Τέσσερις τρόποι να σαμποτάρετε την προσπάθειά σας να τρώτε σωστά
Όλοι γνωρίζουμε ότι η υγιεινή διατροφή είναι αρωγός στην διασφάλιση της υγείας μας. Η προσκόλληση σε ένα υγιεινό πρόγραμμα διατροφής σχετίζεται με σημαντικά χαμηλότερο κίνδυνο εμφάνισης χρόνιων ασθενειών και πρόωρου θανάτου. Πολλές φορές νομίζουμε ότι το να τρώμε σωστά είναι δύσκολο και ενέχει αρκετούς περιορισμούς που μας στερούν την απόλαυση του φαγητού. Στην πραγματικότητα, όμως, η προσκόλληση στην υγιεινή διατροφή είναι πιο απολαυστική, και πιο γευστική από την προσκόλληση σε μια «δυτικού» τύπου διατροφή.
Ας δούμε τέσσερις πεποιθήσεις που σαμποτάρουν την προσπάθειά μας να τρώμε υγιεινά!
1. Η υγιεινή διατροφή ισούται με περιορισμούς σε τρόφιμα. Κανένα τρόφιμο δεν απαγορεύεται, εκτός και αν υπάρχει ιατρικός λόγος, όπως κάποια αλλεργία. Όλα τα τρόφιμα μάς παρέχουν ενέργεια και θρεπτικά συστατικά, με κάποια τρόφιμα να είναι πιο θρεπτικά, και άλλα λιγότερο θρεπτικά. Σκοπός είναι η ισορροπία στην κατανάλωση των τροφίμων. Δηλαδή, ναι μεν το πορτοκάλι είναι πιο υγιεινό από μια πάστα, αλλά δεν μπορούμε να ζήσουμε αποκλειστικά με κανένα από τα δύο. Θα φάμε καθημερινά 2 με 3 μερίδες φρούτων, και μια φορά την εβδομάδα μπορούμε να απολαύσουμε το αγαπημένο μας γλυκό! Ακόμη και όταν δεν είναι εύκολο να έχουμε έλεγχο στον τρόπο μαγειρέματος και στα διαθέσιμα φαγητό, όπως στις διακοπές, πρέπει να σκεφτόμαστε ότι ο στόχος δεν είναι η τελειότητα, αλλά το να κάνουμε τις καλύτερες επιλογές, δεδομένων των συνθηκών!
2. Η υγιεινή διατροφή βοηθά μόνο τα άτομα με υπερβάλλον σωματικό βάρος. Πολλές φορές λέμε ή σκεφτόμαστε ότι ο/η τάδε είναι αδύνατος/η, άρα γιατί να προσέξει; Δεν έχει τόση σημασία το σωματικό βάρος, όταν η διατροφή δεν παρέχει τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά σε επαρκείς ποσότητες, ενώ γίνεται υπερκατανάλωση κορεσμένων και τρανς λιπαρών, ελευθέρων σακχάρων και Νατρίου. Η προσκόλληση στην υγιεινή διατροφή είναι ευεργετική για όλους.
3. Πρέπει να τρώμε αυστηρά 3 γεύματα και 2 σνακ την ημέρα, ανά 3 ώρες. Φυσικά, είναι καλό να ακολουθούμε το πλάνο αυτό, έτσι ώστε να παρέχουμε ενέργεια και θρεπτικά συστατικά στον οργανισμό μας, χωρίς να μένουμε νηστικοί και πολύ πεινασμένοι για ώρες. Αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να είμαστε με το ρολόι πάνω από το φαγητό και να τρώμε όλο το φαγητό μας. Είναι απαραίτητο να ακούμε τον οργανισμό μας και να τρώμε όταν πεινάμε (που συνήθως είναι ανά 3-4 ώρες), ενώ όταν είμαστε ικανοποιημένοι με την ποσότητα φαγητού που φάγαμε, χωρίς να έχουμε «σκάσει στο φαΐ», καλό είναι να σταματάμε, ακόμη και αν δεν έχουμε τελειώσει το πιάτο μας. Μπορούμε να βάλουμε το φαγητό που περίσσεψε στο ψυγείο και να το φάμε αργότερα, όταν πεινάσουμε!
