Διατροφή και Σακχαρώδης Διαβήτης Τύπου ΙΙ
O σακχαρώδης διαβήτης είναι μια μεταβολική ασθένεια, ποικίλης αιτιολογίας που χαρακτηρίζεται από υπεργλυκαιμία και διαταραχές στο μεταβολισμό των θρεπτικών συστατικών, εξαιτίας διαταραγμένης παραγωγής ινσουλίνης ή δράσης της ή συνδυασμού τους.
Ο διαβήτης τύπου ΙΙ ή μη ινσουλινοεξαρτώμενος διαβήτης χαρακτηρίζεται από διαταραγμένη έκκριση και δράση ινσουλίνης, είναι συχνότερος σε άτομα που είναι παχύσαρκα ή έχουν αυξημένο ενδοκοιλιακό λίπος, ενώ υπάρχει ισχυρή γενετική προδιάθεση, εκτός της επίδρασης του περιβάλλοντος (παχυσαρκία, καθιστική ζωή, μη ισορροπημένη διατροφή).
Οι επιπτώσεις του διαβήτη στην υγεία επεκτείνονται στα αγγεία προκαλώντας ασθένειες όπως καρδιαγγειακά, νευροπάθειες και νεφροπάθειες, μειώνοντας έτσι την ποιότητα ζωής των ασθενών. Η διατήρηση των επιπέδων σακχάρου εντός φυσιολογικών ορίων είναι το κλειδί για την βελτίωση της πορείας της ασθένειας.
Η θεραπεία στον διαβήτη τύπου ΙΙ αποτελείται από αλλαγές στη διατροφή, αντιδιαβητικά φάρμακα και ενδεχομένως ινσουλίνη σε προχωρημένο στάδιο της ασθένειας.
Η διατροφή και η άσκηση παίζουν σημαντικό ρόλο στη θεραπεία. Μάλιστα, πολλές φορές η διατροφική παρέμβαση μπορεί να είναι η μόνη θεραπεία που χρειάζεται, ενώ γενικά βοηθάει στον γλυκαιμικό έλεγχο με μικρότερη δόση αντιδιαβητικών φαρμάκων ή/και ινσουλίνης.
Η διαχείριση του υπερβάλλοντος σωματικού βάρους είναι σημαντική στον γλυκαιμικό έλεγχο, ενώ παράλληλα μειώνει την αντίσταση στην ινσουλίνη.
Η τακτική αερόβια άσκηση εκτός από την ευεργετική δράση στα επίπεδα γλυκόζης, μειώνει τον κίνδυνο καρδιαγγειακών ασθενειών.
Συγκεκριμένες οδηγίες για τη σύσταση της διατροφής δεν υπάρχουν, αλλά ο Βρετανικός οργανισμός Diabetes UK προτείνει την καταμέτρηση υδατανθράκων (εκπαίδευση για την καταμέτρηση γίνεται από διαιτολόγους και ενδοκρινολόγους), κατανάλωση τροφών με χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη (όπως όσπρια, πολύσπορο ψωμί, λαχανικά, κάποια φρούτα), και πολλές φυτικές ίνες.
Η ζάχαρη μπορεί να αντικατασταθεί με γλυκαντικές ουσίες, όμως νέα έρευνα συνδέει την κατανάλωση γλυκαντικών ουσιών με αντίσταση στη γλυκόζη.
Λόγω του αυξημένου κινδύνου καρδιαγγειακών παθήσεων προσοχή πρέπει να δοθεί στην κατανάλωση λίπους.
Η πρόσληψη κορεσμένου λίπους και τρανς λιπαρών (παραδείγματα πηγών: βούτυρο, σφολιατοειδή, μπισκότα) πρέπει να ελαχιστοποιηθεί, με αντικατάστασή τους από ακόρεστο λίπος, κυρίως μονοακόρεστα λιπαρά, τα οποία βρίσκονται σε πληθώρα στο ελαιόλαδο.
