Ο ρόλος της διατροφής στην πρόληψη της άνοιας
Ο πληθυσμός της Γης γερνάει. Όλο και μεγαλώνει το ποσοστό των ανθρώπων άνω των 65 ετών, ενώ ταυτόχρονα οι νέοι αντιπροσωπεύουν όλο και μικρότερο κομμάτι του κόσμου.
Τα γηρατειά συνοδεύονται από πληθώρα ασθενειών και προβλημάτων. Ανάμεσα σε αυτά είναι και η άνοια, μια από τις κύριες αιτίες θανάτου σε ηλικιωμένους. Η διατροφή συνδέεται με την εμφάνιση και την εξέλιξη της.
Σύμφωνα με έρευνες, εκτός από την ηλικία (1 στους 6 ηλικιωμένους άνω των 80 ετών πάσχει από άνοια) η έλλειψη φυσικής άσκησης συνδέεται με μεγαλύτερη γνωστική έκπτωση. Επιπλέον, η δυσκολία μάσησης και η απώλεια δοντιών αποτελούν παράγοντα κινδύνου, ενώ ο υψηλός Δείκτης Μάζας Σώματος (ΔΜΣ/ΒΜΙ) αποτελεί προστατευτικό παράγοντα, χωρίς όμως αυτό να σημαίνει ότι το υπερβάλλον σωματικό βάρος από μόνο του προστατεύει!
Η διατροφή επηρεάζεται άμεσα σε ασθενείς με νόσο Alzheimer και συνεχή παρακολούθηση και βοήθεια. Στα αρχικά στάδια ο ασθενής μπορεί να ξεχνάει να φάει, να τρώει πολύ κρύα, ζεστά ή χαλασμένα τρόφιμα, ενώ ενδέχεται να έχει σοβαρές δυσκολίες στα ψώνια και το μαγείρεμα του φαγητού.
Ιδιαίτερα σε πιο προχωρημένα στάδια ο ασθενείς μπορεί είτε να τρώει παθολογικά, χωρίς να πεινάει, είτε να αρνείται τη σίτιση, καθώς και να προσπαθεί να φάει μη φαγώσιμα αντικείμενα.
Όσον αφορά την πρόληψη της ασθένειας, η σωστή διατροφή έχει προστατευτικό ρόλο! Η μεσογειακή διατροφή έχει εξεταστεί εκτενώς για τη θετική της επίδραση. Η τήρηση μιας τέτοιας διατροφής συνδέεται με έως και 68% μικρότερο κίνδυνο για εμφάνιση της νόσου Alzheimer, σε σχέση με τη μη τήρηση του διατροφικού αυτού προτύπου.
Επομένως, η υψηλή κατανάλωση φρούτων, λαχανικών, προϊόντων ολικής άλεσης, ξηρών καρπών και όσπριων, η προτίμηση στο ελαιόλαδο, η μέτρια κατανάλωση ψαριού και πουλερικών, η χαμηλή κατανάλωση κόκκινου κρέατος και γαλακτοκομικών, με μέτρο το αλκοόλ και φυσικά το αρκετό νερό μας προστατεύουν!
Τα αντιοξειδωτικά (πολυφαινόλες, βιταμίνη C, βιταμίνη Ε, β-καροτένιο) βρίσκονται σε πληθώρα στο πρότυπο της μεσογειακής διατροφής και έχουν ρόλο-κλειδί στον εγκέφαλο, ο οποίος είναι ευάλωτος στην οξειδωτική βλάβη.
Επιπλέον, μια μελέτη σε μη ασθενείς άνω των 65 ετών έδειξε ότι μια δίαιτα πλούσια σε λιπαρά ψάρια, ελαιόλαδο και ξηρούς καρπούς, φρούτα, σκούρα πράσινα λαχανικά, ντομάτες και σταυρανθούς είχε θετική επίδραση στη μείωση του κινδύνου για άνοια.
Αντίθετα, η κατανάλωση κόκκινου κρέατος, ολόπαχων γαλακτοκομικών προϊόντων, η κατανάλωση οργάνων ζώων και βουτύρου αύξανε τις πιθανότητες για την εμφάνιση της νόσου.
