Ακολουθούν οι φοιτητές τη Μεσογειακή Διατροφή; Πώς σχετίζεται η προσκόλληση στη Μεσογειακή Διατροφή με την ψυχική υγεία και την ακαδημαϊκή πρόοδο;
Οι φοιτητές αποτελούν μια ιδιαίτερη πληθυσμιακή ομάδα, καθώς βρίσκονται σε μια μεταβατική περίοδο ζωής. Υπάρχει ερευνητικό ενδιαφέρον για τις διατροφικές τους συνήθειες και αυτό θελήσαμε να μελετήσουμε στην ανασκόπισή μας, καθώς και να εξετάσουμε την επίδραση της διατροφής στην ψυχική υγεία και ακαδημαϊκή πρόοδο.
Η Μεσογειακή Διατροφή (ΜΔ) είναι το πιο καλά μελετημένο διατροφικό πρότυπο και η προσκόλληση σε αυτό το πρότυπο συστήνεται παγκοσμίως. Υψηλή προσκόλληση στη ΜΔ σχετίζεται με χαμηλότερο κίνδυνο εμφάνισης χρόνιων νόσων όπως καρδιαγγειακά, καρκίνο και διαβήτη, ενώ πρόσφατα ερευνητικά δεδομένα υποδεικνύουν συσχέτιση μεταξύ υγιεινής διατροφής και ψυχικής υγείας. Συγκεκριμένα, η ΜΔ έχει συσχετιστεί με την καλύτερη γνωστική λειτουργία σε παιδιά και νέους ενήλικες. Στα παιδιά και τους εφήβους, η υψηλότερη προσκόλληση στη ΜΔ έχει συσχετιστεί με καλύτερες ακαδημαϊκές επιδόσεις, ενώ μια δίαιτα "δυτικού τύπου" στην ηλικία των 14 ετών έχει συσχετιστεί με χειρότερες γνωστικές επιδόσεις στην ηλικία των 17 ετών. Σε νεαρούς ενήλικες, 10 ημέρες ΜΔ βελτίωσαν διάφορες πτυχές της γνώστικής λειτουργίας, ενώ η πρόσληψη ψαριών συσχετίστηκε με καλύτερη γνωστική λειτουργία σε εφήβους.
Οι υπάρχουσες μελέτες τονίζουν ότι οι φοιτητές έχουν απομακρυνθεί από τα πρότυπα υγιεινής διατροφής και ειδικά μακριά από τη Μεσογειακή Διατροφή. Αυτό το εύρημα ήταν εμφανές ακόμη και σε φοιτητές που ζουν σε χώρες της Μεσογείου, και ιδιαίτερα σε όσους ζουν μακριά από το σπίτι (σε άλλη πόλη), καθώς και σε φοιτητές που δεν ασκούνται. Σε μελέτη στην Ελλάδα η επισιτιστική αναασφάλεια αναδείχτηκε ως ένας σημαντικός παράγοντας που πρέπει να εξεταστεί σχετίζεται με λιγότερο υγιεινές διατροφικές επιλογές.
Αναφορικά με τον τομέα σπουδών και τη διατροφή υπάρχουν στοιχεία που δείχνουν ότι οι φοιτητές των ιατρικών σχολών δεν είναι τόσο εξοικειωμένοι όσο αναμενόταν με τη ΜΔ και δεν έχουν καλή προσκόλληση στη ΜΔ, παρά τις απόψεις τους σχετικά με τη σημασία των γνώσεων γύρω από τη διατροφή. Οι μελλοντικοί δάσκαλοι και νοσηλευτές παρουσιάζουν επίσης ανεπαρκή προσκόλληση στη ΜΔ. Βέβαια, οι φοιτητές σχολών που έχουν σχέση με την υγεία έχουν καλυτερες διατροφικές συνήθειες, από εκείνους που δεν σπουδάζουν επαγγέλματα υγείας.
