Διαιτολόγος-Διατροφολόγος: Επαγγελματίας Ομορφιάς ή Επαγγελματίας Υγείας;
Έχουμε συνδυάσει το επάγγελμα του διαιτολόγου-διατροφολόγου με τον έλεγχο του σωματικού βάρους, και ειδικά την απώλεια βάρους. Στην πραγματικότητα, αν και ο ρόλος του διαιτολόγου ως ειδικός σε θέματα βάρους είναι εκείνος ο οποίος επικοινωνείται πιο συχνά, ο ρόλος του στην πρόληψη και την αντιμετώπιση ασθενειών είναι εκείνος που τον καθιστά σημαντικό και απαραίτητο μέλος μιας διεπιστημονικής ομάδας στην πρόληψη και αντιμετώπιση χρόνιων ασθενειών, όπως ο σακχαρώδης διαβήτης (τύπου Ι & ΙΙ), τα καρδιαγγειακά νοσήματα, ο καρκίνος και οι νεφροπάθειες, καθώς και παραγόντων κινδύνου των παραπάνω ασθενειών (υπερβάλλον σωματικό βάρος, δυσλιπιδαιμίες, υπέρταση κ.α.).
Ως ειδικός ελέγχου του σωματικού βάρους ο διαιτολόγος-διατροφολόγος είναι δίπλα στο άτομο με σκοπό την αξιολόγηση της σύστασης του σώματός του, την αξιολόγηση των διατροφικών συνηθειών και την εκπαίδευσή του για την βελτίωση αυτών, ενώ σημαντική είναι και η «προπόνηση» του ατόμου για πρόληψη και αντιμετώπιση των «επικίνδυνων» καταστάσεων που επηρεάζουν την προσκόλληση σε έναν υγιεινό τρόπο ζωής, και των διαστρεβλωμένων πεποιθήσεων σχετικά με τη διατροφή. Έτσι, το άτομο, ύστερα από την ολοκλήρωση του προγράμματος διατροφής θα έχει τα εφόδια για τη διατήρηση του υγιούς τρόπου διατροφής, υγιή σχέση με το φαγητό και την εικόνα του σώματός του, ενώ θα έχει καταφέρει να μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισης πληθώρας χρόνιων νόσων.
Ως ειδικός στην κλινική πράξη σχετικά με ασθενείς που βρίσκονται σε υψηλό κίνδυνο για την εμφάνισή τους, ο διαιτολόγος-διατροφολόγος θα παρέμβει με σκοπό τη μείωση του κινδύνου αυτού, τη βελτίωση των διατροφικών συνηθειών του ατόμου, παράλληλα με τις αρμόζουσες τροποποιήσεις στη διατροφή, και θα αποτελέσει αναπόσπαστο κομμάτι της διεπιστημονικής ομάδας που παρακολουθεί τον ασθενή.
Αναφορικά με τη διαιτολογική παρέμβαση σε άτομα που πάσχουν από νόσους σχετιζόμενες με τη διατροφή στόχος είναι η βελτίωση των σχετικών δεικτών υγείας και η βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών. Απαραίτητη είναι η αξιολόγηση της κατάστασης θρέψης του ατόμου, και εν συνεχεία η διατήρηση ή η βελτίωσή της, καθώς παίζει σημαντικό ρόλο στην πρόγνωση του ασθενούς και την εξέλιξη της νόσου. Παράλληλα, ο διαιτολόγος-διατροφολόγος θέτει σε εφαρμογή τις οδηγίες κλινικής διατροφής έγκριτων οργανισμών, καταρτίζοντας πρόγραμμα και οδηγίες με τις απαραίτητες διαιτητικές τροποποιήσεις. Επίσης, σημαντική είναι η διατήρηση της απόλαυσης του φαγητού σε αυτές τις ομάδες ασθενών. Δυστυχώς, πολλές φορές βλέπουμε να παραλείπεται ο διαιτολόγος-διατροφολόγος στην αντιμετώπιση ασθενειών, με αποτέλεσμα να επιδεινώνεται η κατάσταση θρέψης, επομένως και η κατάσταση της υγείας του ασθενούς. Για παράδειγμα, στον καρκίνο, η μη-βελτιστοποίηση της κακής κατάσταση θρέψης μπορεί να επιφέρει από αυξημένες παρενέργειες της θεραπείας, έως διακοπή της θεραπείας, ακόμη και θάνατο από καρκινική καχεξία.
Η διαιτολογία είναι μια πολύ σημαντική επιστήμη, της οποίας η πρόοδος έχει συντελέσει στην καλύτερη πρόληψη και αντιμετώπιση ασθενειών.
Συνεπώς, ο διαιτολόγος-διατροφολόγος είναι ουσιαστικά ένας επαγγελματίας υγείας, με αναγνωρισμένη άδεια ασκήσεως επαγγέλματος (Υπουργικό Διάταγμα 133/2014), ενώ η διαιτολογική πράξη εφαρμόζεται αποκλειστικά και μόνο από αδειούχους διαιτολόγους-διατροφολόγους.
