Διαιτολογος, διατροφολόγος ή σύμβουλος διατροφής; Σε ποιόν θα απευθυνθούμε;
Διαιτολόγος, διατροφολόγος, σύμβουλος διατροφής, διαιτητικός, ολιστικός διατροφολόγος. Είναι το ίδιο; Ποιές είναι οι διαφορές τους; Σε ποιόν απευθυνόμαστε;
Ακούγονται παρόμοια, αν όχι ίδια, αλλά οι παραπάνω τίτλοι έχουν μεγάλες διαφορές μεταξύ τους, και είναι πολύ σημαντικό να είμαστε ενήμεροι για αυτές, ειδικά όταν θέλουμε να απευθυνούμε σε έναν ειδικό σε θέματα διατροφής.
Στην Ελλάδα ο επίσημος και ελεγχόμενος τίτλος για τους ειδικούς σε θέματα διατροφής είναι εκείνος του “Διαιτολόγου-Διατροφολόγου”. Σε αντίθεση με το εξωτερικό όπου οι δύο τίτλοι είναι διακριτοί, στην Ελλαδα ο διαιτολόγος είναι και διατροφολόγος!
Το επάγγελμα του διαιτολόγου-διατροφολόγου είναι πλέον νομικά κατοχυρωμένο, συνεπώς δεν μπορεί οποιοσδήποτε να ενστερνιστεί τον τίτλο. Οι διαιτολόγοι-διατροφολόγοι εδώ και λίγα χρόνια χρειάζονται άδεια ασκήσεως επαγγέλματος για την άσκηση του επαγγέλματος. Με τον τρόπο αυτό εξασφαλίζεται ότι έχουν ολοκληρώσει τετραετείς σπουδές στην επιστήμη της διαιτολογίας-διατροφής (BSc) σε ελληνικό ίδρυμα ή ίδρυμα του εξωτερικού μετά από αναγνώριση του ΔΟΑΤΑΠ. Μεταπτυχιακό στον κλάδο της διαιτολογίας δεν αντιστοιχεί σε πτυχίο διαιτολόγου-διατροφολόγου, ούτε δίνεται άδεια ασκήσεως επαγγέλματος! Επίσης, η παρακολούθηση σεμιναρίων και συνεδρίων δεν αντιστοιχούν σε τίλτους σπουδών.
Μπορείτε να βρείτε τη λίστα με τους κατόχους άδειας ασκήσεως επαγγέλματος του διαιτολόγου-διατροφολόγου στην ιστοσελίδα του Πανελληνίου Συλλόγου Διαιτολόγων-Διατροφολόγων (πατήστε εδώ για να δείτε όλη τη λίστα). Οι διαιτολόγοι-διατροφολόγοι με την άδεια ασκήσεως επαγγέλματος μπορούν να δημιουργήσουν και να λειτουργούν νόμιμο διαιτολογικό γραφείο με την αντίστοιχη άδεια λειτουργίας.
Ο ρόλος του διαιτολόγου-διατροφολόγου δεν περιορίζεται μόνο στην απώλεια βάρους, αλλά ο διαιτολόγος-διατροφολόγος έχει εκπαιδευτεί πάνω στην διαιτητική θεραπεία και αντιμετώπιση ενός μεγάλου φάσματος ασθενειών, ενώ αποτελεί απαραίτητο μέλος στην αντιμετώπιση χρόνιων και μη ασθενειών (πχ. νεφοπάθειες, καρκίνος, σακχαρώδης διαβήτης, καρδιαγγειακά, διατροφικές διαταραχές, ασθένειες του γαστρεντερικού συστήματος) σε συνεργασία με ιατρούς και ψυχολόγους.
Όλοι οι υπόλοιποι τίτλοι (σύμβουλος διατροφής, διαιτητικός, συμβουλος ευεξίας κ.α.) δεν ελέγχονται, και σημαίνει ότι τα άτομα δεν έχουν ολοκληρώσει 4ετείς σπουδές σε εκπαιδευτικό ίδρυμα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης σε τμήμα διαιτολογίας-διατροφής! Ακόμη και αν έχουν ολοκληρώσει τις 2ετείς σπουδές σε ΙΕΚ δεν σημαίνει ότι έχουν τις κατάλληλες γνώσεις και εφόδια, ούτε έχουν επαγγελματικά δικαιώματα διαιτολόγου. Επιπλέον, δεν δίνεται άδεια ασκήσεως επαγγέλματος, ούτε η δυνατότητα δημιουργίας νόμιμου διαιτολογικού γραφείου. Οι τίτλοι εκείνοι ουσιαστικά αντιστοιχούν σε επάγγελμα βοηθού του διαιτολόγου.
