Τα διατροφικά νέα της εβδομάδας 17-22 Ιουλίου 2017
1. Μια νέα πολύ ενδιαφέρουσα μελέτη εξέτασε τον αυτο-έλεγχο στο φαγητό.
Πολλές φορές ξέρουμε τι είναι καλύτερο ή πιο υγιεινό για εμάς (πχ. ένα φρούτο), αλλά αυτό διαφέρει από το τι θέλουμε (πχ. ένα μπισκότο)!
Η ερευνητική ομάδα έβαλε τους συμμετέχοντες να επιλέξουν από την οθόνη ενός υπολογιστή το τρόφιμο που θα τους βοηθήσει στην επίτευξη των στόχων υγείας και σωματικής διάπλασής τους (health and fitness goals). Στην οθόνη εμφανίστηκαν ένα πιο υγιεινό και ένα πιο ανθυγιεινό σνακ. Στο τέλος του πειράματος πληροφορήθηκαν ότι θα τους δινόταν ένα από τα τρόφιμα που είχαν επιλέξει! Εκείνοι που είχανε μεγαλύτερο αυτο-έλεγχο επέλεξαν κατευθείαν το πιο υγιεινό σνακ, ενώ εκείνοι με λιγότερο αυτο-έλεγχο αρχικά μετέφεραν τον κέρσορα του υπολογιστή προς την πιο ανθυγιεινή επιλογή, πριν επιλέξουν την πιο υγιεινή!
Έτσι φαίνεται ότι υπάρχει μια "εσωτερική διαμάχη" στον εγκέφαλό μας κατά τη διάρκεια της διαδικασίας επιλογής! Αυτό το πείραμα θα μας βοηθήσει να εξετάσουμε σε βάθος την δύναμη της θέλησης και την λήψη αποφάσεων, καθώς και το πώς μπορούμε να αντισταθούμε στους πειρασμούς!
http://www.medicalnewstoday.com/articles/318312.php
2. Η συσχέτιση μεταξύ της διατροφής και της κατάθλιψης είναι γνωστή, αν και δεν έχει μελετηθεί ακόμη εκτενώς πώς η διατροφή μπορεί να βοηθήσει στη διαχείριση των συμπτωμάτων της κατάθλιψης. Μια νέα, αρκετά ενδιαφέρουσα έρευνα έρχεται να καλύψει το κενό αυτό.
Η τυχαιοποιημένη αυτή μελέτη έδειξε ότι η προσκόλληση σε μια υγιεινή διατροφή μπορεί να βοηθήσει στη μείωση των συμπτωμάτων της κατάθλιψης.
Συμμετέχοντες με κατάθλιψη, που ακολουθούσαν ανθυγιεινή διατροφή χωρίστηκαν σε 2 ομάδες, με τους μεν να λαμβάνουν μια "κοινωνική υποστήριξη" και τους δε να λαμβάνουν "διατητική υποστήριξη", για 12 εβδομάδες. Η διατροφική παρέμβαση έγινε με τη μορφή συνδεριών με διαιτολόγους, και οι συμβουλές που δόθηκαν ήταν ο συνδυασμός των οδηγιών για υγιεινή διατροφή της Αυστραλίας και της Ελλάδας! Η κοινωνική παρέμβαση αποτελούταν απο τον ίδιο αριθμό και ώρα συνδεριών, όπως στην διατροφική παρέμβαση, αλλά γινόταν συζήτηση για ουδέτερα θέματα ή άλλες δραστηριότητες (πχ. επιτραπέζια παιχνίδια).
Η διατροφική παρέμβαση, δηλαδή η προσκόλληση σε μια υγιεινή διατροφή, φαίνεται να έχει θετική επίδραση στη μείωση των συμπτωμάτων κατάθλιψης, ακόμη και στην ύφεση της ασθένειας!
Φυσικά περισσότερες μελέτες χρειάζονται για την επιβεβαίωση των αποτελεσμάτων και τη βαθύτερη κατανόηση των υποκείμενων μηχανισμών!
Διαβάστε το επιστημονικό άρθρο: A randomised controlled trial of dietary improvement for adults with major depression (the ‘SMILES’ trial)
3. Θυμάστε την αλκαλική δίαιτα; Είναι μια παράδοξη δίαιτα η οποία υποτίθεται ότι κρατά το pH του σώματός μας αλκαλικό.
