Τρόφιμα “αρνητικών” θερμίδων. Μύθος η πραγματικότητα;
Υπάρχει κάποιο τρόφιμο που να έχει αρνητικές θερμίδες; Δηλαδή, η κατανάλωση του να μπορεί να επιφέρει μείωση του βάρους;
Για να ισχύσει κάτι τέτοιο θα πρέπει η πέψη και ο μεταβολισμός των θρεπτικών συστατικών του τροφίμου αυτού να οδηγεί σε μεγαλύτερη ενεργειακή δαπάνη για το σώμα, σε σχέση με το ενεργειακό του περιεχόμενο (δηλαδή τις θερμίδες που εμπεριέχονται στα μακροθρεπτικά του συστατικά). Περί το 10-15% των θερμίδων που περικλείει το τρόφιμο όντως δαπανώνται στην θερμογένεση λόγω τροφής, δηλαδή στην πέψη του τροφίμου. Η ύπαρξη τροφίμου με αρνητικές θερμίδες θα σήμαινε ότι η κατανάλωση του τροφίμου αυτού δαπανά πέρα από ενέργεια και πόρους, όπως μικροθρεπτικά συστατικά που χρησιμεύουν στον μεταβολισμό, δηλαδή στις βιοχημικές αντιδράσεις του σώματος.
Η κατανάλωση φαγητού είναι απαραίτητη, έτσι ώστε να λαμβάνει ο οργανισμός την ενέργεια, τα μακροθρεπτικά συστατικά (τα οποία και περικλείουν αυτή την ενέργεια), και τα μικροθρεπτικά συστατικά (βιταμίνες, μέταλλα, ιχνοστοιχεία και αντιοξειδωτικά) για να λειτουργεί, να αναπτύσσεται, να προστατεύεται και εν γένει να είμαστε και να νιώθουμε υγιείς.
Η τροφή, συνεπώς, είναι σημαντική για την ύπαρξη μας, και η ενέργεια που μας προσδίδει το εκάστοτε τρόφιμο (οι θερμίδες) είναι αναπόσπαστο κομμάτι της. Ουσιαστικά, τρώμε για να λάβουμε τις απαραίτητες για το σώμα και την ύπαρξη μας θερμίδες. Το να έχει ένα “τρόφιμο” αρνητικές θερμίδες, καθιστά το “τρόφιμο” ανεπαρκές για να χαρακτηριστεί τρόφιμο, καθώς αντί να μας προσδώσει θρέψη, μας την στερεί!
Συνοπτικά, δεν υπάρχουν τρόφιμα αρνητικών θερμίδων!
Υπάρχουν, βέβαια, τρόφιμα με σχετικά λίγες θερμίδες (δηλαδή με σχετικά λίγα μακροθρεπτικά συστατικά), αλλά πολλά μικροθρεπτικά συστατικά, όπως είναι τα φρούτα και τα λαχανικά, αλλά και τα μυρωδικά και τα μπαχαρικά που συχνά είναι ιδιαίτερα πλούσια σε ορισμένα αντιοξειδωτικά (πχ. ο κουρκουμάς περιέχει κουρκουμίνη) και βιταμίνες (ο μαϊντανός περιέχει βιταμίνες Α, C, και Κ).
Επιπλέον, το ενεργειακό περιεχόμενο των τροφίμων μπορεί να διαφέρει ανάλογα με μεθόδους μαγειρικής. Για παράδειγμα, το καλό ψήσιμο του κρέατος οδηγεί σε μεγαλύτερη βιοδιαθεσιμότητα των πρωτεϊνών και σε περισσότερες θερμίδες, σε σχέση με ένα λιγότερο ψημένο κρέας (πχ. medium-rare), ενώ τα άψητα αμύγδαλα αποδίδουν λιγότερες θερμίδες σε σχέση με τα ψημμένα. Τέλος, η δημιουργία ανθεκτικού αμύλου πχ. αφήνοντας τις πατάτες ή το ρύζι στο ψυγείο πριν τα καταναλώσουμε, επίσης μειώνει (ελαφρώς) το ενεργειακό περιεχόμενο τους, καθώς δεν είναι σε θέση το σώμα μας να πέψει το ανθεκτικό άμυλο, το οποίο αναλαμβάνουν τα βακτήρια του εντέρου.
