Φοιτητική ζωή και υγιεινή διατροφή: Πώς θα το πετύχουμε;
Η μετάβαση από το πατρικό σπίτι με την οικογένεια να φροντίζει για τις δουλειές του σπιτιού και το φαγητό στην φοιτητική ζωή είναι σίγουρα μια περίοδος αναπροσαρμογής, με πολλές αλλαγές, και νέες εμπειρίες, αλλά και ευθύνες. Από την οργάνωση του σπιτιού, έως την πληρωμή λογαριασμών και το μαγείρεμα οι υποχρεώσεις αυξάνονται ξαφνικά.
Η προσκόλληση στην υγιεινή διατροφή, όπως η Μεσογειακή Διατροφή, είναι απαραίτητη για τη βέλτιστη λειτουργία του οργανισμού μας, αλλά και την ακαδημαϊκή μας απόδοση. Παράλληλα, η έρευνα δείχνει πως οι φοιτητές απομακρύνονται από την Μεσογειακή Διατροφή, γεγονός που επιρεάζει αρνητικά και την σωματική και ψυχική υγεία των φοιτητών. Μάλιστα, υψηλότερη προσκόλληση στη Μεσογειακή Διατροφή έχει συσχετιστεί με χαμηλότερο κίνδυνο κατάθλιψης, καθώς και υψηλότερα σκορ σε ερωτηματολόγια αξιολόγησης άγχους έχουν συσχετιστεί με χαμηλή κατανάλωση φρούτων και λαχανικών!
Στην πράξη, πώς θα φάμε σωστά ως φοιτητές;
1. Η κατάψυξη είναι φίλη μας.
Προμηθευτείτε κατεψυγμένα λαχανικά, όπως το μπρόκολο, το κουνουπίδι, ο αρακάς και τα πράσινα φασολάκια, τα οποία σε λίγη ώρα είναι έτοιμα βρασμένα, και έτσι εύκολα έχουμε βραστή σαλάτα και λαδερά φαγητά. Κατά καιρούς στα σούπερμαρκετ θα βρούμε και ποικιλία κατεψυγμένων φρούτων, τα οποία μπορουμε να τα φάμε μαζί με γάλα, γιαούρτι, ή σκέτα, ή ακόμη και ως σορμπέ παγωτό ή smoothies. Μάλιστα, τα κατεψυγμένα λαχανικά και φρούτα είναι πιο φρέσκα από τα νωπά, καθώς καταψύχονται άμεσα μετά τη συγκομιδή. Επιπλέον, αν τα νωπά φρούτα που αγοράσατε είναι αρκετά ώριμα μπορείτε να τα κόψετε και να τα αποθηκεύσετε στην κατάψυξη.
Επίσης, μπορούμε να προετοιμάσουμε να διατηρήσουμε στην κατάψυξη διάφορα τρόφιμα, όπως τα μπιφτέκια, ή μεριδοποιημένα κομμάτια κρέατος και ψαριού. Όταν θέλουμε να τα μαγειρέψουμε τα αφήνουμε από το προηγούμενο βράδυ ή το πρωί στο ψυγείο να αποψυχθούν και τα μεαγειρεύουμε το μεσημέρι!
2. Οι συνταγές έχουν γίνει πιο εύκολες τα τελευταία χρόνια
Ποιός έχει χρόνο και διάθεση για πολύπλοκες συνταγές πλέον; Τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότερες πανεύκολες συνταγές έχουν φτιαχτεί, ακόμη και από γνωστούς σεφ. Ο Jamie Oliver έχει βγάλει ολόκληρο βιβλίο συνταγών με 5 υλικά ανά συνταγή, ενώ στο διαδύκτιο θα βρούμε πληθώρα εύκολων και γρήγορων συνταγών!
3. Μεριδοποίηση
Το μαγείρεμα καμιά φορά παίρνει αρκετή ώρα, ανάλογα με το φαγητό που μαγειρεύουμε. Μαγειρέψτε μεγάλη ποσότητα περίπλοκων ή/και χρονοβόρων φαγητών και σαλτσών, μεριδοποιείστε τα και αποθηκεύστε τα στην κατάψυξη! Αλλιώς μπορούμε να ανταλλάξουμε με φίλους τα φαγητά που μαγειρέψαμε και έτσι να έχουμε και μεγαλύτερη ποικιλία φαγητών!
