% of children with overweight/obesity. Further, 5.5% of the enrolled mothers were diagnosed with gestational diabetes mellitus. GDM doubles the probability of childhood overweight/obesity at ages 2–5 years old independently of multiple confounding factors. Pre-pregnancy overweight and obesity, older maternal age, and smoking are risk factors for GDM, while GDM additionally increases the risk of preterm birth. Children of mothers that developed GDM were at greater risk of overweight or obesity, with the association between GDM and offspring’s weight status being independent of confounding factors. Conclusions: GDM is a severe public health issue with prolonged complications for both the mother and their children. Public health approaches and programs need to promote the negative role of pre-pregnancy weight and smoking status as well as the significance of a good glycemic control throughout gestation in women of childbearing age.
Ο διαβήτης κύησης της μητέρας σχετίζεται με υψηλό κίνδυνο παιδικού υπέρβαρου και παχυσαρκίας: Μια συγχρονική μελέτη σε παιδιά προσχολικής ηλικίας 2-5 ετών
Η παιδική παχυσαρκία ανησυχεί την παγκόισμια ιατρική κοινότητα για τη δημόσια υγεία με μακροπρόθεσμες και σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία. Ένας σημαντικός παράγοντας για την παιδική παχυσαρκία είναι ο μητρικός σακχαρώδης διαβήτης κύησης (ΣΔΚ), ο οποίος με τη σειρά του επηρεάζει μακροπρόθεσμα την υγεία της μητέρας και των απογόνων της. Αυτή η μελέτη στόχευε να διερευνήσει τις συσχετίσεις μεταξύ του μητρικού ΣΔΚ και της κατάστασης βάρους στην παιδικής ηλικίας και πολλαπλών ανθρωπομετρικών και κοινωνικοδημογραφικών παραγόντων και περιγεννητικών αποτελεσμάτων.
Στη μελέτη συμμετείχαν συνολικά 5348 παιδιά ηλικίας 2-5 ετών και οι μητέρες τους. Τα ερωτηματολόγια χρησιμοποιήθηκαν για την αξιολόγηση των κοινωνικοδημογραφικών παραγόντων και των περιγεννητικών αποτελεσμάτων καθώς και των καπνιστικών συνηθειών, του μορφωτικού επιπέδου, της οικονομικής κατάστασης, της ηλικίας και της ισότητας. Μετρήθηκαν οι ανθρωπομετρικές παράμετροι των παιδιών και το ιατρικό ιστορικό της μητέρας, τα αρχεία πρόωρων τοκετών και οι ανθρωπομετρικές μετρήσεις κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης ανακτήθηκαν από τα ιατρικά τους αρχεία.
Συνολικά, το 16,4% των παιδιών ηλικίας 2-5 ετών ήταν στην κλίμακα του υπέρβαρου, και το 8,2% στην κλίμακα της παχυσαρκίας, με αποτέλεσμα συνολικά το 24,6% των παιδιών με υπέρβαρα/παχυσαρκία. Επιπλέον, το 5,5% των μητέρων διαγνώστηκε με σακχαρώδη διαβήτη κύησης. Ο ΣΔΚ διπλασιάζει την πιθανότητα παιδικού υπέρβαρου/παχυσαρκίας σε ηλικίες 2-5 ετών, ανεξάρτητα από πολλούς συγχυτικούς παράγοντες. Το υπέρβαρο και η παχυσαρκία πριν από την εγκυμοσύνη, η μεγαλύτερη ηλικία της μητέρας και το κάπνισμα αποτελούν παράγοντες κινδύνου για ΣΔΚ, ενώ ο ΣΔΚ αυξάνει επιπλέον τον κίνδυνο πρόωρου τοκετού. Τα παιδιά μητέρων που ανέπτυξαν ΣΔΚ διέτρεχαν μεγαλύτερο κίνδυνο υπέρβαρου ή παχυσαρκίας, με τη συσχέτιση μεταξύ του ΣΔΚ και της κατάστασης βάρους των παιδιών να είναι ανεξάρτητη από συγχυτικούς παράγοντες.
Ο ΣΔΚ είναι ένα σοβαρό ζήτημα δημόσιας υγείας με παρατεταμένες επιπλοκές τόσο για τη μητέρα όσο και για τα παιδιά τους. Οι προσεγγίσεις και τα προγράμματα δημόσιας υγείας πρέπει να προάγουν τον ρόλο του βάρους πριν από την εγκυμοσύνη και τον αρντηικό ρόλο του καπνίσματος, καθώς και τη σημασία του καλού γλυκαιμικού ελέγχου καθ' όλη τη διάρκεια της κύησης σε γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας.
Το άρθρο είναι ελεύθερο προς ανάγνωση στη σελίδα του επιστημονικού περιοδικού εδώ. Τα πνευματικά δικαιώματα ανήκουν στους συγγραφείς.