Εν κατακλείδι, δεν έχουμε τρόφιμα αρνητικών θερμίδων, καθώς η τροφή είναι σημαντική για την παροχή ενέργειας (θερμίδων), αλλά έχουμε τρόφιμα πλούσια σε θρεπτικά συστατικά για εμάς και την εντερική μας μικροχλωρίδα.
Cookies με βρώμη και φυστικοβούτυρο
Πανεύκολα cookies με βρώμη και φυστικοβούτυρο έτοιμα σε 30 λεπτά!
Αυτά τα μπισκότα συναγωνίζονται τα μπισκότα του εμπορίου! Είναι φτιαγμένα με βρώμη, που είναι πλούσια σε φυτικές ίνες, και ειδικά τις β-γλυκάνες που βοηθούν στη ρύθμιση της χοληστερόλης, καθώς και φυστικοβούτυρο που είναι πηγή καλών λιπαρών.
Επίσης, θα παρατηρήστε ότι η συνταγή περιέχει ζάχαρη & στέβια. Η μείωση της πρόσληψης ζάχαρης (δηλαδή ελευθέρων σακχάρων, όπως ζάχαρη, μέλι, σιρόπι αγαύης, ζάχαρη καρύδας κ.α.) αποτελεί πυλώνα βελτίωσης της ποιότητας της διατροφής. Ένας τρόπος να μειώσουμε την πρόσθετη ζάχαρη στις συνταγές μας είναι να αντικαταστήσουμε ένα μέρος της με γλυκαντικό (πχ. στέβια).
Τι θα χρειαστείτε για 12-13 μπισκότα
-70 γρ βρώμη (25 γρ ολόκληρη & 45 γρ αλεσμένη ως αλεύρι)
-1/4 κ.γ. αλάτι
-1/2 κ.γ. baking powder
-1/4 φλ. στέβια
-1/4 φλ. ζάχαρη
-130 γρ φυστικοβούτυρο
-1 βανιλινη
- 1 κ.σ. chia seeds
-1 μεγάλο αυγό
-50 γρ κομματάκια/σταγόνες σοκολάτας
Εκτέλεση
- Προθερμάνετε το φούρνο στους 180 βαθμούς
- Αλεστε 45 γρ βρώμης σαν αλεύρι
- Σε ενα μπολ ανακατέψτε τη βρώμη, το αλάτι, το αλεύρι βρώμης, το baking powder, τα chia seeds τη στέβια, τη ζάχαρη και τη βανιλίνη
- Προσθέστε τα κομματάκια/σταγόνες σοκολάτας
- Προσθέστε το φυστικοβούτυρο (να είναι ρευστό) & το αυγό
- Αναμείξτε καλά το μείγμα
- Με ενα κουτάλι της σούπας χωρίστε το μίγμα σε 12-13 μποισκότα και βάλτε τα σε αντικολλητικό χαρτί
- Ψήστε για 10-12 λεπτά στους 180 βαθμούς
- Αφήστε τα να κρυώσουν καλά
- Καλή απόλαυση
Τα διατροφικά νέα της εβδομάδας 20-26 Φεβρουαρίου 2017
1. Δεν ονομάζουμε μόνο την κρυσταλλική ζάχαρη, ζάχαρη! Το μέλι, τα σιρόπια, οι χυμοί, η καστανή και μαύρη ζάχαρη ανήκουν στα ελεύθερα σάκχαρα, των οποίων την κατανάλωση θέλουμε να μειώσουμε σε 6-8 κουτ. γλυκού την ημέρα! https://www.facebook.com/nutrischool.gr/photos/a.1675767555977001.107374...
2. Διαβάστε 7 απλά βήματα για πιο ισορροπημένη διατροφή! https://www.facebook.com/nutrischool.gr/photos/a.1675767555977001.107374...