4. Πρόγραμμα
Είναι πολύ εύκολο να ξεχάσουμε να πάμε στο σούπερμαρκετ και την Κυριακή να μην έχουμε να φάμε ούτε φρυγανιά! Μπορούμε να προγραμματίσουμε τα ψώνια του σούπερμαρκετ μια συγκεκριμένη μέρα (πχ. κάθε Σάββατο), και ακόμα καλύτερα να πάμε με παρέα. Έτσι, τα ψώνια γίνονται πιο ευχάριστα! Σημαντικό είναι να κάνουμε λίστα με το τι χρειαζόμαστε, καθώς μπορούμε εύκολα να παρασυρθούμε και είτε να πάρουμε παραπανίσια τρόφιμα και άλλα προϊόντα, ή τα μισά από αυτά που χρειαζόμαστε! Ένα tip για να μην παρασυρόμαστε και αγοράζουμε περιττά και όχι τοσο θρεπτικά σνακ είναι να πηγαίνουμε στο σουπερμαρκετ χορτάτοι και όχι πεινασμένοι!
5. Να θυμόμαστε τους κανόνες ασφάλειας τροφίμων
Οι τροφικές δηλητηριάσεις δεν είναι και τόσο σπάνιες! Χρειάζεται προσοχή στην μεταχείρηση και αποθήκευση τροφίμων! Για παράδειγμα, μην αφήνεται τρόφιμα που χρειάζονται ψυγείο εκτός ψυγείου για αρκετή ώρα, και να μην πλένετε το κοτόπουλο, καθώς σταγονίδια νερού που κατά πάσα πιθανότητα μεταφέρουν Σαλμονέλλα θα διασκορπιστούν σε επιφάνειες στην κουζίνα!
6. Ας πούμε όχι στην σπατάλη τροφίμων
Όταν μένουμε μόνοι μας κάποια τρόφιμα ενδέχεται να μην καταναλωθούν εγκαίρως. Η σπατάλη τροφίμων είναι ένα σοβαρό, παγκόσμιο πρόβλημα, με αντίκτυπο και στο περιβάλλον. Κάθε άτομο απορρίπτει 100 κιλά φαγητού το χρόνο, ενώ στην Ευρωπαϊκή Ένωση απορρίπτονται 90 τόννοι φαγητό το χρόνο!
Υπάρχουν πολλοί τρόποι να μειώσουμε την σπατάλη τροφίμων.
α) Αγοράζουμε μικρές ποσότητες φαγητού, με λίστα για το σούπερμάρκετ!
β) Χρησιμοποιούμε πρώτα τα τρόφιμα που κοντεύουν να λήξουν, καθώς είναι πολύ πιθανό να καταλήξουν στα σκουπίδια.
γ) Τα τρόφιμα που περίσεψαν μπορούν να χρησιμοποιηθούν την επόμενη μέρα, σε σάντουιτς ή και πίτσα!
δ) Η σωστή αποθήκευση τροφίμων είναι κλειδί για την διατήρησή τους για περισσότερο καιρό και για την προστασία τους από έντομα και άλλους οργανισμούς.
ε) Μπορούμε να μοιραστούμε το φαγητό μας με φίλους μας.
Πώς θα μειώσουμε τον λογαριασμό στο σουπερμάρκετ;
Τρόποι να μειώσουμε τον λογαριασμό μας στο σουπερμάρκετ
Η άνοδος των τιμών στις υπεραγορές τροφίμων είναι ένα ζήτημα που απασχολεί όλους μας, ενώ θέτει ορισμένους στην επισιτιστική ανασφάλεια. Η οικονομική κρίση της προηγούμενης δεκαετίας δυστυχώς είχε οδηγήσει σε μείωση στην ποιότητα της διατροφής στη χώρα μας, με μείωση της κατανάλωσης φρούτων, λαχανικών και θαλασσινών.
