Αποτοξινωτικό ρόφημα για λιποδιαλυση: μήπως είναι πολύ καλό για να είναι αληθινό;
Η παχυσαρκία και η απώλεια βάρους απασχολεί ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού. Κατά καιρούς βομβαρδιζόμαστε με πληροφορίες και βαρύγδουπους ισχυρισμούς για πολλούς και διάφορους τρόπους που βοηθάνε στην επίτευξη της απώλειας βάρους και λίπους, από ειδικές-αυστηρές δίαιτες, εως λιποδιαλύτες και λιποδιαλυτικά ροφήματα για αδυνατισμα.
Όντας ένα κοινό ζήτημα, οι “εύκολες λύσεις” που παρουσιάζονται για την απώλεια βάρους και λίπους φαίνονται άκρως ελκυστικές, όπως τα λιποδιαλυτικά ροφήματα για αδυνάτισμα. Είτε πρόκειται για το νερό με το λεμόνι, είτε για χυμοούς φρούτων και λαχανικών για αποτοξίνωση και λιποδιάλυση μέσα σε λίγες μόνο ώρες, είτε για φυτικά σκευάσματα, σίγουρα πολλοί μπαίνουν σε σκέψη, μήπως αυτή είναι τελικά η λύση που περίμεναν στο πρόβλημά τους, ώστε να μην ασχοληθούν ποτέ ξανά με την απώλεια βάρους.
Το φυσικό είναι ασφαλές! Ή μήπως όχι;
H πραγματική λύση δεν είναι κάποιο βοήθημα, η “αποτοξίνωση” ή “ειδικά” λιποδιαλυτικά ροφήματα, αλλά η σταδιακή βελτίωση του τρόπου ζωής, με βελτίωση της ποιότητας της διατροφής και άσκηση. Μάλιστα, όσο αθώα και αν φαίνονται μερικά ροφήματα, στην πράξη έχουν καταγραφεί περιστατικά με σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία, όπως οξεία νεφρική ανεπάρκεια από χυμό με φρούτα και λαχανικά πλούσιο σε οξαλικά οξέα.
Με μια πλήρη, ισσοροπημένη διατροφή, η οποία παρέχει όλα τα θρεπτικά συστατικά που χρειάζεται ο οργανισμός για να λειτουργεί σωστά και με την άσκηση/κίνηση που αρέσει στο κάθε άτομο, επιτυγχάνεται όχι μόνο η σταδιακή απώλεια βάρους, αλλά διευκολύνεται και η διατήρηση της απώλειας αυτής. Με τον τρόπο αυτόν, λόγω της βελτίωσης της σύστασης του σώματος, με μείωση λίπους και όσο το δυνατόν διατήρηση ή ακόμη και άυξηση της μυικής μάζας, ούτε το σώμα ταλαιπωρείται, ούτε υπάρχει ψυχολογική πίεση γύρω από την τροφή, ενώ η άσκηση οδηγεί και σε βελτίωση της διάθεσης. Άλλωστε, και ερευνητές που χρόνια ψάχνουν να βρουν τη λύση στο αδυνάτισμα, καταλήγουν στο γεγονός οτι η αλλαγή του τρόπου ζωής είναι το μυστικό!
Πόσο γρήγορα θα χάσω βάρος;
Αν ομως επιμένετε να ψάχνετε για λιποδιαλυτικό ρόφημα αδυνατίσματος, θα σας συστήσω την εξής πραγματικά μαγική φόρμουλα:
-
1 μέρος υγιεινή διατροφή
- 1 μέρος άσκηση
- 1 μέρος υπομονή & επιμονή
- 1 μέρος επιλυση προβλημάτων
Ανακατέψτε καλά και απολαύστε το αποτέλεσμα!
Πηγές
- Makkapati S, D'Agati VD, Balsam L. "Green Smoothie Cleanse" Causing Acute Oxalate Nephropathy. Am J Kidney Dis. 2018 Feb;71(2):281-286. doi: 10.1053/j.ajkd.2017.08.002. Epub 2017 Dec 6.
