Ασπαρτάμη και καρκίνος: τι σημαίνει η νέα κατάταξη της ασπαρτάμης;
Η ασπαρτάμη είναι μια τεχνητή γλυκαντική ουσία, 200 φορές πιο γλυκιά από τη ζάχαρη, που βρίσκεται σε χιλιάδες τρόφιμα και ποτά, και έχει πάρει έγκριση από τον FDA από το 1974. Δεκαετίες μελετών έχουν αξιολογήσει την επικινδυνότητα και την ασφάλεια της ασπαρτάμης.
Πρόσφατα, ο Διεθνής Οργανισμός Έρευνας για τον Καρκίνο (IARC) του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (WHO), κατέταξε την ασπαρτάμη ως "πιθανώς καρκινογόνα ουσια” (κατηγορία 2Β). Αυτή η απόφαση βασίστηκε σε περιορισμένα στοιχεία για τον καρκίνο του ήπατος σε μελέτες σε ανθρώπους και τρωκτικά.
Είναι σημαντικό να τονιστεί ότι η κατηγοριοποίηση του IARC βασίζεται στον κίνδυνο (hazard) και όχι στην επικινδυνότητα (risk). Η νέα κατηγοριοποίηση έρχεται ως αποτέλεσμα 3 μελετών παρατήρησης, μέσω των οποίων δεν μπορεί να εξαχθεί αποτέλεσμα αιτίου-αιτιατού, ενώ είχαν χρησιμοποιηθεί ημερολόγια καταγραφής τροφίμων, τα οποία δεν είναι ιδιαίτερα αξιόπιστα για την έκθεση στην ασπαρτάμη. Συνεπώς, αναμένονται και χρειάζονται περαιτέρω μελέτες για τη διερεύνηση της επικινδυνότητας της ασπαρτάμης.
Ωστόσο, η Κοινή Επιτροπή FAO/WHO για τα Πρόσθετα Τροφίμων (JECFA) δήλωσε ότι τα όρια ασφαλείας για την ημερήσια ποσότητα κατανάλωσης της ασπαρτάμης δεν θα αλλάξουν, και παραμένουν ως έχουν στα 40mg/kg σωματικού βάρους, δηλαδή, 9-14 κουτάκια αναψυκτικών με ασπαρτάμη ημερησίως.
Όπως τονίζεται, η νέα ταξινόμηση δεν πρέπει να ληφθεί ως μια άμεση δήλωση ότι υπάρχει γνωστός κίνδυνος καρκίνου από την κατανάλωση ασπαρτάμης, αλλά ως μια πρόσκληση προς την επιστημονική κοινότητα να διερευνήσει καλύτερα την πιθανή καρκινογόνα δράση της ασπαρτάμης, καθώς οι μέχρι τώρα μελέτες είναι χαμηλής ποιότητας και με ασαφή συμπεράσματα.
Επιπλέον, είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι στην κατηγορία 2Β, μαζί με την ασπαρτάμη βρίσκεται και το εκχύλισμα χυμού αλόης, όπως και το κόκκινο κρέας (μοσχάρι, χοιρινό, αρνί, κατσίκι). Παράλληλα, στην κατηγορία 1, δηλαδή “καρκινογόνες ουσίες”, βρίσκονται τα αλλαντικά και το αλκοόλ.
Εν κατακλείδι, με βάση τα δεδομένα δεκαετιών που υπάρχουν, και τη νέα κατηγοριοποίηση της ασπαρτάμης είναι σημαντικό να περιορίσουμε την κατανάλωση της σε περίπτωση υπερκατανάλωσης, να κάνουμε τη διατροφή μαμ λιγότερο γλυκιά, να εστιάσουμε σε φυσικά γλυκά τρόφιμα όπως τα φρούτα, και να ακολουθούμε τη Μεσογειακή Διατροφή, ως το πρότυπο που έχει επανειλημμένα συσχετιστεί με καλύτερη υγεία και χαμηλότερο κίνδυνο για καρκίνο.
Πηγές:
- Carcinogenicity of aspartame, methyleugenol, and isoeugenol https://www.thelancet.com/pdfs/journals/lanonc/PIIS1470-2045(23)00341-8.pdf
- Aspartame is a possible carcinogen: the science behind the decision https://doi.org/10.1038/d41586-023-02306-0
Τα διατροφικά νέα της εβδομάδας 13-18 Φεβρουαρίου 2017
1. Μια νέα έρευνα υποδεικνύει ότι η διατροφή επηρεάζει τον κίνδυνο ανάπτυξης συγκεκριμένων μορφών καρκίνου του π. εντέρου, αλλάζοντας το μικροβίωμα του εντέρου. http://www.medicalnewstoday.com/articles/315465.php
2. Μια πρόσφατη έρευνα 8 εβδομάδων σε 81 υγιείς ενήλικες έδειξε ότι η κατανάλωση δημητριακών ολικής άλεσης οδηγεί σε ανάπτυξη επιθυμητών βακτηρίων του εντέρου και σε βελτίωση της λειτουργίας του ανοσοποιητικού συστήματος. http://www.medicalnewstoday.com/articles/315727.php
3. Στις 15 Φεβρουαρίου ήταν η Παγκόσμια Ημέρα κατά του Παιδικού Καρκίνου. http://www.aegeandoctors.gr/eidiseis/pagkosmia-imera-kata-tou-paidikoy-k...