Επιπλέον, η κατανάλωση προϊόντων με στανόλες και στερόλες βοηθούν στα επίπεδα χοληστερόλης, ενώ συνιστάται η κατανάλωση λιπαρών ψαριών, πλούσια σε ω-3 λιπαρά, όπως ο σολομός και ο τόνος τουλάχιστον 2 φορές την εβδομάδα.
Η τήρηση της Μεσογειακής διατροφής και η χαμηλή κατανάλωση αλατιού έχουν ευεργετικά αποτελέσματα στην αρτηριακή πίεση και τη χοληστερόλη. Τέλος, το αλκοόλ πρέπει να καταναλώνεται με μέτρο, όχι πάνω από ένα ποτό για γυναίκες και δύο για τους άνδρες.
Εν κατακλείδι ένα υγιές πρότυπο διατροφής με άσκηση μπορεί να συμβάλει στην βελτίωση, ακόμα και την θεραπεία του διαβήτη τύπου ΙΙ. Φυσικά, η καλύτερη θεραπεία είναι η πρόληψη.
Η τακτική αερόβια άσκηση, η διατήρηση υγιούς σωματικού βάρους και υγιεινή διατροφή παίζουν σημαντικό ρόλο στην μείωση του κινδύνου ανάπτυξης διαβήτη τύπου ΙΙ.
Ενδοφλέβιες εγχύσεις βιταμινών: Έχουν αποτέλεσμα;
Τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει μόδα οι ενδοφλέβιες χορηγήσεις ορών με βιταμίνες (IV drips), που υπόσχονται αποτοξίνωση, λαμπερή επιδερμίδα, ενέργεια, ανάρρωση από hangover και άλλα. Το κόστος τους είναι αρκετά μεγάλο, και διάσημοι συχνά προωθούν τους ορούς αυτούς στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Είναι ασφαλής η χρήση και χορήγησή τους; Έχουν αποτέλεσμα;
Η χρήση ενδοφλέβιων ορών αποτελούν ιατρική πράξη, και για ασφάλεια και αποφυγή μολύνσεων θα πρέπει να γίνεται σε νοσοκομείο από νοσηλευτή. Όμως, η μόδα αυτή, δυστυχώς, εφαρμόζεται σε κέντρα και ινστιτούτα ομορφιάς, στα οποία δεν είναι σίογυρο ότι τηρούνται οι προϋποθέσεις για σωστή χρήση των βελονών, των συνθηκών ασφάλειας και υγιεινής, ενώ δεν είναι σίγουρο ότι η τοποθέτηση γίνεται από νοσηλευτή. Επιπλέον, η ενδοφλέβια χορήγηση είτε φαρμάκων, είτε απλού ορού, παρεντερικής διατροφής και βιταμινών, προϋποθέτει τον αυστηρό έλεγχο ποιότητας των σκευασμάτων, για διασφάλιση της σωστής οσμωτικότητας του διαλύματος, και για να διασφαλιστεί το γεγονός ότι το διάλυμα είναι άσηπτο!
Αναφορικά με το αν πραγματικά λειτουργούν, η απόδοσή τους δεν είναι επιστημονικώς τεκμηριωμένη. Αν είναι κάποιος αφυδατωμένος, σίγουρα θα βοηθηθεί, αλλά θα μπορούσε με πολύ μικρότερο κόστος να πιεί υγρά! Η ενδοφλέφια χορήγηση μεγάλων δόσεων βιταμινών συστήνεται για μερικές βιταμίνες, στην περίπτωση σοβαρής έλλειψης, και γίνεται αποκλειστικά σε νοσοκομεία, υπό ιατρική επίβλεψη, και σύμφωνα με αντίστοιχα πρωτόκολλα. Επιπλέον, ότα δεν υπάρχει έλλειψη βιταμίνης ή άλλων θρεπτικών συστατικών η συμπληρωματική χορήγηση (πχ. σε χάπι) δεν χρησιμεύει, ενώ η περίσσεια βιταμινών που δεν αποθηκεύεται αποβάλλεται από τον οργανισμό. Ομοίως, και στην περίπτωση ενδοφλέβιας χορήγησης, ενώ υπάρχει και κίνδυνος ηπατοτοξικότητας, καθώς το ήπαρ θα πρέπει να διαχειριστεί μεγαδόση βιταμινών.