Μπορούμε να αυξήσουμε την οικιότητα με την Μεσογειακή διατροφή; Η βραχυχρόνια έκθεση στη ΜΔ μέσω παρακολούθηση μαθημάτων σε Μεσογειακές χώρες, από φοιτητές άλλων χωρών, επίσης δεν ήταν αρκετή για να μετατοπίσει μόνιμα τις διατροφικές συνήθειες των σπουδαστών προς υγιέστερα πρότυπα, αν και παρατηρήθηκαν θετικές επιδράσεις. Ακόμη, η πρόσβαση σε πληροφορίες μέσω μαθημάτων και διαλέξεων στο πανεπιστήμιο δεν αποδείχτηκε αρκετή, προκειμένου να ενισχυθεί σημαντικά η προσκόλληση στη ΜΔ.
Η ψυχική υγεία είναι εξίσου σημαντική με τη σωματική υγεία και πρέπει να προωθηθεί εξίσου ως τμήμα της δημόσιας υγείας. Οι φοιτητές με υψηλότερη προσκόλληση στη ΜΔ θεωρούν ότι η υγεία τους είναι σε καλύτερη κατάσταση, έχουν καλύτερη ποιότητα ύπνου και χαμηλότερο κίνδυνο κατάθλιψης, ενώ η υψηλότερη κατανάλωση φρούτων και λαχανικών σχετίζεται με χαμηλότερα επίπεδα στρες. Όσον αφορά τις ακαδημαϊκές επιδόσεις, παρόλο που υπάρχουν σημαντικές αποδείξεις στους μαθητές, λίγες μελέτες έχουν διερευνήσει τη σημασία της ποιότητας της διατροφής και την προσήλωση στη ΜΔ σε φοιτητές και στις ακαδημαϊκές τους επιδόσεις. Τα τρέχοντα στοιχεία υποδεικνύουν ότι η υψηλότερη προσκόλληση στη ΜΔ σχετίζεται με καλύτερες ακαδημαϊκές επιδόσεις στους φοιτητές. Ως εκ τούτου, χρειάζεται περαιτέρω διερεύνηση των επιπτώσεων μιας υγιεινής διατροφής στην ψυχική υγεία των φοιτητών.
Συμπερασματικά, η Μεσογειακή Διατροφή έχει τη δυνατότητα να είναι ένα βέλτιστο πρότυπο διατροφής που προστατεύει και προάγει τη σωματική και ψυχική υγεία των φοιτητών. Θα πρέπει όμως να εφαρμοστούν μακροπρόθεσμες πολιτικές και εκστρατείες προσαρμοσμένες στις ανάγκες του νεαρού ενήλικου πληθυσμού προκειμένου να αυξηθούν οι γνώσεις τους σχετικά με τη σημασία των υγιεινών διατροφικών συνηθειών, και να διευκολυνθεί η προσκόλληση στη υγιεινή, θρεπτική διατροφή.
Διαβάστε περισσότερα εδώ.
COVID-19 disease, obesity and micronutrients: An updated narrative review of the literature
Papadopoulou, S.K., Mantzorou, M., Koutridou, D., Tassoulas, E., Sakellaropoulou, S., Biskanaki, F., Xatziapostolou, E. and Papandreou, D. (2020), "COVID-19 disease, obesity and micronutrients: An updated narrative review of the literature", Nutrition & Food Science
COVID-19, παχυσαρκία & μικροθρεπτικά συστατικά: Πώς το αυξημένο σωματικό βάρος & η διατροφή επηρεάζουν τη βαριά νοσο με κορονοϊό
Μια ενδιαφέρουσα ανασκόπιση της βιβλιογραφίας ανέλαβε η επιστημονική μας ομάδα, αναφορικά με τη νόσο COVID-19, που προκαλείται από τον νέο κορονοϊό SARS Cov 2, και συγκεκριμένα το ρόλο του αυξημένου σωματικού βάρους και της παχυσαρκίας στη σοβαρότητα της νόσου, και το ρόλο των μικροθρεπτικών συτστατικών στην αντιμετώπισή της.