4. Η υγιεινή διατροφή είναι βαρετή και τα φαγητά άγευστα! Η υγιεινή διατροφή, όμως, μόνο άγευστη ή άχρωμη δεν είναι! Πληθώρα χρωματιστών λαχανικών και φρούτων από τοπικούς παραγωγούς, μυρωδικά και μπαχαρικά που δίνουν άλλη διάσταση στο πιάτο, καλομαγειρεμένο κρέας, κοτόπουλο με πατάτες στο φούρνο και ψητό ψάρι με μπόλικο λεμόνι και μυρωδικά, καλοζυμωμένο ψημένο ψωμί με λίγο λάδι και ρίγανη, ζεστή σούπα οσπρίων για το χειμώνα, γιαούρτι με μέλι και καρύδια, και πολλά άλλα αλμυρά και γλυκά εδέσματα είναι αυτά που χαρακτηρίζουν την υγιεινή διατροφή, ειδικά στην Ελλάδα. Μήπως πρέπει να φανταζόμαστε τα παραπάνω φαγητά όταν σκεφτόμαστε την υγιεινή διατροφή;
Η προσκόλληση σε ένα υγιεινό πρότυπο διατροφής δεν είναι δύσκολο! Ειδικά στην Ελλάδα είναι εύκολο, γευστικό και πιο φθηνό να ακολουθούμε τη Μεσογειακή Διατροφή, ένα από τα πιο υγιεινά και μελετημένα πρότυπα διατροφής στον κόσμο!
Τα διατροφικά νέα της εβδομάδας 17-22 Ιουλίου 2017
1. Μια νέα πολύ ενδιαφέρουσα μελέτη εξέτασε τον αυτο-έλεγχο στο φαγητό.
Πολλές φορές ξέρουμε τι είναι καλύτερο ή πιο υγιεινό για εμάς (πχ. ένα φρούτο), αλλά αυτό διαφέρει από το τι θέλουμε (πχ. ένα μπισκότο)!
Η ερευνητική ομάδα έβαλε τους συμμετέχοντες να επιλέξουν από την οθόνη ενός υπολογιστή το τρόφιμο που θα τους βοηθήσει στην επίτευξη των στόχων υγείας και σωματικής διάπλασής τους (health and fitness goals). Στην οθόνη εμφανίστηκαν ένα πιο υγιεινό και ένα πιο ανθυγιεινό σνακ. Στο τέλος του πειράματος πληροφορήθηκαν ότι θα τους δινόταν ένα από τα τρόφιμα που είχαν επιλέξει! Εκείνοι που είχανε μεγαλύτερο αυτο-έλεγχο επέλεξαν κατευθείαν το πιο υγιεινό σνακ, ενώ εκείνοι με λιγότερο αυτο-έλεγχο αρχικά μετέφεραν τον κέρσορα του υπολογιστή προς την πιο ανθυγιεινή επιλογή, πριν επιλέξουν την πιο υγιεινή!
Έτσι φαίνεται ότι υπάρχει μια "εσωτερική διαμάχη" στον εγκέφαλό μας κατά τη διάρκεια της διαδικασίας επιλογής! Αυτό το πείραμα θα μας βοηθήσει να εξετάσουμε σε βάθος την δύναμη της θέλησης και την λήψη αποφάσεων, καθώς και το πώς μπορούμε να αντισταθούμε στους πειρασμούς!
http://www.medicalnewstoday.com/articles/318312.php
2. Η συσχέτιση μεταξύ της διατροφής και της κατάθλιψης είναι γνωστή, αν και δεν έχει μελετηθεί ακόμη εκτενώς πώς η διατροφή μπορεί να βοηθήσει στη διαχείριση των συμπτωμάτων της κατάθλιψης. Μια νέα, αρκετά ενδιαφέρουσα έρευνα έρχεται να καλύψει το κενό αυτό.
