Σωματικό βάρος & Ποιότητα Διατροφής
Πολλές φορές συναντάμε την παραπάνω εικόνα.
Ενα σώμα με υπερβάλλον σωματικό βάρος απεικονισμένο με πρόχειρο φαγητό, να παραπέμπει σε μη υγιή άτομο με κακή ποιότητα διατροφής, και ενα σώμα με επιθυμητό σωματικό βάρος, γεμάτο φρούτα & λαχανικά, να παραπέμπει σε υγιές άτομο. Μάλιστα, αν κοιτάξετε καλύτερα την εικόνα θα δείτε πέρα από φαγητό, και νόσους και λέξεις όπως "failure" (αποτυχία) στο σώμα με το υπερβάλλον σωματικό βάρος, ενώ αντίθετα τις λέξεις “body care” (φροντίδα σώματις), “health” (υγεία) & “fitness” στο σώμα με το επιθυμητό βάρος.
Αναμφίβολα, ένα υγιές σωματικό βάρος και μια καλή ποιότητα διατροφής σχετίζονται μεταξύ τους και με καλύτερη κατάσταση υγείας, ενώ η προσκόλληση σε ένα πρότυπο υγιεινής διατροφής, η απώλεια λίπους και η φυσική δραστηριότητα αποτελούν στρατηγικές πρόληψης & αντιμετώπισης χρόνιων νόσων.
Από την άλλη, όμως, κρατώντας αυτή την εικόνα στο μυαλό μας, αυτόματα θεωρούμε οτι τα άτομα με υψηλό σωματικό βάρος διάγουν εναν μη υγιή τρόπο ζωής, ενώ τα άτομα με επιθυμητό σωματικό βάρος διάγουν έναν υγιή τρόπο ζωής, χωρίς κάτι τέτοιο να ισχύει σε όλες τις περιπτώσεις.
Δηλαδή, θα δούμε άτομα με φυσιολογικό σωματικό βάρος να εχουν μη υγιείς συνήθειες (πχ. καπνισμα, καθιστική ζωή, μη υγιεινή διατροφή) και να πάσχουν από χρόνιες νόσους, και άτομα με υπερβάλλον σωματικό βάρος να έχουν υγιείς συνήθειες και να είναι υγιείς!
Αυτό οδηγεί σε μεροληπτική στάση απέναντι στα άτομα με υπερβάλλον σωματικό βάρος, ενώ ενδέχεται άτομα με διαφορετικό σωματικό βάρος να μην λάβουν την ίδια προσοχή από τον θεράποντα ιατρό τους!
Θέλετε να μάθετε ποιά είναι η σύσταση του σώματός σας; Κλείστε το ραντεβού σας για ανάλυση σύστασης σώματος εδώ!
Συνεπώς, το βάρος από μόνο του δεν είναι αυτό στο οποίο θα βασιστούμε για να κρίνουμε τη διατροφή και την υγεία ενός ατόμου, αλλά πρέπει να λάβουμε υπόψιν και άλλες παραμέτρους, από την ψυχική υγεία και το κοινωνικο-οικονομικό επίπεδο, εως τις διατροφικές συνήθειες και την κατάσταση υγείας (πχ. βιοχημικές αναλύσεις)!
Παράλληλα, η αξία και οι δυνατότητες του κάθε ανθρώπου (το failure που ειδαμε στην εικόνα) δεν μετριέται σε κιλά!
Χρήσιμες Πηγές:
Obesity in adults: a clinical practice guideline
A systematic review of diet quality indices in relation to obesity
Η διατροφή στην πρόληψη του καρκίνου
Στην Ελλάδα, ο καρκίνος αποτελεί τη δεύτερη αιτία θανάτου μετά τα καρδιαγγειακά νοσήματα (1).
Παγκοσμίως, οι συχνότεροι τύποι καρκίνου που διαγιγνώσκονται είναι ο καρκίνος των πνευμόνων, του μαστού, του παχέος εντέρου και του στομάχου (2).
Οι αιτίες για την καρκινογένεση είναι και γενετικές και περιβαλλοντικές. Δεν μπορούμε να ελέγξουμε το γενετικό κομμάτι, αλλά μπορούμε να πλάσουμε το περιβάλλον, έτσι ώστε να μειωθούν οι πιθανότητες για την ανάπτυξη της ασθένειας.
Το κάπνισμα, το υπερβάλλον σωματικό βάρος, η καθιστική ζωή, η υπερβολική έκθεση στον ήλιο χωρίς προστασία και η έκθεση σε άλλα καρκινογόνα και στην ακτινοβολία είναι περιβαλλοντικοί παράγοντες που επηρεάζουν τη δημιουργία και την ανάπτυξη του καρκίνου.
