Superfoods: πόσο super είναι;
O όρος superfood (υπερτροφή) ακούγεται όλο και πιο συχνά σήμερα, ειδικά από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, ιστολόγια και προμηθευτές τροφίμων, με διάφορες τροφές να χαρακτηρίζονται έτσι. Η κατανάλωσή τους παρουσιάζεται ότι έχει ευεργετική δράση στην υγεία μας, κυρίως προφυλάσσοντας μας από ασθένειες.
Όμως, ο όρος αυτός δεν υπάρχει στην επιστημονική ορολογία! Συνήθως ο όρος superfood / υπερτροφή αναφέρεται σε φρούτα και λαχανικά που είναι πιο πυκνά σε ορισμένα απαραίτητα ή ευεργετικά μικροθρεπτικά συστατικά (βιταμίνες, αντιοξειδωτικά κ.ά.) σε σχέση με άλλα τρόφιμα!
Αρκετά τρόφιμα έχουν μελετηθεί ως προς τις ευεργετικές τους ιδιότητες στην υγεία μας, όπως τα μύρτιλλα (blueberries), το ρόδι, το κακάο, το κρασί, ο σολομός, τα acai berries, ενώ και στην Ελλάδα έχει μελετηθεί η σταφίδα Βοστίτσας!
Η ευεργετική δράση των αντιοξειδωτικών που περιέχονται στα μύρτιλλα και το κακάο, η αντι-υπερτασική δράση του χυμού του ροδιού και του παντζαριού, καθώς και η καρδιοπροστατευτική δράση του σολομού, που περιέχει ω-3 λιπαρά οξέα, είναι μερικά παραδείγματα που θα μπορούσαν να δικαιολογήσουν τη χρήση του όρου υπερτροφής.
Παρά τη μελέτη της δράσης των τροφίμων αυτών, αλλά και άλλων τροφίμων και συστατικών, πρέπει να τονιστεί ότι οι συνθήκες κάτω από τις οποίες γίνονται οι έρευνες, δεν είναι εφαρμόσιμες στην πραγματικότητα. Για παράδειγμα, οι ποσότητες των τροφίμων που μελετώνται συνήθως, είναι αρκετά υψηλότερες από την ποσότητα που θα μπορούσε να καταναλώσει ένα άτομο από τη διατροφή του.
Επιπλέον, το τρόφιμο μπορεί να έχει μελετηθεί σε συνδυασμό με άλλα τρόφιμα που διευκολύνουν την απορρόφηση κάποιων συστατικών.
Ακόμη, η δράση των συστατικών των τροφίμων είναι βραχυπρόθεσμη, επομένως, η κατανάλωσή τους θα πρέπει να είναι τακτική και σε μεγάλη ποσότητα. Αυτό όμως μπορεί να έχει αρνητικές συνέπειες στην υγεία, όπως για παράδειγμα στην περίπτωση της σοκολάτας, η οποία περιέχει και άλλα συστατικά πέρα από το κακάο, όπως λιπαρά και ζάχαρη και είναι προτιμότερο να τρώμε μικρές ποσότητες από αυτήν, και όχι τακτικά.
Επιπρόσθετα, πολλές φορές οι μελέτες γίνονται σε ζώα ή ακόμη και σε μεμονωμένα κύτταρα ή ιστούς in vitro. Επομένως, ναι μεν μπορεί οι ερευνητές να βρουν μια θετική επίδραση, όμως αυτό δεν μπορεί να μεταφραστεί στον ανθρώπινο οργανισμό, χωρίς επιπλέον μελέτες στον άνθρωπο.
Αν και όντως υπάρχουν κάποια συστατικά τροφίμων που είναι ευεργετικά για την υγεία μας, και κάποια τρόφιμα έχουν νόμιμα το δικαίωμα για ισχυρισμούς υγείας, αυτό δεν σημαίνει ότι τρόφιμα που έχουν χαρακτηριστεί ως superfoods, συνήθως από μη επιστημονικούς φορείς, μπορούν να διαφυλάξουν ή να βελτιώσουν την υγεία μας.
