Βιταμίνη D & νόσος COVID 19
Πολλές έρευνες που δημοσιευονται το τελευταίο διάστημα αφορούν τον ιό SARS-Cov-2019 και τη νόσο COVID-19.
Πέρα από τις μελέτες για τα φάρμακα και το εμβόλιο, έχουν δημοσιευτεί και άλλες που αφορούν τη διατροφή, με ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τη βιταμίνη D, για την οποία το ενδιαφέρον είναι αυξημένο στην επιστημονκή κοινοτητα εδώ και λίγα χρόνια.
Μπορούμε να ενισχύσουμε το ανοσοποιητικό μας με τη διατροφή;
Η βιταμίνη D, η λεγόμενη βιταμίνη του ήλιου, είναι μια λιποδιαλυτή βιταμίνη, η οποία ενεργοποιείται με την έκθεση στον ήλιο. Οι δράσεις της βιταμίνης D είναι πολλές.
Ο ρόλος της βιταμίνης D στο σώμα μας είναι η απορρόφηση και ομοιόσταση του ασβεστίου, η απορρόφηση του φωσφόρου και η διατήρηση της υγείας των οστών και των δοντιών, η υποστήριξη του ανοσοποιητικού συστήματος, ενώ παίζει ρόλο και στην κυτταρική ανάπτυξη.
Τα τελευταία χρόνια, μάλιστα, όλο και αυξάνεται η βιβλιογραφία που υποστηρίζει την ευεργετική της δράση στην πρόληψη και θεραπεία ασθενειών, όπως διάφοροι τύποι καρκίνου, καρδιαγγειακά νοσήματα, υπέρταση, διαβήτη τύπου 1 και 2, ρευματοειδή αρθρίτιδα και η σκλήρυνση κατά πλάκας.
Μάλιστα, έρευνες δείχνουν ότι η βιταμίνη D μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο για διαβήτη τύπου 2, μέσω της δράσης της στη ρύθμιση της έκκρισης ινσουλίνης και της ανοχής στη γλυκόζη. Αναφορικά με την πρόληψη του καρκίνου, φαίνεται ότι η βιταμίνη D παίζει σημαντικό ρόλο στην κυτταρική ανάπτυξη και την επικοινωνία μεταξύ των κυττάρων.
Η βιταμίνη D φαίνεται να επηρεάζει πληθώρα ανθρώπινων γονιδίων, των οποίων η έκφραση επηρεάζεται με την έλλειψη της βιταμίνης. H έλλειψη της βιταμίνης μπορεί να οδηγήσει σε ραχίτιδα στα παιδιά, οστεομαλακία και οστεοπόρωση σε ενήλικες.
Πηγές βιταμίνης D (πέρα από την έκθεση στον ήλιο) αποτελούν το μουρουνέλαιο, τα λιπαρά ψάρια (πχ. σολομός), ο κρόκος του αυγού, το συκώτι, τα μανιτάρια (που τα εχουμε αφησει στον ήλιο) και τα εμπλουτισμένα τρόφιμα, καθώς φυσικά και τα συμπληρώματα διατροφής!
Η έλλειψη της βιταμίνης D (επίπεδα κάτω από 30 nmol/L) παρατηρείται συχνά παγκοσμίως, και στη χώρα μας.
Αναφoρικά με τη νόσο COVID-19, λόγω της μεγάλης σημασίας της κατάστασης θρέψης και της σημαντικότητας της βιταμίνης D για το ανοσοποιητικό σύστημα, πολλοί συνέστησαν την συμπληρωματική αγωγή με βιταμίνη D για πρόληψη και αντιμετώπιση της νόσου.
Τι λέει όμως η έρευνα;
Σε πρόσφατη έρευνα/αναφορά (report) που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό BMJ Nutrition, Prevention & Health, η επιστημονική ομάδα αναφέρει ότι η βιταμίνη D είναι μεν θρεπτικό συστατικό που είναι απαραίτητο για τον άνθρωπο, την υγεία και το ανοσοποιητικό, όμως θα πρέπει να τονιστεί ότι τα επαρκή επίπεδα θα πρέπει να αποτελούν στόχο για την καλή κατάσταση θρέψης ως σύνολο.
Μετα-ανάλυση έδειξε οτι συμπληρωματική αγωγή σε άτομα με χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D μείωσε τον κίνδυνο για οξείες αναπνευστικές νόσους, όμως οι έρευνες είναι ετερογενείς, με αποτέλεσμα τα συμπεράσματα να μην είναι ισχυρά.