- Paixão C, Dias CM, Jorge R, Carraça EV, Yannakoulia M, de Zwaan M, Soini S, Hill JO, Teixeira PJ, Santos I. Successful weight loss maintenance: A systematic review of weight control registries. Obes Rev. 2020 May;21(5):e13003. doi: 10.1111/obr.13003. Epub 2020 Feb 12. PMID: 32048787.
Διαβήτης Κύησης και Διατροφή
Ο διαβήτης κύησης αποτελεί έναν τύπο σακχαρώδους διαβήτη, που διαγιγνώσκεται στο δεύτερο ή το τρίτο τρίμηνο κύησης, σε άτομα που δεν είχαν διαβήτη προ εγκυμοσύνης. Μετά τον τοκετό, ο διαβήτης κύησης υποχωρεί, συνήθως. Παγκοσμίως, μια στις 6 γυναίκες θα διαγνωστούν με διαβήτη κύησης.
Παράγοντες κινδύνου εμφάνισης του διαβήτη κύησης είναι:
- Υπερβάλλον σωματικό βάρος
- Οικογενειακό ιστορικό διαβήτη
- Προηγούμενη κύηση με βρέφος που ζύγισε πάνω από 4,5 κιλά
- Προηγούμενη κύηση με διαβήτη κύησης
- Ηλικία άνω των 40 ετών
- Εθνικότητα (καταγωγή από Μ. Ανατολή, Ν. Ασία, Αφρική, Αφρο-Καραϊβική)
- Γαστρικό by-pass ή άλλη επέμβαση απώλειας βάρους
Οι επιπτώσεις του διαβήτη κύησης είναι:
- Γέννηση μεγάλου νεογνού (μακροσωμία) που αυξάνει τον κίνδυνο δυσκολιών στον τοκετό, πρόκλησης τοκετού, ή καισαρικής τομής
- Πολυάμνιο (υπερβάλλον αμνιακό υγρό)
- Πρόωρος τοκετός
- Προεκλαμψία
- Υπογλυκαιμία ή ίκτερος του νεογνού μετά τη γέννηση
- Θνησιγένεια (σπάνια)
Παράλληλα, υπάρχουν μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στην υγεία της μητέρας και του παιδιού.
Οι πρόσφατες συστάσεις του American Diabetes Association (2022) αναφέρουν οτι οι γυναίκες που επιθυμούν να μείνουν έγκυες και έχουν παράγοντες κινδύνου εμφάνισης διαβήτη κύησης θα πρέπει να ελεγχθούν για διαβήτη. Οι γυναίκες υψηλού κινδύνου για διαβήτη κύησης θα πρέπει να ελεγχθούν πριν την 15η εβδομάδα κύησης, ενώ όλες οι γυναίκες θα πρέπει να ελεγχθούν κατά την πρώτη επίσκεψη για τον έλεγχο της εγκυμοσύνης.
Μη φυσιολογικός μεταβολισμός της γλυκόζης ορίζεται όταν η γλυκόζη νηστείας είναι 110–125 mg/dL ή η γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη 5,9–6,4%.
Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, στην 24-28η εβδομάδα θα πρέπει να γίνει έλεγχος για διάγνωση διαβήτη κύησης μέσω της δοκιμασίας ανοχής στη γλυκόζη. Γυναίκες με διαβήτη κύησης, θα πρέπει να ελεγχθούν ξανά στις 4-12 εβδομάδες μετά τον τοκετό, μέσω της δοκιμασίας ανοχής στη γλυκόζη, και να ελέγχονται ανά τριετία για εμφάνιση προδιαβήτη ή διαβήτη. Γυναίκες με ιστορικό διαβήτη κύησης που εμφανίζουν προδιαβήτη θα πρέπει να αναλάβουν δράση για την πρόληψη μετάπτωσης σε διαβήτη τύπου ΙΙ, με αλλαγές στον τρόπο ζωής (διατροφή και άσκηση) και μετφορμίνη.