Πρόσφατα, μια “κλινική” είχε ως υπηρεσία για το σχετικά μεγάλο ποσό των 200 Αγγλικών λιρών ενδοφλέφια χορήγηση βιταμινών για ενίσχυση της γονιμότητας. Το γεγονός αυτό πήρε δημοσιότητα, καθώς πέρα από το γεγονός ότι η πρακτική αυτή είναι μη επιστημονικά τεκμηριωμένη, εκμεταλλεύεται την μεγάλη επιθυμία γυναικών με υπογονιμότητα για απόκτηση τέκνου. Το ίδιο φυσικά συμβαίνει και με άλλα διαλύματα που υπόσχονται από αποτοξίνωση, εως ισχυρό ανοσοποιητικό, καλή διάθεση και άλλα.
Μόνο στην περίπτωση που ο ιατρός σας, σύμφωνα με το ιστορικό και τις εξετάσεις σας συστήνει ενδοφλέβια χορήγηση υγρών και ηλεκτρολυτών (πχ. σοβαρη αφυδάτωση λόγω ακατάσχετων εμετών) ή βιταμινών ( σε σοβαρή έλλειψη), τότε φυσικά και θα γίνει η διαδικασία αυτή στο νοσοκομείο υπό επίβλεψη!
Πρέπει να είμαστε ιδιαίτερα επιφυλακτικοί όταν ακούμε ή διαβάζουμε τέτοιου είδους ισχυρισμούς. Πολλές φορές μας πουλάνε φύκια για μεταξωτές κορδέλες, και σίγουρα από τη μια η πολιτεία θα πρέπει να προστατεύει το κοινό, αλλά από την άλλη το κοινό θα πρέπει να εμπιστεύεται τους εκάστοτε ειδικούς.
Τα διατροφικά νέα της εβδομάδας 17-22 Ιουλίου 2017
1. Μια νέα πολύ ενδιαφέρουσα μελέτη εξέτασε τον αυτο-έλεγχο στο φαγητό.
Πολλές φορές ξέρουμε τι είναι καλύτερο ή πιο υγιεινό για εμάς (πχ. ένα φρούτο), αλλά αυτό διαφέρει από το τι θέλουμε (πχ. ένα μπισκότο)!
Η ερευνητική ομάδα έβαλε τους συμμετέχοντες να επιλέξουν από την οθόνη ενός υπολογιστή το τρόφιμο που θα τους βοηθήσει στην επίτευξη των στόχων υγείας και σωματικής διάπλασής τους (health and fitness goals). Στην οθόνη εμφανίστηκαν ένα πιο υγιεινό και ένα πιο ανθυγιεινό σνακ. Στο τέλος του πειράματος πληροφορήθηκαν ότι θα τους δινόταν ένα από τα τρόφιμα που είχαν επιλέξει! Εκείνοι που είχανε μεγαλύτερο αυτο-έλεγχο επέλεξαν κατευθείαν το πιο υγιεινό σνακ, ενώ εκείνοι με λιγότερο αυτο-έλεγχο αρχικά μετέφεραν τον κέρσορα του υπολογιστή προς την πιο ανθυγιεινή επιλογή, πριν επιλέξουν την πιο υγιεινή!
Έτσι φαίνεται ότι υπάρχει μια "εσωτερική διαμάχη" στον εγκέφαλό μας κατά τη διάρκεια της διαδικασίας επιλογής! Αυτό το πείραμα θα μας βοηθήσει να εξετάσουμε σε βάθος την δύναμη της θέλησης και την λήψη αποφάσεων, καθώς και το πώς μπορούμε να αντισταθούμε στους πειρασμούς!
http://www.medicalnewstoday.com/articles/318312.php
2. Η συσχέτιση μεταξύ της διατροφής και της κατάθλιψης είναι γνωστή, αν και δεν έχει μελετηθεί ακόμη εκτενώς πώς η διατροφή μπορεί να βοηθήσει στη διαχείριση των συμπτωμάτων της κατάθλιψης. Μια νέα, αρκετά ενδιαφέρουσα έρευνα έρχεται να καλύψει το κενό αυτό.