4. Η υπέρμετρη χρήση tablet, έξυπνων τηλεφώνων (smartphones) και παρακολούθηση τηλεόρασης μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση σωματικού βάρους στους εφήβους, όπως αναδυκνείει μια νέα έρευνα. Μάλιστα, οι έφηβοι που χρησιμοποιούσαν τις παραπάνω συσκευές για πάνω από 5 ώρες την ημέρα βρίσκονταν ήταν 2 φορές πιο πιθανό να πίνουν ροφήματα με ζάχαρη και να να μην ασκούνται, ενώ βρίσκονταν σε 43% μεγαλύτερο κίνδυνο να γίνουν παχύσαρκοι και είναι 74% πιο πιθανό να έχουν ποιοτικό ύπνο, σε σχέση με εκείνους που δεν χρησιμοποιούν τις συσκευές! Η ασυναίσθητη κατανάλωση φαγητού παράλληλα με την ενασχόληση με οθόνες/συσκευές είναι γεγονός, ενώ δεν συνειδοποιείται ο κορεσμός! https://consumer.healthday.com/kids-health-information-23/adolescents-an...
5. Διαβάστε το άρθρο μου για τη δίαιτα των "μονάδων". Μια παράδοξη δίατα, με αντικρουόμενους κανόνες, που δεν τεκμηριώνεται επιστημονικά! http://mantzorou.gr/el/blog/anorthodoxes-diaites-meros-z-i-diaita-ton-mo...
6. Πώς μπορούμε να τραφούμε σωστά και οικονομικά; http://www.protothema.gr/ugeia/article/328553/trofima-hamilou-kostous-al...
7. Η παραπληροφόρηση γύρω από τη διατροφή είναι δυνητικά επικίνδυνη για όσους ακολουθούν παράδοξα, μη εξατομικευμένα προγράμματα διατροφής, τα οποία δεν βασίζονται σε επιστημονικά ευρήματα και συστάσεις εγκεκριμένων οργανισμών. Είναι θέμα προσωπικής και δημόσιας υγείας να λαμβάνουμε έγκυρες πληροφορίες, όχι μόνο για θέματα διατροφής, αλλά και υγείας, από τους αρμόδιους ειδικούς, με επαγγελματικές διαπιστεύσεις (πχ. άδεια ασκήσεως επαγγέλματος), για τη δική μας ασφάλεια! Και μην ξεχνάτε ότι αν κάτι είναι πολύ καλό για να είναι αληθινό, τότε μάλλον δεν ισχύει!
Βρείτε τους κατόχους άδειας ασκήσεως επαγγέλματος του διαιτολόγου-διατροφολόγου εδώ:
http://www.hda.gr/…/ΑΔΕΙΑ-ΑΣΚΗΣΕΩΣ-ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΟΣ_20012017.pdf
Μην ξεχάστε να κάνετε like στη σελίδα μου στο facebook, ώστε να διαβάζετε τα νέα πάνω στη διατροφή, καθημερινά!
Πανεύκολη σπιτική granola
Σπιτική πανευκολη granola!
Η granola ή αλλιώς τραγανό muesli είναι από τα πιο δημοφιλή δημητρακά με βάση τη βρώμη!
Σε αυτή την πανευκολη συνταγή, θα την φτιάξουμε στο σπίτι, με πηγές ω-3 λιπαρών & εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο, που μπορείτε να τη φτιάξετε όπως θέλετε, με ότι αποξηραμένα φρούτα & ξηρούς καρπούς σας αρέσουν!
Τι θα χρειαστείτε:
- 1 1/2 φλ. βρώμη
- 1 κσ αλεσμενο λιναρόσπορο
- 1 κσ chia seeds
- 1/4 φλ μέλι
- 1 κ.σ. ελαιολαδο
- 1 κ.γ. κανέλα
- 1 βανιλινη
- 1 ασπράδι αυγου (προαιρετικά)
- Ξηρους καρπους και αποξηραμένα φρουτα της αρεσκείας σας
Εκτέλεση:
1. Σε ένα μπολ αναμειξτε τη βρώμη, την κανέλα, την βανιλινη, τους σπόρους chia & τον λιναρόσπορο
2. Σε ένα άλλο μπολ προσθεστε το μέλι και το λάδι ζεστανετε λίγα δευτερόλεπτα στο φουρνο μικροκυματων για να ανακατευτουν πιο ευκολα
3. Αναμειξτε καλά το μίγμα της βρώμης με το μίγμα του μελιου & λαδιου
4. Προαιρετικά, χτυπήστε ένα ασπράδι αυγου μέχρι να γίνει αφρος και αναμειξτε με το μίγμα (για να γίνει πιο τραγανή η granola)
5. Τοποθετηστε το μίγμα ως ένα μεγάλο κομμάτι σε ένα ταψι με λαδόκολλα.
6. Ψηστε για 40 λεπτά στους 150 βαθμους.