Για την διάγνωση του διαβήτη κύησης γίνεται η δοκιμασία ανοχής στη γλυκόζη. Γι’ αυτή την ιδιαίτερα σημαντική εξέταση υπάρχει συγκεκριμένο πρωτόκολλο προετοιμασίας, η τήρηση του οποίου είναι απαραίτητη για να έχουμε σωστή διάγνωση ή αποκλεισμό του διαβήτη κύησης.
Τα αποτελέσματα της καμπύλης γλυκόζης επηρεάζονται από παράγοντες όπως την πρόσληψη υδατανθράκων και τη διάρκεια νηστείας που προηγείται της εξέτασης, την ώρα της ημέρας που διεξάγεται το τεστ (θα πρέπει να γίνει πρωί) και την πρόσληψη υδατανθράκων ή τη φυσική δραστηριότητα κατά τη διάρκεια της εξέτασης.
Τις τρεις ημέρες πριν από την δοκιμασία ανοχής στη γλυκόζη, η διατροφή θα πρέπει να περιέχει τουλάχιστον 150 γραμμάρια υδατανθράκων ημερησίως (ποσότητα ίση με 3 φρούτα και 3 φέτες ψωμί και 1 φλιτζάνι ζυμαρικά και 20 γρ παξιμάδι). Στην εγκυμοσύνη χρειάζονται το λιγότερο 175 γραμμάρια υδατανθράκων ημερησίως, επομένως δεν χρειάζεται να γίνουν ιδιαίτερες αλλαγές στη διατροφή κατά αυτές τις μέρες. Η έγκυος θα πρέπει να είναι νηστική για 8 ώρες, αλλά όχι πάνω από 14 ώρες πριν την δοκιμασία. Επίσης, θα πρέπει να μην καπνίσει και να μην καταναλώσει ροφήματα που περιέχουν καφεΐνη.
Η δοκιμασία ανοχής στη γλυκόζη προγραμματίζεται το πρωί και διαρκεί 2 ώρες. Η εξέταση ξεκινά με μέτρηση σακχάρου νηστείας, και έπειτα το άτομο καταναλώνει ένα ρόφημα που περιέχει 75 γραμμάρια γλυκόζης. Τα επίπεδα γλυκόζης μετρώνται ξανά σε 1 και 2 ώρες.
Τα όρια γλυκόζης κατά την κύηση δεν θα πρέπει να ξεπερνούν:
- Γλυκόζη νηστείας: 95 mg/dl
- Γλυκόζη 1 ώρα μετά τη λήψη 75γρ γλυκόζης: 180 mg/dl
- Γλυκόζη 2 ώρες μετά τη λήψη 75γρ γλυκόζης: 153 mg/dl
Σε περίπτωση διάγνωσης διαβήτη κύησης, θα πρέπει τα επίπεδα γλυκόζης να ελέγχονται σε καθημερινή βάση (πρωί, πριν και μετά τα γεύματα), και να γίνουν αλλαγές στον τρόπο ζωής (διατροφή και άσκηση). Οι αλλαγές στον τρόπο ζωής (διατροφή και φυσική δραστηριότητα) είναι ο ακρογωνιαίος λίθος της αντιμετώπισης του διαβήτη κύησης και απαραίτητες. Η διατροφή θα πρέπει να είναι εξατομικευμένη και σε συνεργασία με διαιτολόγο-διατροφολόγο.
Οι στόχοι για τον γλυκαιμικό έλεγχο έχουν ως εξής:
- Πριν τα γεύματα: ≦95 mg/dl
- 1 ώρα μετά το γεύμα: ≦140 mg/dl
- 2 ώρες μετά το γεύμα: ≦120 mg/dl
Σε περίπτωση που δεν αρκούν αυτές οι αλλαγές, περνάμε σε αγωγή με ινσουλίνη.
Πιο αναλυτικά για τη διατροφή, πρέπει να είναι επαρκής σε θερμίδες και θρεπτικά συστατικά για την έγκυο και τη σωστή ανάπτυξη του εμβρύου. Οι οδηγίες για τη διατροφή της εγκύου με διαβήτη κύησης δεν διαφέρουν σε σχέση με τις οδηγίες για τα υγιή άτομα, καθώς συστήνεται μια πλήρη ισορροπημένη διατροφή, όπως η Μεσογειακή Διατροφή.
