Διάσημοι και Διατροφικές Επιλογές: Μήπως πρέπει να σταματήσουμε να τους ακούμε;
Οι διάσημοι πλέον, έχοντας και ρόλο “influencer” επηρεάζουν όχι μόνο τη μόδα, αλλά και τη διατροφή μας. Πολλοί διάσημοι κατά καιρούς, από την ιέρια της ψευδοεπιστήμης Gwyneth Paltrow εως το μοντέλο Gisele Bundchen μοιράζονται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, σε βιβλία τους και σε περιοδικά τη διατροφή που ακολουθούν. Φυσικά, άλλοι διάσημοι, αλλά και φαν των διασήμων σπεύδουν να ακολουθήσουν το εκάστοτε διατροφικό πλάνο. Και ενώ μοιράζονται τις διατροφικές τους επιλογές και αρκετούς δυνητικά επικίνδυνους διατροφικούς μύθους, το κοινό τους παραπληροφορείται και παρασύρρεται σε μη υγιεινές διατροφικές συμπεριφορές.
Πριν λίγο καιρό η Jennifer Lopez μοιράστηκε με τους φαν - ακολούθους της μια διατροφική πρόκληση, την οποία θα ακολουθούσε η ίδια και πρότεινε και στους ακολούθους της να το κάνουν. Οι ακόλουθοι, όπως και η ίδια θα έπρεπε να μην φάνε για 10 ημέρες ζάχαρη και υδατάνθρακες! Σε πρόσφατο ντοκυμαντέρ η Beyonce μοιράστηκε ότι πριν από μια συναυλία της, η οποία έλαβε μέρος λίγο καιρό μετά την γέννηση των δίδυμων παιδιών της, ακολούθησε μια πολύ στερητική διατροφή η οποία σύφωνα με την ίδια δεν περιείχε ψωμί, υδατάνθρακες, ζάχαρη, γαλακτοκομικά, κρέας, ψάρι και αλκοόλ. Άλλες διάσημες στη χώρα μας αλλά και παγκοσμίως διαφημίζουν συνεχώς προϊόντα “αδυνατίσματος” και “αποτοξίνωσης” και άλλες ακραίες μεθόδους απώλειας βάρους.
Πέρα από τη διατροφή και την άσκηση, γενετικοί παράγοντες επηρεάζουν την εμφάνιση και κατ’επέκταση το βάρος ή την ποιότητα του δέρματος του κάθε ατόμου. Δηλαδή, η Gisele ό,τι και να φάει, θα έχει εμφάνιση μοντέλου, ενώ αν κάποιος ακολουθήσει τη διατροφή της δεν θα μεταμορφωθεί σε μοντέλο.
Οι διάσημοι όμως, και πολλές φορές και οι σύμβουλοί τους δεν είναι εδικοί στην επιστήμη της διαιτολογίας-διατροφής! Μάλιστα, η έλλειψη σχετικών γνώσεων φαίνεται από το γεγονός ότι οι προαναφερθείσες τραγουδίστριες διαχωρίζουν τη ζάχαρη από τους υδατάνθρακες, ενώ η ζάχαρη ανήκει στους υδατάνθρακες, όπως το ψωμί και τα γαλακτοκομικά, τα φρούτα και τα λαχανικά.
Επίσης, είναι επικίνδυνο για την υγεία και την υγιή σχέση του ατόμου με την τροφή να ακολουθήσει ένα τόσο αυστηρό πρόγραμμα διατροφής. Τέτοια προγράμματα μας κάνουν να θεωρούμε το φαγητό ως εχθρό. Η τροφή είναι ανάγκη, και οι υδατάνθρακες που συχνά αποκλείουν τέτοιες ακραίες πρακτικές αποτελούν κύριο καύσιμο για τον οργανισμό μας. Μάλιστα, τα τρόφιμα-πηγές υδατανθράκων, όπως τα φρούτα, τα λαχανικά, τα όσπρια και τα γαλακτοκομικά είναι πηγές πληθώρας θρεπτικών συστατικών και φυτικών ινών. Ουσιαστικά, το σώμα δεν στερείται μόνο θερμίδες, αλλά και απαραίτητα για την υγεία θρεπτικά συστατικά. Επιπροσθέτως, ακόμη και αν η απώλεια βάρους είναι στόχος, δεν είναι επιθυμητή η γρήγορη απώλεια βάρους με τέτοιες μεθόδους, εφόσον πέρα από την έλλειψη θρεπτικών τροφίμων, το σώμα οδηγείται σε απώλεια μυικής μάζας και υγρών, ενώ έχει αρνητικά αποτελέσματα μακροπρόθεσμα. Παράλληλα, δεν πρέπει να ξεχνάμε τον ρόλο της διατροφής στην ψυχική υγεία. Προσκόλληση σε ακραίες μεθόδους απώλειας βάρους και ακραίων διατροφικών συνηθειών οδηγεί σε αυξημένο κίνδυνο για διατροφικές διαταραχές.