3. Μια νέα μελέτη με εκατοντάδες χιλιάδες συμμετέχοντες έδειξε ότι η αυξημένη αναλογία περιμέτρου μέσης σε σχέση με την περίμετρο γοφών (waist to hip ratio), ανεξαρτήτου Δείκτη Μάζας Σώματος σχετιζόταν με αυξημένες τιμές λιπιδίων, γλυκόζης, ινσουλίνης, συστολικής πίεσης και υψηλότερο κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη τύπου 2 και στεφανιαίας νόσου. Τα αποτελέσματα υποδυκνύουν ότι το αυξημένο σπλαχνικό λίπος μπορεί να οδηγήσει σε εμφάνιση διαβήτη τύπου 2 και στεφανιαία νόσο. http://www.medicalnewstoday.com/articles/315849.php
4. Αυξημένη κατανάλωση φρουκτόζης, η οποία συχνά βρίσκεται στα αναψυκτικά, τα ροφήματα με πρόσθετα σάκχαρα, αλλά και στο σιρόπι αγαύης, μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο μη αλκοολικής στεατοηπατίτιδας σε ανηλίκους με μη αλκοολική λιπώδη διήθιση του ήπατος! http://www.medicalnewstoday.com/articles/315812.php
5. Πώς θα σταματήσει το παιδί να τρώει συνεχώς γλυκά; Διαβάστε το άρθρο μου εδώ: http://mantzorou.gr/el/blog/pos-tha-stamatisei-paidi-na-troei-synehos-glyka
6. Συστήνεται η κατανάλωση 5 μερίδων (400 γρ) φρούτων και λαχανικών την ημέρα, όμως η διπλάσια ποσότητα (800 γρ) φαίνεται να έχει επιπλέον οφέλη για την υγεία μας! Συγκεκριμένα, από δεδομένα 95 μελετών, με 2 εκατομμύρια συμμετέχοντες βρήκε ότι η κατανάλωση 800 γρ την ημέρα φρούτων και λαχανικών σχετιζόταν με 24% χαμηλότερο κίνδυνο για καρδιακές παθήσεις, 33% χαμηλότερο κίνδυνο για εγκεφαλικό, 28% χαμηλότερο κίνδυνο για καρδιαγγειακά νοσήματα, 13% χαμηλότερο κίνδυνο για καρκίνο και 31% χαμηλότερο κίνδυνο για πρόωρο θάνατο! https://www.theguardian.com/society/2017/feb/23/five-day-10-portions-fru...
7. Ας ρίξουμε μια ματιά στα γλυκαντικά. Ποιά η διαφορά της στέβιας από τη ζάχαρη και την ασπαρτάμη; https://www.facebook.com/nutrischool.gr/photos/a.1675767555977001.107374...
Κάντε like στην σελίδα μου στο facebook και ενημερωθείτε για την υγιεινή διατροφή και τις νέες εξελίξεις σε θέματα διατροφής!
Πόσες φορές μπορώ να φάω ψωμί μεσα στη μέρα;
Οι πηγές υδατανθράκων και δή το ψωμί αποτελούν από τα πλέον παρεξηγημένα και δαιμονοποιημένα τρόφιμα, ειδικά όσον αφορά το σωματικό βάρος. Μάλιστα, δεν είναι λίγα τα διατροφικά σχήματα για απώλεια βάρους που αποκλείουν τους υδατάνθρακες, και τους παρουσιάζουν ως “παχυντικούς”. Συνεπώς, το κοινό, ακούγοντας και διαβάζοντας για χρόνια τις υποτιθέμενες αρνητικές επιδράσεις των υδατανθράκων τους αποφεύγει και προσπαθεί να μειώσει την πρόσληψή τους μεσα στη μέρα.
Μια ερώτηση που συχνά λαμβάνουμε οι διαιτολόγοι-διατροφολόγοι είναι αν κάποιος μπορεί να φάει ψωμί περισσότερες από μια φορές μέσα στη μέρα.
Οι υδατάνθρακες αποτελούν το καλύτερο και κυριότερο “καύσιμο” του οργανισμού μας, ενώ λόγω του ότι η αποθήκη υδατανθράκων στο σώμα μας είναι μικρή σε σχέση με το αποθηκευμένο λίπος (περί τις 1.800 - 2.000 θερμίδες ενέργειας, ή αρκετό καύσιμο για 90 έως 120 λεπτά συνεχούς, έντονης δραστηριότητας), συστήνεται η επαρκής και τακτική τους κατανάλωση μέσα στη μέρα.