Το υψηλό σωματικό βάρος
Ο υψηλός Δείκτης Μάζας Σώματος (ΔΜΣ), και ειδικά η παχυσαρκία με ΔΜΣ πάνω από 35 kg/m2, είναι ένας από τους ανεξάρτητους παράγοντες που σχετίζονται με σοβαρή νόσο COVID-19 και δυσμενή κλινικά αποτελέσματα, όπως η διασωλήνωση. Επίσης, έχει παρατηρηθεί καμπύλη σχήματος J μεταξύ ΔΜΣ & θνησιμότητας απο τη νόσο COVID-19, με συσχέτιση να είναι σημαντική, ακόμη και μετά από προσαρμογή για συννοσηρότητες που σχετίζονται με την παχυσαρκία.
Οι Engin et al. ανέλυσαν την αλληλεπίδραση μεταξύ παχυσαρκίας, καπνίσματος και του υποδοχέα ACE2, σχετικά με την παθοφυσιολογία εμφνανισης COVID-19. Ο λιπώδης ιστός εκκρίνει την αγγειοστενσίνη II, μια ορμόνη με φλεγμονώδη ιδιότητες, του μονοπατιού RAS. O Sars-Cov-2 μπλοκάρει τον υποδοχέα ACE2 και οδηγεί σε συσσώρευση αγγειοτενσίνης II, που μπορεί να οδηγήσει σε σύνδρομο οξείας αναπνευστικής δυσχέρειας και φλεγμονώδη μυοκαρδίτιδα.
Έχουν αναλυθεί διάφοροι πιθανοί μηχανισμοί σχετικά με τη σχέση μεταξύ παχυσαρκίας και παθογένεσης COVID-19. Γενικά, η παχυσαρκία έχει συσχετιστεί με μειωμένη ανοσολογική απόκριση, υψηλότερη θνησιμότητα λόγω μολυσματικών ασθενειών, μειωμένη ανοσοαπόκριση και σοβαρή λοίμωξη με τον ιό της γρίπης και υψηλότερη ευπάθεια σε λοιμώξεις. Επιπλέον, ενώ η παχυσαρκία σχετίζεται με υψηλότερο επιπολασμό πνευμονίας και πνευμονικής υπέρτασης, η απώλεια βάρους μπορεί να βοηθήσει στη βελτίωση της συμπτωματολογίας και της σοβαρότητας των αναπνευστικών ασθενειών. Η παχυσαρκία συνοδεύεται από φλεγμονή χαμηλού βαθμού, ανισορροπία ενδοθηλίου και εξασθενημένη λειτουργία των πνευμόνων που μπορούν να παίξουν ρόλο στην καταιγίδα κυτταροκινών και στην παθογένεση COVID-19.
Γενικά, τα επιδημιολογικά στοιχεία ανά τον κόσμο επιβεβαιώνουν οτι τα άτομα με αυξημένο σωματικό βάρος βρίσκονται σε υψηλό κίνδυνο για σοβαρή νόσο, και δη όταν νοσούν και από άλά συνοδά νοσήματα (πχ. διαβήτης, υπέρταση)
Μικροθρεπτικά συστατικά
Η καλή κατάσταση θρέψης και η επάρκεια μικροθρεπτικών συστατικών είναι σημαντικά για την υγεία και ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια της νόσου. Πληθώρα μικροθρεπτικών συστατικών παίζουν σημαντικούς λειτουργικούς ρόλους στην ανοσο-απόκριση.
Για παράδειγμα, χαμηλά επίπεδα ή χαμηλές προσλήψεις βιταμινών Α, Ε, Β6 και Β12, ψευδάργυρος και σελήνιο έχουν συσχετιστεί με ανεπιθύμητα κλινικά αποτελέσματα στη μόλυνση από ιό ανθρώπινης ανοσοανεπάρκειας. Συμπλήρωμα μικροθρεπτικών συστατικών, σε επάρκεια θρεπτικών συστατικών δεν είναι απαραίτητο. Ωστόσο, στην τρέχουσα κατάσταση, τα άτομα με υψηλό κίνδυνο για ή με χαμηλά επίπεδα μικροθρεπτικών συστατικών μπορεί να επωφεληθούν από εξατομικευμένη συμπλήρωματική αγωγή μικροθρεπτικών συστατικών (πχ. βιταμίνες).