Τέλος, σήμερα πολλές διάσημες βάζουν τον εαυτό τους σε θέση προτύπου αναφορικά με την αγάπη προς το σώμα μας, την σιλουέτα με καμπύλες, και την κατάρριψη πολλών κοινωνικών προτύπων ομορφιάς. Και όμως, παράλληλα μας δείχνουν τις “θυσίες” που -θεωρούν ότι-χρειάζεται να κάνουν για να μπουν σε αυτά τα πρότυπα, να έχουν πιο αδύνατη σιλουέτα και θέτουν το σώμα τους σε μαρτύριο για να έχουν την εμφάνιση αυτή.
Όπως έχω αναφέρει και παλαιότερα, μπορεί να θεωρούμε ότι οι διάσημοι ξέρουν καλύτερα ότι έχει να κάνει με την εμφάνιση και την ευεξία, όμως στην πράξη βλέπουμε ότι κάτι τέτοιο δεν ισχύει, και οι ίδιοι παρασύρρονται και παρασύρρουν το κοινό τους.
Εμπιστευτείτε τη διατροφή σας μόνο τους ειδικούς, τους αδειούχους διαιτολόγους-διατροφολόγους!
Να πάρω Ozempic;
Το Ozempic, το νέο φάρμακο για την απώλεια βάρους έχει γίνει πρωτοσέλιδο το τελευταίο διάστημα.
Τα σκευάσματα GLP-1 αναλόγων και αγωνιστών υποδοχέων, όπως το Ozempic, Saxenda, Trulicity κ.α. αποτελούν τη νέα γενιά φαρμάκων για την αντιμετώπιση του διαβήτη και του αυξημένου σωματικού βάρους.
Τα σκευάσματα αυτά δρουν στο Κεντρικό Νευρικό Σύστημα, επιδρούν στους νευρώνες POMC/CART και βελτιώνουν τον κορεσμό, και μειώνουν την όρεξη. Η λιραγλουτίδη μειώνει και τον ρυθμό γαστρικής κένωσης και η σεμαγλουτίδη μειώνει τις λιγούρες. Παράλληλα, και οι δύο φαρμακευτικές ουσίες έχουν θετική επίδραση στην πρόληψη του σακχαρώδη διαβήτη σε άτομα με προδιαβήτη και στην αντιμετώπιση του διαβήτη, αυξάνοντας την έκκριση της ινσουλίνης και μειώνοντας τα επίπεδα γλυκαγόνης. Επίσης, η χρήση τους οδηγεί στην μείωση της αρτηριακής πίεσης, και τον έλεχγο των λιπιδίων του αίματος, και της λιπώδους διήθησης του ήπατος.
Όμως, ποιος είναι υποψήφιος να λάβει τα σκευάσματα αυτά, και ποιός όχι; Ποιες οι πιθανές παρενέργειες και ποιός είναι ο ενδεδειγμένος τρόπος χρήσης τους;
Ποιός είναι υποψήφιος για την αγωγή;
Τα φάρμακα για την απώλεια βάρους δεν είναι για όλους, υπάρχει συγκεκριμένο πρωτόκολλο που πρέπει να χρησιμοποιείται.