Η τυχαιοποιημένη αυτή μελέτη έδειξε ότι η προσκόλληση σε μια υγιεινή διατροφή μπορεί να βοηθήσει στη μείωση των συμπτωμάτων της κατάθλιψης.
Συμμετέχοντες με κατάθλιψη, που ακολουθούσαν ανθυγιεινή διατροφή χωρίστηκαν σε 2 ομάδες, με τους μεν να λαμβάνουν μια "κοινωνική υποστήριξη" και τους δε να λαμβάνουν "διατητική υποστήριξη", για 12 εβδομάδες. Η διατροφική παρέμβαση έγινε με τη μορφή συνδεριών με διαιτολόγους, και οι συμβουλές που δόθηκαν ήταν ο συνδυασμός των οδηγιών για υγιεινή διατροφή της Αυστραλίας και της Ελλάδας! Η κοινωνική παρέμβαση αποτελούταν απο τον ίδιο αριθμό και ώρα συνδεριών, όπως στην διατροφική παρέμβαση, αλλά γινόταν συζήτηση για ουδέτερα θέματα ή άλλες δραστηριότητες (πχ. επιτραπέζια παιχνίδια).
Η διατροφική παρέμβαση, δηλαδή η προσκόλληση σε μια υγιεινή διατροφή, φαίνεται να έχει θετική επίδραση στη μείωση των συμπτωμάτων κατάθλιψης, ακόμη και στην ύφεση της ασθένειας!
Φυσικά περισσότερες μελέτες χρειάζονται για την επιβεβαίωση των αποτελεσμάτων και τη βαθύτερη κατανόηση των υποκείμενων μηχανισμών!
Διαβάστε το επιστημονικό άρθρο: A randomised controlled trial of dietary improvement for adults with major depression (the ‘SMILES’ trial)
3. Θυμάστε την αλκαλική δίαιτα; Είναι μια παράδοξη δίαιτα η οποία υποτίθεται ότι κρατά το pH του σώματός μας αλκαλικό.
Όμως, το pH του σώματός μας δεν αλλάζει ό,τι και αν εμείς φάμε ή πιούμε, αλλά παραμένει σταθερό σε πολύ στενά όρια pH 7,35-7,45.
Στην εικόνα βλέπουμε τι γίνεται όταν το pH μας αλλάξει προς πιο αλκαλικό ή πιο όξινο!
Λίγο πιο αλκαλικό και λίγο πιο όξινο pH σημαίνει αναπνευστική ή μεταβολική αλκάλωση και αναπνευστική ή μεταβολική οξείδωση. Όταν το pH ξεφύγει λίγο πιο πολύ προς το αλκαλικό ή όξινο… θάνατος!
4. Το κόκκινο κρέας είναι από τα πιο κοινά τρόφιμα που καταναλώνουμε πλέον, αν και στη Μεσογειακή Διατροφή η κατανάλωση του κόκκινου κρέατος ήταν πολύ πιο σπάνια. Συστήνεται να καταναλώνουμε λιγότερο κόκκινο και επεξεργασμένο κρέας, και να δίνουμε έμφαση σε άλλες καλές πηγές πρωτεϊνών.
Ας δούμε πώς μπορούμε να μειώσουμε την κατανάλωση κόκκινου κρέατος! http://www.mantzorou.gr/el/blog/pos-tha-trome-ligotero-kokkino-kreas
5. Έχτε δοκιμάσει να ψήσετε ροδάκινα; Συνοδεύονται υπέροχα με παγωτό! http://www.mantzorou.gr/el/blog/psita-rodakina-me-pagoto
6. Αρκετά συχνά βλέπουμε διαφημίσεις για προϊόντα "αδυνατίσματος" που υπόσχονται γρήγορη και ανώδυνη, μαγική θα λέγαμε απώλεια βάρους!
Πέρα από το γεγονός ότι μαγικές λύσεις δεν υπάρχουν (αλλιώς δεν θα είχαμε πια και τόσο μεγάλο πρόβλημα παχυσαρκίας), τα προϊόντα αυτά, όπως και τα συμπληρώματα διατροφής, δεν ελέγχονται από κανέναν εθνικό ή ευρωπαϊκό φορέα!