Δυστυχώς ανα την επικράτεια θα βρούμε αρκετούς που ενστερνίζονται τον τίτλο του διαιτολόγου-διατροφολόγου, ή διακριτά χρησιμοποιούν τον όρο διαιτολόγος ή διατροφολόγος και άλλους ευφάνταστους τίτλους (πχ. κβαντικός διαιτολόγος) και λειτουργούν ιδιωτικά γραφεία ή εργαζόνται σε κέντρα αισθητικής και εταιρείες συμπληρωμάτων “αδυνατίσματος”, και σε άλλες θέσεις, ή λειτουργούν "online διαιτολογικά γραφεία"!
Η άσκηση του επαγγέλματος του διαιτολόγου-διατροφολόγου χωρίς τις αντίστοιχες γνώσεις και νόμιμες επαγγελματικές διαπιστεύσεις θέτει σε σοβαρό κίνδυνο την υγεία του κοινού! Οι μόνοι ειδικοί πάνω στη διατροφή είτε για απώλεια βάρους, είτε σε νόσους σχετιζόμενες με τη διατροφή (πχ. διαβήτης, νεφροπάθειες, καρδιαγγειακά, λιπώδη διήθιση ήπατος, περι-εγχειριτικές οδηγίες διατροφής κ.α.) είναι οι διαιτολόγοι-διατροφολόγοι με άδεια ασκήσεως επαγγέλματος! Μην διστάζετε να ζητάτε να δείτε το πτυχίο του διαιτολόγου-διατροφολόγου σας, ειδικά αν δεν είναι κρεμασμένο στον τοίχο, ή και την άδεια ασκήσεως επαγγέλματος!
Η έγκυρη πληροφόρηση από τους πραγματικούς ειδικούς είναι αδιαπραγμάτευτη, και συνδέεται άμεσα με την υγεία μας!
Τελευταία ενημέρωση/Last update: 4/1/2020
Τρόφιμα “αρνητικών” θερμίδων. Μύθος η πραγματικότητα;
Υπάρχει κάποιο τρόφιμο που να έχει αρνητικές θερμίδες; Δηλαδή, η κατανάλωση του να μπορεί να επιφέρει μείωση του βάρους;
Για να ισχύσει κάτι τέτοιο θα πρέπει η πέψη και ο μεταβολισμός των θρεπτικών συστατικών του τροφίμου αυτού να οδηγεί σε μεγαλύτερη ενεργειακή δαπάνη για το σώμα, σε σχέση με το ενεργειακό του περιεχόμενο (δηλαδή τις θερμίδες που εμπεριέχονται στα μακροθρεπτικά του συστατικά). Περί το 10-15% των θερμίδων που περικλείει το τρόφιμο όντως δαπανώνται στην θερμογένεση λόγω τροφής, δηλαδή στην πέψη του τροφίμου. Η ύπαρξη τροφίμου με αρνητικές θερμίδες θα σήμαινε ότι η κατανάλωση του τροφίμου αυτού δαπανά πέρα από ενέργεια και πόρους, όπως μικροθρεπτικά συστατικά που χρησιμεύουν στον μεταβολισμό, δηλαδή στις βιοχημικές αντιδράσεις του σώματος.
Η κατανάλωση φαγητού είναι απαραίτητη, έτσι ώστε να λαμβάνει ο οργανισμός την ενέργεια, τα μακροθρεπτικά συστατικά (τα οποία και περικλείουν αυτή την ενέργεια), και τα μικροθρεπτικά συστατικά (βιταμίνες, μέταλλα, ιχνοστοιχεία και αντιοξειδωτικά) για να λειτουργεί, να αναπτύσσεται, να προστατεύεται και εν γένει να είμαστε και να νιώθουμε υγιείς.
Η τροφή, συνεπώς, είναι σημαντική για την ύπαρξη μας, και η ενέργεια που μας προσδίδει το εκάστοτε τρόφιμο (οι θερμίδες) είναι αναπόσπαστο κομμάτι της. Ουσιαστικά, τρώμε για να λάβουμε τις απαραίτητες για το σώμα και την ύπαρξη μας θερμίδες. Το να έχει ένα “τρόφιμο” αρνητικές θερμίδες, καθιστά το “τρόφιμο” ανεπαρκές για να χαρακτηριστεί τρόφιμο, καθώς αντί να μας προσδώσει θρέψη, μας την στερεί!
Συνοπτικά, δεν υπάρχουν τρόφιμα αρνητικών θερμίδων!