7. Χωρίστε σε μπουκιές τη βρώμη (θα σπάσει σε μικρά και μεγαλυτερα κομμάτια) και προσθεστε τα αγαπημένα σας αποξηραμένα φρουτα & ξηρους καρπούς.
Αυτή τη φορά έβαλα καρύδια, αμύγδαλα, coconut flakes, αποξηραμένα cranberries & ανανά.
Καλη απόλαυση!
Superfoods: πόσο super είναι;
O όρος superfood (υπερτροφή) ακούγεται όλο και πιο συχνά σήμερα, ειδικά από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, ιστολόγια και προμηθευτές τροφίμων, με διάφορες τροφές να χαρακτηρίζονται έτσι. Η κατανάλωσή τους παρουσιάζεται ότι έχει ευεργετική δράση στην υγεία μας, κυρίως προφυλάσσοντας μας από ασθένειες.
Όμως, ο όρος αυτός δεν υπάρχει στην επιστημονική ορολογία! Συνήθως ο όρος superfood / υπερτροφή αναφέρεται σε φρούτα και λαχανικά που είναι πιο πυκνά σε ορισμένα απαραίτητα ή ευεργετικά μικροθρεπτικά συστατικά (βιταμίνες, αντιοξειδωτικά κ.ά.) σε σχέση με άλλα τρόφιμα!
Αρκετά τρόφιμα έχουν μελετηθεί ως προς τις ευεργετικές τους ιδιότητες στην υγεία μας, όπως τα μύρτιλλα (blueberries), το ρόδι, το κακάο, το κρασί, ο σολομός, τα acai berries, ενώ και στην Ελλάδα έχει μελετηθεί η σταφίδα Βοστίτσας!
Η ευεργετική δράση των αντιοξειδωτικών που περιέχονται στα μύρτιλλα και το κακάο, η αντι-υπερτασική δράση του χυμού του ροδιού και του παντζαριού, καθώς και η καρδιοπροστατευτική δράση του σολομού, που περιέχει ω-3 λιπαρά οξέα, είναι μερικά παραδείγματα που θα μπορούσαν να δικαιολογήσουν τη χρήση του όρου υπερτροφής.
Παρά τη μελέτη της δράσης των τροφίμων αυτών, αλλά και άλλων τροφίμων και συστατικών, πρέπει να τονιστεί ότι οι συνθήκες κάτω από τις οποίες γίνονται οι έρευνες, δεν είναι εφαρμόσιμες στην πραγματικότητα. Για παράδειγμα, οι ποσότητες των τροφίμων που μελετώνται συνήθως, είναι αρκετά υψηλότερες από την ποσότητα που θα μπορούσε να καταναλώσει ένα άτομο από τη διατροφή του.
Επιπλέον, το τρόφιμο μπορεί να έχει μελετηθεί σε συνδυασμό με άλλα τρόφιμα που διευκολύνουν την απορρόφηση κάποιων συστατικών.
Ακόμη, η δράση των συστατικών των τροφίμων είναι βραχυπρόθεσμη, επομένως, η κατανάλωσή τους θα πρέπει να είναι τακτική και σε μεγάλη ποσότητα. Αυτό όμως μπορεί να έχει αρνητικές συνέπειες στην υγεία, όπως για παράδειγμα στην περίπτωση της σοκολάτας, η οποία περιέχει και άλλα συστατικά πέρα από το κακάο, όπως λιπαρά και ζάχαρη και είναι προτιμότερο να τρώμε μικρές ποσότητες από αυτήν, και όχι τακτικά.
Επιπρόσθετα, πολλές φορές οι μελέτες γίνονται σε ζώα ή ακόμη και σε μεμονωμένα κύτταρα ή ιστούς in vitro. Επομένως, ναι μεν μπορεί οι ερευνητές να βρουν μια θετική επίδραση, όμως αυτό δεν μπορεί να μεταφραστεί στον ανθρώπινο οργανισμό, χωρίς επιπλέον μελέτες στον άνθρωπο.
Αν και όντως υπάρχουν κάποια συστατικά τροφίμων που είναι ευεργετικά για την υγεία μας, και κάποια τρόφιμα έχουν νόμιμα το δικαίωμα για ισχυρισμούς υγείας, αυτό δεν σημαίνει ότι τρόφιμα που έχουν χαρακτηριστεί ως superfoods, συνήθως από μη επιστημονικούς φορείς, μπορούν να διαφυλάξουν ή να βελτιώσουν την υγεία μας.
Μια ποικίλη, υγιεινή διατροφή στα πρότυπα της Μεσογειακής Διατροφής, και δραστήρια ζωή, είναι πολύ πιο ευεργετική και φτηνή, σε σχέση με την τακτική κατανάλωση ακριβών «υπερτροφών» χωρίς περαιτέρω αλλαγές στον τρόπο ζωής.
Έτσι, καταναλώνοντας πληθώρα τροφών, με έμφαση στα φρούτα και τα λαχανικά, προσλαμβάνουμε απαραίτητα και ευεργετικά μικροθρεπτικά συστατικά για να προστατεύσουμε την υγεία μας.