Αρχικά, για τη σεμαγλουτίδη (Wegovy, Novo Nordisk) έχει εγκριθεί η παρακάτω δήλωση: “πρέπει να χρησιμοποιείται ως συμπληρωματική αγωγή σε μια διατροφή μειωμένων θερμίδων και αυξημένης φυσικής δραστηριότητας για τη διαχείριση του βάρους, συμπεριλαμβανομένης της απώλειας και διατήρησης του βάρους, σε ενήλικες με αρχικό Δείκτη Μάζας Σώματος (BMI) ≥30 kg/m2 (παχυσαρκία), ή ≥27 kg/m2 έως <30 mg/kg2 (υπέρβαρο) με την παρουσία τουλάχιστον ενός συνοδού παράγοντα σχετικού με το βάρος”. Η παραπάνω δήλωση ορίζει την προβλεπόμενη χρήση του φαρμάκου με βάση τα δεδομένα ασφάλειας, αποτελεσματικότητας και ποιότητας που υποβάλλονται από τον κατασκευαστή του φαρμάκου κατά τη διαδικασία έγκρισης.
Αντιστοίχως, για τη λιραγλουτίδη (Saxenda, Novo Nordisk) έχει εγκριθεί η παρακάτω δήλωση: “πρέπει να χρησιμοποιείται ως συμπληρωματική αγωγή σε μια διατροφή μειωμένων θερμίδων και αυξημένης φυσικής δραστηριότητας για τη διαχείριση του βάρους,σε ενήλικες με αρχικό Δείκτη Μάζας Σώματος (BMI) ≥30 kg/m2 (παχυσαρκία), ή ≥27 kg/m2 έως <30 mg/kg2 (υπέρβαρο) με την παρουσία τουλάχιστον ενός συνοδού παράγοντα σχετικού με το βάρος, όπως δυσλγυκαιμία (προδιαβήτης ή διαβήτης τύπου ΙΙ), υπέρταση, δυσλιπιδαιμία ή αποφρακτική υπνική άπνοια”.
Σύμφωνα με τις πλέον πρωτοποριακές και νομικά δεσμευτικές συστάσεις από το Ηνωμένο Βασίλειο, η σεμαγλουτίδη χορηγείται σε άτομα με Δείκτη Μάζας Σώματος 35 kg/m2 ή σε άτομα με ΔΜΣ μεγαλύτερο των 30 kg/m2 και χρειάζεται να παραπεμφθούν σε πιο εξειδικευμένη αντιμετώπιση του υπερβάλλοντος σωματικού βάρους. Επίσης, έως τώρα η σύσταση είναι η χορήγηση των σκευασμάτων να διαρκεί ως 2 έτη, και να διακόπτεται εάν δεν έχει επιτευχθεί απώλεια βάρους μεγαλύτερη από 5% του αρχικού βάρους σε ένα εξάμηνο.
Για τη λιραγλουτίδη η σύσταση του NICE είναι να συνταγογραφείται σε άτομα που έχουν ΔΜΣ > 35 kg/m2 και
- έχουν μη διαβητική υπεργλυκαιμία, και
- έχουν υψηλό κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου με βάση παράγοντες κινδύνου όπως η υπέρταση και η δυσλιπιδαιμία και
- συνταγογραφείται στη δευτεροβάθμια περίθαλψη από εξειδικευμένη πολυεπιστημονική υπηρεσία διαχείρισης βάρους 3ης βαθμίδας
Πώς χρησιμοποιούνται τα φάρμακα "κατά της παχυσαρκίας";
Η χρήση της σεμαγλουτίδης και της λιραγλουτίδης γίνεται στα πλαίσια της βελτίωσης του τρόπου ζωής, όπου συνδυάζονται η διατροφή (υποθερμιδική διατροφή & διατροφική συμβουλευτική) και η άσκηση, καθώς η χρήση των φαρμακευτικών σκευασμάτων δεν είναι και δεν θεωρείται αυτόνομη θεραπεία! Η σημασία του τρόπου ζωής στην μείωση και διατήρηση της απώλειας βάρους άλλωστε είναι αδιαμφισβήτητη!
Τα σκευάσματα GLP-1 αναλόγων και αγωνιστών υποδοχέων (σεμαγλουτίδη, λιραγλουτίδη) αποτελούν εξαιρετικά εργαλεία (η σεμαγλουτίδη (Ozempic) μάλιστα, φαίνεται και να υπερέχει και της λιραγλουτίδης στην απώλεια βάρους, ενώ και τα φώτα της δημοσιότητας έχουν στραφεί πάνω της), και όπως κάθε εργαλείο θα πρέπει να χρησιμοποιούνται σωστά, με στόχο τα μακροπρόθεσμα οφέλη για τα άτομα. Δηλαδή, θα πρέπει να χρησιμοποιούνται στον σωστό πληθυσμό, για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα και με τον τρόπο που έχουμε δει ότι λειτουργεί το σκεύασμα. Ειδάλλως, στην περίπτωση που το σκεύασμα χορηγηθεί χωρίς να υπάρχει παράλληλα διατροφική υποστήριξη και εκπαίδευση, τότε τα αποτελέσματα του θα διαρκέσουν όσο και η χρήση του.