Μια ποικίλη, υγιεινή διατροφή στα πρότυπα της Μεσογειακής Διατροφής, και δραστήρια ζωή, είναι πολύ πιο ευεργετική και φτηνή, σε σχέση με την τακτική κατανάλωση ακριβών «υπερτροφών» χωρίς περαιτέρω αλλαγές στον τρόπο ζωής.
Έτσι, καταναλώνοντας πληθώρα τροφών, με έμφαση στα φρούτα και τα λαχανικά, προσλαμβάνουμε απαραίτητα και ευεργετικά μικροθρεπτικά συστατικά για να προστατεύσουμε την υγεία μας.
Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου: Τι είναι; Πώς θα το αντιμετωπίσουμε;
Το Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου ή Σπαστική Κολίτιδα, όπως λεγόταν παλαιότερα είναι μια ετερογενής, συχνή διαταραχή που επηρεάζει το παχύ έντερο και χαρακτηρίζεται από κοιλιακό άλγος και δυσφορία, συνοδευόμενο από αλλαγές στη σύσταση των κινήσεων του εντέρου (δυσκοιλιότητα/διάρροια/αέρια). Εκτιμάται ότι το 40% του πληθυσμού πάσχει από ευερέθιστο έντερο στις Δυτικές χώρες.
Η αιτιολογία της διαταραχής δεν είναι πλήρως γνωστή, αλλά όπως και σε αρκετές νόσους, ρόλο παίζουν τα γονίδια και το περιβάλλον, ενώ και ψυχολογικοί παράγοντες, όπως το άγχος και η κόπωση φαίνεται να επηρεάζουν αρκετά τη συμπτωματολογία. Παράλληλα, πολλοί ασθενείς θεωρούν ότι ορισμένα τρόφιμα προκαλούν τα συμπτώματα, όπως και φάνηκε σε σχετικές μελέτες. Επιπλέον, και η μικροχλωρίδα του εντέρου έχει μελετηθεί σε σχέση με τo Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου, όπου φαίνεται πως τα συμπτώματα οφείλονται σε αυξημένους πληθυσμούς συγκεκριμένων βακτηρίων του εντέρου.
Λόγω του γεγονότος ότι μέχρι και πριν λίγα χρόνια δεν υπήρχαν αρκετές μελέτες και συγκεκριμένη θεραπεία, ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού υπέφερε, με αποτέλσμα να μειώνεται και η ποιότητα ζωής των πασχόντων. Σήμερα, με την επιστημονική πρόοδο και τις πρόσφατες μελέτες βρισκόμαστε σε καλύτερη θέση, σχετικά με την αντιμετώπιση του συνδρόμου.
Η διατροφή φαίνεται να παίζει μεγάλο ρόλο στη συμπτωματολογία, συνεπώς η πρώτη γραμμή αντιμετώπισης αποτελείται από αλλαγές στη διατροφή και τον τρόπο ζωής. Η διατήρηση ενός ημερολογίου καταγραφής τροφίμων, συναισθημάτων (πχ. άγχος) και συμπτωμάτων θα βοηθήσει πολύ στην αναγνώριση κάποιων τροφίμων ή και καταστάσεων που ενδέχεται να δημιουργούν τα συμπτώματα.