Υπάρχουν, βέβαια, τρόφιμα με σχετικά λίγες θερμίδες (δηλαδή με σχετικά λίγα μακροθρεπτικά συστατικά), αλλά πολλά μικροθρεπτικά συστατικά, όπως είναι τα φρούτα και τα λαχανικά, αλλά και τα μυρωδικά και τα μπαχαρικά που συχνά είναι ιδιαίτερα πλούσια σε ορισμένα αντιοξειδωτικά (πχ. ο κουρκουμάς περιέχει κουρκουμίνη) και βιταμίνες (ο μαϊντανός περιέχει βιταμίνες Α, C, και Κ).
Επιπλέον, το ενεργειακό περιεχόμενο των τροφίμων μπορεί να διαφέρει ανάλογα με μεθόδους μαγειρικής. Για παράδειγμα, το καλό ψήσιμο του κρέατος οδηγεί σε μεγαλύτερη βιοδιαθεσιμότητα των πρωτεϊνών και σε περισσότερες θερμίδες, σε σχέση με ένα λιγότερο ψημένο κρέας (πχ. medium-rare), ενώ τα άψητα αμύγδαλα αποδίδουν λιγότερες θερμίδες σε σχέση με τα ψημμένα. Τέλος, η δημιουργία ανθεκτικού αμύλου πχ. αφήνοντας τις πατάτες ή το ρύζι στο ψυγείο πριν τα καταναλώσουμε, επίσης μειώνει (ελαφρώς) το ενεργειακό περιεχόμενο τους, καθώς δεν είναι σε θέση το σώμα μας να πέψει το ανθεκτικό άμυλο, το οποίο αναλαμβάνουν τα βακτήρια του εντέρου.
Εν κατακλείδι, δεν έχουμε τρόφιμα αρνητικών θερμίδων, καθώς η τροφή είναι σημαντική για την παροχή ενέργειας (θερμίδων), αλλά έχουμε τρόφιμα πλούσια σε θρεπτικά συστατικά για εμάς και την εντερική μας μικροχλωρίδα.
Τα άρθρα με τη μεγαλύτερη επισκεψιμότητα για το 2019
Τα διατροφικά άρθρα με τη μεγαλύτερη επισκεψιμότητα για τη φετινή χρονιά ήταν τα εξής:
1. Το τέλειο πρωινό με χυλό βρώμης. Ο χυλός βρώμης αποτελεί το αγαπημένο μου πρωινό! Μπορούμε να δημιουργήσουμε γλυκές και αλμυρές συνταγές, με μια θρεπτική και χορταστική βάση!
2. Ζάχαρη καρύδας: τελικά είναι υγιεινή ή όχι; Όπως και πέρυσι, έτσι και φέτος είναι ένα από πλέον αναγνωσμένα άρθρα μου! Η ζάχαρη καρύδας, αν και πωλείται πανάκριβα, δεν είναι άλλο από ... ζάχαρη, όπως και η κρυσταλλική!
3. Σταφυλοθεραπεία: Θεραπεία ή Απάτη; Ένα άρθρο που προκάλεσε μεγάλη συζήτηση! Η σταφυλοθεραπεία μόνο θεραπεία δεν αποτελεί, όσο και να "πιστεύουν" μερικοί σε αυτή!
4. Διαιτολογος, διατροφολόγος ή σύμβουλος διατροφής; Σε ποιόν θα απευθυνθούμε; Ένα πολύ σημαντικό θέμα δημόσιας υγείας! Μερικοί επιτήδιοι αυτοαποκαλούνται διαιτολόγοι ή διατροφολόγοι ή όμοιους τίτλους, χωρίς να έχουν αντίστοιχες σπουδές, θέτωντας την υγεία του κοινού σε κίνδυνο! Ακόμη μερικοί διατηρούν και γραφεία & έχουν γράψει και βιβλία διατροφής!
5. Γιαούρτι με ταχίνι. Μια διαφορετική "συνταγή" για τους λάτρεις του γιαουρτιού & του ταχινιού!
6. Overnight oats με γιαούρτι και σπόρους. Άλλη μια αγαπημένη συνταγή για πρωινό που ετοιμάζουμε από το προηγούμενο βράδυ!
Φέτος, σας άρεσαν πολύ οι συνταγές! Περιμένω τις ιδέες σας για επιστημονικώς τεκμηριώμενα κείμενα-συμβουλές διατροφής & συνταγές!
Διατροφή και Προληψη του Σακχαρώδη Διαβήτη Τύπου ΙΙ
Ο Σακχαρώδης Διαβήτης τύπου ΙΙ (ΣΔΙΙ) είναι μεταβολική νόσος, ποικίλης αιτιολογίας που χαρακτρίζεται από υπεργλυκαιμία και διαταραχές στο μεταβολισμό των υδατανθράκων, εξαιτίας διαταραγμένης παραγωγής ινσουλίνης ή δράσης της ή συνδυασμός τους. Ο ΣΔΙΙ είναι ο πιο κοινός τύπος διαβήτη, και αφορά το 90-95% των διαγνώσεων, ενώ τα τελευταία χρόνια έχουν αυξηθεί οι διαγνώσεις ΣΔΙΙ σε ενήλικες, αλλά και σε εφήβους!