Πώς θα καταφέρουμε όμως να φάμε υγιεινά και φτηνά;
Για την αγορά τροφίμων
- Κάνουμε λίστα για το τι χρειαζόμαστε να αγοράσουμε, βασιζόμενοι στο τι λείπει από το ψυγείο και το ντουλάπι μας, και τι χρειαζόμαστε για τα γεύματα και τα σνακ της εβδομάδας.
- Κάνουμε έρευνα αγοράς στο διαδίκτυο σε διαφορετικά σουπερμάρκετ για να δούμε από πού μας συμφέρει να αγοράσουμε το εκάστοτε προϊόν που χρειαζόμαστε. Ενδεχομένως, μπορεί να μας συμφέρει να κάνουμε διαδικτυακές αγορές.
- Επιλέγουμε να αγοράσουμε “χύμα” ορισμένα προϊόντα, από όσπρια, έως βρώμη, τσάι και αποξηραμένα φρούτα και ξηρούς καρπούς, καθώς οι τιμές μεταξύ συσκευασμένων και “χύμα” προϊόντων συνήθως έχουν μεγάλη διαφορά.
- Επιλέγουμε προϊόντα σε προσφορά, στην περίπτωση που θέλουμε να τα καταναλώσουμε άμεσα και ειδικά αν είναι προϊόντα μακράς διάρκειας όπως ζυμαρικά ή όσπρια. Σε περιόδους προσφορών συμφέρει να αγοράσουμε μεγάλες ποσότητες από προϊόντα που καταψύχονται ή είναι είναι μακράς διάρκειας.
- Επιλέγουμε κατεψυγμένα λαχανικά ή/και φρούτα, τα οποία είναι φρέσκα, και έχουν πιο μακρά διάρκεια!
- Επιλέγουμε κατεψυγμένα ψάρια και θαλασσινά, που είναι φρέσκα, καθώς ψύχονται άμεσα μετά την αλίευση και είναι πιο φτηνά.
- Επιλέγουμε προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας του σουπερμάρκετ, καθώς τα επιμελούνται μεγάλες εταιρείες.
- Αποκτούμε κάρτα συγκέντρωσης πόντων για εκπτώσεις και δωροεπιταγές.
Στο σπίτι
- Επιλέγουμε πιο συχνά όσπρια και λιγότερο συχνά κρέας, για μείωση του κόστους των γευμάτων.
- Επιλέγουμε να φτιάχνουμε εμείς το ψωμί, τα γεύματα και τα σνακ, εφόσον υπάρχουν πλέον πολλές και εύκολες συνταγές.
- Χρησιμοποιούμε τα προϊόντα που ήδη έχουμε σπίτι, και αν χρειαστεί αλλάζουμε ή παραλείπουμε συστατικά από τις συνταγές μας (πχ. ταχίνι αντί για φυστικοβούτυρο, ρύζι αντί για κινόα, βασιλικό αντί για μαϊντανό)
- Μπορούμε να φυτέψουμε τα δικά μας μυρωδικά (πχ. δυόσμο, βασιλικό)
- Η κατάψυξη είναι φίλη μας. Μπορούμε να καταψύξουμε το ψωμί, και φρούτα που πάνε να χαλάσουν (για smoothies & άλλες συνταγές), όπως και φαγητό που περίσεψε.
- Αποφεύγουμε την σπατάλη τροφίμων. Καταναλώνουμε πρώτα τα προϊόντα που κοντεύουν να λήξουν, και αγοράζουμε την ποσότητα τροφίμων που πραγματικά χρειαζόμαστε.
- Φτιάχνουμε γεύματα με τα περισσεύματα φαγητών, όπως πίτσα, σαλάτες, και σούπες
- Η οργάνωση των ντουλαπιών και του ψυγείου είναι πολύ σημαντική, ώστε να καταναλώνονται πρώτα τα τρόφιμα που θα λήξουν πιο σύντομα, να μπορούμε να δούμε όλα τα τρόφιμα που έχουμε, και να διατηρούμε τα τρόφιμα με τον σωστό τρόπο (πχ. σε αεροστεγείς συσκευασίες).