Αναφορικά με την ποιότητα της διατροφής, σημασία δίνεται στη σωστή κατανομή των υδατανθράκων μέσα στη μέρα, με κατάλληλους συνδυασμούς για την πιο ομαλή αύξηση του σακχάρου στο αίμα (συνδυάζονται πάντα με πηγές καλών λιπαρών ή/και πρωτεΐνης), στην προτίμηση σε τρόφιμα χαμηλού γλυκαιμικού δείκτη και υψηλής περιεκτικότητας σε φυτικές ίνες. Παράλληλα, εστιάζουμε στην ποιότητα των λιπαρών, με μειωμένη πρόσληψη κορεσμένων (πχ. βούτυρο, λάδι καρύδας, φοινικέλαιο, αλλαντικά, λίπη/πέτσα κρεάτων) και έμφαση στην πρόσληψη ακόρεστων λιπαρών (πχ. ψάρι, εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο, αβοκάντο, ξηροί καρποί και σπόροι). Φυσικά, συνεχίζουν να ισχύουν οι συστάσεις για την συμπληρωματική αγωγή με φολικό οξύ, και βιταμίνη D, ενώ έμφαση δίνεται και στην επαρκή διαιτητική πρόσληψη και άλλων απαραίτητων θρεπτικών συστατικών, όπως ο Σίδηρος και το Ασβέστιο.
Πηγές:
- Mantzorou M, Papandreou D, Pavlidou E, Papadopoulou SK, Tolia M, Mentzelou M, Poutsidi A, Antasouras G, Vasios GK, Giaginis C. Maternal Gestational Diabetes Is Associated with High Risk of Childhood Overweight and Obesity: A Cross-Sectional Study in Pre-School Children Aged 2–5 Years. Medicina. 2023; 59(3):455. https://doi.org/10.3390/medicina59030455
- Saravanan, P.; Diabetes in Pregnancy Working Group; Maternal Medicine Clinical Study Group; Royal College of Obstetricians and Gynaecologists UK. Gestational diabetes: Opportunities for improving maternal and child health. Lancet Diabetes Endocrinol. 2020, 8, 793–800.
- American Diabetes Association Professional Practice Committee; 2. Classification and Diagnosis of Diabetes: Standards of Medical Care in Diabetes—2022. Diabetes Care 1 January 2022; 45 (Supplement_1): S17–S38. https://doi.org/10.2337/dc22-S002
- Nuha A. ElSayed, Grazia Aleppo, Vanita R. Aroda, Raveendhara R. Bannuru, Florence M. Brown, Dennis Bruemmer, Billy S. Collins, Marisa E. Hilliard, Diana Isaacs, Eric L. Johnson, Scott Kahan, Kamlesh Khunti, Jose Leon, Sarah K. Lyons, Mary Lou Perry, Priya Prahalad, Richard E. Pratley, Jane Jeffrie Seley, Robert C. Stanton, Robert A. Gabbay; on behalf of the American Diabetes Association, 15. Management of Diabetes in Pregnancy: Standards of Care in Diabetes—2023. Diabetes Care 1 January 2023; 46 (Supplement_1): S254–S266. https://doi.org/10.2337/dc23-S015
- McIntyre, H.D., Catalano, P., Zhang, C. et al. Gestational diabetes mellitus. Nat Rev Dis Primers 5, 47 (2019). https://doi.org/10.1038/s41572-019-0098-8
- Sheiner E. Gestational Diabetes Mellitus: Long-Term Consequences for the Mother and Child Grand Challenge: How to Move on Towards Secondary Prevention? Front Clin Diabetes Healthc. 2020 Nov 4;1:546256. doi: 10.3389/fcdhc.2020.546256. PMID: 36993989; PMCID: PMC10041873.