Παράγοντες κινδύνου εμφάνισης της νόσου αποτελούν η γενετική προδιάθεση, η ηλικία, το υψηλό σωματικό βάρος, και ο καθιστικός τρόπος ζωής. Είναι πιο συχνός σε γυναίκες που είχαν διαγνωστεί με διαβήτη κύησης και άτομα με δυσλιπιδαιμία ή υπέρταση. Η πρόληψη έγκειται στην τακτική παρακολούθηση των τιμών γλυκόζης και γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης, καθώς και στην βελτίωση του τρόπου ζωής και την απώλεια βάρους σε άτομα με προ-διαβήτη.
Πώς μπορούμε να μειώσουμε τον κίνδυνο εμφάνισης του ΣΔΙΙ μέσω της διατροφής;
Η διατροφή παίζει σημαντικό ρόλο στην πρόληψη ή/και καθυστέρηση της εμφάνισης ΣΔΙΙ, με την απώλεια βάρους να αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο. Σύμφωνα με τον American Diabetes Association (ADA) άτομα στο στάδιο του προ-διαβήτη θα πρέπει να επισκεφτούν διαιτολόγο-διατροφολόγο, ώστε να λάβουν εξατομικευμένη διαιτολογική παρέμβαση.
Σύμφωνα με τον ADA άτομα με προ-διαβήτη συστήνεται να βελτιώσουν τον τρόπο ζωής τους με στόχο μια μέτρια απώλεια βάρους της τάξης του 7% του αρχικού σωματικού βάρους, και μέτριας έντασης άσκηση για 150 λεπτά/εβδομάδα. Παρόμοιες οδηγίες έχουν μελετηθεί με θετικά αποτελέσματα σε έρευνες ανά τον κόσμο.
Η Μεσογειακή Διατροφή αποτελεί ένα εξαιρετικό πρότυπο διατροφής για την πρόληψη του διαβήτη, όπως αναδεικνύει πληθώρα μελετών, ενώ και ο ADA συστήνει την προσκόλληση σε ένα υγιεινό μοντέλο διατροφής, όπως τη Μεσογειακή Διατροφή, ή ένα διατροφικό πρότυπο χαμηλό σε λιπαρά. Μάλιστα, η ΜΔ φαίνεται να βοηθά στην πρόληψη του ΣΔΙΙ ακόμα και αν δεν υπάρχει απώλεια βάρους. Περισσότερες μελέτες θα πρέπει να γίνουν σχετικά με την επίδραση μιας διατροφής χαμηλής σε υδατάνθρακες για άτομα με προ-διαβήτη, αν και οι παρούσες δείχνουν ότι είναι το ίδιο αποτελεσματικές με τις δίαιτες χαμηλές σε λιπαρά.
Ενώ η απώλεια βάρους, ανεξαρτήτως τρόπου, φαίνεται να εκείνη που βελτιώνει την πρόληψη του διαβήτη, η ποιότητα της διατροφής φαίνεται να είναι σημαντική για άτομα που δεν έχουν υπερβάλλον σωματικό βάρος, αλλά και για την συνολική υγεία. Σημαντικό στοιχείο για την μακροπρόθεσμη απώλεια βάρους είναι η εξατομίκευση & η επιλογή του διατροφικού προτύπου που ταιριάζει στο κάθε άτομο.
Συμπερασματικά, η διατροφή ως σύνολο παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στην υγεία και την πρόληψη ασθενειών, συμπεριλαμβανομένου και του ΣΔΙΙ. Η απώλεια βάρους μεσω βελτίωσης του τρόπου ζωής παίζει τον πλέον σημαντικό ρόλο. Έμφαση πρέπει να δοθεί στην εξατομίκευση, ενώ συστήνεται η πρόσκόλληση σε ένα πλάνο υγιεινής διατροφής με έμφαση στην πρόσληψη προϊόντων ολικής άλεσης, στα όσπρια, τους ξηρούς καρπούς, τα φρούτα και τα λαχανικά, ενώ να μειωθεί η πρόσληψη τροφίμων πλούσια σε ελεύθερα σάκχαρα, αλάτι, κορεσμένα λιπαρά.
Πηγές:
1. Standards of Medical Care in Diabetes—2019 Abridged for Primary Care Providers
2. Mediterranean diet and diabetes: prevention and treatment.
3. The role of diet in the prevention of type 2 diabetes.