Όμως, το pH του σώματός μας δεν αλλάζει ό,τι και αν εμείς φάμε ή πιούμε, αλλά παραμένει σταθερό σε πολύ στενά όρια pH 7,35-7,45.
Στην εικόνα βλέπουμε τι γίνεται όταν το pH μας αλλάξει προς πιο αλκαλικό ή πιο όξινο!
Λίγο πιο αλκαλικό και λίγο πιο όξινο pH σημαίνει αναπνευστική ή μεταβολική αλκάλωση και αναπνευστική ή μεταβολική οξείδωση. Όταν το pH ξεφύγει λίγο πιο πολύ προς το αλκαλικό ή όξινο… θάνατος!
4. Το κόκκινο κρέας είναι από τα πιο κοινά τρόφιμα που καταναλώνουμε πλέον, αν και στη Μεσογειακή Διατροφή η κατανάλωση του κόκκινου κρέατος ήταν πολύ πιο σπάνια. Συστήνεται να καταναλώνουμε λιγότερο κόκκινο και επεξεργασμένο κρέας, και να δίνουμε έμφαση σε άλλες καλές πηγές πρωτεϊνών.
Ας δούμε πώς μπορούμε να μειώσουμε την κατανάλωση κόκκινου κρέατος! http://www.mantzorou.gr/el/blog/pos-tha-trome-ligotero-kokkino-kreas
5. Έχτε δοκιμάσει να ψήσετε ροδάκινα; Συνοδεύονται υπέροχα με παγωτό! http://www.mantzorou.gr/el/blog/psita-rodakina-me-pagoto
6. Αρκετά συχνά βλέπουμε διαφημίσεις για προϊόντα "αδυνατίσματος" που υπόσχονται γρήγορη και ανώδυνη, μαγική θα λέγαμε απώλεια βάρους!
Πέρα από το γεγονός ότι μαγικές λύσεις δεν υπάρχουν (αλλιώς δεν θα είχαμε πια και τόσο μεγάλο πρόβλημα παχυσαρκίας), τα προϊόντα αυτά, όπως και τα συμπληρώματα διατροφής, δεν ελέγχονται από κανέναν εθνικό ή ευρωπαϊκό φορέα!
"Ο Ενιαίος Φορέας Ελέγχου Τροφίμων (Ε.Φ.Ε.Τ.), με αφορμή την προώθηση προϊόντος μεταξύ άλλων και μέσω τηλεοπτικών εκπομπών με την εμπορική ονομασία «CHOCO SLIM» με επίκληση της πιστοποίησής του από τον Ε.Φ.Ε.Τ. ή/και την Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA), ενημερώνει ότι οι εν λόγω αρχές δεν πιστοποιούν ούτε εγκρίνουν τρόφιμα. Ως εκ τούτου, οι καταναλωτές θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί σε ραδιοτηλεοπτικές ή διαδικτυακές προωθητικές ενέργειες (διαφημίσεις) προϊόντων καθώς και σε ενδείξεις επί της ετικέτας των τροφίμων, οι οποίες παραπλανητικώς και παρανόμως επικαλούνται ή υπονοούν την πιστοποίηση τροφίμων από τον Ε.Φ.Ε.Τ. και την EFSA.
Η αποστολή του Ε.Φ.Ε.Τ είναι η προστασία της υγείας και των συμφερόντων των καταναλωτών διασφαλίζοντας με τη διενέργεια ελέγχων τη συμμόρφωση των τροφίμων που διατίθενται στην αγορά με την κείμενη ενωσιακή και εθνική νομοθεσία, ενώ o ρόλος της EFSA είναι η παροχή αντικειμενικών και ανεξάρτητων επιστημονικών γνωμοδοτήσεων σε θέματα ασφάλειας τροφίμων, οι οποίες δεν αποτελούν νομοθετική πράξη ή είδος πιστοποίησης."
http://www.efet.gr/portal/page/portal/efetnew/news/view_new?par_newID=1710
7. Πόσο καλά κοιμάστε;
Τα αποτελέσματα της Ελληνικής μελέτης MedWeight από το Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο έδειξαν συσχέτιση μεταξύ της ποιότητας του ύπνου (σύμφωνα με το ερωτηματολόγιο Athens Insomnia Scale) και της διατήρησης της απώλειας βάρους!
Τα αποτελέσματα, βέβαια, ήταν στατιστικά σημαντικά για τους άνδρες και όχι για τις γυναίκες!