Μάλιστα, οι οδηγίες διατροφής ανά τον κόσμο συστήνουν την πρόσληψη υδατανθράκων σε ποσοστά άνω του 50% των συνολικών ημερήσιων θερμίδων. Στη Μεσογειακή Διατροφή, το στάνταρ της υγιεινής διατροφής, οι πηγές αμύλου, όπως το ψωμί, τα σιτηρά, το ρύζι, και τα ζυμαρικά, βρίσκονται στη βάση της πυραμίδας. Παράλληλα, συστήνεται το 1/4 του πιάτου μας να αποτελείται από μια πηγή υδατανθράκων, και να συμπληρώνεται κατά το 1/4 από μια πηγή (άπαχης) πρωτεϊνης και το υπόλοιπο 1/2 από λαχανικά.
Πέρα από το γεγονός ότι το ψωμί αποτελεί μια καλή πηγή ενέργειας και βασικό τρόφιμο στη χώρα μας, το ψωμί, και ειδικά το ψωμί από ολικής άλεσης άλευρα, αποτελεί πηγή θρεπτικών συστατικών (συμπεριλαμβανομένων βιταμινών συμπλέγματος Β, Μαγνήσιο, Ψευδάργυρο, αντιοξειδωτικών) και φυτικών ινών. Το ψωμί υψηλό σε φυτικές ίνες, ή με άλευρα από όσπρια οδηγούν σε μεγαλύτερο κορεσμό.
Οι μελέτες δείχνουν ότι πρότυπα διατροφής με κατανάλωση ψωμιού ολικής άλεσης δεν σχετίζονται με αύξηση του σωματικού βάρους. Αυτό φυσικά, δεν σημαίνει ότι όσο και να φάμε, δεν θα έχει επίδραση στο σωματικό βάρος, καθώς όπως και όλα τα τρόφιμα εξάλλου, το ισοζύγιο ενέργειας είναι αυτό που παίζει ρόλο στον έλεγχο του βάρους. Επιδημιολογικές μελέτες μάλιστα, δείχνουν ότι η κατανάλωση ψωμιού ολικής άλεσης σχετίζεται με καλύτερες διατροφικές συνήθειες και χαμηλότερο κίνδυνο για καρδιαγειακά νοσήματα και θνησιμότητα, και μετα-ανάλυση μελετών δείχνει οτι η κατανάλωση προϊόντων ολικής άλεσης σχετίζεται με μειωμένο κίνδυνο για καρδιαγγειακά νοσήματα και καρκίνο και θνησιμότητα, μεταξύ άλλων.
Μέσα στη μέρα, χρειαζόμαστε αρκετή ποσότητα υδατανθράκων, η οποία μπορεί να προέρχεται από πηγές αμύλου, όπως το ψωμί, τα δημητριακά, το ρύζι και τα ζυμαρικά. Είναι προτιμότερο να επιλέγουμε προϊόντα ολικής άλεσης (όχι απλώς με αλεύρι ολικής άλεσης), δηλαδή εκείνα στα οποία θα δουμε στα συστατικά ότι τα άλευρα που χρησιμοποιήθηκαν είναι μόνο ολικής άλεσης.
Συνεπώς, μπορούμε να επιλέξουμε το ψωμί ως πηγή υδατανθράκων για περισσότερα από ένα γεύματα, καθώς δεν τίθεται πρόβλημα για το σωματικό μας βάρος ή πρόβλημα υγείας. Από την άλλη, η ποικιλία τροφίμων στη διατροφή μας είναι σημαντική για την πρόσληψη πληθώρας θρεπτικών συστατικών, και απόλαυση διαφορετικών γεύσεων.
Πηγές:
Bautista-Castaño I, Serra-Majem L. Relationship between bread consumption, body weight, and abdominal fat distribution: evidence from epidemiological studies. Nutr Rev. 2012 Apr;70(4):218-33. doi: 10.1111/j.1753-4887.2012.00454.x.
Aune D, Keum N, Giovannucci E, Fadnes LT, Boffetta P, Greenwood DC, Tonstad S, Vatten LJ, Riboli E, Norat T. Whole grain consumption and risk of cardiovascular disease, cancer, and all cause and cause specific mortality: systematic review and dose-response meta-analysis of prospective studies. BMJ. 2016 Jun 14;353:i2716. doi: 10.1136/bmj.i2716.
Το άρθρο μου δημοσιεύτηκε αρχικά στο Fitness Motivation Hellas