Είναι απαραίτητο να απευθυνόμαστε στους αδειούχους διαιτολόγους-διατροφολόγους, καθώς αρκετά περιστατικά ατόμων που παριστάνουν τους διαιτολόγους-διατροφολόγους ή δίνουν -μη έγκυρες- συμβουλές διατροφής έχουν παρατηρηθεί και καταγγελθεί ανά την επικράτεια.
Παστέλι με κινόα & chia seeds
Αν έχετε βαρεθεί να χρησιμοποιείτε την κινόα σε σαλάτες & ως συνοδευτικό, δοκιμάστε να τη χρησιμοποιείστε σε μια γλυκιά συνταγή! Φτιάξτε παστέλι!
Απολαύστε το σκέτο ως σνακ ή σε μικρά κομμάτια στο γιαούρτι σας.
Τι θα χρειαστείτε:
- 1/2 φλ. κινόα (ωμή/μη μαγειρεμένη)
- 1/2 φλ. βρώμη
- 1/4 φλ. chia seeds
- 1 κ.γ. κανέλα
- 1/2 φλ. μέλι
- 2 κ.σ. εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο
Εκτέλεση:
- Προθερμάνετε το φρούρνο στους 160 βαθμούς
- Σε ενα μπολ ανακατέψτε ολα τα υλικά εκτός από το μέλι και το ελαιόλαδο
- Ζεστάνετε το μέλι & το ελαιόλαδο μαζί στο φούρνο μικροκυμμάτων ή σε ενα κατσαρολάκι
- Αναμείξτε τα στερεά & υγρά υλικά
- Σε ενα ταψί με λαδόκολλα ρίξτε το μίγμα σε σχετικά λεπτή στρώση στο κέντρο του ταψιού. Το μίγμα θα λιώσει και θα απλωθεί!
- Ψήστε για 10-15 λεπτά στο φούρνο.
- Αφηστε το παστελι να κρυώσει καλά και κόψτε σε κομμάτια. Αλλιώς, αφού κρυώσει λίγο, χαραξτε το παστελι σε κομμάτια και κόψτε τα εφόσον έχουν κρυώσει καλά.
Ανορθόδοξες δίαιτες: Μέρος Β
Με την απώλεια βάρους να απασχολεί ενήλικες και ανηλίκους, πολλοί είναι αυτοί που παίρνουν την ευκαιρία να δημιουργήσουν και να πουλήσουν τη δική τους δίαιτα.
Δίαιτες που αποκλείουν ομάδες τροφίμων ή συγκεκριμένα τρόφιμα, δίαιτες-αστραπή και δίαιτες που βασίζονται σε πεποιθήσεις ατόμων που ουδεμία σχέση έχουν με την επιστήμη της διατροφής, βρίσκονται σε πολλά περιοδικά και το διαδίκτυο, χωρίς, στην πλειοψηφία τους, να έχουν επιστημονική βάση.
Οι δίαιτες αποτοξίνωσης έχουν γίνει γνωστές από τους διασήμους, οι οποίοι τις χρησιμοποιούν για να καθαρίσουν το σώμα τους από τις τοξίνες. Δεν είναι λίγοι εκείνοι που συνδέουν τις δίαιτες αυτές με την απώλεια βάρους, την καλή πέψη, τα υψηλά επίπεδα ενέργειας, με ωραία μαλλιά, νύχια και δέρμα, καθώς και με άλλες θετικές επιδράσεις.
Οι δίαιτες αυτές έχουν πολλές μορφές. Μπορεί να αποτελούνται από χυμούς, φρούτα και λαχανικά ή να αποκλείουν ομάδες τροφίμων, αλκοόλ και καφεΐνη. Στην πραγματικότητα, ο οργανισμός μας συνεχώς μεταβολίζει και αποβάλλει τις τοξίνες, το αλκοόλ και τα φάρμακα.
Δε χρειάζονται ειδικές δίαιτες ή σκευάσματα για να αποβληθούν τα «απόβλητα» του οργανισμού. Με το να αποκλείουν ομάδες τροφίμων, τέτοιου είδους δίαιτες μπορεί να οδηγήσουν σε έλλειψη θρεπτικών συστατικών. Η απότομη απώλεια βάρους που αυτές συνεπάγονται (πάλι για να αποφύγεις επανάληψη), είναι παροδική, αφού οφείλεται κυρίως σε απώλεια υγρών, ενώ κάνοντας μια τέτοια δίαιτα, τα επίπεδα ενέργειας μόνο υψηλά δεν μπορούν να είναι. Μια ισορροπημένη διατροφή, βασισμένη στο μεσογειακό μοντέλο, με τρία γεύματα και δυο - τρία σνακ την ημέρα, μέτρια κατανάλωση αλκοόλ και καφέ, είναι πολύ πιο ευεργετική από μια αποτοξινωτική δίαιτα με ημερομηνία λήξης, που δεν ταιριάζει με τις διατροφικές συνήθειές σας.