Τέλος, το μαύρο τσάι (English Breakfast, Earl Grey κ.α.) έχει προστατευτικό ρόλο κατά της μείωσης της γνωστικής λειτουργίας, μάλλον λόγο της περιεκτικότητάς του σε αντιοξειδωτικές πολυφαινόλες!
Άτομα που καταναλώνουν μαύρο τσάι όχι μόνο έχουν υψηλότερο γνωστικό σκορ, αλλά και στην περίπτωση άνοιας η γνωστική έκπτωση είναι λιγότερο απότομη. Τα αποτελέσματα όμως αυτά δεν επεκτείνονται στον καφέ και το πράσινο τσάι.
Η ποιότητα της διατροφής είναι πολύ σημαντική για τη γνωστική λειτουργία. Μια διατροφή, στο πρότυπο της μεσογειακής δίαιτας χωρίς επεξεργασμένα τρόφιμα, πρόσθετη ζάχαρη, και τηγανητά τρόφιμα είναι εξαιρετικά ευεργετική για την πρόληψη και την επιβράδυνση της ασθένειας!
Ο υγιεινός τρόπος ζωής πρέπει να είναι προτεραιότητα για όλους, νέους και μεγαλύτερους, για μακροζωία υψηλής ποιότητας και βέλτιστη πρόληψη ασθενειών!
Ελαιόλαδο ή εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο;
Ελαιόλαδο ή εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο;
Στην καθημερινότητα μπορεί να αναφερόμαστε στο ελαιόλαδο που χρησιμοποιούμε απλώς ως “ελαιόλαδο”, εφόσον είναι το έλαιο της ελιάς. Στην βιομηχανία τροφίμων όμως, και σύμφωνα με τη νομοθεσία το ελαιόλαδο δεν είναι αυτό που νομίζουμε και αυτό που έχουμε συνιθίσει.
Αναφορικά με το έλαιο της ελιάς διακρίνουμε τρεις κατηγορίες. Το “εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο”, το “παρθένο ελαιόλαδο” και το “ελαιόλαδο”. Τα τρία διαφορετικά αυτά έλαια διαφέρουν στην τιμή, την γεύση, το χρώμα, και τα οργανοληπτικά τους χαρακτηριστικά, και τα αντιοξειδωτικά. Το έλαιο που συνήθως χρησιμοποιούμε στο σπίτι, ως νησί ελαιοπαραγωγών είναι το “εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο”.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τη νομοθεσία το “εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο” είναι το έλαιο της ελιάς, το οποίο λαμβάνεται μέσω μηχανικών μεθόδων (ψυχρή εκχύλιση) ή άλλων φυσικών επεξεργασιών που δεν επιφέρουν αλλοίωση του ελαίου (πλύση και έκθλιψη ελαιοκάρπου, μετάγγιση, φυγοκέντρηση και διήθηση ελαίου), και έχει οξύτητα μικρότερη του 0,8%. Το “παρθένο ελαιόλαδο” λαμβάνεται μέσω των παραπάνω μεθόδων και έχει οξύτητα μικρότερη του 2%, ενώ το “ελαιόλαδο” είναι μείγμα εξευγενισμένου ελαιολάδου (βλ. παρακάτω) και βρώσιμου παρθένου ελαιολάδου με οξύτητα όχι μεγαλύτερη από 1%.
Ας μην ξεχνάμε όμως και το ελαιόλαδο λαμπάντε, το οποίο προέρχεται από ελαιόλαδο, το οποίο λαμβάνεται μέσω μηχανικών μεθόδων (ψυχρή εκχύλιση) ή άλλων φυσικών επεξεργασιών που δεν επιφέρουν αλλοίωση του ελαίου, αλλά έχει οξύτητα μεγαλύτερη του 2% και δεν είναι κατάλληλο προς κατανάλωση, αλλά ύστερα από επεξεργασία μετατρέπεται σε εξευγενισμένο ή ραφιναρισμένο ελαιόλαδο.
Τα παραπάνω έλαια διαφερουν αρκετά στο χρώμα και την οσμή, με τα βέλτιστα χαρακτηριστικά να ανήκουν στο “εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο”, ενώ υπάρχουν και διαφορές στη συγκέντρωση αντιοξειδωτικών και άλλων ευεργετικών για την υγεία ουσιών.