Ποιές είναι οι αντενδείξεις και οι παρενέργειες;
Ιδιαίτερη σημασία πρέπει να δοθεί στο γεγονός ότι υπάρχουν αντενδείξεις στη χρήση των GLP-1 αναλόγων και αγωνιστών υποδοχέων, όπως η χρήση τους σε άτομα που δεν πληρούν τα ανθρωπομετρικά κριτήρια, οι γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας που θέλουν να μείνουν έγκυες, οι έγκυες και θηλάζουσες, άτομα με οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του θυρεοειδούς αδένα και με σύνδρομο ΜΕΝ2.
Οι κοινές παρενέργειες της σεμαγλουτίδης και της λιραγλουτίδης είναι η ναυτία, η δυσκοιλιότητα ή η διάρροια και ο έμετος, ενώ πιο σπάνιες παρενέργειες είναι η χολολιθίαση και η παγκρεατίτιδα.
Τι γίνεται εφόσον σταματήσω να παίρνω την αγωγή;
Είναι πολύ σημαντικό να αναφερθεί πως η αποτελεσματικότητα της χρήσης των σκευασμάτων GLP-1 αναλόγων και αγωνιστών υποδοχέων έχει ημερομηνία λήξης, με την παύση της αγωγής. Αυτό σημαίνει ότι μετά την παύση της χρησης των σκευασμάτων, η μείωση στην όρεξη σταματά. Μάλιστα, τα επιστημονικά δεδομένα δείχνουν επανάκτηση των 2/3 της απώλειας βάρους μετά το πέρας των παρεμβάσεων με διατροφή και σεμαγλουτίδη. Βέβαια, το αποτέλεσμα αυτό δεν πρέπει να προκαλεί έκπληξη, καθώς η μόνιμη αλλαγή στο βάρος προϋποθέτει μονιμες αλλαγές στον τρόπο ζωής (διατροφή και άσκηση), στον τρόπο σκέψης γύρω από το φαγητό και στη σχέση μας με το φαγητό.
Συνεπώς, σε συννενόηση με τον θεράποντα ιατρό για την αξιολόγηση αναγκών και συνταγογράφηση, και με τη βοήθεια διαιτολόγου-διατροφολόγου (διατροφή, και διατροφική εκπαίδευση) και με την ένταξη της άσκησης στην καθημερινότητα, η απώλεια λίπους και η διατήρηση των αποτελεσμάτων γίνεται ακόμη πιο εφικτή!
Πηγές:
- NATIONAL INSTITUTE FOR HEALTH AND CARE EXCELLENCE. Appraisal consultation document. Semaglutide for managing overweight and obesity. https://www.nice.org.uk/guidance/ta875/documents/129
- NATIONAL INSTITUTE FOR HEALTH AND CARE EXCELLENCE guidance. Liraglutide for managing overweight and obesity.https://www.nice.org.uk/guidance/ta664/chapter/1-Recommendations
- Pedersen SD, Manjoo P, Wharton S. Canadian Adult Obesity Clinical Practice Guidelines: Pharmacotherapy for Obesity Management. Available from: https://obesitycanada.ca/guidelines/pharmacotherapy
- Chao AM, Tronieri JS, Amaro A, Wadden TA. Clinical Insight on Semaglutide for Chronic Weight Management in Adults: Patient Selection and Special Considerations. Drug Des Devel Ther. 2022 Dec 29;16:4449-4461. doi: 10.2147/DDDT.S365416. PMID: 36601368; PMCID: PMC9807016.