Τα διατροφικά νέα των εβδομάδων 27 Μαρτίου-2 Απριλίου 2017
1. Τι λιπαρά καταναλώνετε; Πού βρίσκουμε και ποιά είναι επίδραση των ακόρεστων, κορεσμένων και τρανς λιπαρών οξέων στην υγεία μας;
Πολυακόρεστα και Μονοακόρεστα λιπαρά:
-μειώνουν την "κακή" χοληστερόλη,
-μειώνουν τον κίνδυνο καρδιακών παθήσεων και εγκεφαλικού,
-τα ω-3 λιπαρά είναι απαραίτητα θρεπτικά συστατικά που ο οργανισμός μας δεν μπορεί να τα φτιάξει μόνος του
Τα βρίσκουμε στο ελαιόλαδο, το αβοκάντο, τα λιπαρά ψάρια και τους ξηρούς καρπούς
Κορεσμένα λιπαρά:
-αυξάνουν την "κακή" και την "καλή" χοληστερόλη
-αυξάνουν τον κίνδυνο καρδιακών παθήσεων και εγκεφαλικού
Τα βρίσκουμε κυρίως από ζωικά τρόφιμα, όπως το βούτυρο, τα γαλακτοκομικά, το κρέας και τα τροπικά έλαια (πχ. λάδι καρύδας)
Υδρογωνομένα και τρανς λιπαρά
- αυξάνουν την "κακή" χοληστερόλη
-μειώνουν την "καλή" χοληστερόλη
-αυξάνουν τον κίνδυνο καρδιακών παθήσεων και εγκεφαλικού
-αυξάνουν τον κίνδυνο για διαβήτη τύπου 2
Τα βρίσκουμε σε επεξεργασμένα τρόφιμα που έχουν φτιαχτεί με μερικώς υδρογονωμένα λίπη (πχ. σφολιατοειδή, σκληρή μαργαρίνη)
https://www.facebook.com/AmericanHeart/photos/a.254785836138.137632.5570...
2. Σε σχέση με ενήλικες που σπάνια πίνουν τσάι, εκείνοι που συχνά πίνουν πράσινο, μαύρο ή oolong τσάι έχουν 50% χαμηλότερο κίνδυνο για μειωμένη γνωστική λειτουργία. Μάλιστα, εκείνοι που έχουν το γονίδιο APOE e4, το οποίο συνδέεται με τη νόσο Alzheimer και πίνουν συχνά τσάι, έχουν 86% χαμηλότερο κίνδυνο πτώσης της γνωστικής λειτουργίας! http://www.medicalnewstoday.com/articles/316619.php
3. Προτιμάμε τα ολόκληρα φρούτα από τους χυμούς και τα smoothies! https://www.facebook.com/157783734427074/photos/a.166769386861842.107374...
4. Η παχυσαρκία είναι κληρονομική (οbesity runs in the family)! Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι δεν μπορεί να προληφθεί! Από την κύηση κιόλας, η εμφάνιση της παιδικής παχυσαρκίας μπορεί να αποφευχθεί! http://www.huffingtonpost.gr/2017/03/28/life-ygeia-moro-kai-paxisarkeia_...
Πρόσθετη ζάχαρη και παχυσαρκία
Η ζάχαρη αποτελεί συστατικό της διατροφής μας, καθώς υπάρχει σε πολλά τρόφιμα, ακόμη κι αν δεν το γνωρίζουμε. Έχει ενοχοποιηθεί ως κύρια αιτία για τη φθορά των δοντιών, ενώ η έρευνα έχει δείξει ότι η αυξημένη κατανάλωση ζάχαρης συμβάλλει στην αύξηση του σωματικού βάρους, ειδικά όταν πρόκειται για ποτά με πρόσθετη ζάχαρη.
Ιδιαίτερα σε άτομα με υπερβάλλον σωματικό βάρος που κάνουν καθιστική ζωή, η υπερβολική κατανάλωση ζάχαρης μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακών νοσημάτων, σακχαρώδους διαβήτη και άλλων παθήσεων. Η αποφυγή τους μπορεί να βοηθήσει στην απώλεια βάρους.