Ακόμη δεν έχουμε μελέτες που να αναδεικνύουν το ρόλο συγκεκριμένων θρεπτικών συστατικών στην πρόσληψη & αντιμετώπιση της νόσου COVID-19.
Η κακή κατασταση θρέψης συνδέεται με φλεγμονή και οξειδωτικό στρες και μειωμένη ανοσολογική απόκριση. Επιπλέον, υπάρχει περιθώριο βελτίωσης στην ποιότητα της διατροφής και στις διατροφικές συνήθειες τόσο για τον γενικό πληθυσμό όσο και για τους ηλικιωμένους, οι οποίοι αποτελούν ομάδα υψηλού κινδύνου.
Η διατήρηση φυσιολογικού βάρους και επάρκειας μικροθρεπτικών ουσιών είναι σημαντική για τη γενική υγεία, ειδικά κατά την παρούσα πανδημία. Αν και η συμπλήρωματική αγωγή δεν συστήνεται σε περίπτωση επαρκών επιπέδων, συνιστάται σε χαμηλά ή ανεπαρκή επίπεδα! Αυτό είναι σημαντικό ειδικά όσον αφορά τη βιταμίνη D, καθώς ένας μεγάλος αριθμός ατόμων εμφανίζει ανεπάρκεια λόγω της ελλειπούς έκθεσης στον ήλιο κατά την καραντίνα, και ειδικά το χειμώνα. Η προσκόλληση σε ένα υγιές διατροφικό πρότυπο, όπως η Μεσογειακή Διατροφή, μπορεί να έχει θετική επίδραση στη διατροφική κατάσταση και τη γενική υγεία.
Ο κορονοϊός και η πανδημία μας υπενθυμίζει το σημαντικό ρόλο του σωματικού βάρους, και του υγιούς τρόπου ζωής (υγιεινή διατροφή & κίνηση) στην υγεία και στον κίνδυνο να νοσήσουμε σοβαρά από οξείες νόσους, αλλά και χρόνιες!
Το επιστημονικό άρθρο είναι ελεύθερο προς ανάγνωση στη σελίδα του επιστημονικού περιοδικού εδώ. Τα πνευματικά δικαιώματα ανήκουν στο επιστημονικό περιοδικό.
Τα διατροφικά νέα της εβδομάδας17-21 Σεπτεμβρίου 2018
1. Το γιαούρτι είναι μια εξαιρετική πηγή πρωτεϊνών, Ασβεστίου, προβιοτικών και άλλων θρεπτικών συστατικών, με την έρευνα να σχετίζει την κατανάλωση γιαουρτιού με ευεργετικές επιδράσεις στην υγεία, όπως η μείωση του κινδύνου εμφάνισης Σακχαρώδους Διαβήτη τύπου ΙΙ, και καλύτερο μεταβολικό προφίλ.
Υπάρχει πληθώρα γιαουρτιών στο εμπόριο, τα οποία διαφέρουν αρκετά στη σύσταση, και κυρίως στην περιεκτικότητά τους σε σάκχαρα. Και ενώ φυσικώς υπάρχοντα σάκχαρα βρίσκονται στο γιαούρτι, πολλές φορές προστίθεται επιπλέον, κυρίως σε επιδόρπια γιαουρτιού, γιαούρτια με γεύσεις και φρούτα, και σε παιδικά γιαούρτια!
Μια πρόσφατη Βρετανική μελέτη έδειξε οτι το Ελληνικό γιαούρτι (Greek yogurt) περιέχει τα λιγότερα σάκχαρα, σε σχέση με τα υπόλοιπα ήδη γιαουρτιών.