Περισσότερες μελέτες χρειάζονται για την καλύτερη διερεύνηση της συσχέτισης αυτής και των υποκείμενων μηχανισμών!
Διαβάστε την περίληψη του επιστημονικού άρθρου: Sleep quality is associated with weight loss maintenance status: the MedWeight study
Σε ποιά τρόφιμα εστιάζουμε κατά τη νηστεία;
Η νηστεία που επιβάλλει η Ελληνο-Ορθόδοξη εκκλησία φαίνεται να προσομοιάζει τη Μεσογειακή Διατροφή και τις ημι-χορτοφαγικές δίαιτες. Επίσης, σχετίζεται με αρκετά οφέλη για την υγεία, συμπεριλαμβανομένου του ελέγχου του σωματικού βάρους και τη ρύθμιση της γλυκόζης του αίματος.
Νηστεία: Κάνει καλό στην υγεία μας;
Ένα από πιο κοινά λάθη που κάνουν τα άτομα που νηστεύουν είναι οτι δεν δίνουν μεγάλη έμφαση στην επαρκή πρόσληψη πρωτεΐνης, ενώ εστιάζουν στην κατανάλωση υδατανθράκων (συνήθως στην υπερκατανάλωση ψωμιού ή ζυμαρικών) για κορεσμό.
Τέσσερις ομάδες τροφίμων αποτελούν καλές πηγές πρωτεΐνης και είναι καλό να εστιάσουμε κατά τη διάρκεια της νηστείας:
Ξηροί καρποί και σπόροι και τα βούτυρά τους:
Οι ξηροί καρποί και σπόροι και τα βούτυρά τους αποτελούν πηγές πρωτεΐνης, καλών λιπαρών, φυτικών ινών και πληθώρας μικροθρεπτικών συστατικών και μπορούν να προστεθούν σε πρωινά γεύματα & σνακ, όπως χυλός βρώμης με μπανάνα, ξηρούς καρπούς και φυστικοβούτυρο, μπάρες βρώμης με σπόρους και το κλασσικό ψωμί με ταχίνι & μέλι, ενώ οι ξηροί καρποί μπορούν να προστεθούν σε σνακ μαζί με φρούτα!
Σόγια & τα προϊόντα της:
Λίγα τρόφιμα έχουν τόσες χρήσεις και συνταγές, όσο η σόγια. Η σόγια είναι ένα όσπριο με πρωτεΐνη υψηλής βιολογικής αξίας, πηγή βιταμινών του συμπλέγματος Β, Μαγγανίου, Φωσφόρου, Βιταμίνης Κ, Μαγνήσιου και μπορεί να χρησιμοποιηθεί ποικιλοτρόπως.
Από σνακ ως φασόλια σόγιας (emadame beans), εως κιμάς σόγιας, γιαούρτι, τυρί και ρόφημα σόγιας, ή τόφου οι συνταγές είναι αμέτρητες!
Αναφορικά με τα υποκατάστατα γαλακτοκομικών, τα προϊόντα σόγιας αποτελούν εξαιρετική επιλογή κατά τη νηστεία καθώς περιέχουν περισσότερη πρωτεΐνη, σε σχέση με άλλα υποκατάστατα.
Όσπρια:
Τα όσπρια αποτελούν εξαιρετική πηγή πρωτεΐνης, υδατανθράκων και φυτικών ινών, καθώς και Σιδήρου ενώ υπάρχουν πολλές συνταγές στις οποίες μπορούν να χρησιμοποιηθούν, από σούπα, εως σε σαλάτα, και σε φαλάφελ, χούμους, ενώ πλέον εύκολα βρίσκουμε και ζυμαρικά από όσπρια, καθώς και έτοιμα μαγειρεμένα όσπρια.
Συνδυάστε τα όσπρια με ρύζι ή ψωμί ή άλλα σιτηρά για να συμπληρώστε στο πιάτο σας τα απαραίτητα αμινοξέα που λείπουν από τα όσπρια.
Θαλασσινά:
Τα θαλασσινά αποτελούν μέρος της νηστείας! Αποτελούν εξαιρετική πηγή πρωτεϊνης! Μπορούν να μαγειρευτούν ως κυρίως γεύματα σε πληθώρα συνταγών, όπως μαγειρευτά ή κοκκινιστά, με ζυμαρικά ή με ρύζι, ή γεμιστά καλαμάρια.
