Μπορούμε να ενισχύσουμε το ανοσοποιητικό μας μέσω της διατροφής;
Με την εμφάνιση του νέου κορονοϊού, ολοένα και αυξάνονται οι ισχυρισμοί για τρόφιμα και συμπληρώματα που ενισχύουν το ανοσοποιητικό μας. Το ανοσοποιητικό σύστημα είναι πολύπλοκο, μας προστατεύει και αντιμετωπίζει ο,τιδήποτε ξένο εισέρχεται στο σώμα μας (πχ. ιούς, βακτήρια, παράσιτα κ.α.). Το ανοσοποιητικό σύστημα είναι ανώριμο κατά τη γέννηση, εν συνεχεία “εκπαιδεύεται” και με τη γήρανση αρχίζει να υπολειτουργεί.
Μπορούμε να ενισχύσουμε το ανοσοποιητικό μας σύστημα;
Το ανοσοποιητικό μαθαίνει να γίνεται πιο αποδοτικό, καθώς θυμάται αν έχει έρθει σε προηγούμενη επαφή με έναν μιρκοοργανισμό (μέσω προηγούμενης νόσου ή εμβολιασμού) και τον αντιμετωπίζει πιο γρήγορα.
Δεν μπορούμε να ενισχύσουμε το ανοσοποιητικό μας, ώστε να “υπερλειτουργεί”.
Μάλιστα, όταν το ανοσοποιητικό μας υπερλειτουργεί, τότε αναγνωρίζει ως ξένα, τα κύτταρα του οργανισμού μας με αποτέλεσμα τα αυτοάνοσα νοσήματα, καθώς γίνεται και πιο ευαίσθητο σε ακίνδυνες ξένες ουσίες με αποτέλεσμα τις αλλεργίες.
Τι σχέση έχει το ανοσοποιητικό με τη διατροφή;
Η σχέση διατροφής και ανοσοποιητικού είναι αμφίδρομη. Οι μολύνσεις επηρεάζουν αρνητικά τη διατροφή (μείωση όρεξης, αυξημένες αναγκες) και την κατάσταση θρέψης μας, και η κακή κατάσταση θρέψης (υποσιτισμός και παχυσαρκία) αυξάνει τον κίνδυνο λοιμώξεων & τη δυσχαιρένει την ανοσολογική απόκριση.
Θα πρέπει, λοιπόν, να βρισκόμαστε σε καλή κατάσταση θρέψης, για να μπορεί το σώμα να ανταπεξέλθει και το ανοσοποιητικό σύστημα να ανταποκριθεί σε περίπτωση λοίμωξης. Αυτό επιτυγχάνεται με την προσκόλληση σε μια ισσοροπημένη διατροφή, με τρόφιμα πλούσια σε θρεπτικά συστατικά, έτσι ώστε το σώμα να έχει τις πρώτες ύλες για παραγωγή ενώσεων και κυττάρων του ανοσοποιητικού!
Αναφορικά με τα μακροθρεπτικά συστατικά, η επαρκής πρόσληψη πρωτεϊνών είναι απαραίτητη, όπως και των ω-3 απαραίτητων λιπαρών οξέων.
Υπάρχουν ορισμένα μικροθρεπτικά συστατικά που θα πρέπει να δώσουμε σημασία, και αυτά είναι οι βιταμίνες Α, D, και E, ο Σίδηρος (Fe), ο Ψευδάργυρος (Zn), το Σελήνιο (Se) και ο Χαλκός (Cu), καθώς παίζουν πολύ σημαντικούς ρόλους στην ειδική και μη ειδική ανοσολογική άμυνα. Ο ρόλος της βιταμίνης C έχει μελετηθεί, αλλά φαίνεται η συμπληρωματική της χορήγηση να μην είναι ευεργετική στην πρόληψη του κρυολογήματος στον γενικό πληθυσμό. Πέρα από την έλλειψη βιταμίνης Α σε υποανάπτυκτες χώρες, την έλλειψη βιταμίνης D και την έλλειψη Σιδήρου κυρίως σε γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας, ελλείψεις στα υπόλοιπα θρεπτικά συστατικά είναι σπάνιες. Άτομα τα οποία ακολουθούν πλήρη, ισορροπημένη διατροφή δεν βρίσκονται σε κίνδυνο ελλείψεων των παραπάνω θρεπτικών συστατικών.
Τέλος, ο ρόλος των προβιοτικών μελετάται αναφορικά με την προστατευτική τους δράση στην διαπερατότητα του εντέρου, στην ανοσολογική απόκριση και στον ανταγωνισμό με τα απθογόνα βακτήρια, όμως οι δράσεις τους ποικίλουν ανάλογα με τα προβιοτικά στελέχη.