Συγκεκριμένα για τη νόσο COVID-19, η επιστημονική ομάδα του report αναφέρει ότι οι περισσότερες συστάσεις βασίζονται σε υποθέσεις βασισμένες στις λειτουργίες της βιταμίνης D, καθώς και σε 2 μελέτες, μια σε ποντίκια και κυτταρικές σειρές για τη νόσο των πτηνών H5N1, και μια άλλη σχετικά με τη βιταμίνη D και τις ιογενείς νόσους. Οι επιστήμονες αναφέρουν οτι δεν συστήνεται η χρήση μεγαδόσεων βιταμίνης D ανω των 4000 IU την ημέρα, εκτός και αν έχει συσταθεί από τον θεράπων ιατρο.
Οι έρευνες που αυτή τη στιγμή γίνονται και μελετούν τη βιταμίνη D για τον SARS-Cov-2 και την COVID-19 θα μας δώσουν περισσότερες πληροφορίες.
Συνεπώς, ναι μεν η επάρκεια σε βιταμίνη D είναι σημαντική για την υγεία, αλλά δεν έχουμε δεδομένα αναφορικά με την δράση της στην πρόληψη και αντιμετώπιση της νόσου COVID-19. Ειδικά λόγω καραντίνας και περιορισμού των μετακινήσεων, υπάρχει αυξημένη πιθανότητα για έλλειψη βιταμίνης D. Σε περίπτωση έλλειψης, φυσικά, απαραίτητη κρίνεται η συμπληρωματική αγωγή.
Πηγές
Vitamin D Fact Sheet for Health Professionals
Τα διατροφικά νέα της εβδομάδας 18-23 Σεπτέμβρη 2017
1. Μια βόλτα σε ένα σχολείο την ώρα του διαλλείματος, μπορεί να μας δείξει πολλά για τη διατροφή των παιδιών στο σχολείο. Οι υγιεινές διατροφικές συνήθειες πλάθονται από νωρίς και επηρεάζουν θετικά ή αρνητικά την υγεία μας όχι μόνο σαν παιδιά, αλλά και ως ενήλικες! Τι παίρνει το παιδί σας για σνακ στο σχολείο;
2. Η διατήρηση ενός υγιούς σωματικού βάρους φαίνεται να σχετίζεται με διατήρηση φυσιολογικών τιμών αρτηριακής πίεσης. Οι ερευνητές μελέτησαν πώς 5 συμπεριφορές που συνάδουν με έναν υγιεινό τρόπο ζωής επηρεάζουν την αρτηριακή πίεση μακροπρόθεσμα. 4.630 άτομα ηλικίας 18 με 30 ετών πήραν μέρος στη μελέτη που διήρκησε 25 έτη.
Οι συμπεριφορές που μελετήθηκαν ήταν:
1. Υγιές σωματικό βάρος
2. Αποφυγή καπνίσματος
3. Κατανάλωση 0-7 ποτά την εβδομάδα για τις γυναίκες, και 0-14 ποτά για τους άνδρες
4. Τολάχιστον 150 λεπτά την εβδομάδα μέτρια προς έντονη άσκηση
5. Υγιεινή διατροφή, σύμφωνα με τη δίατα DASH (Dietary Approaches to Stop Hypertension).
Η διατήρηση ενός φυσιολογικού σωματικού βάρους φαίνεται να είναι σημαντικός παράγοντας στη διατήρηση φυσιολογικών τιμών αρτηριακής πίεσης. Επίσης, εκείνοι που τηρούσαν 4 από τις 5 συμπερισφορές είχαν 27% περισσότερες πιθανότητες να έχουν φυσιολογική αρτηριακή πίεση κατά τη διάρκεια της μελέτης.
Διαβάστε για τη μελέτη εδώ.
3. Η βιοτίνη βοηθά στην τριχόπτωση; Όλοι θέλουμε πλούσια, υγιή μαλλιά. Η βιταμίνη που χρησιμοποιείται πιο συχνά για την τριχόπτωση είναι η βιοτίνη ή βιταμίνη Β7, ή αλλιώς βιταμίνη Η.