Συστήνεται η κατανάλωση μικρών συχνών γευμάτων, τα οποία μασώνται καλά και αργά, σε ήρεμο περιβάλλον. Συστήνεται επίσης η αποφυγή ή μείωση κατανάλωσης καφεΐνης, αλκοόλ και αεριούχων ροφημάτων, αλλά η επαρκής πρόσληψη άλλων υγρών, με 1,5-3 λίτρα υγρών τη μέρα (ή 35 ml υγρών/κιλό σωματικού βάρους). Επιπλέον, καλό είναι να αποφεύγεται η κατανάλωση πολύ λιπαρών τροφών. Ορισμένες φυτικές ίνες ενδέχεται να επηρεάσουν αρνητικά τα συμπτώματα, ενώ δεν συστήνεται η χρήση πίτουρο σιταριού (wheat bran) ως συμπλήρωμα, καθώς εντείνει τα συμπτώματα. Η χρήση λιναρόσπορου σε άτομα που πάσχουν από δυσκοιλιότητα, λόγω του συνδρόμου μπορεί να βοηθήσει.
Η δυσανεξία στη λακτόζη είναι κοινό εύρημα σε πάσχοντες από ΣΕΕ, επομένως συστήνεται η αποφυγή της, μέσω χρήσης γαλακτοκομικών προϊόντων χωρίς λακτόζη, ενώ το τεστ αναπνοής το οποίο χρησιμοποιείται για την διάγνωση της δυσανεξίας στη λακτόζη (δηλαδή της έλλειψης του ενζύμου λακτάση) συστήνεται για να αποκλειστεί η δυσανεξία, και η πιθανώς άσκοπη αποφυγή της λακτόζης.
Τα νέα ερευνητικά δεδομένα δείχνουν ότι οι ζυμώσιμοι υδατάνθρακες, τα FODMAPs όπως λέγονται (Fermentable Oligo- Di- and Mono-sacharides, and Polyols) εντείνουν τα συμπτώματα σε ένα μεγάλο ποσοστό πασχόντων, ενώ η αποφυγή τους βελτιώνει αρκετά τη συμπτωματολογία των 70-94% των ατόμων, ειδικά σε άτομα που εμφανίζουν πρήξιμο και μετεωρισμό. Η δίαιτα αποκλεισμού FODMAP έχει γίνει αρκετά γνωστή το τελευταίο διάστημα, με εξαιρετικά αποτελέσματα, αλλά θα πρέπει να ακολουθείται υπό την επίβλεψη διαιτολόγου!
Τα προβιοτικά, ωφέλιμοι για το παχύ έντερο μικροοργανισμοί, έχουν μελετηθεί για τη χρησιμότητά τους στο ΣΕΕ. Αν και η έρευνα δεν έχει καταλήξει σε συγκεκριμένους μικροοργανισμους και στην βέλτιση δοσολογία, συστήνονται ορισμένα είδη για την ανακούφιση από τα συμπτώματα, με το Bifidobacterium infantis 35624 και το VSL#3 (Vivomixx στην Ελλάδα) να θεωρούνται καλύτερα.
Αν και μερικοί μπορεί να θεωρούν ότι η γλουτένη δημιουργεί τα συμπτώματα, δεν είναι υδατάνθρακας, αλλά πρωτεΐνη και επιρρεάζει μόνο τα άτομα με κοιλιοκάκη. Βέβαια, αρκετά έτοιμα τρόφιμα χωρίς γλουτένη είναι χαμηλά σε FODMAP.
Τέλος, σε άτομα σε υψηλό στρες η ψυχοθεραπεία, αλλά και η γιόγκα ενδέχεται να βοηθήσουν στη διαχείρηση των συμπτωμάτων.
Συνοψίζοντας, το ΣΕΕ είναι μια κοινή διαταραχή του εντέρου, η οποία επηρεάζεται από τη διατροφή και την ψυχολογική κατάσταση του ατόμου. Αναφορικά με τη διατροφή, τροποποιήσεις στη διατροφή μπoρεί να βοηθήσουν. Αν αρχικές αλλαγές δεν βελτιώσουν τα συμπτώματα συστήνεται η συμπληρωματική αγωγή με προβιοτικά, ή η χρήση ψύλλιου. Εν συνεχεία, η ολοκλήρωση του πρωτοκόλλου της δίαιτας αποκλεισμού FODMAP υπό διαιτολογική επίβλεψη συστήνεται για την αντιμετώπιση του συνδρόμου.