Ενώ τα συμπληρώματα διατροφής είναι απαραίτητα σε περίπτωση έλλειψης, και η επαναφορά τους σε φυσιολογικά επίπεδα θα βελτιώσουν την αμυντική ικανότητα του οργανισμού δεν φαίνεται να είναι χρήσιμα σε περίπτωση επάρκειας.
Επομένως, για την πρόληψη και αντιμετώπιση των λοιμώξεων αυτό που χρειάζεται να κάνουμε είναι να ακολουθούμε μακροχρόνια μια υγιεινή διατροφή και να έχουμε επάρκεια θρεπτικών συστατικών. Φυσικά είναι απαραίτητο να τηρούμε όλους τους κανόνες υγιεινής!
Θρεπτικό συστατικό & Διατροφική Πηγή
ω-3 λιπαρά: Λιπαρά ψάρια, ξηροί καρποί & σπόροι
Σίδηρος: Κρέας, ψάρι, κοτόπουλο, όσπρια
Βιταμίνη Ε: Ελαιόλαδο, ηλιέλαιο, ξηροί καρποί και σπόροι, φυστικοβούτυρο, σπανάκι
Βιταμίνη Α: Συκώτι, γλυκοπατάτα, καρότο, σπανάκι, κολοκύθα, σάλτσα ντομάτας, σολομός, αυγό, πιπεριά, μανγκο
Βιταμίνη D: Ξιφίας, σολομός, μουρουνέλαιο, τόνος, εμπλουτισμένα τρόφιμα, αυγό, ήλιος
Ψευδάργυρος: Κρέας, ψάρι, κοτόπουλο, στρείδια, όσπρια, ξηροί καρποί
Σελήνιο: Βραζιλιάνικα φυστίκια, ηλιόσποροι, καστανό Ρύζι, ψωμί ολικής άλεσης, φασόλια, χυλός βρώμης
Χαλκός: Συκώτι, στρείδια, πατατα, μανιταρια, ηλισποροι, τοφου, σοκολατα, κασιους, ρεβυθια, σολομος, ζυμαρικά ολ. άλεσης, αβοκαντο, σπανακι, σησαμι, ντοματα, γιαούρτι και γαλα
Πηγές
Manual of Dietetic Practice, 5th edition
Τα διατροφικά νέα της εβδομάδας 22-26 Ιανουαρίου 2018
1. Κάθε χρόνο ο Βρετανικός Σύλλογος Διαιτολόγων δημοσιεύει τη λίστα με τις χειρότερες δίαιτες της νέας χρονιάς.
Ποιές είναι, όμως, οι καλύτερες δίαιτες;
Κάθε χρόνο δύο είναι οι μεγάλες νικήτριες: Η DASH diet και η δική μας Μεσογειακή Δίαιτα!!! Η DASH diet (Dietary Approaches to Stop Hypertension) είναι καταρτισμένη για τη μείωση της υπέρτασης.
Για την προσκόλληση στη DASH diet ακολουθούμε αρκετά γνώριμες συστάσεις:
-Δίνουμε έμφαση σε φρούτα, λαχανικά, και προϊόντα ολικής άλεσης, καταναλώνουμε γαλακτοκομικά χαμηλά σε λιπαρά, ψάρια, πουλερικά, όσπρια, ξηρούς καρπούς, και φυτικά έλαια (πχ. ελαιόλαδο).
-Παράλληλα, περιορίζουμε την κατανάλωση τροφίμων που είναι πλούσια σε κορεσμένα λιπαρά (παχιά κρέατα, ολόπαχα γαλακτοκομικά, τροπικά έλαια όπως λάδι καρύδας), ενώ περιορίζουμε τα ζαχαρούχα ροφήματα (χυμούς, milkshake, ροφήματα καφέ που περιέχουν μεγάλες ποσότητες ζάχαρης) και τα γλυκά.
2. Κατεβάστε το ημερολόγιο του ΕΥΖΗΝ με συμβουλές ανά μήνα, τόσο για μικρούς όσο και μεγάλους μαθητές!!!
3. H Pioppi diet είναι μια παράδοξη δίαιτα που συγκαταλέγεται στις χειρότερες δίαιτες του 2018 από τον Βρετανικό Σύλλογο Διαιτολόγων. Η δίαιτα παίρνει το όνομά της από το παραθαλλάσιο Ιταλικό χωριό Pioppi, το οποίο έχει συνδεθεί με τη Μεσογειακή Διατροφή, αφού η UNESCO το θεωρεί σπίτι της Μεσογειακής Διατροφής και είναι η περιοχή που διέμενε ο Ancel Keys για 28 χρόνια, καθώς μελετούσε τη Μεσογειακή Διατροφή.