Η τυχαιοποιημένη αυτή μελέτη έδειξε ότι η προσκόλληση σε μια υγιεινή διατροφή μπορεί να βοηθήσει στη μείωση των συμπτωμάτων της κατάθλιψης.
Συμμετέχοντες με κατάθλιψη, που ακολουθούσαν ανθυγιεινή διατροφή χωρίστηκαν σε 2 ομάδες, με τους μεν να λαμβάνουν μια "κοινωνική υποστήριξη" και τους δε να λαμβάνουν "διατητική υποστήριξη", για 12 εβδομάδες. Η διατροφική παρέμβαση έγινε με τη μορφή συνδεριών με διαιτολόγους, και οι συμβουλές που δόθηκαν ήταν ο συνδυασμός των οδηγιών για υγιεινή διατροφή της Αυστραλίας και της Ελλάδας! Η κοινωνική παρέμβαση αποτελούταν απο τον ίδιο αριθμό και ώρα συνδεριών, όπως στην διατροφική παρέμβαση, αλλά γινόταν συζήτηση για ουδέτερα θέματα ή άλλες δραστηριότητες (πχ. επιτραπέζια παιχνίδια).
Η διατροφική παρέμβαση, δηλαδή η προσκόλληση σε μια υγιεινή διατροφή, φαίνεται να έχει θετική επίδραση στη μείωση των συμπτωμάτων κατάθλιψης, ακόμη και στην ύφεση της ασθένειας!
Φυσικά περισσότερες μελέτες χρειάζονται για την επιβεβαίωση των αποτελεσμάτων και τη βαθύτερη κατανόηση των υποκείμενων μηχανισμών!
Διαβάστε το επιστημονικό άρθρο: A randomised controlled trial of dietary improvement for adults with major depression (the ‘SMILES’ trial)
3. Θυμάστε την αλκαλική δίαιτα; Είναι μια παράδοξη δίαιτα η οποία υποτίθεται ότι κρατά το pH του σώματός μας αλκαλικό.
Όμως, το pH του σώματός μας δεν αλλάζει ό,τι και αν εμείς φάμε ή πιούμε, αλλά παραμένει σταθερό σε πολύ στενά όρια pH 7,35-7,45.
Στην εικόνα βλέπουμε τι γίνεται όταν το pH μας αλλάξει προς πιο αλκαλικό ή πιο όξινο!
Λίγο πιο αλκαλικό και λίγο πιο όξινο pH σημαίνει αναπνευστική ή μεταβολική αλκάλωση και αναπνευστική ή μεταβολική οξείδωση. Όταν το pH ξεφύγει λίγο πιο πολύ προς το αλκαλικό ή όξινο… θάνατος!
4. Το κόκκινο κρέας είναι από τα πιο κοινά τρόφιμα που καταναλώνουμε πλέον, αν και στη Μεσογειακή Διατροφή η κατανάλωση του κόκκινου κρέατος ήταν πολύ πιο σπάνια. Συστήνεται να καταναλώνουμε λιγότερο κόκκινο και επεξεργασμένο κρέας, και να δίνουμε έμφαση σε άλλες καλές πηγές πρωτεϊνών.
Ας δούμε πώς μπορούμε να μειώσουμε την κατανάλωση κόκκινου κρέατος! http://www.mantzorou.gr/el/blog/pos-tha-trome-ligotero-kokkino-kreas
5. Έχτε δοκιμάσει να ψήσετε ροδάκινα; Συνοδεύονται υπέροχα με παγωτό! http://www.mantzorou.gr/el/blog/psita-rodakina-me-pagoto
6. Αρκετά συχνά βλέπουμε διαφημίσεις για προϊόντα "αδυνατίσματος" που υπόσχονται γρήγορη και ανώδυνη, μαγική θα λέγαμε απώλεια βάρους!