Η έρευνα όμως δεν έχει δείξει ότι βοηθά στην τριχόπτωση, παρά μόνον στην περίπτωση ανεπάρκειας, η οποία είναι σπάνια, καθώς η βιοτίνη παράγεται από την εντερική μικροχλωρίδα μας, ενώ αρκετά τρόφιμα είναι πηγές βιοτίνης (κρόκος αυγού, ξηροί καρποί, όσπρια, μπανάνες, γαλακτκοκομικά, βρώμη, κ.α.)! Επομένως, αν δεν υπάρχει έλλειψη βιοτίνης, η συμπληρωματική αγωγή δεν θα λειτουργήσει για την τριχόπτωση! Ακόμη, για αρκετά άλλα μικροθρεπτικά συστατικά που διαφημίζονται για την τριχόπτωση δεν υπάρχουν σαφή επιστημονικά δεδομένα.
4. Το σχολείο ξεκίνησε, αλλά η άσκηση (και το παιχνίδι) συνεχίζει να είναι απαραίτητη! https://www.facebook.com/157783734427074/photos/a.166769386861842.107374...
5. Ποιός είπε ότι είναι απαραίτητο να πάμε στο γυμναστήριο ή να κάνουμε οργανωμένη άσκηση για την υγεία μας;
Όπως φαίνεται από τα αποτελέσματα της PURE study ακόμη και όταν κάνουμε μη οργανωμένη άσκηση (όπως δουλειές του σπιτιού, χρήση της σκάλας και όχι του ασανσέρ, όταν περπατάμε στην καθημερινότητά μας) μειώνουμε τον κίνδυνο θανάτου γενικά, αλλά και από τα καρδιαγγεικά!
Επομένως, αφήστε το ασανσέρ, παρκάρετε λίγο πιο μακριά, κάντε δουλειές του σπιτιού, και αρχίστε να κατεβάζετε τα χειμερινά!
Διαβάστε το άρθρο μου πάνω στη μη-οργανωμένη άσκηση "Από τις σκάλες ή με το ασανσέρ;"
Διαβάστε για τη μελέτη εδώ
Ανορθόδοξες δίαιτες: Μέρος Ζ΄
Πολλοί άνθρωποι είναι διατεθειμένοι να δοκιμάσουν οτιδήποτε τους υπόσχεται μείωση του βάρους και βελτίωση της υγείας τους, καθώς θέλουν να νιώσουν και να είναι καλύτερα. Αυτήν την ανάγκη για βελτίωση της εικόνας και της υγείας των ανθρώπων εκμεταλλεύονται άτομα και εταιρείες που προωθούν προϊόντα και προγράμματα αδυνατίσματος.
Τι θα λέγατε, όμως, για ένα πρόγραμμα που θα σας βοηθήσει να χάσετε 3 κιλά την εβδομάδα, τρώγοντας σοκολάτα και πίνοντας κρασί;
Μια νέα δίαιτα, η Sirtfood Diet, όπως είναι γνωστή και από το ομώνυμο βιβλίο, δημιουργήθηκε με σκοπό να αυξήσει τα επίπεδα και τη δράση των σιρτουινών, ενζύμων που παίρνουν μέρος σε διάφορες λειτουργίες στο σώμα μας, συμπεριλαμβανομένου και του μεταβολισμού. Ο περιορισμός της ενεργειακής πρόσληψης σε συνδυασμό με άσκηση φαίνεται να βοηθάει στην παραγωγή τους, ενώ οι πολυφαινόλες φαίνεται να αυξάνουν τη δράση τους.
Το βιβλίο με τις οδηγίες γι’ αυτό το πρόγραμμα διατροφής βασίζεται σε μια πιλοτική έρευνα με 40 άτομα που γυμνάζονταν σε γυμναστήριο μιας πολύ ακριβής περιοχής του Λονδίνου, οι οποίοι για 7 ημέρες ακολούθησαν μια διατροφή χαμηλή σε θερμίδες, ενώ συνέχιζαν το πρόγραμμα γυμναστικής τους. Το διατροφικό τους πρόγραμμα περιλάμβανε τρόφιμα -«sirt foods»- που θεωρητικά αυξάνουν τα ένζυμα και τη δράση των σιρτουινών, όπως κρασί, σοκολάτα, λαχανίδα, εσπεριδοειδή, πράσινο τσάι, μήλα και άλλα. Τις 3 πρώτες ημέρες προσελάμβαναν 1.000 θερμίδες από 3 χυμούς και ένα γεύμα και 1.500 θερμίδες για τις υπόλοιπες 4 ημέρες από 2 χυμούς και 2 γεύματα.
Τα άτομα όντως έχασαν κατά μέσο όρο 3 κιλά λίπους την εβδομάδα. Όμως, ο σχεδιασμός της έρευνας έχει αρκετούς περιορισμούς, ενώ δεν υπάρχουν αρκετά επιστημονικά δεδομένα, ώστε να αποδοθεί η απώλεια του βάρους σε αύξηση των σιρτουινών.