Όσον αφορά την πρόληψη του καρκίνου, πολλοί είναι οι οργανισμοί που έχουν εκδώσει οδηγίες. Η δίαιτα μπορεί να έχει σημαντικό ρόλο στην αιτιολογία του καρκίνου είτε αυξάνοντας, είτε μειώνοντας τον κίνδυνο εμφάνισής του.
Ο οργανισμός World Cancer Research Fund και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας έχουν εκδώσει οδηγίες για την πρόληψη του καρκίνου, ενώ η έρευνα έχει προχωρήσει αρκετά, με σημαντικά ευρήματα σχετικά με τη διατροφή.
1. Διατηρήστε το βάρος σας στα φυσιολογικά επίπεδα, με Δείκτη Μάζας Σώματος μεταξύ 18.5-24.9 kg/m2. Το υπερβάλλον σωματικό βάρος αυξάνει τον κίνδυνο για διάφορους τύπους καρκίνου, όπως μαστού (στην εμμηνόπαυση), παχέος εντέρου, ενδομητρίου, οισοφάγου, παγκρέατος και νεφρών. Τα οιστρογόνα, η ινσουλίνη, και άλλες ορμόνες που υπερπαράγονται μπορούν να διεγείρουν την ανάπτυξη των καρκινικών κυττάρων (3).
2. Να ασκήστε τακτικά. Η άσκηση βοηθάει όχι μόνο στη διατήρηση ενός υγιούς σωματικού βάρους, αλλά και στα επίπεδα ορμονών και την καλή λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος.
3. Μειώστε την κατανάλωση τροφίμων που είναι ενεργειακά πυκνά, πλούσια σε λίπος και ζάχαρη, τα οποία προωθούν την αύξηση βάρους.
4. Καταναλώστε τρόφιμα, όπως όσπρια, λαχανικά και φρούτα, από φυτικές πηγές, τα οποία είναι πλούσια σε φυτικές ίνες, που βοηθούν στην πρόληψη του καρκίνου του παχέος εντέρου.
5. Μειώστε την κατανάλωση κόκκινου κρέατος και αλλαντικών, καθώς συνδέονται με την εμφάνιση καρκίνου του παχέος εντέρου.
6. Εάν καταναλώνετε αλκοόλ, μειώστε την κατανάλωσή του σε ένα ποτήρι για τις γυναίκες και 2 για τους άνδρες την ημέρα.
7. Μειώστε την κατανάλωση αλατιού και τροφίμων που ετοιμάζονται και διατηρούνται σε αλάτι (παστά και τουρσί). Η έρευνα έχει δείξει ότι δίαιτες πλούσιες σε τέτοια τρόφιμα αυξάνουν τον κίνδυνο καρκίνου του στομάχου, ρινοφάρυγγα, και του λαιμού(4).
8. Παρατηρήστε και αποφύγετε τα μουχλιασμένα δημητριακά και όσπρια.
9. Ακολουθείστε μια ισορροπημένη διατροφή, η οποία σας προσφέρει όλα τα θρεπτικά συστατικά που χρειάζεται ο οργανισμός.
10. Ο θηλασμός είναι προστατευτικός, όχι μόνο για τα παιδιά, αλλά και για τις μητέρες, αφού μειώνει την πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου του μαστού.
11. Η εξέταση για τον καρκίνο είναι σημαντική, καθώς μπορεί να διαγνωστεί ο καρκίνος στα αρχικά στάδια, γεγονός που βοηθάει στην θεραπεία και αποκατάσταση.
12. Ο Π.Ο.Υ. προτείνει τον εμβολιασμό των παιδιών για Ηπατίτιδα Β και τον ιό των ανθρώπινων θηλωμάτων (HPV) (5).
13. Οι επιζώντες από καρκίνο προτείνεται να ακολουθούν τις οδηγίες για την πρόληψη του καρκίνου, ώστε να μειώσουν τον κίνδυνο επανεμφάνισής του.
Ο καρκίνος είναι μια ασθένεια που επιφέρει σωματική και ψυχική καταπόνηση. Τα ποσοστά επιβίωσης έχουν βελτιωθεί σημαντικά με το 50% των ασθενών να επιβιώνουν 10 ή παραπάνω χρόνια.
Παρόλ’ αυτά, όλο και περισσότερες διαγνώσεις γίνονται κάθε χρόνο. Συνεπώς, η πρόληψη είναι η καλύτερη θεραπεία!
Πηγές:
(1) http://www.glaxosmithkline.gr/karkinos.html
(2) Cancer research UK
(3) http://www.cancer.org/cancer/cancercauses/dietandphysicalactivity/diet-a...