- Wilding, JPH, Batterham, RL, Davies, M, et al. Weight regain and cardiometabolic effects after withdrawal of semaglutide: The STEP 1 trial extension. Diabetes Obes Metab. 2022; 24( 8): 1553- 1564. doi:10.1111/dom.14725
φωτογραφία: https://utswmed.org/medblog/obesity-medication-weight-program/
Acai bowl με granola και φρούτα
Acai bowl: Ένα δροσερό, χρωματιστό και χορταστικό πρωινό
Τι θα χρειαστείτε για τη βάση:
- 1 παγωμένη μπανάνα
- 1 φλ. παγωμένα raspberries (θα τα βρείτε στους καταψύκτες των σούπερμαρκετ)
- 1 φλ. φράουλες
- 1 γεμάτη κ.σ. σκόνη acai (θα τη βρείτε σε καταστήματα βιολογικών προϊόντων)
Ως συνοδευτικά μπορείτε να προσθέσετε:
- φρούτα (πχ. blueberries, raspberries, φράουλες, μπανάνα)
-σπόρους chia ή ξηρούς καρπούς
-granola ή μούσλι
Καλή απόλαυση!
Eating Habits as a Common Risk Factor for Obesity and Oral Health Disorders in School Children
Fasoulas A, Pavlidou E, Petridis D, Mantzorou M, Seroglou K and Giaginis C. Eating Habits as a Common Risk Factor for Obesity and Oral Health Disorders in School Children. Austin J Nutri Food Sci. 2019; 7(7): 1129.
Το υγιές σωματικό βάρος και η στοματική υγεία αποτελούν θεμελιώδη μέρη της υγιούς ψυχοσωματικής ανάπτυξης και ευεξίας παιδιών και των εφήβων. Επομένως, ο εντοπισμός των παραγόντων που τα επηρεάζουν αποτελεί ουσιαστικό ζήτημα.
Σκοπός της παρούσας μελέτης ήταν η διερεύνηση των παραγόντων κινδύνου που σχετίζονται με τον Δείκτη Μάζας Σώματος (ΔΜΣ) και τη στοματική υγεία για την ανάπτυξη προληπτικών προγραμμάτων για παιδιά και εφήβους και την υιοθέτηση βέλτιστων πρακτικών.
Η μελέτη διεξήχθη σε τρία συνεχή σχολικά έτη μεταξύ 536 μαθητών (4-18 ετών). Οι συνήθειες φαγητού αξιολογήθηκαν χρησιμοποιώντας ένα σταθμισμένο ερωτηματολόγιο συμπεριφοράς, πραγματοποιήθηκαν επίσης ανθρωπομετρικές μετρήσεις, ενδοστοματικές και επιπλέον προφορικές εξετάσεις.
Η μελέτη αυτή υποδεικνύει τα ακόλουθα:
- Καταγράφηκε αυξημένη επικράτηση των ορθοδοντικών διαταραχών (> 50%) και του υπερβάλλοντος σωματικού βάρους (υπέρβαρο και παχυσαρκία - 40%). Τα ποσοστά των τάξεων υπέρβαρου ήταν υψηλότερα στα αγόρια απ 'ό, τι στα κορίτσια.
- Ο αυξημένος αριθμός κύκλων μάσησης και η επιλογή σκληρών αντί για μαλακά τρόφιμα συσχετίστηκαν με χαμηλότερο κίνδυνο ορθοδοντικές διαταραχές.
- Τα "παχύσαρκα" αγόρια διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να διαγνωστούν ορθοδοντικές διαταραχές σε σχέση με τα «παχύσαρκα» κορίτσια.
- Έχουν επιβεβαιωθεί σημαντικές σχέσεις μεταξύ του BMI, της διάρκειας του γεύματος, των γλυκών και της κατανάλωσης πρωινού, των συνηθειών μάσησης και της αποστασιοποιημένης/ασυνείδητης κατανάλωσης.
- Ο κίνδυνος τερηδόνας επηρεάστηκε σημαντικά από τη δομή των τροφίμων (σκληρό / μαλακό) και την κατανάλωση γλυκών.
- Η περιοδοντική νόσος φάνηκε επίσης να επηρεάζεται έντονα από την ηλικία και τον αριθμό των κύκλων μάσησης.
- Τα προγράμματα πρόληψης για τους μαθητές είχαν θετικό αντίκτυπο στον ΔΜΣ.
Συμπερασματικά, αυτή η έρευνα υποδηλώνει την ισχυρή σχέση μεταξύ των διατροφικών συνηθειών, του ΔΜΣ και της στοματικής υγείας και υποστηρίζει την αναγκαιότητα για προγράμματα αγωγής υγείας και προαγωγής της υγείας των μαθητών.