Για τη μελέτη έγινε ανάλυση και βιολογικών και παιδικών γιαουρτιών, τα οποία πολλές φορές θεωρούμε πιο υγιεινά. Η έρευνα όμως έδειξε ότι περιέχουν αρκετή ποσότητα σακχάρων.
Ας μην ξεχνάμε ότι το γεγονός ότι ένα προϊόν είναι βιολογικό ή διαφημίζεται για παιδιά δεν σημαίνει αυτόματα ότι είναι και πιο υγιεινό!!! Πρέπει να διαβάζουμε πάντα τις ετικέτες με τη διατροφική ανάλυση του εκάστοτε προϊόντος, έτσι ώστε να είμαστε σίγουροι ότι κάνουμε μια πιο υγιεινή επιλογή!
- Διαβάστε το επιστημονικό άρθρο εδώ:
- Διαβάστε το άρθρο μου σχετικά με τις ετικέτες τροφίμων εδώ:
Γνωρίζετε τι περιέχει το τρόφιμο που αγοράσατε;
2. Τα τρόφιμα-πηγές υδατανθράκων εδώ και δεκαετίες έχουν δαιμονοποιηθεί από τη «βιομηχανία της δίαιτας».
Συνεχώς ακούμε ότι δεν θα πρέπει να συνδυάζουμε υδατάνθρακες και πρωτεΐνες στα γεύματά μας, ότι το ψωμί και τα μακαρόνια παχαίνουν και άλλους σχετικούς ισχυρισμούς. Παράλληλα, αρκετές ανορθόδοξες, μη επιστημονικά τεκμηριωμένες δίαιτες απώλειας βάρους όπως η κετογονική, η Άτκινς, η Dukan, η Paleo και άλλες είναι πολύ χαμηλές σε υδατάνθρακες, και εκεί φαινομενικά στηρίζουν το αποτέλεσμά τους.
Στην πραγματικότητα, όμως, οι υδατάνθρακες μας παχαίνουν;
3. Τις τελευταίες μέρες στα μέσα κοινωνικής δυκτίωσης παρατηρήθηκε αύξηση στις δημοσιεύσεις σχετικά με την σταφυλοθεραπεία ή αμπελοθεραπεία.
Η διαδικασία είναι απλή. Τα ατόμα καταναλώνουν μόνο σταφύλια για μια μέρα ή ακόμα χειρότερα ακόμη και για ένα μήνα!
Οι υποστηρικτές της πρακτικής αυτής υποστηρίζουν ότι έχει αρκετά οφέλη για την υγεία, συμπεριλαμβανομένης της αποτοξίνωσης, της θεραπείας από τον καρκίνο, την απώλεια βάρους, και άλλων.
Ισχύει κάτι από τα παραπάνω; Τι έχει να μας πει η έρευνα;
Συνοπτικά θα λέγαμε ότι η αμπελοθεραπεία-σταφυλοθεραπεία είναι άλλη μια παράδοξη και δυνητικά επικίνδυνη για την υγεία πρακτική, η οποία θα πρέπει να αποφεύγεται.
Δεν υπάρχει κάποιο τρόφιμο, του οποίου η αποκλειστική κατανάλωση θα μας δώσει όλα τα θρεπτικά συστατικά που χρειαζόμαστε, ούτε θα μας επιφέρει την θεραπεία κάποιας νόσου.
Τα σταφύλια, όπως και πολλά άλλα φρούτα και λαχανικά, είναι θρεπτικά και περιέχουν πληθώρα αντιοξειδωτικών. Αυτό δεν σημαίνει ότι θα μας προστατέψουν ή θα μας γιατρέψουν από ασθένειες αν για ένα μήνα ή μια μέρα τα καταναλώσουμε σε αποκλειστικότητα! Αντιθέτως, πρακτικές όπως η σταφυλοθεραπεία θα συμβάλλουν σε διατροφικές ελλείψεις και δυνητικά σε διατροφικές διαταραχές, με αρνητικό αντίκτυπο στην σωματική και ψυχική μας υγεία.