Το εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο που είναι πλούσιο σε πολυφαινόλες διαθέτει και ισχυρισμό υγείας, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφάλειας Τροφίμων (EFSA - Commission Regulation (EU) 432/2012). Η κατανάλωση πολυφαινολών ελαιολάδου προστατεύει την LDL-χοληστερόλη από την οξείδωση, ύστερα από καθημερινή κατανάλωση 5mg υδροξυτυροσόλης και παραγώγων της (σύμπλεγμα ελευρωπαΐνης και τυροσόλης), τα οποία προέρχονται από 20γρ. ελαιόλαδο. Παράλληλα, το ελαιόλαδο είναι τρόφιμο με «υψηλή περιεκτικότητα σε μονοακόρεστα λιπαρά».
Στο ελαιόλαδο δεν προστίθενται συντηρητικά. Για την βέλτιστη συντήρηση του ελαιολάδου θα πρέπει να φυλάσσεται σε δροσερό, σκιερό μέρος, σε δοχείο με σκούρο χρώμα. Ιδανικά θα πρέπει να καταναλώμεται εντός 18 μηνών.
Κατά το μαγείρεμα καλό είναι να χρησιμοποιείται προς το τέλος, έτσι ώστε να διατηρηθούν οι αντιοξειδωτικές ουσίες που περιέχει. Μάλιστα, χάρη σε αυτές τις αντιοξειδωτικές ουσίες το ελαιόλαδο δεν “καταστρέφεται” εύκολα, καθώς τα αντιοξειδωτικά “θυσιάζονται” για να παραμείνουν τα ακόρεστα λιπαρά του ελαιολάδου αναλοίωτα. Όμως αυτό σημαίνει ότι δεν θα προσφέρουμε στον οργανισμό μας όλα αυτά τα αντιοξειδωτικά αν αφήσουμε για πολλή ώρα το ελαιόλαδο σε υψηλές θερμοκρασίες.
Τέλος, άλλη μια παρανόηση σχετικά με το ελαιόλαδο και άλλα έλαια είναι η θερμιδική πυκνότητά του. Το ελαιόλαδο, όπως και όλα τα άλλα έλαια (πχ. ηλιέλαιο) περιέχουν 9 θερμίδες ανά γραμμάριο. Επομένως, είτε χρησιμοποιήσουμε ελαιόλαδο είτε κάποιο άλλο έλαιο, το θερμιδικό περιεχόμενο παραμένει το ίδιο, αλλά η ποιότητα του ελαιολάδου (ειδικά του “εξαιρετικά παρθένου ελαιολάδου”) είναι σαφώς ανώτερη.
Συνοψίζοντας, στο τρόφιμο ελαιόλαδο έχουμε διάφορες κατηγορίες και ποιότητες. Ας δόσουμε προσοχή στο ελαιόλαδο που αγοράζουμε ή/και παράγουμε, και ας παρατηρήδουμε και τα τρόφιμα (παξιμάδια, κριτσίνια, κ.α.) που αγοράζουμε τα οποία επί το πλείστον χρησιμοποιούν “ελαιόλαδο”.
Πηγές
Χουρμάδες snickers
Χουρμάδες snickers: Μια εύκολη και γρήγορη συνταγή για γλυκάκι στο λεπτό, με λίγα απλά υλικά!
Ποια ειναι αυτά;
- Βασιλικοί χουρμάδες
- Φυστικοβούτυρο
- Φυστίκια
- Σοκολάτα
Για κάθε βασιλικό χουρμά θα χρειαστείς 1 κουταλιά φυστικοβούτυρο, λίγα φυστίκια και περιπου 10 γρ #σοκολάτακουβερτούρα λιωμένη.
Καλη απόλαυση!