Η Zoe Harcombe, Βρετανίδα που ασχολείται με τη διατροφή, χωρίς να είναι διαιτολόγος ή διατροφολόγος, έχει γίνει γνωστή μέσα από την ομώνυμη δίαιτα, τα βιβλία και τις τηλεοπτικές της εμφανίσεις. Κατακρίνει την έρευνα και τις καμπάνιες για υγιεινή διατροφή, με τα λεγόμενά της να στηρίζονται σε δικές της πεποιθήσεις, χωρίς να τις στηρίζει σε βιβλιογραφία.
Η κ. Harcombe έχει δυστυχώς πολλούς ακολούθους, οι οποίοι παραπληροφορούνται και μάλλον πέφτουν θύματα ενός πολύ καλού marketing.
Το διατροφικό πλάνο μιας ισορροπημένης διατροφής δεν αποκλείει κανένα τρόφιμο ή ομάδα τροφίμων, δεν έχει ημερομηνία λήξης και υποστηρίζεται από την έρευνα. Ο οργανισμός μας έχει τη δυνατότητα να «αυτοαποτοξινώνεται», ενώ κανένα τρόφιμο από μόνο του δεν έχει μαγικές ιδιότητες για την υγεία!
Οι διαιτολόγοι και διατροφολόγοι είναι ειδικοί στη διατροφή, ακριβώς επειδή εφαρμόζουν πρακτικές που βασίζονται σε έρευνες και οδηγίες οργανισμών, για τις οποίες έχουν δουλέψει ομάδες επιστημόνων.
Φρούτο ή χυμός;
Φρούτο ή χυμός;
Έχουμε γαλουχηθεί θεωρώντας οτι ο χυμός, και δη ο φυσικός χυμός είναι η καλύτερη επιλογή ροφήματος για να λάβουμε τις βιταμίνες μας. Ο χυμός πορτοκάλι ειδικά, είναι συνυφασμένος με την παιδική μας ηλικία και διατροφή.
Είναι, όμως έτσι; Είναι ο χυμός ή το φρούτο καλύτερη επιλογή για τη θρέψη και την υγεία μας;
Τα φρούτα είναι εξαιρετικές πηγές φυτικών ινών, αντιοξειδωτικών και βιταμινών. Συστήνεται η ημερήσια κατανάλωσή τους, και πιο συγκεκριμένα, η κατανάλωση τουλάχιστον 5 μερίδων φρούτων και λαχανικών ημερησίως! Μια μερίδα είναι 1 μέτριο φρούτο ή 1/2 φλ. χυμό.
Μάλιστα, τα φρούτα χάρη στις φυτικές ίνες έχουν και χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη, είναι χορταστικά και τα σάκχαρα που περιέχουν δεν μετρούν στα ελεύθερα σάκχαρα (δηλαδή στη ζάχαρη).
Αντιθέτως, κάνοντας το φρούτο χυμό, χάνουμε την πλειοψηφία ή ακόμη και όλες τις φυτικές ίνες, ένα μεγάλο μέρος των βιταμινών είτε μένει μαζί με τις ίνες στον αποχυμωτή, είτε οξειδώνονται, ενώ δεν χορταίνουμε, καθώς οι χυμοί καταναλώνονται σαν να ήταν νερό! Επιπλέον, πλέον, εξ' ορισμού τα σάκχαρα μετρούν στη ζάχαρη, ενώ είναι να σημειώσουμε ότι είτε βάλουμε 1 φρούτο είτε παραπάνω στο χυμό, μετρά ως 1 μερίδα φρούτου!
Σημαντικό είναι να αναφερθεί ότι οι χυμοί δεν συστήνονται για παιδιά κάτω του ενός έτους, καθώς δεν προσφέρουν επιπλέον θρεπτικό όφελος, εντείνουν την προτίμηση στη γλυκιά γεύση, ενώ αυξάνουν τον κίνδυνο για τερηδόνα και διαρροϊκές κενώσεις.
Εαν θέλετε να πιείτε χυμό συνοδεύστε τον με ένα σνακ ή γεύμα, το οποίο να περιέχει καλά λιπαρά ή/και πρωτεΐνη, όπως ξηρούς καρπούς ή τοστ με τυρί.
Τέλος, ο γλυκαιμικός δείκτης των χυμών είναι πλέον υψηλός, γεγονός που σημαίνει οτι καλό είναι άτομα με διαβήτη, ή προ-διαβήτη να αποφεύγουν την κατανάλωσή τους. Είναι βέβαια, καλή επιλογή σε περίπτωση υπογλυκαιμίας.
Πηγές:
Fruit Juice in Infants, Children, and Adolescents: Current Recommendations