Η νηστεία αποτελεί ευκαιρία δοκιμής νέων τροφίμων και συνταγών φυτικής προέλευσης!
Θυμηθείτε να εντάξετε στη διατροφή σας πληθώρα λαχανικών (περιέχουν και τα λαχανικά πρωτεϊνη) και μανιτάρια (δεν περιέχουν τόση πρωτεΐνη όσο διαφημίζεται αλλα είναι εξαιρετικά θρεπτικά), ενώ μπορείτε να δοιμάσετε και άλλα τρόφιμα όπως κινόα (πλήρη πρωτεΐνη & φυτικές ίνες), και διατροφική μαγιά (περιέχει βιταμίνη Β12 & θυμίζει τυρί)!
Υποκατάστατα γευμάτων στην απώλεια βάρους: Βοηθάνε πραγματικά;
Το υπερβάλλον σωματικό βάρος αποτελεί ένα πρόβλημα δημόσιας υγείας με όλο και περισσότερους ενήλικες και ανηλίκους να κατατάσσονται στις κλίμακες του υπέρβαρου και της παχυσαρκίας. Ένας μεγάλος αριθμός ατόμων έχει προσπαθήσει τουλάχιστον μία φορά στη ζωή του να χάσει βάρος, με διάφορους τρόπους. Ανά πάσα δεδομένη στιγμή έως το 50% των γυναικών ακολουθούν δίαιτα για απώλεια βάρους.
Διάφορα προγράμματα διατροφής έχουν μελετηθεί κατά καιρούς, ενώ ανορθόδοξοι τρόποι απώλειας βάρους κάνουν την εμφάνισή τους κατά καιρούς. Τον τελευταίο καιρό ακούγονται όλο και περισσότερο τα προγράμματα υποκατάστασης γευμάτων.
Τι είναι και πώς λειτουργούν;
Τα υποκατάστατα γευμάτων δεν είναι νέα ανακάλυψη. Στο εμπόριο υπάρχει πληθώρα τέτοιων προϊόντων, από διάφορες εταιρίες, με ποικιλία συστατικών και ισχυρισμών αποτελεσματικότητας.
Τα υποκατάστατα γευμάτων μπορεί να είναι ροφήματα, σούπες ή μπάρες, τα οποία είναι μεριδοποιημένα και συνήθως περιέχουν 200-300 θερμίδες, αρκετές πρωτεΐνες και φυτικές ίνες, ώστε να μεγιστοποιούν το αίσθημα του κορεσμού. Συνήθως αντικαθιστούν 1 με 2 ημερήσια γεύματα, ώστε να μειωθούν οι ημερήσιες θερμίδες του προσλαμβάνει το άτομο στις 1.200-1.600 θερμίδες, για να υπάρξει απώλεια βάρους.
Η έρευνα δείχνει ότι έχουν αποτέλεσμα βραχυπρόθεσμα, και αποτελούν για μερικούς ανθρώπους χρήσιμο βοήθημα στην απώλεια βάρους, όμως δεν έχουμε δεδομένα για χρήση τους εκτός μελετών, στην καθημερινότητα, όπου ο διαιτώμενος θα πρέπει να τα αγοράσει, και να επισκεφτεί διαιτολόγο-διατροφολόγο και ιατρό.
Φυσικά, δεν αποτελούν υποκατάστατο της υγιεινής διατροφής και τακτικής άσκησης, ενώ για μακροπρόθεσμα αποτελέσματα απαραίτητη είναι η αλλαγή διατροφικών συνηθειών! Τα προγράμματα αυτά επιβάλλεται να επιβλέπονται από διαιτολόγο-διατροφολόγο και ιατρό, καθώς τα προϊόντα αυτά δεν είναι πλήρη σε θρεπτικά συστατικά και ενδέχεται πέρα από παρενέργειες να οδηγήσουν σε διατροφικές ελλείψεις, ενώ δεν ενδείκνυνται για όλους!
Η υποκατάσταση των γευμάτων δεν γίνεται να συνεχίζεται επ’ αόριστον. Είναι απαραίτητος ο «απογαλακτισμός» από τα υποκατάστατα γευμάτων, έτσι ώστε το άτομο να μάθει να τρέφεται σωστά, χωρίς χρήση υποκατάστατων. Ο διαιτώμενος θα πρέπει να μάθει να ετοιμάζει και να επιλέγει υγιεινά, θρεπτικά γεύματα και σνακ, και να κινείται τακτικά.