Clean eating: Ποιος θα το έλεγε ότι δεν τρώμε καθαρά;
Μια από τις σύγχρονες τάσεις διατροφής είναι το clean eating, το οποίο στα ελληνικά μεταφράζεται ως καθαρή σίτιση. Αρχικά η τάση αυτή προσωποποιούσε την υγιεινή διατροφή, δίνοντας έμφαση στην κατανάλωση ποικιλίας μη επεξεργασμένων τροφίμων, φρούτων και λαχανικών και στην προετοιμασία γευμάτων από το σπίτι. Σήμερα, είναι συνώνυμη με τον αποκλεισμό ομάδων τροφίμων χωρίς ιατρικό λόγο, όπως της γλουτένης, του σιταριού, των γαλακτοκομικών προϊόντων, του κρέατος και αρκετών πηγών υδατανθράκων, και με το χαρακτηρισμό των τροφίμων ως υγιεινών ή μη.
Μετά από μια γρήγορη αναζήτηση στο διαδίκτυο θα βρει κανείς συνταγές συνοδευόμενες από τις φωτογραφίες των θελκτικών εδεσμάτων, άρθρα για το πώς άλλαξε η ζωή των ακολούθων του clean eating και αρκετές φωτογραφίες με ροφήματα και φαγητά που θεωρούνται «clean» («καθαρά»).
Με μια κριτική ματιά όμως παρατηρούμε ότι οι συνταγές που προτείνονται είναι χαμηλές σε θερμίδες και χαμηλές σε περιεκτικότητα θρεπτικών συστατικών όπως σιδήρου, ασβεστίου και πρωτεΐνης, ενώ η αποφυγή κύριων πηγών υδατανθράκων, όπως ρυζιού, πατατών, ζυμαρικών και ψωμιού, πυροδοτεί την παράλογη αποφυγή τους, καθώς οι υδατάνθρακες είναι απαραίτητοι για τον οργανισμό μας! Μάλιστα, προκαλεί σύγχυση ότι πολλές «clean eating» συνταγές είναι τούρτες, κέικ, γλυκίσματα και μπισκότα για τα οποία χρησιμοποιούνται σάκχαρα και γλυκαντικά και κορεσμένο λίπος. Δηλαδή, μπορεί ο τίτλος της συνταγής να λέει ότι δεν έχει ζάχαρη, αλλά να αντικαθιστάται από σιρόπι ρυζιού ή αγαύης, τα οποία ανήκουν στην κατηγορία των ελεύθερων σακχάρων, ακριβώς όπως και η ζάχαρη!
Παρομοίως, το λάδι καρύδας, πηγή κορεσμένων λιπαρών, χρησιμοποιείται σχεδόν σε όλες τις συνταγές, ενώ θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί το ελαιόλαδο, που είναι εξαιρετική πηγή ευεργετικών, ακόρεστων λιπαρών οξέων! Παράλληλα, οι χυμοί και τα smoothies φρούτων και λαχανικών είναι σήμα κατατεθέν του κινήματος clean eating, τη στιγμή που η κατανάλωσή τους είναι καλό να μην ξεπερνά τα 150 ml την ημέρα!
Επιπλέον, το clean eating συνδέεται με την προσπάθεια για απώλεια βάρους. Η αποφυγή αρκετών ομάδων τροφίμων, επεξεργασμένων προϊόντων, η υψηλή κατανάλωση φρούτων και λαχανικών και η προετοιμασία των φαγητών από το σπίτι οδηγούν σε απώλεια βάρους, καθώς αλλάζει άρδην η διατροφή και μειώνεται η ποικιλία των τροφίμων που επιτρέπονται, ενώ τα άτομα προσέχουν ιδιαίτερα τι τρώνε. Η απώλεια βάρους, λοιπόν, δεν οφείλεται στην αποφυγή κάποιων συστατικών ή στην κατανάλωση κάποιων άλλων, αλλά στη μειωμένη πρόσληψη θερμίδων και στην επιλογή τροφίμων που δεν είναι θερμιδικά πυκνά.