Η κατανάλωση πληθώρας τροφίμων και η προσκόλληση σε μια υγιεινή διατροφή, όπως η Μεσογειακή Διατροφή, θα μας βοηθήσουν στην πρόληψη, αλλά την αντιμετώπιση χρόνιων ασθενειών, όπως δείχνουν και αρκετές επιστημονικές μελέτες.
Διαβάστε περισσότερα σχετικά με το τι ισχύει περί σταφυλοθεραπείας εδώ!
Έχει ευεργετικές ιδιότητες το νερό με λεμόνι;
Ποιά είναι τα πλεονεκτήματα (ή η έλλειψη πλεονεκτημάτων) του να πίνουμε νερό με λεμόνι;
Συχνά ακούμε από διάσημους (και μη) ότι ξεκινούν την ημέρα τους με ένα ποτήρι νερό με λεμόνι για τις ευεργετικές του ιδιότητες. Οι ιδιότητες που αναφέρουν συχνά είναι η απώλεια βάρους & λιποδιάλυση, η αποτοξίνωση, και η αλκαλοποίηση του οργανισμού.
Ας δούμε τι ισχύει στην πράξη
Πέρα από την μικρή προς μέτρια ποσότητα βιταμίνης C που παίρνουμε με το να προσθέτουμε χυμό λεμονιού στο νερό μας, και το γεγονός οτι πίνουμε νερό δεν υπάρχουν επιπλέον πλεονεκτήματα!
Όσον αφορά τη λιποδιάλυση και την απώλεια βάρους, κάτι τέτοιο δεν γίνεται. Δεν υπάρχει τροφή ή ρόφημα που θα καταναλώσουμε και θα πάει να "διαλύσει" ή "κάψει" το λίπος του σώματός μας, καθώς κάτι τέτοιο δεν υποστηρίζεται από την φυσιολογία του σώματος.
Επίσης, αναφορικά με την αποτοξίνωση του οργανισμού, αυτή γίνεται συνεχώς από τον οργανισμό μας, μέσω νεφρών και ήπατος, κυρίως. Δεν υπάρχει τρόφιμο ή δίαιτα που θα οδηγήσει στην αποτοξίνωση του οργανισμού. Για να υποστηριχτεί η αποτοξίνωση του οργανισμού είναι η βέλτιστη λειτουργία του, και αυτό που χρειάζεται είναι να ακολουθούμε μια πλήρη & ισορροπημένη διατροφή, και να προσλαμβάνουμε πληρθώρα θρεπτικών συστατικών!
Αν και μερικοί πιστεύουν ότι το νερό με λεμόνι κάνει αλκαλικό τον οργανισμό μας, κάτι τέτοιο δεν ισχύει, καθώς ο οργανισμός μας έχει αλκαλικό pH, ανεξαρτήτα με το τι θα φάμε ή θα πιούμε.
Ορισμένες μελέτες δείχνουν ότι ενδέχεται 85 ml νερό με λεμόνι να βοηθάει στην πρόληψη & αντιμετώπιση πέτρας στους νεφρούς, χάρη στο κιτρικό οξύ που περιέχει.
Επίσης, άλλοι λένε ότι το νερό με λεμόνι βοηθάει στη σωστή λειτουργία των οργάνων και του γαστρεντερικού, αλλά αυτό ουσιαστικά είναι χάρη στο νερό!
Τέλος, χρειάζεται προσοχή και για το σμάλτο των δοντιών, λόγω της οξύτητας του λεμονιού!
Επομένως, εαν σας αρέσει το νερό με λεμόνι μπορείτε να το πίνετε, αλλά δεν έχει επαρκή πλεονεκτήματα από την κατανάλωση σκέτου νερού, ενώ προσοχή χρειάζεται στην διάβρωση του σμάλτου των δοντιών!
Πηγές:
Lemon water: is it good for you?
The association of tooth wear, diet and dietary habits in adults aged 18-30 years old.