Ποιά είναι τα αρνητικά και τα θετικά των υποκατάστατων γευμάτων;
Από τη μία τα υποκατάστατα μπορούν να βοηθήσουν άτομα που δυσκολεύονται να μετριάσουν τις μερίδες τους και τις θερμίδες που προσλαμβάνουν, ή δεν έχουν το χρόνο να ετοιμάσουν και να φάνε ένα γεύμα, ενώ είναι χορταστικά.
Από την άλλη, δεν προσφέρουν τα οφέλη υγείας που προσφέρουν τα τρόφιμα, ενώ όπως προαναφέρθηκε, τα προϊόντα αυτά δεν είναι διατροφικά πλήρη με κίνδυνο να εμφανιστούν διατροφικές ελλείψεις. Επιπλέον, η χρήση τους δεν βοηθά στην εκμάθηση δεξιοτήτων για προσκόλληση σε μια υγιεινή διατροφή. Έτσι, είναι απαραίτητη η συμβουλή διαιτολόγου-διατροφολόγου, όχι μόνο για την ορθή χρήση των υποκατάστατων, αλλά και για την αλλαγή των διατροφικών συνηθειών. Επίσης, το κόστος τους είναι αρκετά αυξημένο, ενώ η έλλειψη ποικιλίας μπορεί να οδηγήσει τον διαιτώμενο να εγκαταλείψει τη χρήση τους. Επιπροσθέτως, μπορεί να έχουν σοβαρές παρενέργειες σε άτομα με ηπατικές και νεφρικές νόσους, ενώ μπορεί να αλληλεπιδρούν με φαρμακευτική αγωγή και αντενδείκνυνται για άτομα με διατροφικές διαταραχές και θηλάζουσες. Μάλιστα, μερικές φορές τα προϊόντα αυτά πωλούνται από άτομα χωρίς επιστημονικές γνώσεις διατροφής, με τις συμβουλές που δίνονται κατά πάσα πιθανότητα να είναι μέρος του μάρκετινγκ της εταιρείας, και να μην είναι επιστημονικά τεκμηριωμένες, θέτοντας σε κίνδυνο την υγεία των καταναλωτών.
Τέλος, ένα σημαντικό μειονέκτημα είναι ότι τα προϊόντα αυτά δεν υπόκεινται σε ελέγχους από τον ΕΟΦ. Όπως όλα τα συμπληρώματα διατροφής χρειάζονται απλά αριθμό γνωστοποίησης και όχι αριθμό κυκλοφορίας. Ο αριθμός γνωστοποίησης λαμβάνεται με τη συμπλήρωση μια ηλεκτρονικής φόρμας, χωρίς να χρειάζεται να ελεγχθεί το προϊόν, ούτε να αναγραφούν όλα τα συστατικά του! Μάλιστα, πριν λίγο καιρό σε έλεγχο υποκατάστατων μιας εταιρείας, βρέθηκε να περιέχουν σιβουτραμίνη, μια φαρμακευτική ουσία που βοηθά στην απώλεια βάρους, αλλά έχει απαγορευτεί στην Ευρώπη από το 2011, λόγω σοβαρών παρενεργειών, ενώ και σε άλλο ρόφημα βρέθηκαν δύο ουσίες που δεν είναι εγκεκριμένες για ανθρώπινη χρήση. Παράλληλα, δεν ελέγχονται ούτε και οι ισχυρισμοί που κάνουν ορισμένες εταιρείες για «καύση λίπους», «αποτοξίνωση» και άλλους, οι οποίοι δεν ισχύουν για κανένα τρόφιμο ή υποκατάστατο ή συμπλήρωμα.
Για απώλεια βάρους αρκεί να τρώμε λιγότερες θερμίδες από αυτές που χρειαζόμαστε, ανεξαρτήτως σύνθεσης της διατροφής. Έτσι, λοιπόν, όλα τα προγράμματα διατροφής έχουν αποτέλεσμα βραχυπρόθεσμα, αρκεί να τηρείται το υποθερμιδικό πρόγραμμα. Τι γίνεται όμως μακροπρόθεσμα; Η έρευνα δείχνει ότι το βάρος συνήθως επανακτάται. Και αυτό γιατί οι διαιτώμενοι δεν αλλάζουν τρόπο ζωής και διατροφής!