Πέρα από το γεγονός ότι μαγικές λύσεις δεν υπάρχουν (αλλιώς δεν θα είχαμε πια και τόσο μεγάλο πρόβλημα παχυσαρκίας), τα προϊόντα αυτά, όπως και τα συμπληρώματα διατροφής, δεν ελέγχονται από κανέναν εθνικό ή ευρωπαϊκό φορέα!
"Ο Ενιαίος Φορέας Ελέγχου Τροφίμων (Ε.Φ.Ε.Τ.), με αφορμή την προώθηση προϊόντος μεταξύ άλλων και μέσω τηλεοπτικών εκπομπών με την εμπορική ονομασία «CHOCO SLIM» με επίκληση της πιστοποίησής του από τον Ε.Φ.Ε.Τ. ή/και την Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA), ενημερώνει ότι οι εν λόγω αρχές δεν πιστοποιούν ούτε εγκρίνουν τρόφιμα. Ως εκ τούτου, οι καταναλωτές θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί σε ραδιοτηλεοπτικές ή διαδικτυακές προωθητικές ενέργειες (διαφημίσεις) προϊόντων καθώς και σε ενδείξεις επί της ετικέτας των τροφίμων, οι οποίες παραπλανητικώς και παρανόμως επικαλούνται ή υπονοούν την πιστοποίηση τροφίμων από τον Ε.Φ.Ε.Τ. και την EFSA.
Η αποστολή του Ε.Φ.Ε.Τ είναι η προστασία της υγείας και των συμφερόντων των καταναλωτών διασφαλίζοντας με τη διενέργεια ελέγχων τη συμμόρφωση των τροφίμων που διατίθενται στην αγορά με την κείμενη ενωσιακή και εθνική νομοθεσία, ενώ o ρόλος της EFSA είναι η παροχή αντικειμενικών και ανεξάρτητων επιστημονικών γνωμοδοτήσεων σε θέματα ασφάλειας τροφίμων, οι οποίες δεν αποτελούν νομοθετική πράξη ή είδος πιστοποίησης."
http://www.efet.gr/portal/page/portal/efetnew/news/view_new?par_newID=1710
7. Πόσο καλά κοιμάστε;
Τα αποτελέσματα της Ελληνικής μελέτης MedWeight από το Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο έδειξαν συσχέτιση μεταξύ της ποιότητας του ύπνου (σύμφωνα με το ερωτηματολόγιο Athens Insomnia Scale) και της διατήρησης της απώλειας βάρους!
Τα αποτελέσματα, βέβαια, ήταν στατιστικά σημαντικά για τους άνδρες και όχι για τις γυναίκες!
Περισσότερες μελέτες χρειάζονται για την καλύτερη διερεύνηση της συσχέτισης αυτής και των υποκείμενων μηχανισμών!
Διαβάστε την περίληψη του επιστημονικού άρθρου: Sleep quality is associated with weight loss maintenance status: the MedWeight study
Πώς θα μειώσουμε τον λογαριασμό στο σουπερμάρκετ;
Τρόποι να μειώσουμε τον λογαριασμό μας στο σουπερμάρκετ
Η άνοδος των τιμών στις υπεραγορές τροφίμων είναι ένα ζήτημα που απασχολεί όλους μας, ενώ θέτει ορισμένους στην επισιτιστική ανασφάλεια. Η οικονομική κρίση της προηγούμενης δεκαετίας δυστυχώς είχε οδηγήσει σε μείωση στην ποιότητα της διατροφής στη χώρα μας, με μείωση της κατανάλωσης φρούτων, λαχανικών και θαλασσινών.