"Ο Ενιαίος Φορέας Ελέγχου Τροφίμων (Ε.Φ.Ε.Τ.), με αφορμή την προώθηση προϊόντος μεταξύ άλλων και μέσω τηλεοπτικών εκπομπών με την εμπορική ονομασία «CHOCO SLIM» με επίκληση της πιστοποίησής του από τον Ε.Φ.Ε.Τ. ή/και την Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA), ενημερώνει ότι οι εν λόγω αρχές δεν πιστοποιούν ούτε εγκρίνουν τρόφιμα. Ως εκ τούτου, οι καταναλωτές θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί σε ραδιοτηλεοπτικές ή διαδικτυακές προωθητικές ενέργειες (διαφημίσεις) προϊόντων καθώς και σε ενδείξεις επί της ετικέτας των τροφίμων, οι οποίες παραπλανητικώς και παρανόμως επικαλούνται ή υπονοούν την πιστοποίηση τροφίμων από τον Ε.Φ.Ε.Τ. και την EFSA.
Η αποστολή του Ε.Φ.Ε.Τ είναι η προστασία της υγείας και των συμφερόντων των καταναλωτών διασφαλίζοντας με τη διενέργεια ελέγχων τη συμμόρφωση των τροφίμων που διατίθενται στην αγορά με την κείμενη ενωσιακή και εθνική νομοθεσία, ενώ o ρόλος της EFSA είναι η παροχή αντικειμενικών και ανεξάρτητων επιστημονικών γνωμοδοτήσεων σε θέματα ασφάλειας τροφίμων, οι οποίες δεν αποτελούν νομοθετική πράξη ή είδος πιστοποίησης."
http://www.efet.gr/portal/page/portal/efetnew/news/view_new?par_newID=1710
7. Πόσο καλά κοιμάστε;
Τα αποτελέσματα της Ελληνικής μελέτης MedWeight από το Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο έδειξαν συσχέτιση μεταξύ της ποιότητας του ύπνου (σύμφωνα με το ερωτηματολόγιο Athens Insomnia Scale) και της διατήρησης της απώλειας βάρους!
Τα αποτελέσματα, βέβαια, ήταν στατιστικά σημαντικά για τους άνδρες και όχι για τις γυναίκες!
Περισσότερες μελέτες χρειάζονται για την καλύτερη διερεύνηση της συσχέτισης αυτής και των υποκείμενων μηχανισμών!
Διαβάστε την περίληψη του επιστημονικού άρθρου: Sleep quality is associated with weight loss maintenance status: the MedWeight study
Μεσογειακή Διατροφή και Καρκίνος: πώς η προσκόλληση στην παραδοσιακή μας διατροφή, μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο να νοσήσουμε
Η Μεσογειακή Διατροφή είναι το διατροφικό πρότυπο που οι Κρήτες ακολουθούσαν τη δεκαετία του ΄60, και περιγράφτηκε στην μελέτη των 7 χωρών του Ancel Keys. Η Μεσογειακή Διατροφή χαρακτηρίζεται από υψηλή κατανάλωση φρούτων, λαχανικών, προϊόντων ολικής άλεσης και οσπρίων, μέτρια κατανάλωση γαλακτοκομικών, ψαριών και πουλερικών και χαμηλή κατανάλωση κόκκινου κρέατος. Το ελαιόλαδο χρησιμοποιούνταν για κάθε μαγειρική χρήση, ενώ το κρασί καταναλωνόταν με μέτρο.
Από την ανάδειξη της Μεσογειακής Διατροφής από τη μελέτη των 7 χωρών μέχρι σήμερα, έχουν διεξαχθεί πολλές μελέτες που δείχνουν ότι η προσκόλληση στη Μεσογειακή Διατροφή σχετίζεται με χαμηλότερο κίνδυνο για χρόνιες νόσους, όπως τα καρδιαγγειακά νοσήματα και τον καρκίνο.