Οι συγγραφείς των ιστολογίων αυτών και οι food bloggers (μπλόγκερ που ασχολούνται με συνταγές) επισημαίνουν τα οφέλη που πιστεύουν ότι παρέχει το clean eating. Δυστυχώς, λόγω της άγνοιας ή της παραπληροφόρησής τους όσον αφορά τη διατροφή, το μεταβολισμό και τη φυσιολογία του οργανισμού μας, συχνά παρασύρονται από ψευδο-επιστήμονες και αποτελούν μη έγκυρη πηγή πληροφοριών πάνω στη διατροφή, τη λειτουργία του οργανισμού και την έρευνα. Πολλές φορές γίνεται κριτική σε τρόφιμα («food shaming»), όπως στο ψωμί, σε γλυκά και σε αλμυρά εδέσματα, αλόγως χαρακτηρίζοντάς τα ως μη υγιεινά ή τοξικά ή τους αποδίδουν ευεργετικές ιδιότητες χωρίς να υπάρχουν τέτοιες ενδείξεις, ενώ δεν είναι εύλογο να χαρακτηρίζουμε τρόφιμα ως υγιεινά ή μη, αλλά τη διατροφή ως σύνολο!
Ο συνδυασμός της επισήμανσης των τροφίμων με την αποφυγή ομάδων τροφίμων ή συστατικών τους με την άλογη παρερμηνεία επιστημονικών ευρημάτων και της φυσιολογίας και βιολογίας του ανθρώπινου οργανισμού μπορεί να οδηγήσει σε ελλείψεις θρεπτικών συστατικών και να θέσει σε κίνδυνο την υγεία μας, ενώ έχει αναφερθεί αύξηση των περιστατικών ορθορεξίας. Η ορθορεξία είναι μια διατροφική διαταραχή, η οποία χαρακτηρίζεται από εμμονική κατανάλωση τροφίμων που θεωρούνται υγιεινά και πλήρη αποφυγή των τροφίμων που θεωρούνται ανθυγιεινά.
Το φαγητό πέρα από αναγκαίο για να διατηρηθούμε στη ζωή είναι και απόλαυση. Εάν δεν υπάρχει ιατρικός λόγος, τότε δεν χρειάζεται να αποκλείσουμε κάποιο συστατικό ή τρόφιμο ή ομάδα τροφίμων από τη διατροφή μας. Για να είμαστε υγιείς είναι καλό να απολαμβάνουμε ποικιλία τροφίμων στην ποσότητα που αναλογεί στις ανάγκες μας και στη σωστή συχνότητα, όπως κατά το πρότυπο της Μεσογειακής Διατροφής. Φυσικά είναι ευεργετικό να αποφεύγουμε την κατανάλωση επεξεργασμένων προϊόντων, να προτιμούμε φρούτα και λαχανικά, να μαγειρεύουμε στο σπίτι και να τρώμε λιγότερο συχνά τρόφιμα που είναι πλούσια σε θερμίδες, λιπαρά, ζάχαρη και αλάτι, χωρίς αυτό να μας οδηγεί σε υπερβολές και μη υγιή σχέση με το φαγητό!
Πώς μπορούν οι γονείς να αποτρέψουν την παιδική παχυσαρκία
Η παιδική παχυσαρκία αποτελεί ένα σοβαρό πρόβλημα δημόσιας υγείας. Ένα στα τρία παιδιά είναι υπέρβαρο ή παχύσαρκο.
Η Ελλάδα κατέχει τα πρωτεία με το 44% των αγοριών και το 39% των κοριτσιών, να έχουν υπερβάλλον σωματικό βάρος, ενώ η περιφέρεια Β. Αιγαίου παίρνει το ασημένιο μετάλλιο στα ποσοστά της παιδικής παχυσαρκίας!
Παρόλα αυτά, το 30-40% των γονέων δεν μπορεί να αναγνωρίσει αν το παιδί του έχει υπερβάλλον σωματικό βάρος. Το γεγονός αυτό, όχι μόνο διαιωνίζει το πρόβλημα με επιπτώσεις για την υγεία του παιδιού στο μέλλον, αλλά κάνει και πιο δύσκολη την πρόληψη και την αντιμετώπιση του αυξημένου βάρους.
Οι γονείς, ως υπεύθυνοι για την υγεία των παιδιών τους, αλλά και ως πρότυπα, μπορούν να τα βοηθήσουν ιδιαίτερα, ακόμη και από την εμβρυική ηλικία!