Δείτε το παρακάτω βίντεο για να ενημερωθείτε σχετικά με το Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου:
Κέικ μπανάνας
Συνταγή για κέικ μπανάνας, χωρίς πρόσθετη ζάχαρη, με τις μπανάνες, τους χουρμάδες και την κανέλα να δίνουν γλυκιά γεύση! Είναι ιδανικό για πρωινό!
Τι θα χρειαστείτε:
3 πάρα πολύ ώριμες μπανάνες (όσο πιο ώριμες τόσο το καλύτερο)
3-4 χουρμάδες πολτοποιημένους
1 αυγό
1 κ.σ. ελαιόλαδο
1 φακελάκι baking powder (3,5 κ.σ.)
1/4 κ.γ. αλάτι
1/2 κ.γ. κανέλα
3/4 φλιτζ. (180 ml) γάλα αμυγδάλου ή γάλα 2% λιπαρά
1 1/4 φλιτζ. (137 g) αμύγδαλο τριμμένο στο μπλέντερ
1 1/4 φλιτζ. (200 g) αλεύρι
1 1/4 φλιτζ. (112 g) βρώμη
Εκτέλεση:
1. Προθερμάνετε το φούρνο στους 180 βαθμούς Κελσίου
2. Σε μια φόρμα για ψωμί τοποθετείστε αντικολλητικό χαρτί
3. Λιώστε τη μπανάνα σε ένα μεγάλο μπωλ. Προσθέστε το γάλα και τα άλλα υλικά, εκτός από το τριμμένο αμύγδαλο, το αλεύρι, το baking powder και τη βρώμη.
4. Αναμείξτε το τριμμένο αμύγδαλο, το αλεύρι, το baking powder και τη βρώμη σε ένα μπωλ.
5. Αναμειξτε καλά όλα τα υλικά μαζί σε ένα μεγάλο μπωλ.
6. Αν θέλετε μπορείτε να προσθέσετε καρύδια ή κομματάκια σοκολάτας και σταφίδες στο μείγμα.
7. Ψήστε στο φούρνο για 1 ώρα με 1 ώρα και 15 λεπτά. Όταν είναι έτοιμο θα έχει ροδίσει και θα έχει ανοίξει στο επάνω μέρος.
Αφήστε το να κρυώσει πριν το κόψετε. Διατηρείτε σε αεροστεγές δοχείο.
Η συνταγή είναι παραλλαγή από την ιστοσελίδα Minimalist Baker (http://minimalistbaker.com/one-bowl-gluten-free-banana-bread/).
Τι θα φας όταν δεν θες να μαγειρέψεις; Μια σούπερ σαλάτα!
Τι θα φας όταν δεν θες να μαγειρέψεις;
Ειδικά τώρα το καλοκαίρι, ο κόπος του μαγειρέματος και η ζέστη από το φούρνο λειτουργούν αποτρεπτικά, όμως το σώμα χρειάζεται ενέργεια και θρεπτικά συστατικά!
Οι σαλάτες μπορουν εύκολα να γίνουν πληρη γεύματα, χωρίς να χρειαστεί να μαγειρέψουμε!
Ένα πλήρες γεύμα αποτελείται από λαχανικά, πρωτεΐνη και άμυλο!
Στην παραπάνω πολύ απλή αλλά θρεπτικότατη σαλάτα η ντομάτα και το αγγούρι συνοδεύουν έτοιμα βρασμένα ρεβύθια που έχουν αναμειχθεί με μπαχαρικά, παξιμαδακια ολικής αλέσεως και 1 αυγό για έξτρα πρωτεΐνη, και φυσικά εξαιρετικά παρθενο ελαιόλαδο για "καλά" λιπαρά!
Η υγιεινή διατροφή είναι γευστική, χρωματιστή, θρεπτική και χορταστική!