Ο καρκίνος αποτελεί τη δεύτερη αιτία θανάτου ανά τον κόσμο και την Ελλάδα, ενώ παγκοσμίως οι διαγνώσεις πληθαίνουν, και αναμένεται έως το 2035, να έχουμε 24 εκατομμύρια διαγνώσεις καρκίνου, όταν το 2015 είχαμε 14,1 εκατομμύρια διαγνώσεις. Ο τρόπος ζωής μας, παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στην πρόληψη του καρκίνου. Μάλιστα, το 1/3 των διαγνώσεων μπορούν να προληφθούν με μείωση σωματικού βάρους, βελτίωση διατροφής και αύξησης της φυσικής δραστηριότητας! Ένα στα 10 περιστατικά καρκίνου προλαμβάνονται μέσω υγιεινής διατροφής!
Πολλές μελέτες επισημαίνουν ότι η Μεσογειακή Διατροφή είναι ένα υγιεινό πρότυπο διατροφής, του οποίου η υιοθέτηση μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισης της νόσου. Μάλιστα, οι συστάσεις που δίδονται από μεγάλους οργανισμούς, συνάδουν με το πρότυπο της Μεσογειακής Διατροφής.
Η μελέτη EPIC (European Prognostic Investigation into Cancer and nutrition) με δεδομένα 10 χωρών, συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας, έδειξε ότι άτομα με μεγαλύτερη προσκόλληση στη Μεσογειακή Διατροφή, σε σχέση με άτομα που δείχνουν χαμηλότερη προσκόλληση σε αυτήν, έχουν χαμηλότερο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου, ενώ μια μετα-ανάλυση με δεδομένα 56 μελετών, έδειξε ότι η υψηλότερη προσκόλληση στη Μεσογειακή Διατροφή σχετίζεται με 13% χαμηλότερο κίνδυνο θανάτου από καρκίνο, και χαμηλότερο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου π. εντέρου, μαστού, στομάχου, προστάτη, ήπατος, και κεφαλής και τραχήλου.
Όμως, αν εξετάσουμε ένα-ένα τα τρόφιμα που χαρακτηρίζουν τη Μεσογειακή Διατροφή ξεχωριστά, δεν θα βρούμε την ίδια προστατευτική δράση. Δηλαδή, είναι απαραίτητο να υιοθετήσουμε αυτό το διατροφικό πρότυπο ως σύνολο, και όχι κομμάτια από αυτό. Για παράδειγμα, δεν αρκεί να τρώμε μόνο λιγότερο κρέας, αλλά να τρώμε και περισσότερα προϊόντα ολικής άλεσης, λαχανικά και φρούτα.
Η Μεσογειακή Διατροφή είναι από τα πιο υγιεινά πρότυπα διατροφής που έχουν περιγραφεί. Είμαστε ιδιαίτερα τυχεροί που ζούμε σε μια χώρα (και σε νησί) που είναι εύκολο να την ακολουθήσουμε, ακόμα και μέσα στην οικονομική κρίση! Η πρόληψη είναι η καλύτερη θεραπεία, και στην περίπτωσή μας, η πρόληψη είναι όχι μόνο εύκολη, αλλά και γευστικότατη!
Πόσο έγκυρη ενημέρωση έχουμε πάνω σε θέματα διατροφής και υγείας;
Τα τελευταία χρόνια την εμφάνισή τους έχουν κάνει τα «fake news», δηλαδή ειδήσεις που δεν είναι πραγματικές, αλλά αναπαράγονται, ειδικά στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και από πολλούς θεωρούνται ισχύοντα, αλλοιώνοντας έτσι την πραγματικότητα και εξαπατώντας την κοινή γνώμη. Ένα όμοιο φαινόμενο βλέπουμε και στον κλάδο της διαιτολογίας και διατροφής.
Πόσο πολύ όμως μπορεί η μη έγκυρη ενημέρωση πάνω σε θέματα διατροφής, να μας επηρεάσει;
Αρκετά. Και σε ατομικό επίπεδο, αλλά και σε επίπεδο δημόσιας υγείας.