Πώς θα καταφέρουμε όμως να φάμε υγιεινά και φτηνά;
Για την αγορά τροφίμων
- Κάνουμε λίστα για το τι χρειαζόμαστε να αγοράσουμε, βασιζόμενοι στο τι λείπει από το ψυγείο και το ντουλάπι μας, και τι χρειαζόμαστε για τα γεύματα και τα σνακ της εβδομάδας.
- Κάνουμε έρευνα αγοράς στο διαδίκτυο σε διαφορετικά σουπερμάρκετ για να δούμε από πού μας συμφέρει να αγοράσουμε το εκάστοτε προϊόν που χρειαζόμαστε. Ενδεχομένως, μπορεί να μας συμφέρει να κάνουμε διαδικτυακές αγορές.
- Επιλέγουμε να αγοράσουμε “χύμα” ορισμένα προϊόντα, από όσπρια, έως βρώμη, τσάι και αποξηραμένα φρούτα και ξηρούς καρπούς, καθώς οι τιμές μεταξύ συσκευασμένων και “χύμα” προϊόντων συνήθως έχουν μεγάλη διαφορά.
- Επιλέγουμε προϊόντα σε προσφορά, στην περίπτωση που θέλουμε να τα καταναλώσουμε άμεσα και ειδικά αν είναι προϊόντα μακράς διάρκειας όπως ζυμαρικά ή όσπρια. Σε περιόδους προσφορών συμφέρει να αγοράσουμε μεγάλες ποσότητες από προϊόντα που καταψύχονται ή είναι είναι μακράς διάρκειας.
- Επιλέγουμε κατεψυγμένα λαχανικά ή/και φρούτα, τα οποία είναι φρέσκα, και έχουν πιο μακρά διάρκεια!
- Επιλέγουμε κατεψυγμένα ψάρια και θαλασσινά, που είναι φρέσκα, καθώς ψύχονται άμεσα μετά την αλίευση και είναι πιο φτηνά.
- Επιλέγουμε προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας του σουπερμάρκετ, καθώς τα επιμελούνται μεγάλες εταιρείες.
- Αποκτούμε κάρτα συγκέντρωσης πόντων για εκπτώσεις και δωροεπιταγές.
Στο σπίτι
- Επιλέγουμε πιο συχνά όσπρια και λιγότερο συχνά κρέας, για μείωση του κόστους των γευμάτων.
- Επιλέγουμε να φτιάχνουμε εμείς το ψωμί, τα γεύματα και τα σνακ, εφόσον υπάρχουν πλέον πολλές και εύκολες συνταγές.
- Χρησιμοποιούμε τα προϊόντα που ήδη έχουμε σπίτι, και αν χρειαστεί αλλάζουμε ή παραλείπουμε συστατικά από τις συνταγές μας (πχ. ταχίνι αντί για φυστικοβούτυρο, ρύζι αντί για κινόα, βασιλικό αντί για μαϊντανό)
- Μπορούμε να φυτέψουμε τα δικά μας μυρωδικά (πχ. δυόσμο, βασιλικό)
- Η κατάψυξη είναι φίλη μας. Μπορούμε να καταψύξουμε το ψωμί, και φρούτα που πάνε να χαλάσουν (για smoothies & άλλες συνταγές), όπως και φαγητό που περίσεψε.
- Αποφεύγουμε την σπατάλη τροφίμων. Καταναλώνουμε πρώτα τα προϊόντα που κοντεύουν να λήξουν, και αγοράζουμε την ποσότητα τροφίμων που πραγματικά χρειαζόμαστε.
- Φτιάχνουμε γεύματα με τα περισσεύματα φαγητών, όπως πίτσα, σαλάτες, και σούπες
- Η οργάνωση των ντουλαπιών και του ψυγείου είναι πολύ σημαντική, ώστε να καταναλώνονται πρώτα τα τρόφιμα που θα λήξουν πιο σύντομα, να μπορούμε να δούμε όλα τα τρόφιμα που έχουμε, και να διατηρούμε τα τρόφιμα με τον σωστό τρόπο (πχ. σε αεροστεγείς συσκευασίες).