Ενδοφλέβιες εγχύσεις βιταμινών: Έχουν αποτέλεσμα;
Τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει μόδα οι ενδοφλέβιες χορηγήσεις ορών με βιταμίνες (IV drips), που υπόσχονται αποτοξίνωση, λαμπερή επιδερμίδα, ενέργεια, ανάρρωση από hangover και άλλα. Το κόστος τους είναι αρκετά μεγάλο, και διάσημοι συχνά προωθούν τους ορούς αυτούς στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Είναι ασφαλής η χρήση και χορήγησή τους; Έχουν αποτέλεσμα;
Η χρήση ενδοφλέβιων ορών αποτελούν ιατρική πράξη, και για ασφάλεια και αποφυγή μολύνσεων θα πρέπει να γίνεται σε νοσοκομείο από νοσηλευτή. Όμως, η μόδα αυτή, δυστυχώς, εφαρμόζεται σε κέντρα και ινστιτούτα ομορφιάς, στα οποία δεν είναι σίογυρο ότι τηρούνται οι προϋποθέσεις για σωστή χρήση των βελονών, των συνθηκών ασφάλειας και υγιεινής, ενώ δεν είναι σίγουρο ότι η τοποθέτηση γίνεται από νοσηλευτή. Επιπλέον, η ενδοφλέβια χορήγηση είτε φαρμάκων, είτε απλού ορού, παρεντερικής διατροφής και βιταμινών, προϋποθέτει τον αυστηρό έλεγχο ποιότητας των σκευασμάτων, για διασφάλιση της σωστής οσμωτικότητας του διαλύματος, και για να διασφαλιστεί το γεγονός ότι το διάλυμα είναι άσηπτο!
Αναφορικά με το αν πραγματικά λειτουργούν, η απόδοσή τους δεν είναι επιστημονικώς τεκμηριωμένη. Αν είναι κάποιος αφυδατωμένος, σίγουρα θα βοηθηθεί, αλλά θα μπορούσε με πολύ μικρότερο κόστος να πιεί υγρά! Η ενδοφλέφια χορήγηση μεγάλων δόσεων βιταμινών συστήνεται για μερικές βιταμίνες, στην περίπτωση σοβαρής έλλειψης, και γίνεται αποκλειστικά σε νοσοκομεία, υπό ιατρική επίβλεψη, και σύμφωνα με αντίστοιχα πρωτόκολλα. Επιπλέον, ότα δεν υπάρχει έλλειψη βιταμίνης ή άλλων θρεπτικών συστατικών η συμπληρωματική χορήγηση (πχ. σε χάπι) δεν χρησιμεύει, ενώ η περίσσεια βιταμινών που δεν αποθηκεύεται αποβάλλεται από τον οργανισμό. Ομοίως, και στην περίπτωση ενδοφλέβιας χορήγησης, ενώ υπάρχει και κίνδυνος ηπατοτοξικότητας, καθώς το ήπαρ θα πρέπει να διαχειριστεί μεγαδόση βιταμινών.
Πρόσφατα, μια “κλινική” είχε ως υπηρεσία για το σχετικά μεγάλο ποσό των 200 Αγγλικών λιρών ενδοφλέφια χορήγηση βιταμινών για ενίσχυση της γονιμότητας. Το γεγονός αυτό πήρε δημοσιότητα, καθώς πέρα από το γεγονός ότι η πρακτική αυτή είναι μη επιστημονικά τεκμηριωμένη, εκμεταλλεύεται την μεγάλη επιθυμία γυναικών με υπογονιμότητα για απόκτηση τέκνου. Το ίδιο φυσικά συμβαίνει και με άλλα διαλύματα που υπόσχονται από αποτοξίνωση, εως ισχυρό ανοσοποιητικό, καλή διάθεση και άλλα.
Μόνο στην περίπτωση που ο ιατρός σας, σύμφωνα με το ιστορικό και τις εξετάσεις σας συστήνει ενδοφλέβια χορήγηση υγρών και ηλεκτρολυτών (πχ. σοβαρη αφυδάτωση λόγω ακατάσχετων εμετών) ή βιταμινών ( σε σοβαρή έλλειψη), τότε φυσικά και θα γίνει η διαδικασία αυτή στο νοσοκομείο υπό επίβλεψη!
Πρέπει να είμαστε ιδιαίτερα επιφυλακτικοί όταν ακούμε ή διαβάζουμε τέτοιου είδους ισχυρισμούς. Πολλές φορές μας πουλάνε φύκια για μεταξωτές κορδέλες, και σίγουρα από τη μια η πολιτεία θα πρέπει να προστατεύει το κοινό, αλλά από την άλλη το κοινό θα πρέπει να εμπιστεύεται τους εκάστοτε ειδικούς.