Οι συστάσεις του National Institute for Health and Care Excellence (NICE) της Αγγλίας, λαμβάνοντας υπόψη τα επιστημονικά δεδομένα, συστήνουν τις δίαιτες πολύ χαμηλών θερμίδων μόνο σε έκτακτες περιπτώσεις (π.χ. απώλεια βάρους προ εγχείρησης) για μικρό χρονικό διάστημα με τα άτομα να βρίσκονται υπό συνεχή παρακολούθηση.
Για μακροχρόνια απώλεια βάρους το NICE συστήνει εξατομικευμένες, διατροφικές αλλαγές, που οδηγούν σε απώλεια βάρους, με ευελιξία, χωρίς να χρησιμοποιούνται περιοριστικά και μη ισορροπημένα προγράμματα διατροφής, καθώς δεν έχουν μακροπρόθεσμο αποτέλεσμα, και μπορεί να είναι επιβλαβή. Εξάλλου, η βελτίωση της διατροφής, ακόμη και αν δεν υπάρξει απώλεια σωματικού βάρους, είναι ευεργετική, καθώς επιφέρει οφέλη για την υγεία! Μάλιστα, προτείνεται η απώλεια βάρους με ρυθμό 600 γραμμάρια την εβδομάδα!
Αν επιλέξετε ένα τέτοιο πρόγραμμα μην ξεχνάτε ότι είναι απαραίτητο να συμβουλευτείτε τον ιατρό αν ενδείκνυται να το ξεκινήσετε, και να ζητήστε τη βοήθεια του διαιτολόγου-διατροφολόγου, ώστε να σας κατευθύνει στην κατάρτιση ενός εξατομικευμένου πλήρους προγράμματος διατροφής και να σας βοηθήσει στην σταδιακή αλλαγή διατροφικών συνηθειών!
Πώς θα ξεχωρίστε μια παράδοξη δίαιτα; Διαβάστε εδώ!
Υδατάνθρακες: Μας παχαίνουν;
Τα τρόφιμα-πηγές υδατανθράκων εδώ και δεκαετίες έχουν δαιμονοποιηθεί από τη «βιομηχανία της δίαιτας». Συνεχώς ακούμε ότι δεν θα πρέπει να συνδυάζουμε υδατάνθρακες και πρωτεΐνες στα γεύματά μας, ότι το ψωμί και τα μακαρόνια παχαίνουν και άλλους σχετικούς ισχυρισμούς. Παράλληλα, αρκετές ανορθόδοξες, μη επιστημονικά τεκμηριωμένες δίαιτες απώλειας βάρους όπως η κετογονική, η Άτκινς, η Dukan, η Paleo και άλλες είναι πολύ χαμηλές σε υδατάνθρακες, και εκεί φαινομενικά στηρίζουν το αποτέλεσμά τους.
Στην πραγματικότητα, όμως, οι υδατάνθρακες μας παχαίνουν; Μας κάνουν τόσο κακό;
Όπως έχω αναφέρει και σε προηγούμενα κείμενα, ο μόνος παράγοντας από τον οποίο εξαρτάται η απώλεια βάρους είναι το ενεργειακό έλλειμμα. Δηλαδή, για την απώλεια βάρους αρκεί να τρώμε λιγότερες θερμίδες από αυτές που χρειαζόμαστε, ανεξαρτήτως σύστασης της διατροφής μας. Αντιστρόφως, για την πρόσληψη βάρους αρκεί να τρώμε περισσότερες θερμίδες από αυτές που χρειαζόμαστε. Συνεπώς, πρωτεύουσα σημασία για την απώλεια και πρόσληψη βάρους έχουν οι θερμίδες.
Όμως, δεν τρώμε μόνο ενέργεια, δηλαδή τα μακροθρεπτικά συστατικά λιπαρά, υδατάνθρακες και πρωτεΐνες, αλλά χρειαζόμαστε και τα μικροθρεπτικά συστατικά, δηλαδή τις βιταμίνες, τα μέταλλα και τα ιχνοστοιχεία. Επομένως, η διατροφή μας θα πρέπει να είναι πλήρης, και με ποικιλία τροφίμων και ομάδων τροφίμων, έτσι ώστε να λαμβάνουμε όλα τα θρεπτικά συστατικά που χρειάζεται το σώμα μας για τη βέλτιστη λειτουργία του. Οι πηγές αμύλου/υδατανθράκων (φρούτα, λαχανικά, γάλα και γιαούρτι, όσπρια, ψωμί, ρύζι, πατάτα, παξιμάδι, ζυμαρικά κ.α.) είναι πηγές φυτικών ινών και πληθώρας μικροθρεπτικών συστατικών, με τα φρούτα, τα λαχανικά, και τα όσπρια να είναι τρόφιμα αρκετά χορταστικά και θρεπτικά! Άρα, γιατί να τα βγάλουμε από τη διατροφή μας; Φυσικά, η υπερκατανάλωση ελευθέρων σακχάρων (γλυκά, αναψυκτικά, επιδόρπια, σιρόπια κ.α.) έχει αρνητική επίδραση στην υγεία, και θα πρέπει να περιορίζεται στο 5% των ημερήσιων θερμίδων που λαμβάνουμε.