Όταν η μητέρα έχει φυσιολογικό σωματικό βάρος, δεν καπνίζει, δεν παίρνει υπερβάλλον βάρος και έχει φυσιολογικά επίπεδα βιταμίνης D κατά την εγκυμοσύνη, τότε το παιδί βρίσκεται σε μικρότερο κίνδυνο για εμφάνιση παχυσαρκίας.
Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και του θηλασμού, η διατροφή της μητέρας παίζει σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση των διατροφικών προτιμήσεων των παιδιών. Το αμνιακό υγρό και το μητρικό γάλα αλλάζουν γεύση ανάλογα με τη διατροφή της μητέρας και το έμβρυο / βρέφος εξοικειώνεται με αυτές τις γέυσεις, τις οποίες προτιμά αργότερα. Επομένως, οι μέλλουσες μητέρες και οι θηλάζουσες πρέπει να ακολουθούν μια ισορροπημένη, πλήρη και ποικίλη διατροφή.
Το μητρικό γάλα είναι η καλύτερη τροφή για τα βρέφη, με τα παιδιά που δεν έχουν θηλάσει να είναι κατά μέσο όρο 6 κιλά βαρύτερα από αυτά που έχουν. Όμως, είτε ένα βρέφος θηλάζει είτε όχι, όταν φαίνεται ότι έχει χορτάσει, είναι καλό να σταματήσει το γεύμα. Η παρακολούθηση του σωματικού βάρους είναι χρήσιμο εργαλείο για να καταλάβετε αν το παιδί σας τρέφεται αρκετά.
Ο απογαλακτισμός στο σωστό χρόνο, στους 4-6 μήνες, είναι σημαντική εποχή για τη διαμόρφωση των διατροφικών προτιμήσεων. Η ποικιλία τροφίμων που προσφέρεται στο παιδί, συμβάλλει στο να συνηθίσει σε όλες τις γεύσεις, ακόμα και το πικρό, ώστε να δέχεται τα νέα τρόφιμα πιο εύκολα.
Ένα συχνό φαινόμενο στα παιδιά είναι η νεοφοβία, δηλαδή η απόρριψη νέων τροφίμων, το οποίο όμως δεν χρειάζεται να αποθαρρύνει τους γονείς. Χρειάζονται πέντε με δέκα εκθέσεις σε ένα νέο τρόφιμο μέχρι το παιδί να συνηθίσει και να το αποδεχτεί! Μπορείτε να «πείσετε» έμμεσα το παιδί να δοκιμάσει το νέο τρόφιμο, δείχνοντας και λέγοντάς του πόσο γευστικό είναι ή μπορείτε να το συνδυάσετε με γνώριμα, αρεστά στο παιδί, φαγητά. Μάλιστα, τα παιδιά που εκτίθενται σε μεγάλη ποικιλία φρούτων και λαχανικών, έχουν αυξημένες πιθανότητες να καταναλώνουν περισσότερα φρούτα και λαχανικά αργότερα.
Όταν το παιδί είναι σε ηλικία που αυτοσιτίζεται, έχει την ικανότητα να αντιλαμβάνεται τον κορεσμό και να σταμάταει όταν χορτάσει και δεν χρειάζεται να πιέζεται να καταναλώσει όλο το φαγητό του. Τα παιδιά μέχρι την ηλικία των 3 ετών, καταναλώνουν όση τροφή χρειάζονται μέχρι να χορτάσουν, ενώ σε μεγαλύτερη ηλικία καταναλώνουν όσο φαγητό τούς προσφερθεί.
Είναι λοιπόν συνετό οι μερίδες των παιδιών να είναι μικρότερες από αυτές των ενηλίκων και να τους τονίζετε ότι δεν χρειάζεται να αδειάσουν το πιάτο τους αν έχουν χορτάσει.