Ένα πρόσφατο άρθρο πάνω σε «μύθους» της διατροφής, από μια δερματολόγο, μεταξύ άλλων μη επιστημονικά τεκμηριωμένων απόψεων, ανέφερε ότι οι αμερικανικές οδηγίες για την υψηλή κατανάλωση φρούτων και λαχανικών, και φυτικών προϊόντων είναι «φτιαγμένη» για να εξυπηρετεί συμφέροντα των γεωργών. Όμως, η Μεσογειακή Διατροφή, που αποτελεί τον κλασσικό τρόπο διατροφής που παρατηρήθηκε ότι ακολουθείται από Κρητικούς από τη μελέτη των 7 χωρών, είναι μια διατροφή πλούσια σε φρούτα, λαχανικά, προϊόντα ολικής άλεσης και όσπρια, και πληθώρα μελετών αναδεικνύουν ότι η προσκόλληση σε αυτή σχετίζεται με χαμηλότερο κίνδυνο για καρδιαγγειακά νοσήματα, καρκίνο, ακόμη και άνοια!
Πριν λίγο καιρό ήρθε στο φως της δημοσιότητας το αποτέλεσμα μιας έρευνας για τα πτυχία ενός «ιατρού», που έγινε γνωστός μέσα από σεμινάρια που έκανε σε όλη την Ελλάδα και είχε φιλοξενηθεί και στην ΕΡΤ για να μιλήσει για τις απόψεις του. Όπως έγινε γνωστό από την έρευνα των «ελληνικών hoaxes», ο εν λόγω «ιατρός» μόνο ιατρός δεν είναι, και ενώ παρουσίαζε αρκετά πτυχία και διδακτορικά, δεν κατέχει κανένα. Εξαιτίας του ότι δεν έγινε έλεγχος για τη δράση του και τις συστάσεις που έδινε, όπως να μην γίνονται εμβολιασμοί, να μην γίνονται μαστογραφίες και χημειοθεραπείες, έχει καταγραφεί τουλάχιστον ένα περιστατικό θανάτου μιας νέας γυναίκας με καρκίνο που ακολουθούσε τις οδηγίες του.
Πέρυσι, ύστερα από υπουργική απόφαση, απαγορεύτηκε η διεξαγωγή των τεστ δυσανεξίας και βιοσυντονισμού, καθώς δεν είναι επιστημονικά τεκμηριωμένες μέθοδοι, ενώ δεν συνάδουν με τη φυσιολογία του οργανισμού μας. Βέβαια, για χρόνια, ιδιώτες παραπλανούσαν το κοινό με τα τεστ αυτά, και τους υπόσχονταν ότι θα έβρισκαν τα τρόφιμα στα οποία έχουν δυσανεξία και των οποίων η απαγόρευση θα επέφερε μείωση βάρους. Φυσικά απαγορεύονταν τρόφιμα πλούσια σε σάκχαρα, λιπαρά και αλάτι, ενώ συχνά συνοδεύονταν και από υποθερμιδική διατροφή για σίγουρη απώλεια βάρους!
Τα παραπάνω είναι μερικά παραδείγματα που δείχνουν την έκταση της παραπληροφόρησης γύρω από την υγεία και τη διατροφή στην Ελλάδα. Το κοινό που στην απελπισία ή την άγνοιά του, εμπιστεύεται το «κάτι διαφορετικό» και ελπίζει. Όμως, η παραπληροφόρηση αυτή, όπως φαίνεται, οδηγεί σε μη υγιεινή διατροφή, διατροφικές ελλείψεις, αυξημένο κίνδυνο για χρόνια νοσήματα και σε πιο σοβαρές περιπτώσεις, ακόμη και στο θάνατο.
Η χώρα που ανάδειξε την Μεσογειακή Διατροφή, ένα πρότυπο υγιεινής διατροφής, με πλούσια βιβλιογραφία πάνω στα οφέλη για την υγεία που έχει η προσκόλληση σε αυτή, δυστυχώς αναδεικνύει ότι και στον κλάδο της διατροφής και της υγείας ισχύει το «ό,τι δηλώσεις είσαι».