Αναφορικά με την πρόσληψη βάρους, μια νέα μελέτη σε επίμυες έδειξε ότι υπό αυστηρά ελεγχόμενες συνθήκες και διατροφή, οι επίμυες αύξησαν το σωματικό λίπος τους μόνο όταν ακολουθούσαν διατροφή υψηλή σε λίπος, ενώ παρατηρήθηκαν αλλαγές στην εγκεφαλική δραστηριότητα, που σχετίζονται με την απόλαυση, τις λιγούρες και την εξάρτηση, με δράσεις όπως της ντοπαμίνης και της σεροτονίνης. Βέβαια, τα αποτελέσματα αυτά δεν μπορούν να μεταφραστούν στον άνθρωπο για διάφορους λόγους, συμπεριλαμβανομένων της διαφορετικής διατροφής, του γενετικού προφίλ, και λόγω του ότι η έρευνα δεν μεταφράζεται άμεσα από τα ζώα στον άνθρωπο. Αυτό όμως που μας δείχνει η έρευνα αυτή είναι ότι η αυξημένη κατανάλωση υδατανθράκων δεν επέφερε αύξηση του λιπώδους ιστού, όπως θα αναμενόταν από υποστηρικτές των διαιτών χαμηλών σε υδατάνθρακες.
Στον άνθρωπο, μια πολύ καλά σχεδιασμένη μελέτη είχε δείξει ότι είτε ακολουθούμε πρόγραμμα υποθερμιδικής διατροφής στα πρότυπα της κετογονικής δίαιτας, η οποία είναι πολύ χαμηλή σε υδατάνθρακες, είτε την τυπική Αμερικάνικη δίαιτα, χάνουμε την ίδια ποσότητα λίπους!
Μάλιστα, λαμβάνοντας υπόψιν μια πρόσφατη μελέτη σχετικά με τους υδατάνθρακες βλέπουμε ότι η μέτρια-φυσιολογική πρόσληψη υδατανθράκων, όχι μόνο είναι απαραίτητη για το σώμα μας, αλλά σχετίζεται και με τη μακροζωία. Συγκεκριμένα, μια πρόσφατη μελέτη έδειξε ότι άτομα που ακολουθούν διατροφή με μέτρια κατανάλωση υδατανθράκων (50-55% των ημερήσιων θερμίδων) εμφανίζουν χαμηλότερο κίνδυνο θνησιμότητας, σε σχέση με εκείνους που καταναλώνουν πολλούς (>70%) ή λίγους (<40%) υδατάνθρακες.
Συνοψίζοντας, για την απώλεια βάρους σημασία έχει η ενέργεια, δηλαδή οι θερμίδες που προσλαμβάνουμε. Κανένα τρόφιμο, από μόνο του δεν επιφέρει αύξηση στο σωματικό βάρος/λίπος, συμπεριλαμβανομένων των πηγών αμύλου. Παράλληλα, τα πρόσφατα κλινικά δεδομένα δείχνουν ότι είναι ευεργετική η μέτρια κατανάλωση υδατανθράκων, δηλαδή όταν περίπου οι μισές θερμίδες που λαμβάνουμε την ημέρα προέρχονται από υδατάνθρακες! Άλλωστε, και η Μεσογειακή Διατροφή, το πιο καλά μελετημένο πρότυπο διατροφής, το οποίο συστήνεται για την πρόληψη και αντιμετώπιση πληθώρας ασθενειών έχει στη βάση του τις πηγές αμύλου ολικής άλεσης.
Βιβλιογραφία
Dietary Fat, but Not Protein or Carbohydrate, Regulates Energy Intake and Causes Adiposity in Mice.
Dietary carbohydrate intake and mortality: a prospective cohort study and meta-analysis.