(4)http://www.cancer.org/healthy/eathealthygetactive/acsguidelinesonnutriti...
(5) http://www.hda.gr/wpcontent/uploads/2014/11/European_code_against_cancer.... pdf
Ανορθόδοξες Δίαιτες Μέρος Ι' (Κετογονικές Δίαιτες)
Η κετογονική δίαιτα (ketogenic diet) είναι μια θεραπευτική δίαιτα, η οποία χρησιμοποιείται σε ασθενείς με επιληψία, υπό επίβλεψη ιατρού και διαιτολόγου που δεν αποκρίνονται στη φαρμακευτική αγωγή, ενώ είναι και υπό έρευνα για άλλες παθήσεις.
Εδώ και δεκαετίες τη δίαιτα αυτή την έχουν μετατρέψει σε μια από τις πολλές παράδοξες δίαιτες που κυκλοφορούν. Πέρα από τον όρο κετογονική δίαιτα θα βρείτε παραλλαγές της δίαιτας ως Atkins, Paleo, αλλά και με άλλα ονόματα. Φέτος, μάλιστα οι κετογονικές δίαιτες είναι στις πέντε χειρότερες δίαιτες για το 2018, σύμφωνα με τον Βρετανικό Σύλλογο Διαιτολόγων!
Είναι μια δίαιτα με ελάχιστους υδατάνθρακες και υψηλή περιεκτικότητα σε λίπος και πρωτεΐνη, και έτσι αποκλείονται αρκετές ομάδες τροφίμων. Έτσι, το σώμα αντί να καίει υδατάνθρακες, καίει λίπος, καθώς δεν έχουμε ούτε αρκετούς υδατάνθρακες από τη διατροφή, ούτε όμως και μεγάλες αποθήκες υδατανθράκων στο σώμα μας.
Η έρευνα δείχνει ότι μια κετογονική δίαιτα οδηγεί σε απώλεια βάρους βραχυπρόθεσμα, όπως όλες οι υποθερμιδικές δίαιτες (δηλαδή όταν τρώμε λιγότερες θερμίδες από αυτές που χρειαζόμαστε), άλλωστε. Δεν υπάρχουν όμως δεδομένα για μακροπρόθεσμα αποτελέσματα της δίαιτας, ακόμη.
Για τη δίαιτα Άτκινς που είναι παρόμοια φαίνεται ότι, αν και στην αρχή η απώλεια βάρους είναι μεγαλύτερη σε σχέση με μια τυπική υποθερμιδική διατροφή, μακροπρόθεσμα δεν υπάρχει διαφορά στην απώλεια βάρους. Επιπλέον, η αρχική μεγάλη απώλεια βάρους σε αυτού του τύπου τις δίαιτες οφείλεται στα υγρά που χάνουμε λόγω χρήσης των αποθηκευμένων υδαταναθράκων!
Μια πρόσφατη έρευνα από υπέρμαχους της κετογονικής δίαιτας έδειξε ότι δεν υπάρχει διαφορά στην απώλεια λίπους όταν τα άτομα ακολουθούν Αμερικάνικου τύπου δίαιτα και κετογονική δίαιτα ίδιων θερμίδων! Δηλαδή, είτε τα άτομα ακολουθούσαν μια Αμερικάνικου τύπου διατροφή, είτε την κετογονική διατροφή με ίδιες θερμίδες έχασαν την ίδια ποσότητα λίπους!
Η προσκόλληση στην κετογονική δίαιτα μακροπρόθεσμα είναι δυνητικά επικίνδυνη, καθώς μπορεί να οδηγήσει σε διατροφικές ελλείψεις, λόγω του αποκλεισμού ολόκληρων ομάδων τροφίμων! Επιπλέον, ενδέχεται να οδηγήσει μεταξύ άλλων και σε πονοκέφαλο, έλλειψη συγκέντρωσης, δυσάρεστη αναπνοή, αίσθημα κόπωσης και ατονία, ναυτία και δυσκοιλιότητα.
Στην απώλεια βάρους στόχος δεν είναι μόνο η απώλεια του βάρους, ως αριθμός στη ζυγαριά, αλλά του λίπους! Επίσης, εξίσου σημαντική είναι και η διατήρηση της απώλειας, η υγιής σχέση με το φαγητό, η βελτίωση των διατροφικών συνηθειών, και η προστασία της υγείας μας.