Η τακτική παρακολούθηση του ρυθμού της ανάπτυξης των παιδιών, είναι ιδιαιτέρως σημαντική, ώστε να προληφθεί ή αντιμετωπιστεί εγκαίρως ο υπερβάλλον ρυθμός αύξησης του βάρους. Πολλές φορές τα παιδιά μπορεί να φαίνονται νορμοβαρή, αλλά στις καμπύλες ανάπτυξης να βρίσκονται στην κλίμακα του υπέρβαρου ή της παχυσαρκίας!
Η υιοθέτηση των υγιεινών διατροφικών συνηθειών από μικρή ηλικία ακολουθούν τα παιδιά για χρόνια. Η βελτίωση τους όμως, δεν μπορεί να γίνει από τη μια μέρα στην άλλη και χρειάζεται «οικογενειακή προσπάθεια», υπομονή και επιμονή. Η αντικατάσταση των επίμαχων τροφών είναι απαραίτητη. Είναι πιο δύσκολο κάποιος να σταματήσει μια συνήθεια από το να την αντικαταστήσει με κάποια άλλη.
Τα έτοιμα σνακ (κρουασάν, σοκολάτα, πατατάκια κ.ά.) αν και πολλές φορές προορίζονται για παιδιά, είναι τρόφιμα πλούσια σε λίπος, αλάτι και ζάχαρη.
Η αντικατάστασή τους πρέπει να γίνει με ένα «εύκολο» τρόφιμο που να φυλάσσεται σε προσβάσιμο, εμφανές σημείο, όπως το τραπέζι ή ο πάγκος της κουζίνας ή σε εμφανή θέση στο ψυγείο. Αυτά τα σνακ μπορεί να είναι μπάρες δημητριακών χωρίς ζάχαρη, φρούτα και λαχανικά, που τα παιδιά μπορούν να καταναλώσουν χωρίς να χρειάζεται να χρησιμοποιήσουν μαχαίρι ή που έχετε κόψει νωρίτερα, σπιτικά αρτοσκευάσματα, σπιτικά ποπ-κορν χωρίς αλάτι, και γιαούρτι χωρίς πρόσθετη ζάχαρη.
Μερικές φορές η «διακόσμηση του πιάτου» (το food styling) με φαντασία, μπορεί να εγείρει την περιέργεια των παιδιών και να κάνει το φαγητό πιο ελκυστικό! Πολλές φορές οι αγαπημένες συνταγές μπορούν με μικρές τροποποιήσεις να γίνουν πιο υγιεινές, απλά μειώνοντας το ελαιόλαδο και τη ζάχαρη ή αντικαθιστώντας το βούτυρο με ελαιόλαδο, και προτιμώντας το αλεύρι ολικής άλεσης.
Φυσικά, η σωματική δραστηριότητα είναι εξίσου σημαντική. Εκτός του ότι είναι ευχάριστη ασχολία, η συστηματική άσκηση δυναμώνει τα οστά, μειώνει το άγχος, αυξάνει την αυτοπεποίθηση και βοηθάει στον έλεγχο του βάρους. Τα παιδιά πρέπει να ασκούνται τουλάχιστον 1 ώρα την ημέρα για όσο περισσότερες μέρες την εβδομάδα γίνεται.
Ομαδικά παιχνίδια, βόλτες, χορός και μπάνιο στη θάλασσα είναι μερικοί από τους τρόπους εκγύμνασης και διασκέδασης! Εξίσου σημαντική είναι και η μείωση των καθιστικών δραστηριοτήτων! Συστήνεται τα παιδιά κάτω των 2 ετών, να μην παρακολουθούν τηλεόραση, ενώ τα παιδιά μεγαλύτερης ηλικίας είναι καλό να την περιορίσουν σε λιγότερο από 2 ώρες την ημέρα.
Η παιδική παχυσαρκία δεν έχει μόνο μια αιτία, αλλά είναι απόρροια πολλών παραγόντων. Η πρόσληψη ενέργειας και η φυσική δραστηριότητα είναι παράγοντες που στοχεύουμε!
Ενεργοποιώντας όλη την οικογένεια να βελτιώσει τον τρόπο ζωής της, μπορεί να προληφθεί ή και να αντιμετωπιστεί το αυξημένο σωματικό βάρος στα παιδιά!