Τι δουλειά, όμως, έχει μια ανορθόδοξη δίαιτα με το σπίτι της Μεσογειακής Διατροφής;
4. Καθημερινά κατακλυζόμαστε από διάφορες πληροφορίες.
Από τα άρθρα και βίντεο που αφορούν τη διατροφή μας πολλά δεν είναι επιστημονικώς τεκμηριωμένα και διαιωνίζουν μύθους περί διατροφής, ενώ αρκετές φορές βλέπουμε τίτλους όπως “Μάθαμε τι τρώει η Χ.Ψ. και διατηρείται αδύνατη”, “Χ.Ψ.: το πρόγραμμα της διατροφής μου” και άλλους παρόμοιους.
Γιατί μας ενδιαφέρει τι τρώει κάθε διάσημος;
Μύθοι για τους διαιτολόγους και τη διαιτολογία: Οι διαιτολόγοι εκνευρίζονται αν δεν χασει ο διαιτώμενος βάρος
Πολλοι σκέφονται ότι αν δεν χάσουν βάρος ή δεν τηρήσουν “κατα γράμμα” το πρόγραμμα διατροφής δεν πρέπει να πάνε στο διαιτολόγο, καθώς θα τους μαλώσει ή θα εκνευριστεί ή δεν υπάρχει νόημα για συνεδρία! Μάλιστα, η πεποίθηση αυτή σε συνδυασμό με το γεγονός ότι ο διαιτώμενος πάει στο διαιτολόγο να δει πόσο έχει χάσει αποτελεί μια από τις πιο συχνές αφορμές για τη αναβολή της συνάντησης με το διαιτολόγο, που ομως μας απομακρύνει από το στόχο για απώλεια βάρους!
Η αδυναμία τήρησής του προγράμματος και τα ολισθήματα αποτελούν δυνατό έναυσμα για συζήτηση πάνω στις συνθήκες που οδήγούν σε παρέκκλιση από το πρόγραμμα, με σκοπό τη βελτίωση της διατροφής, καθώς και των διατροφικών συνηθειών! Επομένως, εαν (νομίζετε ότι) δεν τα πήγατε καλά, είναι προτιμότερο και πιο αποδοτικό να το συζητήσετε εκτενώς με το διαιτολόγο-διατροφολόγο σας και να βρείτε μαζί τις αιτίες που σας οδηγούν να “βγαίνετε εκτός προγράμματος” και τις πιθανές λύσεις στα διατροφικά ζητήματα που αντιμετωπίζετε! Σε αντίθετη περίπτωση, δηλαδή όταν πηγαίνουμε στο διαιτολόγο για να βλέπουμε μόνο την απώλεια βάρους, βάζουμε κάτω από το χαλί τα προβλήματα, τα οποία θα επανεμφανιστούν και έχουν αρνητική επίδραση στην προσπάθειά μας και μπορεί να μας οδηγήσουν στην απογοήτευση και την χαμηλή αυτοπεποίθηση αναφορικά με την επίτευξη των στόχων μας.
Άλλωστε δουλειά του διαιτολόγου-διατροφολόγου δεν είναι να συγχαίρει την απώλεια βάρους και να τιμωρεί την μη απώλεια βάρους, αλλά να βοηθά τους διαιτώμενους να βελτιώσουν τις διατροφικές συνήθειες και συμπεριφορές.
Ο διαιτολόγος δεν εκνευρίζεται και δεν πρέπει να εκνευρίζεται ή να μαλώνει! Είναι δίπλα σας να σας βοηθά!
Το φαγητό είναι ανάγκη!
Η τροφή είναι ανάγκη! Είναι απόλαυση και έχει και κοινωνικό χαρακτήρα!
Μετά απο δεκαετίες παραδοξων διαιτων, διατροφικών μυθων και απατων, έχουμε ξεχάσει τι σημαίνει για το σωμα, το πνευμα και την υγεία μας η τροφή!
Δεν τρωμε για να διατηρήσουμε τη σιλουέτα μας σε κοινωνικα αποδεκτό βάρος!
Τρώμε για να δώσουμε στο σωμα μας τα θρεπτικά συστατικά και την ενέργεια (θερμίδες) που χρειάζεται για να λειτουργεί σωστά, να αντιμετωπίζει τις νόσους και τις απειλές (παθογονους μικροοργανισμούς)!
Η τροφή έχει θερμίδες γιατί αυτός είναι ο σκοπός... Να μας δώσει ενέργεια!
Το φαγητό δεν θα μας παχυνει ουτε θα μας αδυνατίσει! Μια πληρη, ισορροπημένη διατροφή, χωρίς στερήσεις θα μας βοηθήσει να βελτιώσουμε την υγεία μας, ή να παραμεινουμε υγιεις, για να έχουμε μια γεμάτη & υψηλής ποιοτητας ζωή!