Αναλυτικά, η πλειοψηφία των ατόμων θα χάσει βάρος ακολουθώντας μια διατροφή χαμηλή σε θερμίδες και εντατική άσκηση, επομένως η απώλεια βάρους είναι από τα πιο αναμενόμενα αποτελέσματα και δεν προκαλεί εντύπωση! Μάλιστα, λαμβάνοντας υπόψη ότι από τα 40 άτομα που πήραν μέρος, οι 2 ήτανε παχύσαρκοι και οι 15 υπέρβαροι, περιμένουμε τα υπέρβαρα και παχύσαρκα άτομα να έχουν χάσει το περισσότερο βάρος, εφόσον οι ενεργειακές τους ανάγκες θα είναι ιδιαίτερα υψηλές.
Έτσι, αυξάνεται ο μέσος όρος απώλειας βάρους για όλα τα άτομα που λαμβάνουν μέρος στο πείραμα! Να σημειωθεί πως ο υγιεινός ρυθμός απώλειας βάρους είναι 0,5 με 1 κιλό την εβδομάδα! Επιπλέον, στη μελέτη δεν μετρήθηκαν τα επίπεδα σιρτουινών πριν, κατά τη διάρκεια και μετά το πείραμα, ενώ δεν γνωρίζουμε ποιο θα ήταν το αποτέλεσμα στην περίπτωση που τα άτομα προσελάμβαναν τις ίδιες θερμίδες από μη «sirt foods».
Παράλληλα, οι μελέτες πάνω στη δράση των σιρτουινών έχουν γίνει είτε σε κύτταρα, είτε σε πειραματόζωα, τα οποία λάμβαναν πάρα πολύ υψηλές δόσεις πολυφαινολών, ενώ δεν είναι γνωστή η ποσότητα πολυφαινολών που χρειάζεται ένας άνθρωπος ώστε να έχει σημαντική αύξηση σιρτουινών στο σώμα του.
Το πείραμα, αν και είχε επιθυμητά αποτελέσματα, αυτά δεν μπορούν να βασιστούν στη δράση των σιρτουινών, ενώ η πληθώρα των περιορισμών της μελέτης αναδεικνύει τον κακό σχεδιασμό και τη χαμηλή ποιότητα της έρευνας, της οποίας τα συμπεράσματα είναι απολύτως υποθετικά. Χρειάζονται επιπλέον μελέτες, ειδικά σε ανθρώπους, για να διαλευκανθεί η δράση των ενζύμων αυτών και ο τρόπος με τον οποίο μπορούμε να τα χρησιμοποιήσουμε με ασφάλεια για απώλεια βάρους.
Vegan τυρί φέτα
Νηστίσιμη φέτα από τόφου (tofu)
Αν στη νηστεία σας λείπει το τυρί φέτα, δοκιμάστε να φτιάξετε αυτή τη συνταγή.
Η πλειονότητα των νηστίσιμων και vegan τυριών δεν αποτελουν θρεπτικές επιλογές, καθώς περιέχουν μηδενική πρωτεΐνη και πολλα κορεσμένα λιπαρά.
Το τόφου είναι προϊόν σόγιας, και είναι πηγή πλήρους πρωτεΐνης, με 8 γραμμάρια πρωτεΐνης ανά 100 γρ προϊόντος. Επειδή δεν έχει από μόνο του ιδιαίτερη γεύση, παίρνει τη γεύση που του δίνουμε εμείς!
Για τη φέτα από τόφου θα χρειαστείτε:
- 1 συσκευασία τόφου
- 2 κ.σ. εξαιρετικά παρθενο ελαιόλαδο
- 2 κ.σ. ξύδι
- πιπέρι
- ρίγανη
- 1/2 κ.γ. σκόνη σκόρδου
Εκτέλεση:
1. Κόψτε το τόφου σε κυβάκια (αφου το στραγγίξετε, αν χρειάζεται)
2. Τοποθετηστε το σε ένα μπολ/βαζάκι που κλείνει αεροστεγώς.
3. Ρίξτε από πανω τα υπόλοιπα υλικά και ανακινήστε καλά.
4. Αφήστε το στο ψυγείο το βράδυ, και ανακινήστε καλά ξανά το βαζάκι για να παει παντου το μίγμα του λαδιου και των μυρωδικών.
5. Καλή απόλαυση!