Μια εξατομικευμένη υγιεινή διατροφή, όπως η Μεσογειακή διατροφή συστήνεται και στην απώλεια βάρους και στη διασφάλιση της υγείας μας! Σίγουρα καθένας μας έχει διαφορετικές διατροφικές συνήθειες και αρέσκειες που πρέπει να λαμβάνονται υπόψη σε κάθε εξατομικευμένο πρόγραμμα διατροφής, αλλά παράλληλα οφείλουμε να δίνουμε προτεραιότητα στην υγεία μας (πχ. αποφυγή διατροφικών ελλείψεων).
Η κετογονική διατροφή είναι μια εξαιρετική επιλογή για άτομα με επιληψία που δεν αποκρίνονται στη φαρμακευτική αγωγή, ενώ η έρευνα των επόμενων ετών θα μας δείξει και αν είναι μια καλή επιλογή για άλλες νόσους. Όμως, αναφορικά με την απώλεια βάρους δεν φαίνεται να έχει κάποιο πλεονέκτημα σε σχέση με άλλου τύπου διατροφές. Βλέποντας το δάσος και όχι το δέντρο, ας εστιάσουμε στην υγεία μας και στην ποιότητα της διατροφής μας και ας αφήσουμε πίσω μας τις υποσχέσεις για «μαγικές» και γρήγορες λύσεις στην απώλεια βάρους!
Effects of curcumin consumption on human chronic diseases: A narrative review of the most recent clinical data
Mantzorou M, Pavlidou E, Vasios G, Tsagalioti E, Giaginis C. Effects of curcumin consumption on human chronic diseases: A narrative review of the most recent clinical data. Phytotherapy Research. 2018;1–19. https://doi.org/10.1002/ptr.6037
Η κουρκουμίνη προέρχεται από τη ρίζα του φυτού Curcuma longa, γνωστού και ως κουρκουμάς. Η έντονη πορτοκαλί απόχρωσή της είναι ευδιάκριτη και είναι ευρέως γνωστή για τις φαρμακολογικές της ιδιότητες. Η κουρκουμίνη έχει αναγνωριστεί για την ισχυρή της δράση ως αντιφλεγμονώδες και αντιοξειδωτικό συστατικό. Επιπλέον, πολλές μελέτες έχουν αποδείξει ότι η κουρκουμίνη μπορεί να συμβάλει στη μείωση της φλεγμονής στο σώμα και να προστατεύσει τα κύτταρα από την επίδραση των ελεύθερων ριζών.
Ενώ η κουρκουμίνη έχει επιδείξει δυνητικά οφέλη για την υγεία, είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι περαιτέρω έρευνα απαιτείται προκειμένου να επιβεβαιωθούν οι ευεργετικές της ιδιότητες για την ανθρώπινη υγεία. Πολυάριθμες κλινικές μελέτες έχουν εξετάσει τη χρήση συμπληρωμάτων κουρκουμίνης για τη θεραπεία χρόνιων ασθενειών στον άνθρωπο.
Μέχρι στιγμής, η επιστημονική βιβλιογραφία υποστηρίζει ότι η συμπληρωματική αγωγή με κουρκουμίνη μπορεί να έχει ευεργετικά αποτελέσματα σε πολλές χρόνιες νόσους, προωθώντας την υγεία και προλαμβάνοντας την εμφάνιση των παθήσεων.
Έχει παρατηρηθεί ότι η αγωγή με κουρκουμίνη μπορεί να έχει θετική επίδραση σε παθήσεις όπως η παχυσαρκία, το μεταβολικό σύνδρομο και ο σακχαρώδης διαβήτης. Επιπλέον, η κατανάλωση κουρκουμίνης φαίνεται να έχει θετική επίδραση σε ασθενείς με καρκίνο, λιπώδη διήθηση του ήπατος, κατάθλιψη, αρθρίτιδα, δερματικές παθήσεις, φλεγμονώδεις νόσους του εντέρου και συμπτώματα προεμμηνορροϊκού συνδρόμου.
Ωστόσο, λόγω της ετερογένειας των κλινικών μελετών που έχουν διεξαχθεί, είναι ακόμη δύσκολο να εξαχθούν συγκεκριμένα και απόλυτα συμπεράσματα σχετικά με την αποτελεσματικότητα της κουρκουμίνης και την κατάλληλη δοσολογία για κάθε πάθηση. Προκειμένου να διατυπωθούν ακριβή συμπεράσματα, απαιτούνται μεγαλύτερες προοπτικές μελέτες που θα λαμβάνουν υπόψη την δοσολογία, το χρονικό διάστημα θεραπείας και τους παράγοντες που μπορεί να επηρεάζουν τα αποτελέσματα.
Η ανασκόπιση έχει αναγνωριστεί ως μια από τις πιο διαβασμένες μελέτες του επιστημονικού περιοδικού Phytotherapy Research για το χρονικό διάστημα 2018-2019.