Στη φύση τα σάκχαρα υπάρχουν στο γάλα, στα φρούτα και στα λαχανικά, μαζί με βιταμίνες, μέταλλα και φυτικές ίνες, όχι όμως και στα επεξεργασμένα τρόφιμα! Για παράδειγμα, τα αναψυκτικά με πρόσθετη ζάχαρη, συνήθως περιέχουν μεγάλες ποσότητες σακχάρων, αυξάνοντας έτσι το θερμιδικό περιεχόμενο και την πρόσληψη ζάχαρης, χωρίς να έχουν ιδιαίτερη θρεπτική αξία. Επίσης, δε βοηθούν στο αίσθημα κορεσμού όσο οι στερεές τροφές, με αποτέλεσμα την κατανάλωση επιπλέον τροφής και θερμίδων που μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση βάρους.
Yπάρχουν πολλές κρυφές πηγές ζάχαρης, που συμβάλλουν στην αυξημένη κατανάλωσή της. Για παράδειγμα, η κέτσαπ και η μουστάρδα, το ψωμί και τα γιαούρτια με γεύσεις περιέχουν ζάχαρη. Τα ενεργειακά ποτά, τα έτοιμα milkshakes, τα φρουτοποτά και τα αναψυκτικά μπορεί να περιέχουν μέχρι και 18 κουταλιές του γλυκού ζάχαρη!
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας τονίζει ότι η ημερήσια κατανάλωση ζάχαρης δεν πρέπει να ξεπερνά το 5%, το οποίο μεταφράζεται σε 25 γρ. (έξι κουταλιές του γλυκού) για τις γυναίκες και σε 35 γρ. (οκτώ κουταλιές του γλυκού) για τους άνδρες την ημέρα. Εξάλλου και στην πυραμίδα της Μεσογειακής Διατροφής, τα γλυκά, τα αναψυκτικά και τα προϊόντα που είναι πλούσια σε ζάχαρη, λίπος και αλάτι βρίσκονται στην κορυφή, που σημαίνει ότι πρέπει να καταναλώνονται σπάνια και με μέτρο.
Πώς όμως μπορεί να εφαρμοστεί αυτό;
1. Μειώστε την ποσότητα ζάχαρης που προσθέτετε σε τρόφιμα, όπως δημητριακά. Για πιο γλυκιά γεύση μπορείτε να βάλετε φρέσκα ή αποξηραμένα φρούτα στο γιαούρτι και το γάλα.
2. Στο τσάι και τον καφέ προσθέστε γλυκαντικά, αντί για ζάχαρη ή σιρόπι.
3. Μειώστε την ποσότητα ζάχαρης σε γλυκά που φτιάχνετε. Εναλλακτικά, αναμείξτε ζάχαρη με γλυκαντικά ή χρησιμοποιήστε μόνο γλυκαντικά. Οι χουρμάδες και η μπανάνα λειτουργούν ως γλυκαντικά και ταιριάζουν πολύ στα γλυκά.
4. Τα μπαχαρικά, όπως το ginger, το μοσχοκάρυδο και η κανέλα μπορούν να προστεθούν σε συνταγές ως βελτιωτικά γεύσης.
5. Προτιμήστε ποτά και αναψυκτικά χωρίς ζάχαρη. Το νερό είναι φυσικά η καλύτερη επιλογή.
6. Ειδικά για τα παιδιά προτιμήστε το γάλα ή το νερό αντί για αναψυκτικά, ενώ ακόμα και το γάλα με κακάο είναι προτιμότερη επιλογή από τα αναψυτκικά.
Μικρές αλλαγές στην καθημερινή ζωή μπορεί να φέρουν μεγάλα αποτελέσματα με την πάροδο του χρόνου στο σωματικό βάρος και ιδιαίτερα στην υγεία και την ευεξία.Καμία τροφή δεν απαγορεύεται, πρέπει όμως να υπάρχει μέτρο και σύνεση στην κατανάλωση κάποιων τροφίμων για την επίτευξη μιας ισορροπημένης διατροφής.